نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه شیعه‌شناسی، عضو هیئت علمی، دانشکدۀ الهیات پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

این مقاله به ارزیابی انتقادی کتاب مبانی و اصول جامعه‌شناسی اسلامی، نوشتۀ فرید یونس، خواهد پرداخت. درجهت شتاب‌گرفتن جریان تحول‌خواه در حوزۀ علوم اجتماعی، ضرورت ایجاب می‌کند با طرح و ارزیابی آثار و تحقیقات علمی اندیشمندانی که در این زمینه اقداماتی انجام داده‌اند، گامی اساسی برای ‌دست‌یابی به مدلی مطلوب از «جامعه‌شناسی اسلامی» برداشت و امیدوار بود که از مجموع این تأملات گام مناسبی برای نیل به ذهنیتی روشن دربارۀ «علوم اجتماعی اسلامی» برداشت. روش نقد در این مقاله به این صورت است که ابتدا به معرفی کتاب، مؤلف، مترجم(ها)، و بیان روش‌شناسی نقد حاضر برای رسیدن به توصیفی روشن از کتاب پرداخته می‌شود و درادامه با ‌تأکید بر وجوه محتوایی و ساختاری کتاب به تحلیل و تفسیری از محتوای آن مبادرت می‌ورزیم؛ تحلیلی که بر یافته‌های تاریخی، جامعه‌شناختی، و دینی نویسنده متمرکز است. تلاش برای شناخت ماهیت اجتماع و جامعه از منظر آموزه‌های اسلامی و ارائۀ ترکیبی از استدلال‌ها و تحلیل‌های تاریخی و جامعه‌شناختی با ارجاع به متون دینی را می‌توان از نقاط قوت کتاب تلقی کرد. ازسویی، فقدان مستندات معتبر تاریخی و مواجهۀ سطحی با آموزه‌های اجتماعی اسلامی را نیز می‌توان به‌عنوان نقاط ضعف کتاب حاضر بیان کرد.
کلیدواژه‌ها: 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critical Review on the Book Fundamentals and Principles of Islamic Sociology

نویسنده [English]

  • Moslem Taheri Kalkoshvandi

Assistant Professor, Faculty Member at Farabi Campus, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

In this article, we will critically review the book Fundamentals and Principles of Islamic Sociology written by Dr. Farid Younes and translated by Gholamreza Jamshidiha and Ganjababi. In order to accelerate the process aimed at achieving the desired model of "Islamic sociology", it is necessary to present the achievements and fundamental actions of Muslim thinkers that have been produced in this field and to conduct a continuous critical evaluation of them. The sum of these conversations should be removed. Effective steps to achieve a clear mentality towards the field of "Islamic social sciences". The research method in this article will be the qualitative method of content analysis, in that after introducing the bibliographic information, the author, translator and expressed the methodology of the present critique, in order to achieve a clear description of the book. The analysis will be achieved through analysis and interpretation of the content of the book by emphasizing the content and structural aspects of the book. An analysis that focuses on the author's historical, sociological, and religious findings. In this article, we try to help the review of the present book by combining descriptive skills and critical analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fundamentals of Sociology
  • Islamic Sociology
  • Medina
  • Islamic Socialization
  • Umma
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه (1379)، ترجمۀ محمد دشتی، قم: الهادی.
ابن‌حمزه (1408ق)، الوسیلۀ الی نیل الفضیلۀ، قم: کتاب‌خانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
بستان، حسین (1388)، «جامعه‌شناسی اسلامی؛ به‌سوی یک پارادایم»، فصل‌نامۀ علمی ـ پژوهشی روش‌شناسی علوم انسانی، س 15، ش 61.
جمشیدیها، غلام‌رضا و مجید کافی (1391)، «مدل روش‌شناختی نظریه‌پردازی در علوم انسانی اسلامی»، فصل‌نامۀ علمی ـ پژوهشی روش‌شناسی علوم انسانی، س 18، ش 72.
جمعی از مؤلفان (1373)، درآمدی به جامعه‌شناسی اسلامی: مبانی جامعه‌شناسی، تهران: سمت.
رضی، احمد (1388)، «شاخص‌های ارزیابی و نقد کتاب‌های درسی دانشگاهی»، سخن سمت، ش 21.
زاهد زاهدانی، سیدسعید (1370)، مبانی روش تفکر اجتماعی در اسلام، شیراز: بهینه.
سمیعی، احمد (1378)، نگارش و ویرایش، تهران: سمت.
فارابى، ابونصر (1986)، کتاب الملۀ و نصوص اخرى، تحقیق محسن مهدى، بیروت: دار المشرق.
منصوریان، یزدان (1394)، «صد ویژگی کتاب‌های کارآمد و اثربخش»، دوفصل‌نامۀ علمی ـ پژوهشی پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، دورۀ 17، ش 29.
نوری، میرزا حسین (1408ق)، مستدرک الوسائل، قم: مؤسسۀ آل‌‌البیت.
یونس، فرید (1395)، مبانی و اصول جامعه‌شناسی اسلامی، ترجمۀ غلام‌رضا جمشیدیها و مهیار گنج‌آبی، تهران: علمی و فرهنگی.
 
Shari’ati, Ali (1979), On the Sociology of Islam, Hamid Algar (trans.), Berkeley, Ca: Mizan Press.