نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشی گروه مطالعات تاریخی انقلاب اسلامی، عضو هیأت علمی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ایران

چکیده

چکیده
نگاه فوکو به انقلاب اسلامی چه در زمان حیاتش و چه پس از آنْ بحث‌ها و واکنش‌های متفاوتی را در پی داشت و آثار متنوعی در این‌باره به رشتۀ تحریر درآمد. یکی از جنجالی‌ترینِ این آثار، کتاب «فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواگری‌های اسلام‌گرایی» نوشتۀ «ژانت آفاری» و «کوین اندرسون» است که می‌توان آن‌را ازیکسو واکنشی سیاسی به اسلام‌گرایی و ازسوی‌دیگر، نقدی معرفت‌شناختی به آن‌چه نویسندگان «نسبی‌‌گرایی فرهنگی» می‌نامند، به‌شمار آورد. بهروز قمری‌تبریزی در کتاب «فوکو در ایران» کوشیده است ضمن ارائۀ پاسخی مناسب به آفاری و اندرسون، نشان دهد که حقیقتِ آرای فوکو دربارۀ انقلاب ایران چیست. به‌بیان دیگر، «فوکو چگونه انقلاب ایران را معنا کرد؟» در مقالۀ حاضر به این موضوع پرداخته شده است که از منظری خاص هر دوِ این آثار درون یک پراکتیس گفتمانی شکل گرفته‌اند و بنابراین، جملات متفاوتی از یک گزاره‌اند و باید به یک اندازه از دستِ هر دوِ آن‌ها رها شویم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Cognition of Foucault; A Practice That Must be Ridded A Critical Review on the Book "Foucault in Iran")Foucault in Iran: Islamic Revolution after the Enlightenment(

نویسنده [English]

  • Meisam Ghahreman

Research Assistant Professor of the Department of Historical Studies of the Islamic Revolution, Faculty member of Islamic Revolution Documents Center

چکیده [English]

Foucault's view of the Islamic Revolution, both during his lifetime and after, provoked different debates and reactions and various works were written about it. One of the most controversial works is “Foucault and the Iranian Revolution: Gender and the Seductions of Islamism” by Janet Afary and Kevin B. Anderson. On the one hand, this book can be considered a political reaction to Islamism, and on the other hand, it is an epistemological critique of what the authors call "cultural relativism". Behrooz Ghamari-Tabrizi in his book "Foucault in Iran" while presenting the truth of Foucault's views on the Iranian revolution, also gives an appropriate answer to Afary and Anderson. In other words, in this book, he seeks to answer the question: How did Foucault make sense of the Iranian revolution? The present article has examined this issue from a particular point of view both of these works are formed within a discourse practice and, therefore, are different sentences of a statement and we must get rid of both equally.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Revolution
  • Discourse Practice
  • Indefinite Foucault (a Foucault)
  • Epistemological Controversy
  • Immanence
اسمیت، دانیل و پروتوی، جان (1394)، ژیل دولوز، ترجمه سید محمدجواد سیدی، تهران: نشر ققنوس.
اَلّی‌یز، اریک (1394)، موقعیت بدن بدون اندام، ترجمه مهدی رفیع، تهران: نشر نی.
پیتون، پال (1387)، دلوز و امر سیاسی، ترجمه محمود رافع، تهران: نشر گام نو.
دلوز، ژیل (1386)، فوکو، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
دلوز، ژیل (1390)، نیچه و فلسفه، ترجمه عادل مشایخی، تهران: نشر نی.
دلوز، ژیل (1392)، «یک زندگی...» در مجموعه مقالات یک زندگی... ، ترجمه پیمان غلامی و ایمان گنجی، تهران: انتشارات زاوش.
دلوز، ژیل؛ گوتاری، فلیکس (1391)، کافکا به­سوی ادبیات اقلیت، ترجمه شاپور بهیان، تهران: نشر ماهی.
راخمن، جان (1392)، «درون­ماندگاری ناب»، در مجموعه مقالات یک زندگی...، ترجمه پیمان غلامی و ایمان گنجی، تهران: انتشارات زاوش.
رانسیر، ژاک (1395)، استاد نادان، ترجمه آرام قریب، تهران: نشر شیرازه.
ضیمران، محمد (1383)، «ژیل دلوز و فلسفه دگرگونی و تباین»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، خرداد و تیر 1383.
فوکو، میشل (1378)، مراقبت و تنبیه: تولد زندان، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1390)، باید از جامعه دفاع کرد، ترجمه رضا نجف­زاده، تهران: نشر رخداد نو.
فوکو، میشل (1391الف)، «تئاتر فلسفه» در مجموعه مقالات تئاتر فلسفه، ترجمه افشین جهاندیده و نیکو سرخوش، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1391ب)، «نقد چیست؟» در مجموعه مقالات تئاتر فلسفه، ترجمه افشین جهاندیده و نیکو سرخوش، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1391ج)، «نیچه، تبارشناسی، تاریخ» در مجموعه مقالات تئاتر فلسفه، ترجمه افشین جهاندیده و نیکو سرخوش، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1391چ)، «نیچه، فروید، مارکس» در مجموعه مقالات تئاتر فلسفه، ترجمه افشین جهاندیده و نیکو سرخوش، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1393الف)، «دغدغه‌ی حقیقت»، در مجموعه‌مقالات ایران: روح یک جهان بی‌روح، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی، 1393.
فوکو، میشل (1393ب)، «فیلسوف نقاب­دار»، در مجموعه‌مقالات ایران: روح یک جهان بی‌روح، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی، 1393.
فوکو، میشل (1394)، «پاسخ به دریدا»، در مجموعه مقالات کوگیتو و تاریخ جنون، ترجمه فاطمه ولیانی، تهران: نشر هرمس.
فوکو، میشل (1395الف)، «پرسش‌وپاسخ در مورد «حقیقت و سوژه‌مندی»» در مجموعه مقالات خاستگاه هرمنوتیک خود، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1395ب)، «گفتگوی مایکل بِس با میشل فوکو» در مجموعه مقالات خاستگاه هرمنوتیک خود، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1397الف)، « پرسش‌وپاسخ در گروه فلسفه» در مجموعه مقالات نقد چیست؟ و پرورش خود، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1397ب)، «پرورش خود» در مجموعه مقالات نقد چیست؟ و پرورش خود، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1400الف)، «ایران و قدرت امر معنوی» در مجموعه مقالات آیا قیام کردن بی‌فایده است، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1400ب)، «پاسخ به یک خوانندۀ زن ایرانی» در مجموعه مقالات آیا قیام کردن بی‌فایده است، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1400ج)، «پس از رویداد» در مجموعه مقالات آیا قیام کردن بی‌فایده است، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1400چ)، «روشن‌نگری چیست؟» در مجموعه مقالات آیا قیام کردن بی‌فایده است، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1400ح)، «گفتگوی باقر پرهام با میشل فوکو» در مجموعه مقالات آیا قیام کردن بی‌فایده است، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
فوکو، میشل (1400خ)، «نامۀ سرگشاده به مهدی بازرگان» در مجموعه مقالات آیا قیام کردن بی‌فایده است، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
قمری‌تبریزی، بهروز (1397)، فوکو در ایران، ترجمه سارا زمانی، تهران: انتشارات ترجمان.
لمکه، توماس (1392)، نقدی بر خرد سیاسی، بررسی تحلیل فوکو از طرز تفکر دولت مدرن، ترجمه یونس نوربخش و محبوبه شمشادیان، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
مشایخی، عادل (1395)، تبارشناسی خاکستری است، تهران: نشر ناهید.
مشایخی، عادل و آزموده، محسن (1392)، دلوز، ایده، زمان، تهران: نشر بیدگل.
نیچه، فریدریش (1389)، ارادۀ قدرت، ترجمه مجید شریف، تهران: انتشارات جامی.
نیچه، فریدریش (1397)، فراسوی نیک و بد، ترجمه داریوش آشوری، تهران: انتشارات خوارزمی.
نیچه، فریدریش (1398)، فلسفه، معرفت و حقیقت، ترجمه مراد فرهادپور، تهران: نشر هرمس.
هارت، مایکل (1392)، ژیل دلوز: نوآموزی در فلسفه، ترجمه رضا نجف­زاده، تهران: نشر نی.
 
Deleuze, Gilles (1988), Foucault, Translated by Seán Hand, Minneapolis: University of Minnesota Press.
Deleuze, Gilles (1994), Difference and repetition, New York: Columbia University Press.
Deleuze, Gilles& Guattari Felix (1994), What Is Philosophy?,  New York: Columbia University Press.
Foucault, Michel (1984), “Polemics, Politics, and Problemizations: An Interview with Michel Foucault” In The Foucault reader, Edited by Paul Rabinow, New York: Pantheon Books, 381–390.
Foucault, Michel (1990), An Introduction Volume 1 of The History of Sexuality, Translated from the French by Robert Hurley, New York: Pantheon Books.
Foucault, Michel (1996a), “The Archeology of Knowledge” In Foucault Live: Collected Interviews, 1961-1984, Edited by Sylvere Lotringer, Massachusetts: MIT Press, 57–65.
Foucault, Michel (1996b), “An Ethics of Pleasure” In Foucault Live: Collected Interviews, 1961-1984, Edited by Sylvere Lotringer, Massachusetts: MIT Press, 371–382.
Foucault, Michel (1996c), “Talk Show” In Foucault Live: Collected Interviews, 1961-1984, Edited by Sylvere Lotringer, Massachusetts: MIT Press, 133–146.
Foucault, Michel (1996d), “Truth is in the Future” In Foucault Live: Collected Interviews, 1961-1984, Edited by Sylvere Lotringer, Massachusetts: MIT Press, 298–302.
Foucault, Michel (2001), “Confronting Goverments: Human Rights”, In Power (The Essential Works of Foucault, 1954-1984), Vol. 3, Edited by James D. Faubion, New York: The New Press, 1st edition (September 8, 2001), 474–475.
Marrati, Paola (2003), Gilles Deleuze: Cinema and Philosophy, Translated by Alisa Harts, Baltimore: The Johns Hopkins University Press.