نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان و ادبیات عربی و عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان

2 دکترای زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران

چکیده

آسیب‌‌شناسی رشته‌‌های آموزشی از رسالت‌‌های تربیت‌‌یافتگان در هر سیستم آموزشی است و این مهم جز با نگرشی انتقادی و برمبنای فاصله‌‌گیری نقادانه از آن نظام دانایی محقق نمی‌‌شود. در این میان، رشتة زبان و ادبیات عربی نیز از این قاعده مستثنا نیست و آسیب‌‌ها و ضعف‌‌های ساختار آموزشی آن موجب بی‌‌علاقگی و ریزش کمی و کیفی دانشجویان و تاحدودی استادان شده است. محور اصلی این نوشتار مفهوم «زیست‌جهان» از ادموند هوسرل، پایه‌گذار‌ روش پدیدارشناسی، است. زیست‌جهان زندگی واقعی مشترک سوژه‌‌های انسانی است که بایستی برمبنای آن دانش انسانی صورت‌‌بندی شود و انگارة «زیست ـ دانش» مبنا قرار گیرد. جستار زیر می‌‌کوشد تا با‌تکیه‌بر مفهوم «زیست‌‌جهان» به تحلیل و توصیف این مسئله بپردازد که آسیب ریزش دانشجویان در رشتة زبان و ادبیات عربی ناشی از تمایز در افق زیست‌‌جهانی است. یعنی آگاهی، درک، و دریافت تحصیل‌‌کنندگان در این رشته با آگاهی و درک و دریافت زیست‌‌جهان معاصر وجوه تمایز و افتراق بنیادین دارد و از‌این‌روست که با آن نوع دانش، امکان ادراک، تعامل، و هم‌ذات‌‌پنداری با جهان واقع زندگی برای آنان مفقود می‌‌شود. از نتایج این نوشتار تبیین تمایزات اساسی میان زیست‌‌جهان حاکم بر رشتة زبان و ادب عربی و زیست‌‌جهانی است که در آن زندگی می‌‌کنیم تا بدین وسیله آسیبی که در بنیاد آگاهی ریشه دارد، فهم شود و در حل آن اقدامات و اصلاحاتی انجام گیرد. ازجملة این اصلاحات گشودن افقی درراستای بینارشته‌‌ای‌شدن آموزش در این رشته است که مطالعات امروزین بسیار بر آن تأکید می‌‌نهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Pathology of Student Fall in Arabic Language and Literature (Differentiation in the Life-world Horizons)

نویسندگان [English]

  • Abdollah Rasoulnejad 1
  • Hesamaddin Khakpoor 2

1 Faculty Member of University of Kurdistan

2 PhD of Arabic Language and Literature, University of Tehran

چکیده [English]

The pathology of various academic disciplines is one of the missions of the educated in any educational system, and its importance is not realized except with a critical attitude and based on the critical look of that knowledge system. So, Arabic language and literature is no exception in this regard and the damage and weaknesses in its educational structure have caused uncertainty and quantitative and qualitative loss of students and to some extent, professors. The centerpiece of this essay is the concept of the "world Life" of Edmund Husserl, the founder of the phenomenological method. The world-life is the real life of human subjects, which should be based on human knowledge, and the basis of “knowledge-Life”. The following attempt tries to analyze and describe the problem of the loss of students in Arabic language and literature due to the distinction in the life-world horizons, based on the theoretical achievements of Edward Husserl’s phenomenological philosopher. That is, awareness and understanding of the educators in this field with the knowledge and understanding of the contemporary world environment have the fundamentals of distinction and differentiation. It is also due to the fact that with that kind of knowledge, the possibility of perceiving, interacting, and identifying with the real world of life is lost to them. From the results of this paper, there is the explanation of basic distinction between the life-world governing the discipline of Arabic language and literature and the life-world in which we live. In this way the harm that is rooted in the foundation of consciousness is understood, and actions are taken to resolve and reform it. Among these reforms, there is a horizontal opening in the direction to intercourse of the education of academic achievement in this field, which modern studies emphasize.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Student Decrease
  • Arabic Discipline
  • Life-world
  • Horizontal Differentiation
قرآن کریم.
آشوری، داریوش (1394)، زبان باز: پژوهشی دربارة زبان و مدرنیت، تهران: نشر مرکز.
ابن‌منظور، جمال‌الدین محمد (2005)، لسان العرب، تونس: الدار المتوسطیة.
بل، دیوید (1386)، اندیشه‌‌های هوسرل، ترجمة فریدون فاطمی، تهران: نشر مرکز.
پریمازیک، دانیل تامس (1388)، مرلوپونتی، فلسفه و معنا، ترجمة محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: نشر مرکز.
الجابری، محمد (1991)، التراث و الحداثة، بیروت: مرکز دراسات الوحدة العربیة.
جمادی، سیاوش (1385)، زمینه و زمانة پدیدارشناسی، تهران: ققنوس.
حیاوی، فهد (1390)، «ارتباط میان‌‌ذهنی در زیست‌‌جهان پدیدارشناسی هوسرل»، پژوهش‌های فلسفی، ش 19.
خاتمی، محمود (1388)، پدیدارشناسی دین، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی.
الخوری، انطوان (1984)، مدخل إلی فلسفة الظاهراتیة، بیروت: دار‌‌التنویر للطباعة و النشر.
دارتیگ، آندره (1392)، پدیدارشناسی چیست، تهران: سمت.
الشافعی، محمد‌‌بن ‌‌ادریس (1983)، دیوان، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
شبستری، محمد (1379)، ایمان و آزادی، تهران: طرح نو.
فتوحی، محمود (1384)، «تصویر کلاسیک»، هنر و فرهنگ، ش 22.
قاضی‌‌مرادی، حسن (1393)، درآمدی بر تفکر انتقادی، تهران: نشر اختران.
قربانی سینی، علی (1395)، «ضرورت طرح زیست‌‌جهان در پدیدارشناسی هوسرل»، جستارهای فلسفی، ش 29.
کرون، پاتریشیا (1395)، جامعه‌‌های ماقبل صنعتی: کالبدشکافی جهان پیشامدرن، ترجمة مسعود جعفری، تهران: ماهی.
مارتین، رابرت ام. (1394)، معرفت‌‌شناسی، ترجمة نسترن ظهیری، تهران: ققنوس.
محمدپور، احمد (1392)، روش تحقیق کیفی ضد روش، ج 1، تهران: جامعه‌‌شناسان.
معینی ‌‌علمداری، جهانگیر (1394)، زیست‌‌جهان و اهمیت آن برای نظریة سیاسی، تهران: رخداد نو.
نراقی، آرش (1395)، سنت و افق‌‌های گشوده، تهران: نگاه معاصر.
نصر، سیدحسین (1392)، انسان سنتی و مدرن، ترجمة مهدی نجفی افرا، تهران: جامی.
هوسرل، ادموند (1384)، تأملات دکارتی، ترجمة عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
هوسرل، ادموند (1387)، درآمدی بر پژوهش‌های منطقی، ترجمة محمدرضا قربانی، تهران: گام نو.
هوسرل، ادموند (1389)، فلسفه به‌مثابة علم متقن، ترجمة بهنام آقایی و سیاوش مسلمی، تهران: نشر مرکز.
هوسرل، ادموند و دیگران (1393)، فلسفه و بحران غرب، تهران: هرمس.
Berger, Peter )1974), Homeless Mind, Pelican Books.
Zahavi, Dan (2003), Husserl Phenomenology, Stanford: Stanford University Press.