نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار سیاست‌گذاری علم و فناوری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) تهران، ایران

2 استادیار فلسفة علم، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)، تهران، ایران

چکیده

هدف این مقاله ارزیابی نقادانۀ کتاب روش تحقیق معاصر در علوم انسانی (مباحثی در سیاست‌های روش)، تألیف احمد محمدپور، است. در این کتاب، بستر شکل‌گیری بسیاری از مهم‌ترین جریان‌های نظری و عملی در علوم انسانی و جنبه‌های هستی‌‌شناختی و معرفت‌شناختی آن‌ها ارائه شده است. از این باب، می‌توان کتاب مذکور را منبعی غنی در این زمینه قلمداد کرد. پیام اصلی کتاب مذکور این است که روش‌‌های تحقیق برگرفته از جهان‌بینی‌ها و موقعیت‌های زیست جهان ما هستند که درک و تفسیر ما از جهان را شکل می‌دهند و ازاین‌رو، مفهوم «سیاست‌های روش» را معرفی می‌کند. نتایح بررسی این کتاب نشان می‌دهد نگارنده نتوانسته است نکات کلیدی و عملیاتی درباب «سیاست‌های روش» و یافته‌های جدید خود را به‌خوبی منتقل کند. ازاین‌رو، این کتاب قادر نیست از منظر سیاست‌های روش ره‌نمودهایی در زمینۀ طراحی یک برنامۀ پژوهشی دراختیار پژوهش‌گران قرار دهد. نبودِ پیوند میان فصل‌ها، فقدان تحلیل‌های فلسفی روش‌مند و منسجم در معرفی جریان‌های فلسفی،‌ بارزبودن وجه ترجمۀ کتاب، از دیگر نقاط ضعف این کتاب قلمداد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critical Review on the Book Contemporary Research Methods in the Humanities (Discussions on Politics of Method)

نویسندگان [English]

  • Leila Namdarian 1
  • Alireza Seghatoleslami 2

1 Assistant Professor of Science and Technology Policy, Iranian Research Institute for Information Science and Technology (IranDoc), Tehran, Iran

2 Assistant Professor of Philosophy of Science, Iranian Research Institute for Information Science and Technology (IranDoc), Tehran, Iran

چکیده [English]

The purpose of this article is to critically evaluate the book Critical Review of the Book Contemporary Research Methods in the Humanities (Discussions on Politics of Method), by Ahmad Mohammadpour. The context for the formation of the most important theoretical and practical streams in the humanities and their ontological and epistemological aspects has been presented in this book. From this point of view, the book can be considered as a valuable document in this field. The main message of this book is that it is research methods derived from our worldviews and lifeworld that shape our understanding and interpretation of the world, and thus the author introduces a new concept called" Politics of Method ". The results of the review of this book show that the author has not been able to convey well the key and operational points about “Politics of Method " and his new findings; Therefore, this book is not able to provide guidelines for researchers in designing a research program from the perspective of methodology. Lack of connection between chapters, different language in presenting views and topics, inadequate translation of many parts of the book, are also among the weaknesses of this book.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contemporary Research Methods
  • Humanities
  • Politics of Method
  • Epistemological Unconscious
  • Scientific Habitus
ایمان، محمدتقی (1399)، فلسفۀ روش تحقیق در علوم انسانی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
جوان، جعفر و عبدالله‌ عبدالهی (1389)، درآمدی بر فلسفۀ علم و پژوهش در علوم انسانی: روش و روش‌شناسی، تهران: چاپار.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1399)، مقدمه‌‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: سمت.
محمدپور، احمد (1396)، روش تحقیق معاصر در علوم انسانی (مباحثی در سیاست‌های روش)، تهران: ققنوس.
محمودی، رضا و شهربانو‌ ربیعی ‌رودسری (1394)، روش تحقیق در علوم انسانی: راه‌نمای عملی در تنظیم طرح پژوهشی، تهران: بال.
ملکیان، مصطفی (1393)، درس‌گفتار مبانی معرفت‌شناسی و روش‌شناسی در علوم انسانی، قابل‌دست‌رس در: <https://alefbalib.com/index.aspx?pid=256&PdfID=602713>.
هاردینگ، ساندرا (1378)، «نقش سیاست در جهت‌گیری نتایج پژوهش‌های علمی»، ترجمة علی صباغیان، فصل‌نامة ره‌یافت، س 9، ش 21.
 
Harvard University (2020), Methods in the Humanities: <https://thesis.extension.harvard.edu/humanities-research-methods>.
Jeon, J. (2019), “Rethinking Scientific Habitus: Toward a Theory of Embodiment, Institutions, and Stratification of Science”, Engaging Science, Technology, and Society, vol. 5.
Ochsner, M., S. E. Hug, and H. D. Daniel (2013), “Four Types of Research in the Humanities: Setting the Stage for Research Quality Criteria in the Humanities”, Research Evaluation, vol. 22, no. 2.
Steinmetz, G. and J. Adams (eds.) (2005), The Politics of Method in the Human Sciences: Positivism and its Epistemological Others, Duke University Press