نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای عرفان اسلامی، عضو گروه انسان‌شناسی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکترای فلسفه اخلاق، دبیر گروه انسان‌شناسی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

روان‌شناسی اخلاق یکی از رشته‌های نوظهور در مطالعات میان‌رشته‌ای در حوزة فلسفة اخلاق و روان‌شناسی است. روان‌شناسی اخلاق می‌کوشد مرزهای علم و فلسفه را در زمینة روان‌شناسی و اخلاق به‌هم نزدیک کند. کتاب ذهن درست‌کار جاناتان هایت از تأثیرگذارترین آثار در این حوزه است. نویسنده در این اثر کوشیده است مرزهای روان‌شناسی و اخلاق را به یک‌دیگر نزدیک کند. هایت به‌دنبال ابداع روشی برای فکرکردن دربارة دو موضوع تفرقه‌برانگیز در زندگی انسان، یعنی سیاست و مذهب، است. او برای این منظور از منابع موجود در رشته‌های فلسفه، فلسفة اخلاق، روان‌شناسی، علوم اجتماعی، اخلاق و ژنتیک استفاده کرده است. بسیاری از داده‌های کتاب زیسته و تجربة خود نویسنده است. همین امر این کتاب را در زمینة روان‌شناسی ‌اخلاق، به‌ویژه در زمینة شهودگرایی اخلاقی و شهودگرایی اجتماعی، باارزش کرده است. در این کتاب، نویسنده معتقد است فهم و هم‌دلی با دیدگاه سیاسی و مذهبی دیگران یا، به‌تعبیر وی، معتبردانستن ماتریس‌های اخلاقی دیگران باعث ازبین‌رفتن تفرقه و نزدیکی افراد به یک‌دیگر می‌شود. این کتاب به‌دلیل برخورداری از زبان بسیار ساده و تحلیل‌های منسجم و تجربی می‌تواند در اختیار عموم جامعه، اعم از دانشگاهیان و غیردانشگاهیان، قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Moral Psychology and Social Intuitionism of Jonathan Haidt; A Critical Review of the Book Righteous Mind: Why Good People Are Divided by Politics and Religion?

نویسندگان [English]

  • Parisa Goudarzi 1
  • Mohsen Shabani 2

1 PhD of Islamic Mysticism, Member of Department of Anthropology, The Iranian Council for Reviewing Books and Text on Human Sciences, Institute for Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran

2 PhD of Islamic Mysticism, Member of Department of Anthropology, The Iranian Council for Reviewing Books and Text on Human Sciences, Institute for Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran

چکیده [English]

Moral psychology is one of the emerging disciplines in interdisciplinary studies in the field of moral philosophy and psychology. Moral psychology seeks to bridge the boundaries of science and philosophy in the field of psychology and ethics. The Righteous Mind: Why Good People Are Divided by Politics and Religion? by Jonathan Haidt is one of the most influential works in this field. In this paper, the authors have tried to bring the boundaries of psychology and ethics closer to each other. Haidt seeks to suggest a way of thinking about two divisive issues in human life: politics and religion. For this purpose, he has used the available resources in the fields of philosophy, moral philosophy, psychology, social sciences, and genetics. Much of the book's data is lived and experienced by the author himself. This has made the present book an excellent one in the field of psychology and ethics, especially in the field of moral intuitionism and social intuitionism. The author believes that understanding and empathizing with the political and religious views of others or, in his words, validating the moral matrices of others, eliminates divisions between people. Due to its very simple language, coherent and empirical analyzes, this book can be made available to the general public, both academics and non-academics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral Psychology
  • Righteous Mind
  • Politics
  • Religion
  • Social Intuitionism
درایور، جولیا (1392)، «اندیشه و نظر: روان‌شناسی اخلاق»، ترجمة انشاء‌الله رحمتی، اطلاعات حکمت و معرفت، س ۸، ش 6.
موسوی اصل، سیدمهدی و دیگران (1399)، روان‌شناسی اخلاق، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
هایت، جاناتان (1398)، ذهن درست‌کار؛ چرا سیاست و مذهب انسان‌های خوب را از هم جدا می‌کنند؟، ترجمة امین یزدانی و هادی بهمنی، تهران: نوین توسعه.
 
Alfano, M. (2016), Moral Psychology: An Introduction, Cambridge: Polity Press.
Doris, J. et al. (2020), “Moral Psychology: Empirical Approaches”, The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.):
<https://plato.stanford.edu/archives/spr2020/entries/moral-psych-emp/>.
Haidt, J., S. H. Koller, and M. G. Dias (1993), “Affect, Culture, and Morality, or Is It Wrong to Eat Your Dog?”, Journal of Personality and Social Psychology, vol. 65, no 4.
Slote, M. (1998), “Moral psychology”, Routledge Encyclopedia of Philosophy, London: Routledge.
Tiberius, V. (2015), Moral Psychology: A Contemporary Introduction, New York: Routledge.