نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• علی حسن‌پور ¹
• علی‌اشرف نظری ²
• سیدمصطفی ابطحی ³

¹ دانشجوی دکتری علوم سیاسی، گرایش جامعه‌شناسی سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشکدۀ الهیات، حقوق، و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

² دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³ استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکدۀ الهیات، حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

درک ماهیت دولت و جامعه یکی از مهم‌ترین حوزه‌‌های موردمطالعة جامعه‌‌شناسان سیاسی به‌ویژه تحلیل‌‌گران انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی در ایران بوده است. کتاب جابه‌‌جایی دو انقلاب درصدد پاسخ به این پرسش است که چرا در جامعة سنتی و عقب‌ماندة ایران دورة قاجار انقلابی مدرن و در جامعة نوشدة ایران دورة پهلوی انقلابی مذهبی رخ داده است؟ نویسنده با بهره‌‌گیری از ایدة جامعة شبکه‌‌ای میگدال معتقد است که در پروسه‌‌ای سی‌صدساله مذهب تشیع و امر دینی شاهد چرخشی از تفکرات باطنی و رازوارانه به حوزة اجتماعی بوده که با انقلاب اسلامی به آخرین مرحلة اجتماعی‌شدن رسیده است. در این مقاله تلاش شده تا کتاب جابه‌‌جایی دو انقلاب را در سه سطح شکلی، محتوایی، و روشی نقد و بررسی کنیم. نتایج نشان می‌‌دهد که باوجود برخی انتقادات، این کتاب ازنظر شکلی اثری مطلوب است و تلاش برای ارائة الگویی بومی با تمرکز بر فرهنگ و جامعه و به‌طور خاص مذهب و روحانیت شیعه، به‌منزلة موضوع تحلیل، از مهم‌ترین نقاط قوت این اثر است. درمقابل، تعلق روشن‌فکری نویسنده مبنی‌بر هم‌دلی با دموکراسی‌‌خواهی لیبرال و مدرنیزاسیون درکنار فقدان روش مناسب و منسجم به‌شکل محسوسی از کیفیت محتوایی و روشی اثر کاسته است.

کلیدواژه‌ها

• انقلاب مشروطه
• انقلاب اسلامی
• جامعة شبکه‌ای
• شیعه
• امر دینی

موضوعات

• علوم سیاسی

عنوان مقاله [English]

Religion from Society to Politics: A Critique of the Book “The Movement of Two Revolutions: The Role of the Religious Faith in Iranian Society”

نویسندگان [English]

• Ali Hasanpour ¹
• Ali Ashraf Nazari ²
• Seyed Mostafa Abtahi ³

¹ PhD in Political Science (Political Sociology Tendency), Department of Political Science, Faculty of Theology, Law and Political Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

² Associate Professor of Political Science, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran

³ Assistant Professor, Department of Political Science, Faculty of Theology, Law and Political Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Understanding the nature of government and society has been one of the most important areas of study of political sociologists, especially analysts of the Constitutional Revolution and the Islamic Revolution in Iran. The book of the displacement of the two revolutions seeks to answer the question of why in the traditional and backward Iranian society of the Qajar period, modern revolution and in the newly-established Iran, the Pahlavi period has occurred a religious revolution. The author puts forward the idea of a Migdal network, arguing that in a 300-year-old process of Shiite religion, there has been a turning point in esoteric and mysterious thinking of the social sphere that has reached the last stage of socialization with the Islamic Revolution. In this paper, we will attempt to review the book of the movement of two revolutions from three perspectives of form, content, and method. The results show that in spite of some criticisms, it has a desirable form, and efforts to present a native model focusing on culture and society, and in particular the Shiite religion and clergy as the subject of analysis, are the most important strengths of this work. In contrast, the author’s intellectual attachment to empathy with liberal democracy and modernization, along with the lack of a coherent method, has diminished the quality of content and method.

کلیدواژه‌ها [English]

• Constitutional Revolution
• Islamic Revolution
• Networking Society
• Shiite
• Religious Affair