نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان‌شناسی همگانی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش/ سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، تهران، ایران

2 استادیار گروه علوم تربیتی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

3 کارشناس ارشد علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

در این مقاله نقاط قوت و ضعف ظاهری و محتوایی کتاب زبان‌آموزی، جمله‌‌سازی، و نگارش پایۀ سوم ابتدایی تحلیل می‌شود. پژوهش حاضر توصیفی ‌ـ تحلیلی است و از دو رویکرد کیفی (گروه کانونی و تحلیل محتوا) و کمی استفاده شده است. نمونه‌گیری در بخش کیفی به‌صورت هدف‌مند و جمع‌آوری داده‌ها به‌صورت مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته بوده است. برخی از نقاط قوت محتوایی کتاب عبارت‌اند از عنوان مناسب کتاب، عدم سوگیری قومی و جنسیتی، توجه به فعالیت‌‌های موردعلاقۀ دانش‌‌آموزان. برخی از نقاط ضعف محتوایی عبارت‌اند از نامناسب‌بودن فهرست مطالب، سنگین‌بودن حجم مطالب، و توجه‌نکردن به توانایی زبانی دانش‌آموزان آسیب‌دیدۀ شنوایی. در بخش کمی، نمونۀ آماری شامل معلمان پایۀ سوم کودکان آسیب‌دیدۀ شنوایی استان اصفهان (35 نفر) بوده که از شیوۀ سرشماری استفاده شده است. نتایج پژوهش در بخش کمی نشان می‌‌دهد هم‌بستگی میان نمره‌های دو ویژگی یادشده برابر با 85/0 بوده که با احتمال خطای کم‌تر از 01/0 معنی‌دار است. مقدار t به‌دست‌آمده برای دو گروه هم‌بسته از نمره‌‌ها برابر با 103/0 با درجۀ آزادی 33 در سطح 05/0 معنی‌دار نیست و به‌عبارت‌دیگر میانگین نمرۀ ارزیابی معلمان از ویژگی‌‌های ظاهری و محتوایی کتاب زبان‌‌آموزی، جمله‌سازی، و نگارش با یک‌دیگر تفاوتی ندارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Evaluation of Language Learning, Sentence Construction and Writing Developed for Third Graders with Hearing Impairment

نویسندگان [English]

  • Ahmad Ramezani 1
  • Abdossaeid Mohammadshafiei 2
  • Zeinab Yazdani 3

1 Assistant Professor of General Linguistics, Organization for Educational Research and Planning/ Research Institute for Education, Tehran, Iran

2 Assistant Professor of Educational Sciences, Farhamgian University, Tehran, Iran

3 M.A in Educational Sciences, Farhamgian University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The current study deals with the face and content analysis of the Language Learning, Sentence Construction and Writing Textbook, developed for the third grade. It is a descriptive-analytic research study, using both qualitative (including focus group and content analysis) and quantitative methods. For the qualitative process, a targeted sampling technique was applied, and the data were gathered through semi-constructed interviews. Some strengths of the textbook were the good title, no racial/ethnic and gender biases, and attention to students’ favorite activities. However, the lack of appropriate content list, too heavy content, disregarding language competence or the ability of students with hearing impairment were among the weaknesses. Using the census method for the quantitative assessment, the statistical population consisted of teachers of third-grade hearing-impaired from Isfahan province (n=35). The quantitative findings revealed that the correlation between the scores of the two characteristics mentioned was 0.85 (p<0.01). The t-test value obtained for the two correlated sets of scores was not significant at the 0.05 level (t=0.103, df=33). To put it differently, there is no difference in the average teachers’ evaluation scores for content and face analysis of the Language Learning, Sentence Construction and Writing textbook.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Evaluation
  • Language Learning
  • Sentence Construction
  • Writing
  • Hearing Impairment
اکبرزاده، ه. (1388)، «نقدی بر کتاب فارسی اول راه‌نمایی»، کتاب ماه ادبیات، ش 29، پیایی 143.
امیرخانی، ع. (1388)، بررسی میزان انطباق تصاویر کتاب فارسی بخوانیم پایۀ اول ابتدایی با محتوای آن و رعایت اصول روان‌شناسی رنگ‌ها و تصویرنگاری از دیدگاه متخصصان، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، کرمانشاه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.
اوجاقی آقجه‌کندی، ر. (1389)، تحلیل بصری کتاب‌های فارسی مقطع ابتدایی (اول، دوم، سوم) با تأکید بر نقش تصاویر درون متنی نوشتاری (از سال 1383تا 1387)، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، مؤسسۀ عالی غیرانتفاعی و غیرانتفاعی نبی‌اکرم.
آب‌روشن، م. و ص. ارجمندی (1391)، «بازنمایی کلیشه‌های جنسیتی در کتاب‌های فارسی دورۀ پنج‌سالۀ ابتدایی»، جامعۀ آموزش و پرورش، ش 3.
بای، و. (1377)، بررسی میزان تطابق تصاویر کتاب فارسی پایۀ چهارم و پنجم ابتدایی با محتوای آن از دیدگاه دانش‌‌آموزان و میزان رعایت اصول روان‌شناسی رنگ‌ها و تصویرنگاری از نظر دانشجویان تکنولوژی آموزشی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تربیت معلم تهران.
پورمدنی، ر. (1390)، تحلیل محتوای تکالیف پایۀ چهارم ابتدایی و بررسی تناسب آن به عناصر تفکر واگرا، پایان‎نامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه الزهرا.
تفرجی‌یگانه، م. و ا. کمری (1398)، «بررسی و مقایسۀ دانش واژگانی کودکان ناشنوا و شنوا»، فصل‌نامۀ کودکان استثنایی، ش ۱۹.
رشنو سیردری، ف. و دیگران (1392)، زبان‌آموزی و جمله‌سازی پایة اول مقدماتی دورة ابتدایی دانش‌آموزان آسیب‌دیدة شنوایی، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
رشنو سیردری، ف. و دیگران (1392)، کتاب معلم (راه‌نمای تدریس) زبان‌آموزی و جمله‌سازی پایة اول مقدماتی دورة ابتدایی دانش‌آموزان آسیب‌دیدة شنوایی، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
رشیدی، ن. و م. راغ‌نژاد (1393)، «ارزیابی محتوایی کتاب‌های زبان فارسی (درس‌های پایه و پایتخت ایران) در چهارچوب طبقه‌بندی تجدیدنظرشدۀ بلوم»، علم زبان، ش 2.
رضایی، م. و دیگران (1392)، «مهارت‌های خواندن کودکان شنوا و کم‌شنوای متوسط تا شدید تلفیقی»، توان‌بخشی نوین، ش ۷.
رقیب‌دوست، ش. و ا. کمری (1393)، «بررسی راه‌بردهای درک خواندن در دانش‌آموزان شنوا و ناشنوا»، علم زبان، ش 2.
رمضانی، ا. (1394)، «ارزش‌یابی کتاب درسی و راه‌نمای معلم زبان‌آموزی و جمله‌سازی (پایۀ اول مقدماتی گروه آسیب‌دیدۀ شنوایی»، (طرح پژوهشی چاپ‌نشده)، تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
رمضانی، ا. (1398)، «ارزش‌یابی کتاب درسی و راه‌نمای معلم زبان‌آموزی و جمله‌سازیِ دانش‌آموزان ناشنوا/ کم‌شنوا»، فصل‌نامۀ کودکان استثنایی، ش ۱۹.
علوی‌مقدم، س. ‌ب. (1382)، «نقد و بررسی مباحث دستوری در کتاب‌های زبان فارسی»، رشد آموزش زبان و ادب فارسی، س 17، ش 67.
غفوریان، م. و دیگران (1392)، کتاب زبان‌آموزی، جمله‌سازی، و نگارش پایۀ سوم دانش‌آموزان آسیب‌دیدۀ شنوایی، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
قرنی، آ. (1389)، کاربرد آموزه‌های تصویرسازی در آموزش الفبا به کودک، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه شاهد.
کاظمی، ف. (1359)، بررسی تبعیضات جنسی در کتاب‌های فارسی دورۀ ابتدایی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، شیراز: دانشگاه شیراز.
کاکوجویباری، ع. و ا. شریفی (1393)، «تأثیر آسیب شنوایی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان کم‌شنوا (مقالۀ مروری)»، مجلۀ شنوایی‌شناسی، دورۀ 23.
محمداسماعیل، ا.، ف. س. یوسفی طبایی، و ط. سیدی (1378). ارزش‌یابی کتاب فارسی پایۀ اول دانش‌آموزان عقب‌ماندۀ ذهنی، تهران: پژوهشکدۀ کودکان استثنایی.
محمودی، ر. (1373)، ارزیابی محتوای کتاب‌های فارسی دورۀ ابتدایی و ارائۀ یک چهارچوب نظری درخصوص تدوین و اصلاح کتاب‌های درسی دانشگاه تربیت معلم.
مخلصین، م. و دیگران (1393)، «مهارت‌های آگاهی واج‌شناختی، حافظه، و درک خواندن در کودکان ناشنوا»، نشریۀ کومش، دورۀ 16، ش 2.
نویدی، ا. (1383)، راه‌نمای عملی ارزش‌یابی برنامۀ آموزش فنی و حرفه‌ای: با تأکید بر شاخۀ کاردانش نظام آموزش متوسطه، تهران: پژوهشکدة تعلیم و تربیت.
نیک‌خو، ف. (1389)، «بررسی وضعیت درک خواندن در دانش‌آموزان ناشنوا»، نشریۀ تعلیم و تربیت استثنایی، ش 105.
همائی، ر. و م. مرتضوی (1379)، تحلیل محتوای کتاب فارسی دوم ابتدایی ویژة ناشنوایان، تهران: پژوهشکدۀ کودکان استثنایی.
یزدانی، ف. (1396)، «دسته‌بندی شاخص‌های سنجش کیفیت محتوای کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی»، فصل‌نامۀ علمی آموزش و ارزش‌یابی، ش 10.
 
Blamy, P. J. (2010), “Development of Spoken Language by Deaf Children”, The Oxford Handbook of Deaf Studies, Language and Education, M. Marsckark, P. E. Spencer, and P. E. Nathan (eds.), NewYork: Oxford University Press.
Boyd, Matthew (2000), The Quality of Textbooks Used in Science Education: A Study of Four Schools Servina Deaf Students.
Táboas-Pais, M. and A. Rey-Cao (2012), “Gender Differences in Physical Education Textbooks in Spain: A Content Analysis of Photographs”, Sex Roles, vol. 67, no. 7-8.
Yong, Zhong, Tan Honghui, and Yi Peng (2019), “Curriculum 2.0 and Student Content-Based Language Pedagogy”, System, vol. 84.