چکیده «کتاب چرا ملت‌ها شکست می‌خورند: ریشه‌های قدرت، ثروت و فقر» نوشتۀ دارون عجم‌اوغلو و جیمز ای.رابینسون از آثار نهادگرایی جدید است. نویسندگان با بررسی تاریخ ملت‌ها، به واکاوی دلایل رشد و انحطاط جوامع پرداخته‌اند. این اثر همانند دیگر آثار نویسندگان مبتنی‌ بر مطالعه تطبیقی تجربۀ بلندمدت توسعۀ ملت‌های مختلف است. در این نوشتار ضمن بررسی ساختار شکلی و کیفیت ترجمۀ کتاب که توسط محسن میردامادی و محمدحسین نعیمی‌پور انجام شده، به بررسی محتوای کتاب پرداخته شده است. کتاب دارای ضعف‌های محتوایی و روش‌شناسانه است. نویسندگان مدعی هستند با رویکردی تاریخی و روشی استقرایی نظریۀ خود را استخراج کرده‌اند اما درواقع با انتخاب دوگان‌های تحلیلی و مقایسه‌ایِ جهت‌دار و البته فلسفی، خوانشی ایدئولوژیک از تاریخ کشورها و کیفیت تطور آن‌ها ارائه داده‌اند. فقدان مؤیدات آماری و بسنده‌کردن به روش تحلیلی و تأکید مکرر بر برداشت نویسنده با این‌همانی‌های مکرر محتوای کتاب را تضعیف کرده است. ادعای استقرائی بودن و عدول از این ادعا با استفاده از رویکرد قیاسی از مهم‌ترین اشکالات این کتاب است. کتاب ترجمه‌ای روان اما توأم با اشکالات متعدد ویرایشی دارد. طرح جلد و پشت جلد آن به‌طور غیرمنصفانه‌ای تداعی‌کننده تصویری سیاه، شکست‌خورده و محتاج از مردمان ایران است.

چکیده نوشتار حاضر کم و کیف مقاله «بررسی تأسیس و زوال حکومت محلی آل شومله در خوزستان عصر سلجوقی» را از دو منظر ایجابی و سلبی مورد نقد قرار می­دهد. شناخت خاندان کَم‌نام شومله که با اتخاذ عنوان «اتابک» یا «اتابک معظم»، یک حکومت محلی در نواحی غرب و جنوب غربی ایران (در حدّ فاصل بین قلمرو سلاطین سلجوقی و خلافت عباسی)، تأسیس کرده بودند، اهمیت ویژه دارد. مقاله مورد نقد که به عنوان نخستین اثر پژوهشی مستقل معرفی شده‌، به نوعی سر آغاز جریانی نوین در پژوهش‌های مربوط به این حوزه توانَد بود.  یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که در مقاله مورد نقد، اهمیت موضوع و تلاش برای پردازش متفاوتِ مطلب از نکات ممتاز مقاله است، ولی کاستی‌هایی همچون ارجاعات ناصحیح، ناهماهنگی عنوان و محتوا، بی‌توجهی به پیشینه تحقیق، غفلت از برخی منابع اصلی، بی توجهی به نقد و اعتبار سنجی روایات،استفاده از گزاره‌های قطعی و مطلق، ضعف در استدلال‌ها و استناجات‌، خطا در بازشناسی اعضای خاندان شومله و برخی اغلاط محتوایی نیز در آن «قابل مشاهده است.

چکیده پژوهش در شعر عربیِ سعدی به­هیچ­روی چه از لحاظ کیفیّت و چه از لحاظ کمیّت هم­تراز اشعار فارسی این شاعر پرآوازه ایرانی نیست، این سخن در تصحیح و شرح متنِ این اشعار آشکارتر است. کتاب بررسی اشعار عربی سعدی بر مبنای نقد کاربردی برای نخستین­بار در سال 1395 در انتشارات دانشگاه شهید مدنی آذربایجان به چاپ رسید. امیر مقدّم متّقی مؤلّف کتاب کوشیده­است، در پژوهشِ خویش، اشعار عربی سعدی را براساس نظریۀ پژوهشی­ای با نام نقد کاربردی بسنجد. او این نقد را، از انواع نقد عملی برمبنای تأثیر بر خواننده معرفی­می­کند. کتاب او در سال 1397 به چاپ دوم رسید. نویسنده مطالب کتاب را در سه فصل، گردآورده است. ابتدا چارچوب نظری بحث، سپس زندگی و آثار سعدی و در پایان بررسی اشعار عربی سعدی را بر مبنای نقد کاربردی تدوین کرده­است. در این مقاله کوشش بر این است که کتاب یاد شده در چهار محورِ ساختار پژوهشی، سعدی­شناسی، مستندسازی اطلاعات و مراجع درون متنی، خطاها و نارسایی­های محتوایی توصیف، تحلیل و نقد شود. شیوۀ پژوهشی نارسا و بی‌سامان، نظریۀ پژوهشی نادرست و بی­توجّهی نویسنده به اصل ارجاع در پژوهش، نویسنده را از تدوین کتابی علمی و دانشگاهی که شعر عربی سعدی را به مخاطب بازشناسد، دور کرده است.

چکیده کتاب‌های دانشگاهی لازم است به گونه­ای نوشته شوند که در حوزه­های مرتبط علمی پاسخگوی نیاز مخاطبان باشند. به  این منظور، ارزیابی انتقادی متون دانشگاهی گامی حیاتی در قوام هر رشته و سامان‌دهی برنامة درسی آن است. این نیاز به‌ویژه در رشتة نوبنیاد ادبیات عامه بیشتر احساس می­شود. کتاب­هایی که تاکنون دربارة مبانی این رشته نوشته ‌شده‌اند، از انگشتان دست تجاوز نمی­کنند؛ امَا مطالعات در این حوزه روزبه‌روز در حال گسترش است، بنابراین نقد این منابع به‌منظور، بهبود کیفیت کتاب­ها ضرورت دارد. بدون­ شک هر نگاشته­ای دارای جنبه‌های مفید و قابل توجه است. در کنار آن کاستی‌هایی نیز ممکن است داشته یاشد که یادآوری و رفع آن‌ها مسلماً به تنقیح اثر منتهی می‌شود. مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و رویکردی نقادانه، یکی از مهم­ترین کتب رشتة ادبیات عامه یعنی کتاب «فرهنگ عامه» آسیب‌شناسی کرده است. از مهم­ترین نتایج این تحقیق، بی‌توجهی به پیشینة پژوهش، کلی‌گویی در برخی موارد، رویکرد توصیفی صِرف، نداشتن ارتباط سازمان­یافته بین نظریه و سایر بخش‌های کتاب و ... و هم‌چنین برخی محاسن و جنبه‌های نوآورانة این کتاب است. این اثر، با تغییراتی می­تواند یک اثر ارزشمند برای پژوهشگران رشتة ادبیات عامه باشد.

چکیده کتاب تصوف و سیاست در متون منثور تا پایان قرن چهارم هجری، نوشته مهدی حیدری، مجموعه­ای از هشت مقاله دوباره منتشرشده با ویرایشی نو، زیر لوای نظریه وحدت و کثرت است. فصول کتاب با نظریه­ای شکننده، غیر تاریخی و برمبنای مفهوم استعلاییِ وحدت و کثرت بنا شده است. هدف نویسنده بررسی تأثیر نظریه مذکور در مناسبات چند سویه دنیوی صوفیان با سیاست بوده است. انتخاب فرضیه­ ضعیف به همراه بی­روشی،‌ نویسنده را از بستر و بافت تاریخی دوره کرده و موجب زمان­پریشی و مکان­پریشی در متن شده است. حیدری همچنین با نقل افراطیِ روایت­های ترجمه نشده عربی، خوانش کتاب را برای مخاطب عادی ناممکن کرده است. برخی از تعمیم­های خطا در دسته­بندی صوفیه از اشتباهات برجسته­ای ا­ست که به اثر مذکور، آسیب جدی وارد کرده است. در این نوشته سعی برآن است تا عیار کتاب، خصوصا در بُعد طبقه­بندی متفاوت گروه­های عرفانی جهان اسلام، نقد و بررسی شود.

چکیده کلیله‌ودمنه به ترجمۀ ابوالمعالی نصراللّه بن محمّد منشی از آثار ارزشمند و ماندگار نثر فارسی قرن ششم است که تاکنون بارها در ایران و خارج از آن، تصحیح و به زیور طبع آراسته شده است که بی‌گمان چاپ منقّح مجتبی مینوی در سال 1343 در تهران بهترینِ آنهاست. از تصحیحات و شروح دیگر این کتاب که علاقه‌مندان و پژوهشگران در خوانشِ متن کلیله‌ودمنه از مراجعه به آن بی‌نیاز نیستند، تصحیح و تعلیقات آیت‌اللّه حسن حسن‌زاده آملی است که در سال 1399 چاپ ششم آن را انتشارات بوستان کتاب روانۀ بازار نموده است. اگرچه آیت‌اللّه حسن حسن‌زاده آملی این اثر را از روی چند نسخۀ خطّی و مقابله با کلیله‌‌ودمنه‌های عربی فراهم آورده و همچنین بدخوانی، تحریفات و نواقص دیگر کلیله‌‌ودمنه‌های چاپی را یادآوری نموده، نگارنده در تصحیح، تحقیق و تعلیقات آیت‌اللّه حسن حسن‌زاده آملی از کلیله‌ودمنه اشکالات و لغزش‌هایی یافته است که با مقایسۀ چاپ مینوی و قریب و نیز چند نسخۀ خطّی دیگر در این جستار به نقد و ارزیابی برخی از آنها می‌پردازد.

چکیده مسئلة پژوهش حاضر نقد و آسیب­شناسی مقالات حوزه نفثه­ المصدورپژوهی است. به­ دلیل فقدان کارنامة نفثه ­المصدورپژوهی، سعی نوشتار حاضر بر این است که هدف تدوین کارنامة نفثه ­المصدورپژوهی، توصیف و تصویر وضعیت پژوهش­ها و نقد و آسیب­شناسی مقالات را محقق گرداند. بدین منظور روش توصیفی-تحلیلی از نوع تحلیل کمّی-کیفی با رویکردی انتقادی و استناد به منابع کتابخانه­ای و اسنادی مدنظر قرار می­گیرد. نتایج پژوهش در بخش کارنامه، 140 مقاله را در این حوزه نشان می­دهد. در بخش نقد و آسیب­شناسی، کلی بودن عناوین، ضعف در مبانی نظری و برخی بخش­های ساختار مقاله، توصیف شاهد مثال­ها به­جای تحلیل، نقص در منابع، بی­توجهی به چشم ­اندازهای تازة نقدها و نظریه­ ها و انواع کاستی­ های پیشینه ­پژوهی مطرح می­گردد که پیامدهایی چون تکرار در موضوع و یافته و نتیجه، آموزش‌محوری، آشفتگی و پراکندگی مطالب و در نهایت سردرگمی محقق و دور ماندن مقالات از نوآوری و ابداع را دربر­دارد. نگارندگان ضمن برشمردن خطاهای ساختاری مقالات که در ارتباط تنگاتنگی با هم قرار دارند، راهکارهایی مثل روی­آوری به فرانقد، فرامطالعه، فراگفتمان و حوزه­های علم­سنجی را در پایان پژوهش پیشنهاد می­ دهند.

چکیده محمّدرضا شفیعی‌کدکنی، محقّق و ادیب سخت‌کوش معاصر که در حوزه‌های متنوّع قلم‌فرسایی کرده و استادی خویش را به اثبات رسانده‌است. تصحیح آثار عرفانی، از جمله «تذکره‌الاولیا»یِ عطار یکی از حوزه‌های مورد علاقة اوست که در سه بخش: مقدّمه، متن و تعلیقات به چاپ رسیده‌است. از ویژگی‌های این تصحیح می‌توان به دقّت علمی استاد، اطّلاعات فراوان عرفانی و شرح حال عارفان کمتر شناخته شده، اجتهاد و سخت‌کوشی در تحقیق، امانت‌داری و صداقت، نقد بر کاتبان در ضبط نادرست کلمات و تصرّف در متن، اطّلاعات مفید سبک‌شناسی و واژه‌شناسی، ترجمه‌های منظوم و هنرمندانه و اِشراف کتاب‌شناسی اشاره کرد. این ویژگی‌ها، در مجموع می‌تواند در پاسخ به این سؤال اساسی مطرح شود که: محاسن و ویژگی‌های تعلیقات شفیعی‌کدکنی در تذکره چیست و به چه دلایلی، ارزش تعلیقات این کتاب، کمتر از متن نیست؟ نگارنده در پاسخ به این سؤال، ذیل ده عنوان، به تفصیل، محاسن تعلیقات استاد را برشمرده و معتقد‌است که تصحیح اگر با تعلیقاتی بجا و ضروری همراه باشد، راهگشای خواننده در خوانش و فهم بهتر متن خواهد شد. متن هنگامی به سخن در می‌آید و غبار گمنامی از چهره می‌زداید که با مقدّمه و به ویژه تعلیقاتی محقّقانه- که حاصل تأمّل در تمام مولکول‌های معنی‌دار متن‌است- آراسته شود.

چکیده مقاله، نقدی است بر کتاب" فرهنگنامۀ تصوف و عرفان" اثر دکتر محمد استعلامی که در دو مجلد فراهم آمده است. پس از بیان وجوه حُسن کتاب، مواردی از ضعف های صوری و محتوایی کتاب برشمرده شده است. برخی از مهم ترین این ضعف ها، عبارتند از: عدم ذکر نام بسیاری از آثار متقدمین و متاخرین در پیشینۀ پژوهشی این اثر . ضرورت داشت تعریفی نسبتا جامع از مفهوم اصطلاحی واژگان، ارائه شود؛ برای نمونه، دراین فرهنگنامه ، کلمۀ "آب" یا "خواب" اصطلاح عرفانی محسوب شده اند، اگرچه مولّف خود در مدخل"آب" در هشت سطر تنها همین نکته را می گوید که: آب هم به تنهایی معنای صوفیانه وعارفانه ندارد. مولف در انتخاب مداخل، دچار ترجیحِ بلا مرجّح میان اصطلاحات یا مفاهیم است. همچنین بسیاری از تعابیر عرفانی، عمدتا با تکیه بر دیدگاه مولانا و حافظ شیرازی  توضیح داده شده اند . در تنظیم مدخل ها همچنین، تناسب و تعادلِ مطالب چندان رعایت نشده و امکان ارجاع به منابع موجود و پیشینی، بیشتر بوده است. روش نقد  دراین مقاله، بر سه محور : اسلوب و تنظیم کتاب  ؛ محتوا و مفاد توضیحی و نوع منابع وفراگیری آنها ، استوار است و در همۀ موارد سعی بر مستند سازی بوده است.

چکیده متون کهنی چون کلیله و دمنه به دلیل محتوا و مفاهیم تربیتی و تعلیمی، بین دانش آموزان و دانشجویان جایگاه و اهمیّت زیادی دارند. ساختار زبانی (نثر فنّی) و ویژگی سبکی کلیله و دمنه به گونه­ای است که اغلب مخاطبان برای برقراری ارتباط با این اثر دچار مشکل می­شوند. هدف پژوهش حاضر، نقد و بررسی کتاب کلیله و دمنه شرح حسین حداد از انتشارات قدیانی است. این کتاب که براساس تصحیح مینوی و حسن زاده آملی، شرح و تدوین شده، علاوه بر محاسن و مؤلّفه­های مثبتی که دارد خالی از ایراد و اشکال نیست. در این پژوهش با روش تحلیل محتوا و گردآوری اطلاعات به صورت اسناد کتابخانه­ای، ضمن نقد و بررسی، سعی شده است تا کتاب کلیله و دمنه شرح حسین حداد، با دیگر نسخه­های کلیله مقابله و مقایسه ­شود و هم­چنین این کتاب از دو منظر شکل و محتوا نقد و بررسی شود. نتایج پژوهش نشان می­دهد که اشکالات و ایرادت محتوایی قابل توجّهی(در حوزة واژگان، اعراب گذاری، کنایات و...) در شرح مذکور وجود دارد که باید در ویرایش و چاپ جدید مورد توجه قرار گیرد. عدم توجّه شارح به متن عربی کلیله و دمنه، اکتفا نمودن صرف به نسخه­های قدیمی اثر، عدم رجوع به منابع مهم در زمینه فرهنگ لغت عربی و فارسی، فرهنگ کنایات و غیره باعث به وجود آمدن چنین اشکالاتی شده است.

چکیده با توجه به نقش فرهنگ در آموزش زبان دوم/خارجی، پرداختن به محتوای فرهنگی کتاب‌های آموزش زبان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، چگونگی نمود موضوعات فرهنگی در دو مجموعه فارسی بیاموزیم و تاپ ناچ  (Top Notch) براساس الگو و فهرستگان 20 پرسشی فرهنگی هاتِس (Hatoss, 2004) که دربردارنده طیف گسترده ای از موضوعات فرهنگی است بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که مجموعه تاپ ناچ  در معرفی موارد مرتبط با تکثرگرائی فرهنگی، ارائه فرهنگ به صورت پویا، به روز بودن فرهنگ زبان مقصد، آموزش صریح و مستقیم مسائل فرهنگی و دعوت زبان‌آموزان به اندیشیدن در مسائل فرهنگی بهتر از مجموعه فارسی بیاموزیم عمل کرده است. به علاوه، دو مجموعه در پرداختن به توانش کاربردی و ارتباطات غیرکلامی، نمادشناسی، فرهنگ ظاهری و ژرف و نپرداختن به مسائل انتزاعی عملکرد مطلوبی داشته‌اند اما در بحث آموزش مسائل فرهنگی به صورت تجربی عملکرد ضعیفی از خود نشان داده‌اند. در مقابل، در مقایسه با مجموعه تاپ ناچ، مجموعه فارسی بیاموزیم توجه مناسبی به معرفی فرهنگ کلان داشته است.  و در نهایت این‌که در حوزه ارتباطات بینافرهنگی، مجموعه تاپ ناچ با توجه به معرفی فرهنگ‌های مختلف، موفق‌تر از مجموعه فارسی بیاموزیم عمل کرده است.

چکیده نظام رفاه و تامین اجتماعی در روزگار ما، با توجه به تحولات و شرایط جهانی، با بحران­ها و چالش­های متنوع و متعددی روبرو شده است. به همین سبب، شناخت از بحران­ها و آسیب­ های نظام تامین اجتماعی و اتخاذ سیاست­ های مقابله ­ای با آن بحران­ها از جمله موضوعات مهم و اساسی در مطالعات رفاه اجتماعی قلمداد می­شود. برخورداری از سطح مطلوبی از رفاه اجتماعی برای شهروندان، از خصوصیات جامعه­ ی پیشرفته و مولود تحولات گسترده در نظام توسعه کشورها به حساب می­آید چرا که این مسئله در وضعیت بهره ­مندی از خدمات رفاهی و امنیت درآمدی آحاد جامعه نقش پررنگی ایفا می­کند. یکی از مهم ترین منابع علمی در خصوص شناخت وضعیت سیستم­های تامین اجتماعی، گزارش ­هایی است که توسط اتحادیه بین المللی تامین اجتماعی تهیه، تدوین و منتشر می ­شود. این نهاد اخیرا در کتابی تحت عنوان " ده چالش جهانی تامین اجتماعی" چالش­ های نظام رفاه و تامین اجتماعی را در سطح کلان مورد کاوش و بررسی قرار داده و سیاست هایی را در جهت مقابه با آن چالش پیشنهاد کرده است. در این نوشتار کوشش شده همسو با این گزارش، مفاهیم، سیاست­ ها، شاخص ­ها و معیارهای ذکر شده در این کتابِ مهم مورد مداقه قرار گرفته و با نظرداشت آن ها، چالش­ های پیش روی نظام تامین اجتماعی کشور ارائه و تبیین گردد.

چکیده این جستار کاوشی کارسنجانه در دو ترجمه‌ی فارسی از نمایش‌نامه‌ی «سالومه» آسکر وایلد می‌باشد که از نگره‌گاهی بافت‌شناختی به بررسی موضوع دست‌کاری‌های بافتاری در ترجمه‌ی نمایش‌نامه‌ی یادشده می‌پردازد. گفتنی است که گزینش دو ترجمه‌ی مورد بررسی که یکی به قلم عبدالله کوثری و دیگری از ابوالحسن تهامی است بر پایه‌ی ویژگی شناخته‌شدگی مترجم یا ناشر انجام گرفته است و گزینش بخش‌های نمونه‌شناختی گنجانده در این بررسی بر پایه‌ی سنجش بافت دو ترجمه‌ی فارسی با نخستین ویراست انگلیسی نمایش‌نامه‌ی «سالومه» (۱۸۹۴) به انجام رسیده است. پرسش کانونی در این پژوهش به شیوه‌های دست‌کاری بافت آغازین نمایش‌نامه در دو ترجمه‌ی فارسی می‌پردازد، پرسشی که پاسخ به آن در سه الگوی کلی ۱) برون‌گذاریِ بخش‌هایی از بافت انگلیسی در ترجمه ۲) افزودن بخش‌هایی به بافت ترجمه و ۳) ریخت‌زدایی از الگوهای سبک‌شناختی بافت، با نگاه به گزیده‌ای از نمونه‌های کژتافته‌ی جانمایی‌شده در بافت هر دو ترجمه دنبال خواهد شد. بررسی نمونه‌های درکاویده در این پژوهش از دست‌کاری بافت در هر دو ترجمه نشان دارد، و این یافته را پشتیبانی می‌کند که کوشش هر دو مترجم در برگردان این نمایش‌نامه‌ی ادبی خوانش‌های فارسی این کار را در سنجش با بافت انگلیسی دست‌خوش دامنه‌ای از دگرریختی‌های نابایست در تراز بافتاری نموده است؛ آنچه دگرشدگیِ بافتاری کار را در ترجمه به دنبال داشته است.

چکیده چکیده
نگاه فوکو به انقلاب اسلامی چه در زمان حیاتش و چه پس از آنْ بحث‌ها و واکنش‌های متفاوتی را در پی داشت و آثار متنوعی در این‌باره به رشتۀ تحریر درآمد. یکی از جنجالی‌ترینِ این آثار، کتاب «فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواگری‌های اسلام‌گرایی» نوشتۀ «ژانت آفاری» و «کوین اندرسون» است که می‌توان آن‌را ازیکسو واکنشی سیاسی به اسلام‌گرایی و ازسوی‌دیگر، نقدی معرفت‌شناختی به آن‌چه نویسندگان «نسبی‌‌گرایی فرهنگی» می‌نامند، به‌شمار آورد. بهروز قمری‌تبریزی در کتاب «فوکو در ایران» کوشیده است ضمن ارائۀ پاسخی مناسب به آفاری و اندرسون، نشان دهد که حقیقتِ آرای فوکو دربارۀ انقلاب ایران چیست. به‌بیان دیگر، «فوکو چگونه انقلاب ایران را معنا کرد؟» در مقالۀ حاضر به این موضوع پرداخته شده است که از منظری خاص هر دوِ این آثار درون یک پراکتیس گفتمانی شکل گرفته‌اند و بنابراین، جملات متفاوتی از یک گزاره‌اند و باید به یک اندازه از دستِ هر دوِ آن‌ها رها شویم.

چکیده چندین دهه است دغدغه اسلامی سازی علوم انسانی ذهن و ضمیر متولیان فرهنگی کشور را مشغول نموده است. در بین علوم انسانی علوم وارداتی همچون روانشناسی که خاستگاه غربی دارند برای بحث اسلامی­سازی مورد توجه قرار گرفته­اند و براساس یک تلقی سطحی، با توجه به اینکه قوانین اصلی همچون قانون مدنی،از فقه اقتباس شده اند، در عرصه علم حقوق با چالش اسلامی­سازی روبرو نیستیم. این تصور به دلایل متعددی نادرست است. ما در عرصه حقوق در دو عرصه تقنین و تفسیر با چالش روبرو هستیم. در عرصه تقنین وجود قوانینی که مربوط به قبل از انقلاب بوده و مشروعیت آنها ممیزی نشده است، از چالشهای اساسی است و چالش مهم­تر دیگر، نظام تفسیر قوانین می باشد. وجود برخی گزاره­های دینی و حتی وضع قانون مبتنی بر مبانی اسلامی، برای شکل گیری علمِ حقوقِ اسلامی کافی نیست وآنچه مهم است نگاه و شیوه­­ی تفسیر وتوسعه­ی این گزاره­ها بر اساس مبانی اسلامی می­باشد. در این تحقیق بر اساس روش توصیفی_ تحلیلی از زاویه فقه اسلامی به نقد علم حقوق کنونی با تاکید برحقوق مدنی به عنوان یکی از شاخه­های اصلی علم حقوق، در دو حوزه تقنین و تفسیر، پرداخته­ایم.

چکیده کتاب اخلاق نیکوماخوس ارسطو یکی از مهم‌ترین کتاب‌های وی در زمینه­ی اخلاق است. با تأمل در این کتاب آشکار می‌شود که در آن از خدایان متعدد نام‌برده شده است ولی از خداوند یکتای ادیان الهی اثری نیست. با توجه به این‌که خداوند و رابطه‌ی انسان با او، روح حاکم بر تمام آموزه‌های ادیان الهی و به‌صورت خاص دین اسلام است و اخلاق نویسان مسلمان در اخلاق نویسی فلسفی و صورت‌بندی آن از این کتاب ارسطو پیروی کرده‌اند، این عدم وجود خداوند یکتا، تأثیراتی بر اخلاق‌نویسی فلسفی داشته است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی- انتقادی به این موضوع پرداخته و پاره‌ای از تبعات و نتایج صورت بندی اخلاق فلسفی بر مبنای اخلاق ارسطو را به شرح زیر برشمرده است: تغییر موضوع و هدف علم اخلاق، در نظر گرفته نشدن جایگاهی برای اخلاق بندگی و رابطه‌ی انسان با خداوند، غائب بودن مفهوم آخرت و حیات ابدی در علم اخلاق، بینش متفاوت در خصوص مفاهیم خیر، سعادت و فضیلت نسبت به دین اسلام، عدم تبیین جایگاه نقل، وحی و شریعت در اخلاق‌نویسی اسلامی و جدا شدن اخلاق از علوم وحیانی چون فقه، فردی شدن علم اخلاق اسلامی و عدم توجه به ابعاد اجتماعی آن.