نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه مطالعات آینده‌نگر، پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تهران، ایران،

چکیده

این مقاله بر بنیاد نقد و بررسی کتاب سوسیالیسم، ایدۀ شکست‌خورده‌ای که هرگز نمی‌میرد (اثر کریستین نیمیتز) تألیف شده است. در جایی که نیمیتز بر آن است که ایدۀ سوسیالیسم به‌رغم شکست‌های پیاپی‌ا‌ش هنوز زنده است، من بر آنم که مسئلۀ مرگ یا زنده‌بودن «ایده»ها نیست. پدیدارهای ذهنی انسان شامل ایده‌ها، احکام، و اراده‌ها هستند. ایده‌ها هیچ‌گاه نمی‌میرند؛ خواه ایدۀ سوسیالیسم باشد یا ایدۀ خدا یا اژدهای هفت‌سر. مسئلۀ اصلی درستی یا نادرستی اراده‌های انسانی است. بر این اساس، من تلاش کرده‌ام تا به‌شیوۀ پدیدارشناسی انتقادی پدیدار کنم که سوسیالیسم یک ارادۀ معطوف به شکست است. هزار بار دیگر هم که تکرار و تجربه شود، چیزی جز شکست را محقق نخواهد کرد. درمقابل و برطبق تجربۀ تاریخی، این لیبرال سرمایه‌داری است که اراده‌های درست و معطوف به پیشرفت را پیش‌روی ما نهاده است. برای ما که در فرایند پیشرفت گام نهاده‌ایم، حکم اخلاقی این است که وسوسه‌های سوسیالیستیک معطوف به توزیع برابر را کنار نهیم. آغاز پیشرفت ما گام‌نهادن در مسیر تولید است. تولید و تبادل سرمایه عبارت اخرای گردش آزاد و حق آزادی است. تنها با این حق است که می‌توانیم خود را محقق کنیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Socialism and the Will to Fail A Critical Review of the Book Socialism: A Failed Idea That Never Dies

نویسنده [English]

  • Morteza Bahrani

Associate Professor, Future Studies Department, ISCS, Tehran, Iran

چکیده [English]

This article is based on a review of Socialism: A Failed Idea That Never Dies (by Kristian Niemietz). Where Niemietz believes that the idea of socialism is still alive despite its successive failures, I will argue that the problem is not that the "ideas" are dead or alive. Human mental phenomena include ideas, judgments, and wills. Ideas never die; whether it is the idea of socialism or the idea of God or the Idea of the dragon. The main issue is the rightness or wrongness of human will. Accordingly, I have tried to show, in a critical phenomenological way, that socialism is a will to failure. If it is repeated and experienced a thousand more times, it will achieve nothing but failure. On the contrary, and by historical experience, it is capitalist liberalism that has set before us the right and progressive will. For those of us who have stepped forward in the process of progress, the moral imperative is to put aside the socialist temptations of equal distribution. The beginning of our progress is to step on the path of production. Production and exchange of capital are the other words of free exchange and the right to freedom. It is only with this right that we can achieve ourselves in this worldly world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Socialism
  • Capitalism
  • Failure
  • Progress
اکونومیست (2018)، «سردم‌داران جهان: کارل مارکس بخوانید!»:
برمن، مارشال (1379)، تجربۀ مدرنیته: هرآن‌چه سخت و استوار است دود می‌شود و به هوا می‌رود، ترجمۀ مراد فرهادپور، تهران: طرح نو.
برنتانو، فرانتس (دردست انتشار)، منشأ دانش درباب درست و نادرست، ترجمۀ مرتضی بحرانی، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
بنیامین، والتر (بی‌تا)، سرمایه‌داری به‌مثابۀ یک دین، ترجمۀ نیما عیسی‌پور:
<https://www.thesis11.com>.
ژید، شارل (1370)، تاریخ عقاید اقتصادی، ترجمۀ کریم سنجابی، تهران: دانشگاه تهران.
علم‌داری، کاظم (1398)، سوسیالیسم و محیط‌زیست، تهران: توسعه.
فریدمن، میلتون (1380)، سرمایه‌داری و آزادی، ترجمۀ غلام‌رضا رشیدی، تهران: نی.
کاپلان، برایان (1388)، «نقد مارکسیت‌ها بر آنارشیسم چپ»، ترجمۀ مجید رویین پرویزی، روزنامۀ دنیای اقتصادی، ش 1998.
کاستلز، مانوئل (1399)، گسست بحران لیبرال ‌ـ دموکراسی، ترجمۀ مجتبی قلی‌پور، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راه‌بردی.
کانت، ایمائول (1383)، «اجتماعی‌بودن غیراجتماعی؛ گزیده‌ای از اندیشۀ تاریخ جهان از دیدگاه جهان‌گرایی»، در: لیبرالیسم در تاریخ اندیشۀ غرب،ترجمۀ عباس باقری، تهران: نی.
لوی، میشل (1394)، «مارکس و وبر: منتقدان سرمایه‌داری»، ترجمۀ هومن کاسبی، روزنامۀ شرق، ش 2526.
مارکس، کارل و فردریش انگلس (1385)، مانیفست حزب کمونیست، ترجمۀ محمد پورهرمزان، برلین: حزب تودۀ ایران.
میزس، لودویگ (1389)، «سرمایه‌داری و پیشرفت انسان»، ترجمۀ هارون خوبان، روزنامۀ دنیای اقتصاد، ش ۲۲۷۵.
نیک‌فر، محمدرضا (2007)، «اندیشۀ انتقادی»، رادیو زمانه.
نیک‌فر، محمدرضا (2019)، «ما همه باهم نیستیم: تحلیل وضعیت»، رادیو زمانه.
نیک‌فر محمدرضا (1399)، «چپ ایرانی»، آزادی اندیشه، ش 9.
نیمیتز، کریستین (1399)، سوسیالیسم، ایدۀ شکست‌خورده‌ای که هرگز نمی‌میرد، ترجمۀ محمد ماشین‌چیان و حسین ماشین‌چیان، تهران: علم.
وبستر، فرانک (۱۳۸۳)، نظریه‌های جامعۀ اطلاعاتی، ترجمۀ اسماعیل قدیمی، تهران: قصیده‌سرا.
 
Bartok, Ph. J. (2005), “Reading Brentano on the Intentionality of the Mental”, in: Intentionality: Past and Future, G. Forrai and G. Kampis (eds.), Amsterdam and New York: Rodopi.