نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار، فرهنگ و ارتباطات، عضو هیئت‌علمی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

نقد آثار دانشگاهی به‌ویژه‌‌ آثاری که با رویکردی اسلامی در حوزۀ‌ علوم اجتماعی تدوین شده‌اند، از این جهت که به‌عنوان منبع درسی در دانشگاه‌ها و مراکز علمی ارائه و معرفی می‌شوند، به تقویت این آثار و زدودن ابهامات متون، کشف قابلیت‌ها و ویژگی‌های آن‌ها، و نیز تولید اندیشۀ اجتماعی در چهارچوب تفکر اسلامی خواهد انجامید. در این مقاله، تلاش می‌شود تا ضمن نقدوبررسی کتاب تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام؛ از آغاز تا دورۀ معاصرِ دکتر تقی آزادارمکی به ویژگی‌ها و نواقص موجود در آن پرداخته و هم‌چنین پیش‌نهادهایی به‌منظور اصلاح آن ارائه شود. نگارنده ضمن ارزیابی صوری و محتوایی دقیق اثر به این نتیجه رسیده است این اثر نمی‌‌تواند پاسخ‌گوی نیاز جامعۀ علمی در حوزۀ اندیشۀ اجتماعی در چهارچوب تفکر اسلامی باشد و به‌دلیل فقدان روش و چهارچوب و منطقی مشخص در پژوهش، مسئله‌محورنبودن آن، و نیز اشکالات متعدد ویرایشی و محتوایی ضرورت بازنگری، بازنویسی، و اصلاح آن احساس می‌شود. اشاره به کاستی‌های شکلی و محتوایی اثر به‌منزلۀ نادیده‌گرفتن امتیازات و وجوه مثبت اثر نیست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critical Review on the Book History of Social Thought in Islam; from the Beginning to the Contemporary Period

نویسنده [English]

  • Javad Nazarimoghaddam

Assistant Professor of Culture and Communication, University of Guilan , Rasht, Iran

چکیده [English]

Since the academic works compiled with an Islamic approach in the field of social sciences are presented and introduced as a textbook in universities and scientific centers, their critiques are also vital to strengthen these works and remove ambiguities in texts and discover its capabilities and features. It will also lead to the production of social thought within the framework of Islamic thought. This article tries to critique and review the book History of Social Thought in Islam; From the Beginning to the Contemporary Period. Dr. Taghi Azadarmaki addresses the features and shortcomings of the book and also offers suggestions for its correction. The author, while evaluating the formal and accurate content of the work, has reached this conclusion. This work cannot meet the needs of the scientific community in the field of social thought in the framework of Islamic thought. There are also numerous editorial and content problems, the need to revise and rewrite and correct it. Referring to the formal and content shortcomings of the work does not mean ignoring the advantages and positive aspects of the work.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critique of Texts
  • History of Science
  • Sociology
  • Social Thought
  • Muslim Thinkers
آزادارمکی، تقی (1375)، جامعه‌شناسی ابن‌خلدون، تهران: تبیان.
آزادارمکی، تقی (1376)، اندیشۀ اجتماعی متفکران مسلمان، تهران: سروش.
آزادارمکی، تقی (1392)، تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام؛ از آغاز تا دورۀ معاصر، تهران: علم.
آزادارمکی، تقی (1396)، نظریۀ‌ تغییرات فرهنگی در ایران، تهران: اطلاعات.
آل‌احمد، جلال (1356)، غرب‌‌زدگی، تهران: رواق.
ابن‌خلدون، عبد الرحمان (1359)، مقدمۀ ابن‌خلدون، ترجمۀ پروین گنابادی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
اقبال آشتیانی، عباس (1388)، تاریخ مغول؛ از حملۀ چنگیز تا تشکیل دولت تیموری، تهران: امیرکبیر.
تیشنر، فرانتس (1335)، «گروه فتوت کشورهای اسلامی و نوع ظهور گوناگون آن، مخصوصاً در ایران و کشورهای هم‌جوار آن»، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ش 2.
طباطبایی، سیدجواد (1399)، خواجه نظام‌الملک؛ گفتار در تداوم فرهنگی ایران، تهران: نگاه معاصر.
فوران، جان (1377)، مقاومت شکننده؛ تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سال‌های پس از انقلاب اسلامی، ترجمۀ احمد تدین، تهران: خدمات فرهنگی رسا.
کوربن، هانری (1363)، آیین جوان‌مردی، تهران: نو.
متز، آدام (1362)، تمدن اسلامی در قرن چهارم، ترجمۀ علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران: امیرکبیر.
مطهری، مرتضی (1381)، کلیات علوم اسلامی؛ کلام، عرفان، حکمت عملی، تهران: صدرا.
نجفی، موسی و موسی فقیه حقانی (1393)، تاریخ تحولات سیاسی ایران، تهران: مؤسسۀ مطالعات تاریخ معاصر ایران.
نظام‌الملک طوسی، حسن‌بن علی (1389)، سیاست‌نامه (سیرالملوک)، به‌اهتمام هیوبرت دارک، تهران: علمی و فرهنگی.