نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه باستان‌شناسی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران، ایران

چکیده

کتب تخصصی در زمینۀ مطالعات دست‌افزارهای سنگی و طبقه‌بندی گونه‌شناسانه و فناورانۀ آن‌ها تاکنون به فارسی تألیف نشده‌اند و تنها کتاب ترجمه‌شده فناوری و واژه‌شناسی دست‌افزار سنگی نوشتۀ ماری لوییز اینیزان و همکاران است که در این نوشتار معرفی، نقد، و بررسی شده است. این کتاب برگردانی از یکی از معتبرترین منابع انگلیسی و فرانسوی در این زمینه محسوب می‌شود. نایاب‌بودن کتبی از این دست به زبان فارسی اهمیت این کتاب را دوچندان می‌کند. ضعف صفحه‌بندی و ویرایش درکنار ترجمۀ تحت‌اللفظی و برگردان فارسی نامفهوم در برخی بخش‌ها مهم‌ترین مواردی هستند که در نقد و بررسی کتاب مذکور به آن‌ها پرداخته شده است. تولید و یک‌سان‌سازی اصطلاحات تخصصی در زمینۀ صنایع سنگی، تلاش درجهت اصلاحات شکلی و مفهومی کتاب در چاپ‌های آینده، و حتی اقدام به تألیف کتب مشابهی به زبان فارسی از مواردی هستند که جامعۀ متخصص فارسی‌زبان بایستی موردتوجه قرار دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critical Analysis on the Book Technology of Knapped Stone

نویسنده [English]

  • Mozhgan Jayez

Assistant Professor in Prehistoric Archaeology, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

The only translated book into Persian about the classification of archaeological chipped stones is one of the most important technical books named Technology of Knapped Stone by M. Louise-Inizan and colleagues. This book, which is a great source in English and French, is introduced and criticized in this article. Since the book is the only one of its kind available in Persian, its value for the sake of educational purposes is unequivocal, but the quality of the print in translated version is highly questionable regarding the layout, images quality, and graphic design. Another aspect that is criticized in this article is the quality of translation which has been discussed regarding the Persian equivalents chosen for the words describing lithics and the ambiguity of technical descriptions. As a result, proper selection and uniformization of the Persian equivalents of technical vocabulary are recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lithic Industry
  • Lithic Technology
  • Chipped Stones
  • Lithic Typology
آزادی‌جو، رضا (1398)، «بازشناختی مفهوم دست‌افزار در پارینه‌سنگی براساس نقد و بررسی کتاب فناوری و واژه‌شناسی دست‌افزار سنگی»، در: مجموعه‌مقالات چهارمین همایش ملی باستان‌شناسی ایران، بیرجند: دانشگاه بیرجند.
اینیزان، ماری ـ لوئیز و دیگران (1389)، فناوری و واژه‌شناسی دست‌افزار سنگی، ترجمۀ الهام قصیدیان، تهران: سمیرا.
دبون، سوفی آ.، فردریک ل. کولیج، و تامس وین (1398)، باستان‌شناسی شناختی و تکامل انسان، ترجمۀ کمال‌الدین نیکنا‌می ‌و مریم رمضانی، تهران: دانشگاه تهران.
عسگرپور، وحید (1397)، «باستان‌شناسی شناختی، در جست‌و‌جوی مادۀ ذهن»، تازه‌های علوم شناختی، ش3، پیاپی 79.
ملاصالحی، حکمت‌الله و وحید عسگرپور (1398)، مبادی و مبانی باستان‌شناسی شناختی، تهران: دانشگاه تهران.
وحدتی‌نسب، حامد و شاهین آریامنش (1394)، باستان‌شناسی پارینه‌سنگی ایران؛ از آغاز تا سپیده‌دم روستانشینی، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردش‌گری.
وحدتی‌نسب، حامد و مژگان جایز (1396)، گاه‌نگاری دوران پارینه‌سنگی ایران، تهران: بنیاد ایران‌شناسی.
 
Andrefsky, W. (ed.) (2008), Lithic Technology, Measures of Production, Use and Curation, Cambridge: University Press Cambridge.
Backwell, L. R., F. D’Errico, and L. Wadley (2008), “Middle Stone Age Bone Tools from the Howiesons Poort Layers, Sibudu Cave, South Africa”, Journal of Archaeological Science, vol. 35, no. 6.
Blinkenberg, C. (1911), The Thunderweapon in Religion and Folklore, Cambridge: Cambridge University Press.
Breuil, H. (1938), “The Use of Bone Implements in the Old Palaeolithic Period”, Antiquity, vol. 45, no. 12.
Calley, S. (1968), Les Outillages Néolithiques de Byblos et du Littoral Libanais Fouilles de Byblos, vol. IV, Paris: Maisonneuve.
Calley, S. (1986), “Exploitation des Nucléus Naviformes à la Fin du PPNB, 6e Millénaire, Première Approche”, Paléorient, vol. 12, no. 2.
Chase, P. G. and H. L. Dibble (1987), “Middle Paleolithic Symbolism: A Review of Current Evidence and Interpretations”, Journal of Anthropological Archaeology, no. 6.
Chase, P. G. and H. L. Dibble (1992), “Scientific Archaeology and the Origins of Symbolism: A Reply to Bednarik”, Cambridge Archaeological Journal, vol. 2, no. 1.
Dart, R. A. (1949), “The Predatory Implemental Technique of Australopithecus”, American Journal of Physical Anthropology, vol. 7, no. 1.
D'Errico, F. and L. R. Backwell (2003), “Possible Evidence of Bone Tool Shaping by Swartkrans Early Hominids”, Journal of Archaeological Science, vol. 30.
Frere, J. (1800), “XVIII, Account of Flint Weapons Discovered at Hoxne in Suffolk”, Archaeologia, no. 13.
Hiscock, P. (2007), “Looking the other Way: A Materialist/ Technological Approach to Classifying Tools and Implements, Cores and Retouched Flakes”, in: Tools Versus Cores Alternative Approaches to Stone Tool Analysis, S. P. McPherron (ed.), New Castle: Cambridge Scholars Publishing.
Holmes, W. H. (1894), Natural History of Flaked Stone Implements, Schulte Publishing Company.
Kissel, M. and A. Fuentes (2018), “‘Behavioral Modernity’ as A Process, Not An Event, in the Human Niche”, Time and Mind, vol. 11, no. 2.
Le Brun-Ricalens, F. and Y. Potin (2018), “Jacques Tixier (1925–2018), In Memoriam. A Great Prehistorian and Technology Ethnologist”, Anthropologie, vol. 56, no. 3.
McBrearty, S. and A. S. Brooks (2000), “The Revolution that Wasn't: A New Interpretation of the Origin of Modern Human Behavior”, Journal of Human Evolution, vol. 39.
McPherron, C. P. (ed.) (2007), Tools Versus Cores: Alternative Approaches to Stone Tool Analysis, Newcastle: Cambridge Scholars Press.
Odell, G. H. (2001), “Stone Tool Research at the End of the Millennium: Classification, Function, and Behavior”, Journal of Archaeological Research, vol. 9, no. 1.
Quintero, L. A. and P. J. Wilke (1995), “Evolution and Economic Significance of Naviform Core-and-Blade Technology in the Southern Levant”, Paléorient, vol. 21, no. 1.
Soressi, M. et al. (2013), “Nearderthals Made the First Specialized Bone Tools in Europe”, Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (PNAS), vol. 35.
Van Kolfschoten, T. et al. (2015), “Lower Paleolithic Bone Tools from the 'Spear Horizons' at Schoningen (Germany)”, Journal of Human Evolution, vol. 89.
Villa, P. and F. D'Errico (2001), “Bone and Ivory Points in the Lower and Middle Paleolithic of Europe”, Journal of Human Evolution, vol. 41.
Walker, S. J. (1999), Paleolithic Bone Handaxes, On the Evidence for the Kanpping of Bone Artifacts by Pre-Modern Hominids and the Implications for Hominid Behavioral and Cognitive Evolution, MA Disseration in Cognitive Evolution, Department of Archaeology, University of Reading.
Yellen, J. E. et al. (1995), “A Middle Stone Age Worked Bone Industry from Katanda, Upper Semliki Valley, Zaïre”, Science, vol. 268.
Zutovski, K. and R. Barkai (2016), “The Use of Elephant Bones for Making Acheulian Handaxes: A Fresh Look at Old Bones”, Quaternary International, vol. 406.