پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

اعتبار نشریه

فرایند پذیرش مقالات

بانک ها و نمایه نامه ها

هزینه مقاله

اطلاعات آماری نشریه

پرسش‌های متداول

اخبار و اعلانات

پیوندهای مفید

آسیب‌شناسی ترجمه‌های فارسی متون و پژوهش‌های مناسبات ایران و چین: با تأکید بر نقد و بررسی کتاب متون باستانی پیرامون روابط چین و ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه تاریخ، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

بخش قابل‌ملاحظه‌ای از دانش ما دربارۀ ایران و روابط آن با دیگر تمدن‌های هم‌جوار آن مبتنی‌بر متون و منابع یونانی و رومی بوده است که بیش‌تر آن‌ها به فارسی و با کیفیتی قابل‌قبول ترجمه شده‌اند. این درحالی است که اطلاعات قابل‌توجهی دربارۀ ایران باستان در متون و یافته‌های باستان‌شناسی مکشوفه در شرق دور و به‌ویژه چین وجود دارد که تعداد اندکی از آن‌ها به فارسی ترجمه شده است که خالی از اشتباه نیست. ازاین‌رو و نظر به اهمیت متون تاریخی و داده‌های باستان‌شناختی مربوط به ایران در چین، مقالۀ حاضر بر آن است تا ابتدا با بررسی و دسته‌بندی آثار مربوط به روابط ایران و چین در زبان انگلیسی و فارسی به آسیب‌شناسی ترجمه‌های فارسی متون و پژوهش‌های مناسبات ایران و چین بپردازد. سپس قسمت مربوط به ایران باستان را در کتاب متون باستانی پیرامون روابط چین و ایران نقد کند. مهم‌ترین نتیجۀ حاصل از این بررسی ضعف مترجمان و ویراستاران در برگرداندن متون چینی و پژوهش‌های معتبر به فارسی بوده که در برخی موارد این ضعف‌ها نتیجۀ اشتباه‌های فاحش نویسندگان این آثار در غرب بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Pathology of Persian Translations of Texts and Research on Iran-China Relations: With Emphasis on the Critique on the Book Ancient Texts on China-Iran Relations

نویسنده [English]

  • Hamidreza Pashazanous

Assistant Professor, Department of History, University of Isfahan, Isfahan, Iran

چکیده [English]

A considerable part of our knowledge about Iran and its relations with other neighboring civilizations has been based on Greek and Roman texts and sources, some of which have been translated into Persian with acceptable quality. However, there is important information about ancient Iran in the historical texts and archaeological findings discovered in the Far East, especially China. A small number of them have been translated into Persian, which contains errors. Therefore, considering the importance of historical texts and archeological data related to Iran in China, the present article intends to first examine the works related to ‘Iranian-Chinese Relations’, in order to pathologize the Persian translations of these texts and research on Iran-China relations. Then, it seeks to criticize the part related to ancient Iran in the book Ancient Texts on China-Iran Relations. The most important outcome of this study is the weakness of translators and editors in translating Chinese texts and research into Persian, which in some cases, these weaknesses are the result of important mistakes of the authors of the research in the West.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ancient Iran
  • China
  • Chinese Texts
  • Zhang Xinglang
  • Zhang Hongnian
مراجع
آذری، علاءالدین (1349)، «روابط ایران با کشور چین»، بررسی‌های تاریخی، س 5، ش 5.
بیانی، شیرین (1350)، «نظری به روابط فرهنگی ایران باستان با شرق و غرب»، بررسی‌های تاریخی، س 6، ش 3.
تجدد، نهال (1379)، «نخستین مترجمان آیین بودا در چین»، ایران‌نامه، ش ۷۲.
تشکری، عباس (1356)، ایران به‌روایت چین باستان، تهران: مؤسسۀ روابط بین‌المللی وابسته به وزارت امور خارجه.
جان‌سین‌لیان (1385)، متون باستانی پیرامون تاریخ روابط چین و ایران: از روزگار اشکانی تا شاهرخ تیموری، ترجمۀ جان هونگ نین، تهران: سازمان میراث فرهنگی، پژوهشکدۀ زبان و گویش.
دریایی، تورج (1392)، «فرزندان و نوادگان یزدگرد سوم در چین»، در: ناگفته‌های امپراتوری ساسانی، ترجمۀ آهنگ حقانی و محمود فاضلی بیرجندی، تهران: کتاب پارسه.
واتسون، ویلیام (1383)، «ایران و چین»، تاریخ ایران (کمبریج)، ج 3، قسمت اول، ترجمۀ حسن انوشه، تهران: امیرکبیر.
وانگ تائو (1393)، «پارت‌ها در چین: بازبینی گزارش‌های تاریخی»، پارتیان، ویراستۀ وستا سرخوش کرتیس و سارا استوارت، تهران: مرکز.
وثوقی، محمدباقر (1395)، میراث دریانوردان ایرانی در بنادر چین «بنادر گوانجو، چوانجو، خانجو»، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردش‌گری.
 
Agostini, Domenico and Sören Stark (2016), “Zāwulistān, Kāwulistan and the Land Bosi 波斯: on the Question of a Sasanian Court-in-Exile in the Southern Hindukush”, Studia Iranica, no. 45.
Ban Gu / 班固 (1959), Hanshu (汉书), Beijing: Zhonghua shuju, vol. 96a.
Compareti, M. (2009), “Chinese-Iranian Relations, xv. The Last Sasanians in China”, in: Encyclopædia Iranica, Available at:
<http://www.iranicaonline.org/articles/china-xv-the-last-sasanians-in-china>.
Daryaee, T. (2003), “The Sons and Grandsons of Yazdgird in China” Iranshenasi”, A Journal of Iranian Studies, vol. XV, no. 3.
De la Vaissière, Étienne (2003), “Sogdians in China: A Short History and Some New Discoveries”, Silk Road Journal, vol. 1, no. 2.
Dien, Albert E. (1962), “The ‘sa-pao’ Problem Re-Examined”, Journal of the American Oriental Society, vol. 82.
Du You 杜佑 (1988), Tongdian / 通典, Beijing: Zhonghua Shuju, vol. 40.
Fan, Yingfeng, Luo Changan, and Zhang Yongxiang (2005), Qianling, Shaanxi: Shaanxi Tourism Press.
Forte, A. (1996), “On the So-Called Abraham from Persia, A Case of Mistaken Identity”, in: L’inscription nestorienne de Si-Ngan-Fou, A. Paris: Collège de France (ed.), Institut des Hautes Etudes Chinoises.
Forte, A. (1999), “Iranians in China: Buddhism, Zoroastrianism, and Bureaus of Commerce”, Cahiers d’Extrême-Asie, vol. 11.
Göbl, R. (1971), Sasanian Numismatics, Braunshweig.
Hinz, W. (1969), Alt-Iranische Funde und Forschungen, Berlin.
Hirth, Friedrich (1917), “The Story of Chang K'ién, China’s Pioneer in Western Asia: Text and Translation of Chapter123 of Ssï-Ma Ts'ién's Shï-Ki,” Journal of the American Oriental Society, vol. 37.
Hourani, George (1947), “Direct Sailing between the Persian Gulf and China in Pre-Islamic Times”, Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, no. 2.
Li Donghua (2017), A Self-educated Historian, Taiwan: Taiwan Resource Center for Chinese Studies at UW-EAL.
Linghu Defen (1971), Zhoushu, Beijing: Zhonghua Shuju, vol. 50.
Liu Xu / 刘昫, (1975), “Western Barbarians”, Old Books of the History of Tang Dynasty [旧唐书·西戎], vol. 198, Biographieslifes 148, Chinese Publisher.
Ma Baozhu (2007), Summary of the 20th Century’s Chinese Historical Works, Beijing: Beijing Normal University Press.
Marshak, B. I. (1986), Silberschätze des Orients: Metallkunst des 3.‒13, Jahrhunderts und ihre Kontinuität, Leipzig: E. A. Seemann Verlag.
Ou Yangxiu, Songqi (1975), “Western Regions” II, New Books of the history of Tang Dynasty, vol. 221(II), Biographieslifes 146 (II).
Pashazanous, Hamidreza and Esmaeil Sangari (2018), “The Last Sasanians in Chinese Literary Sources: Recently Identified Statue Head of a Sasanian Prince at the Qianling Mausoleum”, Iranian Studies, vol. 51, no. 4.
Rong Xinjiang (2000), “Research on Zoroastrianism in China, 1923-2000”, China Archaeology and Art Digest 4, Bruce Doar (trans.), no. 1.
Rong Xinjiang (2006), “New Light on Sogdian Colonies along the Silk Road-Recent Archaeological Finds in Northern China,” Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften, Berichte und Abhandlungen, Band 10, Berlin: Akademie Verlag.
Sima Qian (1959), Shiji, Beijing, Zhonghua shuju, vol. 123.
Sivin, N. (1968), Chinese Alchemy: Preliminary Studies, Cambridge (Mass.): Harvard University Press
Wei Zheng / 魏征, (1973), Suishu 随书, Beijing: Zhonghua Shuju, vol. 7.
Wilkinson, E. (2000), Chinese History, A Manual Revised and Enlarged, Cambridge (Massachusetts) and London: Harvard University Press.
Zhang Hongnian (2003), 波斯文学史 [History of Persian Literature] (in Chinese), Beijing: Kunlun Press.
Zhang Xinglang (1977), The Collection of the Historical Materials of Communications between China and the West (中西交通史料汇编) (in Chinese), Six vols., Beijing: Zhonghua Book Co.
Zhou Xiuqin (2009), “The Mausoleum of Emperor Tang Taizong”, in: Sino-Platonic Papers, no. 187, Department of Asian and Middle Eastern Studies, Philadelphia: University of Pennsylvania.
پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی
دوره 21، شماره 12 - شماره پیاپی 100
اسفند 1400
صفحه 47-69
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 13 شهریور 1400
  • تاریخ بازنگری: 10 دی 1400
  • تاریخ پذیرش: 03 بهمن 1400
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار