نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه یزد

چکیده

کتاب عصر الدّول والإمارات: الأندلس، اثر شوقی ضیف نویسندۀ نام‌دار ادبیات عربی، دربارۀ تاریخ ادبیات عربی در اندلس است. مؤلف در این اثر کوشیده ‌است تا پس از بیان مقدماتی دربارۀ سیاست، اجتماع، و فرهنگ به ادبیات عربی در اندلس بپردازد و به ذکر شواهد تاریخی، شعری، و نثری و تجزیه‌و‌تحلیل این شواهد اقدام ‌کند. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی جنبه‌های گوناگون شکلی و محتوایی این اثر را نقد و بررسی کرده ‌است. یافته‌های تحقیق بیان‌گر انشای شیوا، فصیح، و بلیغ مؤلف و توان‌مندی‌ و اشراف وی بر تاریخ ادبیات اندلس است. مؤلف در مسیر نگارش تاریخ ادبیات با داشتن یک طرح به اسباب و زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی مؤثر در پیدایش و رشد ادبیات اندلس آن هم در چهارچوب تاریخی اهتمام می‌ورزد. از‌سوی‌دیگر، برخی از نارسایی‌ها در زمینۀ مؤلفه‌های جامعیت صوری، ایرادات نگارشی، ویرایشی، و محتوایی در این کتاب دیده می‌شود که رفع این موارد می‌تواند بر ارزش و سودمندی آموزشی و پژوهشی آن بیفزاید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Investigation of the Book “Asr al- doval va al- emarat: al-Andalus”

نویسنده [English]

  • Ali Asghar Ravanshad

Assistant Professor of Arabic Language and Literature, University of Yazd

چکیده [English]

The book “Asr al- doval va al- emarat: al-Andalus” by Shoghi Zaif, a well-known author of Arabic literature, is about the history of Arabic literature in Andalusia. In this work, the author has tried to study Arabic literature in Andalusia after expressing preliminary courses on politics, society, and culture, and working on the historical, poetic and prose evidence and analysis of these evidences. This article, using descriptive-analytical method, has examined various aspects of the form and content of this work. The results of the research revealed the eloquence of the author, and his ability and artistic knowledge of the history of Andalusian literature. The author in the road of writing the history of literature, having a plan, pays attention to the political, social, and cultural factors influencing the appearance and development of Andalusian literature in the historical contexts. On the other hand, there are some inadequacies of formal comprehensiveness, editorial defects, and content in the book, the elimination of which can add value to its educational and research benefits.

کلیدواژه‌ها [English]

  • History of Arabic Literature
  • Asr al- doval va al- emarat: al-Andalus
  • Andalusia
  • Shoghi Zaif Andalusia Literature
بهی، عصام (1996)، طلائع المقارنه فی الأدب العربی الحدیث، القاهره: دار النّشر للجامعات.
التونجی، محمد (1999)، المعجم المفصّل فی الأدب، ج 1، القاهره: دار الکتب العلمیّه.
داد، سیما (1385)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید.
سرفصل بازنگری‌‌شدۀ رشتة زبان و ادبیات عربی در دانشگاه‌ها (1389)، شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
سرفصل دروس دورۀ دکتری رشتة زبان و ادبیات عرب در دانشگاه‌ها (1365)، شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
سرفصل دروس دورۀ کارشناسی ارشد رشتة زبان و ادبیات عرب در دانشگاه‌ها (1365)، شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
سلّوم، داود (2003)، الأدب المقارن، القاهره: مؤسّسه المختار.
ضیف، شوقی (1989)، تاریخ الأدب العربی، عصر الدّول والإمارات: الأندلس، القاهره: دار المعارف.
العانی، سامی مکّی (1427)، «الذّکری السّنویّه الأولی لرحیل آخر العلماء الموسوعیین الأستاذ الدّکتور شوقی ضیف»، مجلّۀ المجمع العلمی العراقی، العدد 119.
میرصادقی، جمال (1392)، ادبیات داستانی، تهران: سخن.
میسوم، عبدالله (1981)، تأثیر الموشّحات فی التّروبادور، الجزائر: الشّرکه الوطنیّه للنّشر والتّوزیع.