نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

چکیده

امروز موضوع بررسی آثار روایی از منظر شکل و ساختار به یکی از دغدغه‏های اصلی روایت‏‏‏‏شناسان و داستان‏پژوهان معاصر تبدیل شده است و در همین زمینه ‏‏کتاب‏ها و مقالات بسیاری به‏زیور طبع آراسته شده است. عبدالرحیم الکردی، یکی از نویسندگان برجستۀ معاصر مصری، در کتاب السرد فی الروایة المعاصرة تلاش وافری در زمینة تبیین نظریه‏های نقد داستان از دیدگاه فرمالیست‏های روسی و ساختارگرایان فرانسوی و سبک‏‏‏شناسان مدرن دنیای غرب داشته است. وی در این کتاب با ریزبینی و تسلط خاص نظریات ناقدان معاصر غربی را تفسیر کرده و آن‏ها را به‏عنوان زیرساختی برای تحلیل و نقد عملی رمان الرجل الذی فقد ظلّه قرار داده است. ‏‏ازاین‏رو، جستار حاضر بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره‏گیری از مبانی نظری مربوط به شاخص‏های مطلوب کتاب دانشگاهی به این پرسش اصلی تحقیق پاسخ دهد: کتاب السرد فی الروایة المعاصرة دارای چه نقاط قوت و ضعف شکلی و محتوایی است؟ برخی از نتایج این مطالعه نشان می‏هد اگرچه نویسنده مطالب مندرج در کتاب را گاه با اطناب فراوان تبیین کرده است، تلاش او بر این بوده است تا با بستری مبتنی‏بر نقد فرمالیست گفتمان روایی را فراهم آورد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critical Analysis on the Book “Alsrd fi Alrwaiah Alma’asrah, Alrajolo Allazi Faqad Zlloho”

نویسنده [English]

  • Alireza shaikhi

Assistant Professor at the Department of Arabic Language and Literature at Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

چکیده [English]

Today, the study of narrative works’ form and structure has become one of the main concerns of contemporary narrators and storytellers. Accordingly, a significant number of books and papers have been literary created. Abdul Rahim al-Kurdi is one of the leading Egyptian contemporary writers who has made great efforts to explain theories of story analysis from the perspective of Russian formalists, French structuralists, and modern Western stylists in his book entitled “Contemporary Narration”. In this book, he has unique insight and mastery interpreted the views of contemporary Western critics. He has placed them as the infrastructure for the scientific analysis of the novel of “Alrjl Althi Fkd Thlh Nmouthja “. The present study attempts to analyze the “Alsrd fi Alrwaiah Alma’asrah” book in a descriptive-analytic way. Results revealed that although some of the presented issues in the book reflect prolixity, the author has tried to provide a formalistic analysis of narrative discourse.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asrd fi Alrwaiah Alma’asrah
  • Structuralism
  • Discourse Analysis
اسماعیلی، مهدی (1398)، تحلیل گفتمان روایی در رمان‏های علاء الاسوانی (موردپژوهی رمان شیکاگو و عمارت یعقوبیان)، رسالۀ دکتری، قزوین: دانشگاه بین‏المللی امام خمینی (ره).
اکبری‏زاده، فاطمه (1399)، «مطالعۀ نقادانۀ کتاب فی مناهج تحلیل الخطاب السردی، اثر عمر عیلان»، دوفصل‏نامۀ نقدنامۀ زبان و ادبیات عربی، دورۀ 1، ش 2، ص 21-44.
انوری، حسن و علی‏محمد پشتدار (1383)، آیین نگارش و ویرایش 2، تهران: دانشگاه پیام نور.
تاسین، لیس (1387)، نظریه‏های نقد ادبی معاصر، ترجمۀ مازیار حسین‏زاده و فاطمه حسینی، تهران: نگاه امروز.
تولان، مایکل (1383)، درآمدی نقادانه و زبان‏شناختی بر روایت، ترجمۀ ابوالفضل حری، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
رحیمی خویگانی، محمد و محمد خاقانی اصفهانی (1397)، «تحلیل انتقادی کتاب فلسفة البلاغة بین التقنیة والتطور»، پژوهش‏نامۀ انتقادی متون و برنامه‏های علوم انسانی، دورۀ 18، ش 4، ص 59-73.
رضی، احمد (1388)، «شاخص‏های ارزیابی و نقد ‏‏کتاب‏های درسی دانشگاهی»، سخن سمت، ش 21، ص 21-30.
سیفی، محسن و مهوش حسن‏پور (1397)، «نقدی بر کتاب مختارات من روائع الأدب العربی فی العصر العباسی الاول»، پژوهش‏نامۀ انتقادی متون و برنامه‏های علوم انسانی، دورۀ 18، ش 4، ص 97-121.
شعیری، حمیدرضا (1395)، نشانه ـ معنا‏‏‏شناسی ادبیات: نظریه و روش تحلیل گفتمان ادبی، تهران: تربیت مدرس؛ مرکز آثار علمی.
الشهری، عبد الهادی بن ظافر (2004)، استراتیجیات الخطاب: مقاربة لغویة تداولیة، طرابلس: دار الکتاب الجدید المتحدة.
صفوی، کوروش (1393)، نوشته‏های پراکنده، دفتر دوم: نشانه‏شناسی و مطالعات ادبی، تهران: علمی.
عباسی، علی (1395)، نشانه ـ معناشناسی روایی، مکتب پاریس: جای‏گزینی نظریۀ مدلیته‏ها بر نظریۀ کنش‏گران: نظریه و عمل، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
عزام، محمد (2005)، شعریة الخطاب السردی، دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
فتوحی، محمود (1390)، سبک‏شناسی، نظریه‏ها، رویکردها، و روش‏ها، تهران: سخن.
کاهه، علی‏رضا (1396)، «بررسی و نقد کتاب الروایة العربیة»، پژوهش‏نامۀ انتقادی متون و برنامه‏های علوم انسانی، دورۀ 17، ش 1، پیاپی 44، ص 77-191.
الکردی، عبدالرحیم (2006)، السرد فی الروایة المعاصرة (الرجل الذی فقد ظله نموذجا)، تقدیم: طه وادی، القاهرة: مکتبة الآداب.
میرزایی، فرامرز (1398)، «تحلیل انتقادی کتاب فی نظریة الروایة: بحث فی تقنیات السرد؛ تلاشی برای بومی‏سازی گفتمان‏کاوی داستان»، پژوهش‏نامۀ انتقادی متون و برنامه‏های علوم انسانی، دورۀ 19، ش 8، پیاپی 72، ص 331-349.
نامداری، ابراهیم (1396)، «بررسی و نقد کتاب فی الادب الاندلسی»، پژوهش‏نامۀ انتقادی متون و برنامه‏های علوم انسانی، دورۀ 17، ش 1، ص 225-241.
یان، مانفرد (1397)، روایت‏شناسی (مبانی نظریۀ روایت)، ترجمۀ محمد راغب، تهران: ققنوس.
 
https://b2n.ir/a67283.