نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه گنبد کاووس، گلستان، ایران،

چکیده

کتاب تحلیل النصوص الأدبیة؛ قراءات سردیة فی النثر و الشعر، اثری در ‌‌حوزۀ نقد ادبی است که در آن چند شعر و داستان کوتاه از ادیبان معاصر عرب نقد شده است. در ‌‌تحلیل‌های کتاب صرفاً به ‌‌نظریه‌های نقدی تکیه نشده، بلکه تحلیلی ‌‌زیبایی‌شناسانه از متون نیز ارائه شده است. بااین‌حال، ‌‌کاستی‌هایی در آرای نظری و ‌‌خوانش‌های کتاب دیده ‌‌می‌شود که شایستۀ نقد است؛ به‌ویژه این‌که این ‌‌کاستی‌ها در بسیاری از ‌‌مقاله‌ها دیده ‌‌می‌شود. در ‌‌مقالۀ حاضر، کتاب در سطح ساختار و محتوا نقد شده است. برای نقد این کتاب، منابع نظری اصلی مرتبط با مباحث مطرح‌شده در آن به‌شکلی دقیق و چندباره قرائت شده و با استناد به آن، محتوای کتاب نقد شده ‌است. ارجاع‌ندادن به منابع اصلی، عدم ذکر نام لاتین اصطلاحات نقد، استفاده‌نکردن از ‌‌پانویس‌های توضیحی یا استفادۀ نادرست از آن و ناهمگونی ساختاری متون روایی برگزیده بارزترین ‌‌اِشکال‌های ساختاری کتاب‌اند. تقلیل ‌‌مکتب‌های نقدی و مفهوم خوانش و تعمیم رویکردهای کلاسیک نقد روان‌کاوانه و ‌‌جامعه‌شناختی بر تمامی ‌‌نظریه‌های این دو حوزه و ‌‌ارائۀ ‌‌خوانش‌هایی نامنسجم و تأثری مهم‌ترین ایرادهای محتوای کتاب است که ‌‌نمونه‌های آن در بیان آرای پراکنده، ‌‌‌‌کلی‌گویی‌ها، ‌‌‌‌بدیهی‌گویی‌ها، و عدم استناد به منابع معتبر نظری دیده ‌‌می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Criticism of the “Investigation of the Literary Texts: Critical Approaches in Poetry and Narrative Texts”

نویسنده [English]

  • Oveis Mohamadi

PhD in Arabic Langauge and Literature, Assistant Professor, Gondba Kavous University, Iran,

چکیده [English]

Investigation of the Literary Texts: Critical Approaches in Poetry and Narrative Texts is a work in literary criticism in which the authors try to present a practical criticism about some selected texts, which are mostly written by contemporary Arab authors and poets. This book, as a critical criticism, does not consist of a mere description of critical theories, but the criticism is executed on the text. In this book, there are some weaknesses that are considerable and should be criticized; moreover, these weaknesses are present in lots of books and articles written in literary criticism. Then, the so-mentioned book is criticized in this article in form and content. Lack of mention of equivalences of technical terms in Latin and lack of use of footnotes or misuse of it, and also lack of coherence in the structures of narrative selected texts are the most obvious problems in the form of book. Regarding the content of book, the most important criticism is the restriction of the concept of critical theories and misreading it. In addition, the presented approaches are without a coherent structure and method and are written according to an immediate impression. Samples of these two problems are seen in dispersed ideas and incoherent analyses, simplistic readings, presentation of obvious ideas and criticisms and lack of referring to important references.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Literary Criticism
  • Critical Theories
  • Reading
  • Abdollah Ibrahim
  • Salih Al-Hoveidi
ابراهیم، عبدالله و صالح هویدی (1998)، تحلیل النصوص الأدبیة؛ قراءات نقدیة فی السرد و الشعر، بیروت: دار الکتاب الجدید المتحدة.
‌‌‌‌‌‌الهاشمی، سیداحمد (‌‌بی‌تا)، جواهر البلاغة فی المعانی و البیان و البدیع، ضبط و تدقیق د. یوسف الصمیلی، بیروت: المکتبة العصریة.
آلن، گراهام (1385)، رولان بارت، ‌‌ترجمۀ پیام یزدانجو، تهران: مرکز.
برسلر، چارلز (1389)، درآمدی بر ‌‌نظریه‌ها و ‌‌روش‌های نقد ادبی، ترجمۀ مصطفی عابدینی فرد، تهران: نیلوفر.
برنامۀ آموزشی بازنگری‌شدۀ دورۀ کارشناسی پیوستۀ رشتۀ زبان و ادبیات عربی (1389)، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی.
بشردوست، مجتبی (1390)، موج و مرجان رویکردهای نقد ادبی در جهان جدید و سرگذشت نقد ادبی در ایران، تهران: سروش.
حرّی، عباس (1395)، آیین نگارش علمی، تهران: چاپار.
حمداوی، جمیل (2015)، نظریات القراءة فی النقد الأدبی، ‌‌بی‌جا.
دیچز، دیوید (1388)، ‌‌شیوه‌های نقد ادبی، ‌‌ترجمۀ محمدتقی صدقیانی و غلامحسین یوسفی، تهران: علمی.
‌‌زرین‌کوب، عبدالحسین (1396)، ‌‌درس‌گفتارهای نقد ادبی، مقدمه و حواشی احمد خاتمی، تهران: پایا.
زیتونی، لطیف (2002)، معجم مصطلحات نقد الروایة، لبنان: دار النهار للنشر.
سحلول، حسن مصطفی (2001)، نظریات القراءة و التأویل الأدبی و قضایاه، دمشق: منشورات اتحاد الکتاب العرب.
عاشور، رضوی (2001)، فی النقد التطبیقی صیادو الذاکرة، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
مرتاض، عبدالملک (2007)، فی نظریة النقد، القاهرة: المجلس الأعلی للثقافة.
 
Barthes, Roland (1966), Critique et Vérité, Paris: Seuil.
Barthes, Roland (1973), Le Plaisir du Texte, Paris: Seuil.
Barthes, Roland (1984),  Essais Critiques IV : Le Bruissement de la Langue, Paris: Seuil