نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• علی سلیمانی ¹
• محمد فولادی ²

¹ دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه قم، قم، ایران

² دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

بسیاری از فرهنگ‌نویسان، شارحان، و مصححان شاهنامه واژه‌های «جُناغ» و «جُنا» را یک واژه تلقی کرده و از آن‌ها به‌‌جای یک‌دیگر استفاده کرده‌اند. حال‌آن‌که توجه به بافت موقعیتی، نشانه‌های درون‌‌متنی، و نگاهی جامع بر ابیاتی که این دو واژه در آن‌ها آمده است مشخص می‌کند‌ که در شاهنامۀ فردوسی، این دو واژه یکی نیستند، بلکه دو واژه با دو معنای متفاوت‌اند. هدف اصلی این پژوهش تصحیح ابیاتی از شاهنامه به‌تصحیح علمی‌ ـ انتقادی جلال خالقی‌ مطلق است. هم‌چنین، نویسندگان با بررسی تصحیح‌های دیگر شاهنامه کوشیده‌اند تا اغلاط راه‌یافته به آن‌ها را نیز نمایان و رفع سازند. از ره‌رو این پژوهش نتیجه حاصل شد که واژه‌های «جناغ» و «جنا» به‌ترتیب قابلیت هم‌نشینی با واژه‌های «پلنگ» و «خدنگ» را دارند و عدم دقت به معنای متفاوت این دو واژه، بی‌توجهی ‌به ظرفیت هم‌نشینی آن‌ها، و پرهیز از تکیه‌کردن بر نسخۀ فلورانس باعث شده که خالقی‌ مطلق در تصحیح دو بیت از شاهنامه که این دو واژه در آن آمده، به ‌طریق صواب نرود. در این پژوهش علاوه‌بر تصحیح آن دو بیت به اشتباهات راه‌یافته در تصحیح‌های دیگر شاهنامه نیز اشاره شده است. هم‌چنین، به‌فراخور بحث بیتی از برزونامۀ شمس‌الدین محمد کوسج نیز تصحیح شد.

کلیدواژه‌ها

• جُناغ
• جُنا
• تصحیح ابیات
• شاهنامۀ فردوسی
• خالقی مطلق
• برزونامه

موضوعات

• زبان و ادبیات فارسی

عنوان مقاله [English]

The Correction of Two Verses from Shahnameh Jalal Khaleqi Motlagh

نویسندگان [English]

• Ali Soleimani ¹
• Mohammad Foladi ²

¹ PhD in Persian Language and Literature, Qom University, Qom, Iran

² Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Qom University, Qom, Iran, dr.mfoladi@gmail.com

چکیده [English]

Many lexicographers, commentators and correctors of Shahnameh have considered the words "Junagh" and "Junna" as one word and have used them instead of each other; However, paying attention to the contextual context, in-text cues, and a comprehensive look at the verses in which these two words appear, indicate that in Shahnameh these two words are not one word but are two words with two different meanings. Although the main purpose of this study is to correct verses from the scientific-critical correction of Jalal Khaleghi Motlagh, the authors, referring to other corrections of Shahnameh such as: Moscow, Jules Moll, ancient letter and Azizullah Jovini Shahnameh, tried to show and eliminate the errors in these corrections. Through this study, it was concluded that the words "Jenagh" and "Jana" have the ability to associate with the words "Leopard (Palang)" and "Choob e Khadang", respectively, and not paying attention to the different meanings of these two words, their companion capacity and avoiding relying on the Florence version, Khaleghi Motlagh did not follow the right path in correcting two verses in which these two words appear. In this research, in addition to correcting those two verses, the problems found in other corrections of Shahnameh were also pointed out. Also, in line with the discussion, a verse of Barzunameh of Shamsuddin Mohammad Kosaj was corrected.

کلیدواژه‌ها [English]

• Junagh
• Juna
• Correction
• Verses
• Shahnameh Ferdowsi
• Khaleqi Motlagh
• Borzunameh