نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار زبان و ادبیات عربی، عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه یزد

3 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، انشگاه ولی عصر رفسنجان

چکیده

آموزش زبان عربی در مدارس به‏دلایل فرهنگی، سیاسی، و نوع نگاه خانواده‏ها و دانش‏آموزان از چند دهه پیش تاکنون، نسبت به سایر دروس، با چالش بیش‏تری مواجه بوده است. بررسی نگرش دانش‏آموزان به یادگیری این زبان گام مؤثری در سیاست‏گذاری و تألیف کتاب‏های آموزشی خواهد بود. در این پژوهش با روش توصیفی ـ پیماشی به بررسی نگرش دانش‏آموزان رشته‏های ادبیات و علوم انسانی، علوم تجربی، و علوم ریاضی کلاس دوازدهم شهر کرمان درخصوص یادگیری زبان عربی ‏پرداخته شده است. در این بررسی تفاوت نگرش‏های دانش‏آموزان سه رشتۀ انسانی، تجربی، و ریاضی و هم‏چنین تفاوت نگرش دانش‏آموزان دختر و پسر به یادگیری زبان عربی بررسی شد. نمونۀ این پژوهش 337 نفر از دانش‏آموزان پسر و دختر کلاس دوازدهم شهر کرمان‏اند. نتایج پژوهش نشان می‏دهد که نگرش بیش‏تر دانش‏آموزان سه رشتۀ علوم انسانی، تجربی، و ریاضی در سه متغیر علاقه به یادگیری زبان عربی، اهمیت درس عربی دربین سایر دروس، و محتوای درس عربی منفی است. با‏وجوداین، دانش‏آموزان رشتة ریاضی علاقۀ بیش‏تری به یادگیری زبان عربی، نسبت‏به دانش‏آموزان دیگر، دارند. از نظر تفاوت بین دانش‏آموزان دختر و پسر، تفاوت معناداری بین آرای دو گروه وجود نداشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Survey of Attitudes Towards Arabic Language Course among Twelfth Grade Students of Humanities, Experimental Sciences and Mathematical Sciences

نویسندگان [English]

  • Danesh Mohammadi Rakati 1
  • Yusef Nazari 1
  • Ali Nobahar 2
  • Zeinab Shojaei 3

1 Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Shiraz University, Shiraz, Iran

2 Graduated from Yazd University, Master's Degree in Arabic Language and Literature, Yazd, Iran

3 Graduated from Arabic Language and Literature,Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan, Iran

چکیده [English]

Teaching Arabic language in schools encountered more challenges in comparison to other courses due to cultural and political reasons as well as the families and students’ viewpoints about it. A survey of students’ attitudes towards learning this language would be an effective step in policymaking and the compilation of textbooks in this regard. This study used the descriptive-survey method to analyze attitudes toward learning the Arabic language among twelfth-grade students of Kerman in the fields of literature and humanities, experimental sciences, and mathematical sciences. Moreover, this study investigated the attitude differences among the students in three fields of humanities, experimental and mathematical sciences, as well as attitude differences toward learning the Arabic language between the twelfth-grade girl and boy students of Kerman. The sample consisted of 337 girl and boy students studying in twelfth grade in Kerman. The results showed that the attitudes of most of the students in three fields of humanities, experimental sciences, and mathematical sciences towards three variables of interest in learning Arabic, the importance of Arabic course among other courses, and the content of Arabic course were negative; nevertheless, mathematics students showed more interest in learning Arabic in comparison to other students. Girl and boy students’ attitudes did not show any significant differences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arabic Language Teaching
  • Arabic Course
  • Textbooks
  • Attitude
  • Kerman Schools
آذرشب، محمدعلی و سعدالله همایونی (1394)، «واکاوای فرهنگ و نقش آن در سیاست گذاری‏های/ برنامه‏ریزی‏های آموزش زبان (مطالعۀ موردی: آموزش زبان عربی در ایران)»، علم زبان، س 3، ش 5، ص 89-116.
ابوالفضلی، زینب و کریم صادقی (1396)، «نگرش زبان‏آموزان زبان انگلیسی نسبت‏به آموزش/ یادگیری زبان انگلیسی: نقش رشتۀ دانشگاهی، جنسیت، و سن»، پژوهش‏های نوین در مطالعات زبان انگلیسی، دورۀ 5، ش 1، ص 1-26.
اختری، طاهره (1385)، «عربی و عوامل مرتبط با آن»، دوماه‏نامۀ علمی ـ پژوهشی دانشگاه شاهد، س 13، ش 18، ص 45-56.
تدینی، رباب (1385)، مقایسۀ تأثیر برنامۀ درسی مدرسه‏محور و برنامۀ درسی مرسوم زبان انگلیسی بر پیش‏رفت تحصیلی و نگرش فراگیران بزرگ‏سال زن سال سوم راه‏نمایی، پایان‏نامۀ کارشناسی‏ارشد آموزش زبان انگلیسی، تبریز: دانشگاه تبریز.
حکیم‏زاده و دیگران (1394)، «بررسی میزان کارآمدی آموزش زبان عربی عمومی در مقطع متوسطه از نظر دبیران و دانش‏آموزان شهر کرمان»، مجلۀ جستارهای زبانی، دورۀ 6، ش 2، پیاپی 23، ص 77-106.
خاقانی، محمد و دیگران (1385)، «بررسی علل کم‏علاقگی دانش‏آموزان دبیرستان به درس عربی از دیدگاه دبیران شهر شیراز»، مجلۀ الجمعیة العلمیة الإیرانیة للغة العربیة وآدابها، دورۀ 2، ش 5، ص 89-107.
رسولی، حجت (1384)، «ریشه‏یابی مشکلات آموزش زبان عربی در دانشگاه‏های ایران (مبانی تعریف گرایش‏ها)»، پژوهش‏نامۀ علوم انسانی، ش 47-48، ص 43-58.
رودی علی‏آبادی، ثریا و دیگران (1398)، «بررسی نگرش نسبت‏به یادگیری درس زبان انگلیسی دانش‏آموزان شهر چابهار: نقش یک‏زبانه، دوزبانه، و جنسیت»، پژوهش‏های زبان‏شناختی در زبان‏های خارجی، دورۀ 9، ش 2، ص 479-492.
الزبون، محمد سلیم (2009)، «اتجاهات طلبة الجامعات الأردنیة نحو مادّة التربیة الوطنیة وانعکاس ذلک علی درجة تمثلهم للعدید من مفاهیمها»، العلوم التربویة، المجلّد 36، العدد 1، ص 117-123.
سلوی، سیتی (2009)، الاتجاهات نحو القراءة بالعربیة فی المدارس الثانویة الدینیة بولایة ترنجانو، بحث تکمیلی مقدّم لنیل درجة الماجستیر فی العلوم الإنسانیة (تعلیم اللغة العربیة بوصفها لغة ثانیة)، مالیزیا: کلیة معارف الوحی والعلوم الإنسانیة، الجامعة الإسلامیة العالمیة.
صدیق اورعی، غلام‏رضا (1385)، «سنجش گرایش دانش‏آموزان دبیرستانی شهر مشهد به درس عربی و عوامل مؤثر بر آن»، مجلۀ علوم اجتماعی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، ص 57-81.
معروف، سعاد و یونس محمود ناصر (2010)، «اتجاهات الطلبة نحو اللغة الإنکلیزیة وعلاقتها بالتحصیل لدی الجنسین فی ضوء أنماط الإدارة الصفیة السائدة (دراسة میأانطة علی عینة من طلبة الصف الأول الثانوی فی ثانویات مدینة دمشق الرسمیة والخاصّة)»، مجلة جامعة دمشق، المجلد 26، العدد (2+1).
نامداری، ابراهیم (2019)، «أسباب عدم اهتمام طلبة المدارس الثانویة بدروس اللغة العربیة من وجهة نظر طالبات ومعلّمی مدینة جیلان غرب»، مجلة دراسات فی تعلیم اللغة العربیة وتعلّمها، المجلد 3، العدد 2، الرقم اللمسلسل للعدد 6، ص 31-48.
 
Aladdin, A. (2010), “Nom- Muslim Malaysian Learners of Arabic (NMMLAs): An Investigation of Their Attitudes and Motivation towards Learning Arabic as a Foreign Language in Multiethnic and Multicultural Malaysia”, Procedia Social and Behavioral Sciences, vol. 9.
Gomleksiz, M. N. (2010), “An Evaluation of Student’s Attitudes toward English Language Learning in Terms of Several Variables”, Procedia Scial and Behavioral Sciences, vol. 9, pp. 1805-1811.