نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات فارسی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بندرگز، بندرگز، ایران

چکیده

چاپ و انتشار تصحیح تذکرۀ‌الاولیای عطار نیشابوری، که از امهات متون نثر فارسی به‌شمار می‌رود، در سال 1398 به‌همت دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی به‌انجام رسید. از اولین تصحیح انتقادی تذکرۀ‌الاولیا، به‌تصحیح رینولد الین نیکلسون، بیش از یک قرن می‌گذرد، اما تصحیح تازه‌ای که صورت گرفته است از بسیاری جهات بر تصحیح سایرین برتری دارد، زیرا مصحح از طریق مقابله با نسخ خطی متعدد و فراهم‌کردن چاپی انتقادی تاحد زیادی متن نزدیک به زبان عطار را ارائه داده است. درکنار این، باید از تعلیقات سودمند، مقدمۀ مفصل، به‌دست‌دادن مآخذ اصلی سخن مشایخ در تذکره، و فرهنگواره‌های آن یاد کرد. نوشتار حاضر بر آن است تا، ضمن اشاره به محاسن و مزایای تصحیح جدید تذکره، برخی کاستی‌ها و اشتباهات واردشده در متن کتاب را برشمارد. از جملۀ این کاستی‌ها می‌توان به غلط‌های مطبعی، ارجــاعات ناقص یا اشتباه، دوگانگی در روش تصحیح متن، و آشفتگی‌های ساختاری و محتوایی اشاره کرد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critical Review on the Book Tazkirat Al-Awliya

نویسنده [English]

  • Masoumeh Amirkhanlou

Assistant Professor, Department of Persian Language & Literature, Islamic Azad University, Bandargaz Branch, Iran

چکیده [English]

The publication and textual criticism of Attar of Nishapur’s “Tazkerat al-Awliya”, which is considered as one of the most important texts in Persian prose, was done in 1398 by Dr. Mohammad Reza Shafi'i Kadkani. More than a century has passed since the first textual criticism of “Tazkerat al-Awliya” by Reynold Alleyne Nicholson, but the new work that has been made is in many ways superior to the works of others; because the editor has largely provided a text close to Attar's language by dealing with multiple manuscripts and providing a textual criticism. In addition to this, it is necessary to mention the useful comments, the detailed introduction, and the acquisition of the main sources of the mystics' words in Tazkerat and their memoirs and cultures. The present article intends to point out some of the shortcomings and mistakes in the text of the book while pointing out the advantages and benefits of the new work. These shortcomings include typographical errors, incomplete or incorrect references, ambiguity in the method of textual criticism, structural and content confusion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tazkerat Al-Awliya
  • Attar of Nishapur
  • Textual Criticism
  • Incomplete References
  • Structural Confusion
ابن‌اثیر، مجدالدین ابوالسعادات مبارک‌بن محمد (1424/ 2003)، المختار من مناقب ‌الاخیار، حقّقه و علّق علیه مأمون الصاغرجی، عدنان عبد ربّه، محمد ادیب الجادر، الامارات العربّیه المتّحده: مرکز زاید للتراث و التاریخ.
ابن‌خمیس، حسین‌بن نصر (1427/ 2006)، مناقب‌الابرار و محاسن‌الاخیار، تحقیق و تقدیم سعید عبدالفتاح، بیروت: دار الکتب العلمیه.
انصاری، خواجه عبدالله (1362)، طبقات‌الصوفیه، به‌اهتمام محمدسرور مولایی، تهران: توس.
حموی، یاقوت‌بن عبدالله (1399/ 1979)، معجم‌البلدان، بیروت: دار صادر.
خرکوشی نیشابوری، عبدالملک‌بن محمد (1999)، تهذیب‌الاسرار، تحقیق بسّام محمد بارود، ابوظبی: المجمع الثقافی.
دهخدا، علی‌‌اکبر (1388)، امثال و حکم، تهران: امیرکبیر.
سلمی، ابوعبدالرحمن (1372/ 1953)، طبقات‌الصوفیه، تحقیق نورالدین شریبه، قاهره: دار الکتاب.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1384)، نوشته بر دریا: از میراث عرفانی ابوالحسن خرقانی، تهران: سخن.
عطار نیشابوری، فریدالدین (1905-1907)، تذکرۀالاولیا، تحقیق رنولد الن نیکلسون، لیدن: بریل.
عطار نیشابوری، فریدالدین (1386)، تذکرۀ‌الاولیا، تصحیح متن و توضیحات محمد استعلامی، تهران: زوار.
عطار نیشابوری، فریدالدین (1386)، مصیبت‌‌نامه، تصحیح و مقدمۀ محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
عطار نیشابوری، فریدالدین (1398)، تذکرۀ‌الاولیا، مقدمه و تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
یاحقی، محمدجعفر (1389)، فرهنگ‌نامۀ قرآنی، مشهد: بنیاد پژوهش‌‌های اسلامی.
 
Frye, Richard N. (1965), The Histories of Nishapur, Cambridge: Harvard University Press.