علمی- پژوهشی
زبانشناسی و زبانهای باستانی
پارسا بامشادی
چکیده
این مقاله با هدف بررسی و نقد کتاب «مقدمهای بر زبانشناسی شناختی» نوشتۀ اونگرر و اشمیت، ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی (1397) به نگارش درآمده است. پس از بررسی نسخۀ انگلیسی کتاب مشخص شد که گرچه این کتاب یکی از منابع اصلی و شناختهشده برای زبانشناسی شناختی است، دارای کاستیهایی است که از آن میان میتوان به عدم توجه کافی به بنیادها ...
بیشتر
این مقاله با هدف بررسی و نقد کتاب «مقدمهای بر زبانشناسی شناختی» نوشتۀ اونگرر و اشمیت، ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی (1397) به نگارش درآمده است. پس از بررسی نسخۀ انگلیسی کتاب مشخص شد که گرچه این کتاب یکی از منابع اصلی و شناختهشده برای زبانشناسی شناختی است، دارای کاستیهایی است که از آن میان میتوان به عدم توجه کافی به بنیادها و فرضهای اساسیِ زبانشناسی شناختی، جهانیهای زبان و تنوع زبانی از دیدگاه زبانشناسی شناختی و نیز بدنمندی و شالودۀ جسمانی زبان و شناخت اشاره کرد. همچنین، هرچند برخی از مباحث مطرحشده در معناشناسی شناختی همچون استعاره، مجاز، طرحوارههای انگارهای و آمیختگی مفهومی بهخوبی مورد بحث قرار گرفتهاند، برخی از مباحث آن همچون نیروپویایی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. پس از بررسی ترجمۀ اثر نیز کاستیها و ایرادهایی در آن مشاهده شد که مهمترین آنها عبارتند از: معادلگزینیهای نامناسب برای برخی اصطلاحهای تخصصی و گاه غیرتخصصی؛ اشکالات نسبتاً چشمگیر در برگردان واژهها، عبارتها یا جملهها به فارسی که آنها را میتوان تحت عناوینِ نادرستی ترجمه، نارسایی ترجمه و نایکنواختی ترجمه مطرح کرد؛ اشکالات پرشمار در ارجاعهای درونمتنی و برونمتنی. از این رو، پیشنهاد میشود که کتاب از نظر املایی، انشایی و ترجمهای مورد بازنگری جدی قرار گیرد.
علمی- پژوهشی
زبانشناسی و زبانهای باستانی
مریم حکیمی؛ مریم ایرجی؛ علی اکبر خمیجانی فراهانی
چکیده
طبقهبندی مفهومی واژهها یکی از موضوعاتی است که از دیرباز در حوزۀ مفهومشناسی و اصطلاحشناسی مورد توجه پژوهشگران بوده است. پژوهش حاضر با هدف طبقهبندی مفهومی واژههای مشتق و مرکب فارسی انجام شده است و برای این منظور، تعداد 660 واژۀ مشتق و مرکب که به روش نمونهگیری تصادفی نظاممند از فرهنگ املایی خط فارسی (صادقی و زندیمقدم، ...
بیشتر
طبقهبندی مفهومی واژهها یکی از موضوعاتی است که از دیرباز در حوزۀ مفهومشناسی و اصطلاحشناسی مورد توجه پژوهشگران بوده است. پژوهش حاضر با هدف طبقهبندی مفهومی واژههای مشتق و مرکب فارسی انجام شده است و برای این منظور، تعداد 660 واژۀ مشتق و مرکب که به روش نمونهگیری تصادفی نظاممند از فرهنگ املایی خط فارسی (صادقی و زندیمقدم، 1394) استخراج شدهاند براساس دو طبقهبندی مفهومی ارائهشده از سوی فلبر (1984) و وایسنهوفر (1995) مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتهاند. نتایج این تحلیل نشان داد که این دو طبقهبندی قابلیت پوشش همۀ دادههای پژوهش را ندارند و فقط بخشی از دادهها را میتوان براساس آنها طبقهبندی نمود. در ادامه، به منظور رفع نواقص این دو طبقهبندی و دستیابی به یک نظام مفهومی جامع، روی دادهها عمل مفهومشناسی انجام شد که حاصل آن شناسایی 54 مفهوم زیربنایی مجزا بود که در نهایت در قالب یک الگوی طبقهبندی نظاممند ارائه شد. در این الگو، همۀ مفاهیم شناساییشده در قالب پنج گروه بسیار کلی ساماندهی شدهاند: (1) فرآیند که خود به دو دستۀ عمدۀ کنش و رویداد تقسیم میشود؛ (2) موجودیت که خود شامل دو دستۀ عمدۀ موجودیت فیزیکی و موجودیت انتزاعی است؛ (3) رابطه؛ (4) وضعیت؛ (5) ویژگی.
علمی- پژوهشی
زبانشناسی و زبانهای باستانی
صالح طباطبایی؛ ارسلان گلفام
چکیده
کتاب زبان، ذهن و فرهنگ: مقدمهای مفید و کاربردی اثر زولتان کووچش همچون متنی درسی در زبانشناسی شناختی به دلیل بیان روشن مطالب، جامعیت موضوعی و توجه خاص به ابعاد کاربردی نظریههای زبانشناسی شناختی از جایگاه ویژهای در این رشته برخوردار شده است. با این همه، ترجمۀ فارسی این کتاب بر اثر وجود مشکلات گوناگون و پرشماری در آن نه ...
بیشتر
کتاب زبان، ذهن و فرهنگ: مقدمهای مفید و کاربردی اثر زولتان کووچش همچون متنی درسی در زبانشناسی شناختی به دلیل بیان روشن مطالب، جامعیت موضوعی و توجه خاص به ابعاد کاربردی نظریههای زبانشناسی شناختی از جایگاه ویژهای در این رشته برخوردار شده است. با این همه، ترجمۀ فارسی این کتاب بر اثر وجود مشکلات گوناگون و پرشماری در آن نه تنها مزیتهای آشکار این کتاب را چنان که باید حفظ نکرده، بلکه گاه به دلیل بروز پارهای از اشتباهات خطیر در آن، نارسا و حتی گمراهکننده بوده است. عمدۀ مشکلات این ترجمۀ فارسی عبارتند از لغزشهای صوری (شامل غلطهای املایی و ضبط نادرست اسامی خاص) و اشتباهات محتوایی (شامل برگردان نادرست واژههای تخصصی و غیرتخصصی، اشتباهات آشکار در برگردان فارسی جملات و برگردانهای مبهم و گاه نامفهوم). نقد حاضر، پس از معرفی اجمالی اصل اثر و ذکر ویژگیهای بارز آن، یکایک مشکلات ترجمۀ فارسی آن را، با ذکر نمونههایی چند از هریک، برشمرده است تا افزون بر ذکر برخی از مهمترین کاستی های این ترجمه و اصلاح آنها، پیشنهادی مبنی بر بازنگری کلی و فراگیر در این ترجمۀ فارسی ارائه کند.
علمی- پژوهشی
زبانشناسی و زبانهای باستانی
مریم سادات فیاضی
چکیده
نقد کتاب از جمله سنتهای دانشگاهی برای ارزیابی سهم صاحبان اندیشه در زمینة پژوهش است که افزون بر ارتقاء سطح خواندنِ آگاهانة منتقد، زمینههای آفرینش اثر را از منظر نویسنده بررسی میکند. از این رو، نقد چیزی بیش از خلاصهی محتوای کتاب است. هدف از نقد پیشرو توصیف و ارزیابی کتاب روش تحقیق در زبان و زبانشناسی (نظری و عملی) نوشتة ...
بیشتر
نقد کتاب از جمله سنتهای دانشگاهی برای ارزیابی سهم صاحبان اندیشه در زمینة پژوهش است که افزون بر ارتقاء سطح خواندنِ آگاهانة منتقد، زمینههای آفرینش اثر را از منظر نویسنده بررسی میکند. از این رو، نقد چیزی بیش از خلاصهی محتوای کتاب است. هدف از نقد پیشرو توصیف و ارزیابی کتاب روش تحقیق در زبان و زبانشناسی (نظری و عملی) نوشتة فردوس آقاگلزاده است تا از رهگذر آن نقاط قوت و ضعف این اثر را به دور از تعصب برشماریم. با طرح این پرسش که نویسنده در اثر خود چه مباحثی از روششناسی پژوهش را طرح کرده است، نگارنده میکوشد با استناد به رویکردی توصیفی-انتقادی ابعاد صوری و محتوایی این کتاب را مورد نقد قرار دهد. از یک سو، در کنار مزیتهایی همچون رعایت اصول و قواعد نگارشی و همسو بودن سرفصلهای کتاب با اهداف تعیینشده از سوی دیگر، شاهد کاستیهایی هستیم همچون عدم کاربست شیوهای یکپارچه در ارائة مفاهیم و عدم طبقهبندی انواع تحقیق بر اساس هدف، روش انجام پژوهش، سطوح و نوع اطلاعات.
علمی- پژوهشی
زبانشناسی و زبانهای باستانی
امیر قربانپور
چکیده
کتاب زبانشناسی زیستمحیطی: زبان، محیط زیست، و داستانهایی که با آنها زندگی میکنیم، نوشتۀ آرن استیبی، زبانشناس و بومشناس بریتانیایی، ویراست دوم کتابی است که نخستین بار در سال 2015 توسط انتشارات راتلج به چاپ رسید و از برجستهترین آثاری محسوب میشد که به طور متمرکز به این حوزۀ میانرشتهای نسبتاً نوظهور از زبانشناسی کاربردی ...
بیشتر
کتاب زبانشناسی زیستمحیطی: زبان، محیط زیست، و داستانهایی که با آنها زندگی میکنیم، نوشتۀ آرن استیبی، زبانشناس و بومشناس بریتانیایی، ویراست دوم کتابی است که نخستین بار در سال 2015 توسط انتشارات راتلج به چاپ رسید و از برجستهترین آثاری محسوب میشد که به طور متمرکز به این حوزۀ میانرشتهای نسبتاً نوظهور از زبانشناسی کاربردی پرداخته بود. ویراست دوم کتاب (استیبی، 2021) در قالب یازده فصل تنظیم شده است که به همراه پیوست منابع دادهها و واژهنامۀ اصطلاحات تخصصی انتهای کتاب مجموعاً شامل 260 صفحه میشود. این نوشتار ابتدا مرور کوتاهی خواهد داشت بر پیشینۀ اصطلاح «زبانشناسی زیستمحیطی»، و مسیر شکلگیری این شاخۀ میانرشتهای جدید و گسترۀ مطالعات آن؛ چرا که، همانطور که اغلب در مورد بسیاری از شاخههای علمی اتفاق میافتد، این اصطلاح پوششی و سایر اصطلاحات مرتبط با آن از آغاز شکلگیری این حوزه به معانی مختلفی کاربرد داشتهاند. سپس در ادامه، به بررسی محتوای کتاب در ویراست دوم آن پرداخته خواهد شد.
علمی- پژوهشی
زبانشناسی و زبانهای باستانی
رامین گلشائی
چکیده
این مقاله به بررسی و نقد ترجمة کتاب کاربردشناسی واژگانی و نظریة ذهن: فراگیری پیوندها نوشتة سندرین زوفری و ترجمۀ محمدحسن ترابی، شهره صادقی و الهه کمری میپردازد. نظریة ذهن یکی از مهمترین حوزههای مطالعاتی در روانشناسی شناختی است که توانایی افراد در درک حالات ذهنی خود و دیگران را مورد بررسی قرار میدهد. این کتاب با رویکردی میانرشتهای ...
بیشتر
این مقاله به بررسی و نقد ترجمة کتاب کاربردشناسی واژگانی و نظریة ذهن: فراگیری پیوندها نوشتة سندرین زوفری و ترجمۀ محمدحسن ترابی، شهره صادقی و الهه کمری میپردازد. نظریة ذهن یکی از مهمترین حوزههای مطالعاتی در روانشناسی شناختی است که توانایی افراد در درک حالات ذهنی خود و دیگران را مورد بررسی قرار میدهد. این کتاب با رویکردی میانرشتهای سعی دارد جوانب مختلف رابطة نظریة ذهن و کاربردشناسی زبان را بکاود. در این مقاله، کتاب از منظر ساختاری و شکلی و نیز محتوایی مورد بررسی قرار گرفته است. از نقاط قوت کتاب میتوان به ترجمة بسیار روان و خوشخوان، دقت قابل قبول ترجمه، پانویسی اصطلاحات تخصصی و اسامی خاص، واژهنامة دوزبانه، و رعایت اصول ویرایشی اشاره کرد. از کاستیهای کتاب نیز میتوان عدم یکدستی برخی معادلهای بهکاررفته در کتاب، ضعف و کمدقتی در صحافی، و برخی خطاهای املایی و دستوری را برشمرد. در مجموع، کلیّت کتاب بهدلیل پرداختن به موضوعی بدیع و برخورداری از ترجمهای خوب و روان مثبت ارزیابی میشود و میتواند منبعی ارزشمند برای پژوهشگران فارسیزبان جهت انجام تحقیقات میانرشتهای در حوزههای زبان و نظریة ذهن باشد.
علمی- پژوهشی
زبانشناسی و زبانهای باستانی
شهریار هرمزی
چکیده
هدف مقاله حاضر نقد و بررسی کتاب نوام چامسکی: درباره طبیعت و زبان ویراسته آدریانا بلتی و لویجی ریتزی است. قریب به هفت دهه از تولد زبانشناسی زایشی میگذرد و در طی این دوران علیرغم تمام فراز و نشیبهایی که از سر گذرانده، همواره بهعنوان جریان غالب زبانشناسی خاصه در امریکای شمالی شناخته شده است. در این کتاب ضمن معرفی شمای کلی ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر نقد و بررسی کتاب نوام چامسکی: درباره طبیعت و زبان ویراسته آدریانا بلتی و لویجی ریتزی است. قریب به هفت دهه از تولد زبانشناسی زایشی میگذرد و در طی این دوران علیرغم تمام فراز و نشیبهایی که از سر گذرانده، همواره بهعنوان جریان غالب زبانشناسی خاصه در امریکای شمالی شناخته شده است. در این کتاب ضمن معرفی شمای کلی از این چارچوب نظری، ریشههای فلسفی و تاریخی این نظریه، افقها و چالشهای پیشروی آن با نیمنگاهی به پیشرفتهای علوم جدید به بحث گذاشته شده است. در ادامه، لویجی ریتزی و آدریانا بلتی پرسشهای جاری در زبانشناسی زایشی را در مصاحبهای با نوام چامسکی مطرح میکنند. در این نوشتار پس از معرفی کلیاتی از زبانشناسی زایشی، ساختار و محتوای کتاب بررسی میشود. پس از آن ارزیابی ظاهری و محتوایی اثر به نقد گذاشته میشود. در پایان نیز جمعبندی کلی از اثر در بخش نتیجهگیری ارائه میشود.
علمی- پژوهشی
زبانهای خارجی
ابوطالب ایرانمهر؛ سید علی استوار نامقی؛ حسین داوری
چکیده
رشته آموزش زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی ارشد، به عنوان یکی از رشتههای پرطرفدار در جامعه دانشگاهی ایران که عمری حدود پنج دهه را سپری نموده، تاکنون سه برنامه را تجربه نموده است. جدیدترین برنامه درسی این رشته که مصوب سال 1396 در شورای تحول و ارتقا علوم انسانی است، از آغاز سال تحصیلی 97-1396 و پس از گذشت سه دهه از اجرای برنامه دوم عملیاتی ...
بیشتر
رشته آموزش زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی ارشد، به عنوان یکی از رشتههای پرطرفدار در جامعه دانشگاهی ایران که عمری حدود پنج دهه را سپری نموده، تاکنون سه برنامه را تجربه نموده است. جدیدترین برنامه درسی این رشته که مصوب سال 1396 در شورای تحول و ارتقا علوم انسانی است، از آغاز سال تحصیلی 97-1396 و پس از گذشت سه دهه از اجرای برنامه دوم عملیاتی شد که قرار است پس از گذشت پنج سال، مورد بازنگری قرار گیرد. با توجه به اهمیت این تغییر دیرهنگام در برنامه، در این مقاله تلاش شده تا با نگاهی انتقادی و با بهرهگیری از الگوی موسوم به مشارکتی، دیدگاههای دوازده تن از اعضای هیئت علمی شاغل در دانشگاههای دولتی مجری این رشته به نحوی کیفی و در قالب شیوه مصاحبه بررسی و تحلیل گردد تا به این پرسش، پاسخ داده شود که از منظر این دسته مهم از ذی نفعان در برنامه درسی، برنامه جدید چه مزیت ها و کاستیهایی دارد. یافتههای این پژوهش که ذیل سه مقوله الف) عناوین دروس، ب) سرفصل و ج) منابع درسی بررسی شده بیانگر آن است که در کنار امتیازهای قابلتوجه برنامه جدید از حیث توجه به عناوین درسی جدید، بازنگری در اهداف و سرفصلها، توجه بیشتر به بافت ایران و ... شاهد کاستیهایی قابل تأمل در قبال برخی از عناوین درسی، گزینش و نحوه ارائه سرفصلها و نیز ماهیت برخی منابع پیشنهادی و نحوه ارائه آن هستیم که با وجود چنین ضعفهایی، نیل به اهداف خرد و کلان برنامه به نحوی مقبول میسر نخواهد بود. بر پایه یافتههای حاصل از این پژوهش، پیشنهادهایی در راستای بازنگری برنامه ارائه شده است.
علمی- پژوهشی
زبانهای خارجی
فاطمه بیات فر؛ نجمه شبیری؛ عباسعلی وفایی
چکیده
فعل یکی از ارکان مهم دستوری است که دربارۀ ساختمان آن بین دستورنویسان اختلاف نظرهایی وجود دارد. از این رو، بررسی جهت زدودن گرد ابهام از آن به یکی از مهمترین ضرورتهای دستور زبان بدل شده است. در این مقاله با بررسی تطبیقی ساختمان فعل در دو زبان فارسی و اسپانیایی، با نظر به افعالِ کتاب "دلبستگیها" اثر گاله آنو و ترجمۀ فارسی ...
بیشتر
فعل یکی از ارکان مهم دستوری است که دربارۀ ساختمان آن بین دستورنویسان اختلاف نظرهایی وجود دارد. از این رو، بررسی جهت زدودن گرد ابهام از آن به یکی از مهمترین ضرورتهای دستور زبان بدل شده است. در این مقاله با بررسی تطبیقی ساختمان فعل در دو زبان فارسی و اسپانیایی، با نظر به افعالِ کتاب "دلبستگیها" اثر گاله آنو و ترجمۀ فارسی آن از نازنین نوذری، ابتدا علت اختلاف نظرها دربارۀ ساختمان فعل، سپس راه برون رفت از آنها را بیان میکنیم و یک طبقه بندی تطبیقیِ مناسب با خصوصیت فعل در هر دو زبان (فعل ساده، فعل اشتقاقی، فعل مرکب) ارائه میدهیم. گفتنی است طی تحقیق مشخص شد که علت اصلی اختلاف نظرها دربارۀ ساختمان فعل، به نوع تقسیم بندی تکواژهای زبان از سوی صاحب نظران و جایگاه حرف اضافه در آن برمیگردد. پس از بررسی، حرف اضافه را در ذیل تکواژ قاموسی قرار داده و حاصلِ اسم/ صفت/ قید/ فعل/ حرف+ فعل را "فعل مرکب" و حاصل اسم/ صفت/ قید+ وندهای اشتقاقیِ فعلساز را "فعل اشتقاقی" دانستیم و ساخت فعل مرکب را نیز در پنج طبقه ارائه کردیم و اینگونه علاوه بر ارائه تقسیم بندی تطبیقی از ساختمان فعل در دو زبان و رفع ابهامات دربارۀ فعل اشتقاقی و مرکب، مشخص شد علت بسامد افعال مرکب در زبان فارسی نسبت به زبان اسپانیایی چه بوده است.
علمی- پژوهشی
زبانهای خارجی
سیمین ستارپور؛ آصف خلیلی؛ مریم زین العابدینی
چکیده
از بایستههای تدوین یا تداوم چاپ کتابهای آموزشی، ارزشیابی آنهاست. با بهکارگیری انگاره ارزشیابی کتابهای انگلیسی با اهداف ویژه، 12 تن از اساتید دانشگاهیمنتخب به روش نمونهگیری هدفمند و در دسترس به ارزیابی مقایسهای دو کتاب زبان تخصصی رشته پرستاری از انتشارات "سمت" و "آکسفورد"، پرداختند. تحلیل کیفی یافتهها نشان داد کتاب سمت ...
بیشتر
از بایستههای تدوین یا تداوم چاپ کتابهای آموزشی، ارزشیابی آنهاست. با بهکارگیری انگاره ارزشیابی کتابهای انگلیسی با اهداف ویژه، 12 تن از اساتید دانشگاهیمنتخب به روش نمونهگیری هدفمند و در دسترس به ارزیابی مقایسهای دو کتاب زبان تخصصی رشته پرستاری از انتشارات "سمت" و "آکسفورد"، پرداختند. تحلیل کیفی یافتهها نشان داد کتاب سمت دیگر چندان مناسب دانشجویان امروز نیست. نتایج تحلیل کمی نیز نشان داد میانگین امتیازات داده شده به کتاب سمت کمتر از امتیازات کتاب آکسفورد بود. این کتاب، باوجود فقدان جذابیت دیداری و فایلهای صوتی-ویدیویی، با محوریت خوانش و متون قدیمی، بیتوجهی به آواشناسی و دستور زبان، بدون تنوع در روش تدریس و سنجش، و با دوری از تئوریهای آموزش زبان برای نوزدهمین بار به چاپ رسیده است. گرچه، در کتاب آکسفورد اشکالات مشاهدهشده در کتاب سمت دیده نمیشود، لیکن، این کتاب نیز بیاشکال نبوده و بهطور کامل متناسب با اهداف و نیازهای دانشجویان ایرانی نیست و بیشتر بر موقعیتهای شغلی در یادگیری زبان تأکید دارد. یافتهها میتوانند به نویسندگان و برنامه ریزان درسی رشته پرستاری یاری رسانند تا با بهرهگیری از نقاط قوت کتابهای موجود به گردآوری، نگارش، و ویرایش کتب بپردازند.
علمی- پژوهشی
زبانهای خارجی
رضا طاهرخانی؛ هاشم شرفی
چکیده
از آنجایی که کتابهای درسی به عنوان یکی از اصلیترین منابع یادگیری در هر برنامه آموزشی محسوب میشوند، نقد و ارزیابی آنها به منظور بهرهمندی هرچه بیشتر نویسنده و مخاطبان و همچنین تاثیرگذاری آن بر عملکرد دانشآموزان، کاری بسیار حیاتی و ارزشمند است. مقاله حاضر به ارزیابی کتاب انگلیسی برای دانشجویان رشته طراحی پارچه و لباس ...
بیشتر
از آنجایی که کتابهای درسی به عنوان یکی از اصلیترین منابع یادگیری در هر برنامه آموزشی محسوب میشوند، نقد و ارزیابی آنها به منظور بهرهمندی هرچه بیشتر نویسنده و مخاطبان و همچنین تاثیرگذاری آن بر عملکرد دانشآموزان، کاری بسیار حیاتی و ارزشمند است. مقاله حاضر به ارزیابی کتاب انگلیسی برای دانشجویان رشته طراحی پارچه و لباس و تکنولوژی دوخت تألیف اکرم ناشر(۱۳۹۵)، از مجموعه کتاب های زبان انگلیسی تخصصی (ESP) میپردازد. به همین منظور کتاب بر اساس مدل محمودی و احمدی صفا (۱۳۹۳) ارزیابی شد، همچنین بر اساس مدل مذکور محققان برای آگاهی از دیدگاه متخصصان رشته طراحی پارچه و لباس درباره محتوای کتاب، مصاحبه نیمه ساختار یافته ای با سه تن از متخصصان رشته طراحی پارچه و لباس از دانشگاههای هنر، الزهرا و علم و فرهنگ شهر تهران انجام دادند. نتایج حاکی از آن بود که با وجود مشکلات و کاستیها در متون، تمرینها و فعالیتها، کتاب کفایت آموزشی لازم را دارد و میتواند به عنوان یک منبع زبان تخصصی استفاده شود، ولی در عین حال نیازمند بازبینی و اصلاح جدی به منظور رفع نواقص موجود است که در همین راستا محققان و متخصصان پیشنهادهای مفیدی را برای رفع نواقص آن ارائه میدهند.
علمی- پژوهشی
زبانهای خارجی
محمد امین مذهب
چکیده
در اوایل قرن بیستم در اروپا، به خصوص در حین و پس از جنگ جهانی اول، قدرتهای استعماری همچون بریتانیا شاهد مبارزه و اعتراض مستعمرهها علیه حاکمیت استعماری بودند. در این میان، در ایرلند، در تاریخ آوریل ١٩١۶ قیام سراسری به نام خیزش عید پاک علیه سلطهی استعماری بریتانیا در آن کشور رخ داد. اگرچه استعمارگان خیزش را سرکوب کردند، اما پسلرزههای ...
بیشتر
در اوایل قرن بیستم در اروپا، به خصوص در حین و پس از جنگ جهانی اول، قدرتهای استعماری همچون بریتانیا شاهد مبارزه و اعتراض مستعمرهها علیه حاکمیت استعماری بودند. در این میان، در ایرلند، در تاریخ آوریل ١٩١۶ قیام سراسری به نام خیزش عید پاک علیه سلطهی استعماری بریتانیا در آن کشور رخ داد. اگرچه استعمارگان خیزش را سرکوب کردند، اما پسلرزههای آن قیام در جامعه و ادبیات ایرلند حضور پررنگ داشت. به عنوان شاعر ملی ایرلند، ویلیام باتلر ییتس در جهان زیباییشناختی خود در برابر گفتمان استعماری بریتانیا برخاست و در اشعارش، با خلق دنیایی اسطورهای، توانست مسائل مهم زمانهاش را بازتاب دهد و با نظام استعمارگری مخالفت کند. بنابراین، در این پژوهش با استفاده از خوانش پسااستعماری، تلاش شده است تا تصویری از سیاست پایداری ییتس را در شعر «عید پاک، ١٩١۶» و چند اثر دیگر از این شاعر ایرلندی را ترسیم و بررسی نماید. این پژوهش، همچنین، نشان میدهد که چگونه فرآیند مرکززدایی در شعر «عید پاک، ١٩١۶» به ساختارشکنی از قدرت استعماری و دفاع از مردم ایرلند منجر میشود
علمی- پژوهشی
زبانهای خارجی
نسیمه نوحی جدسی؛ علیرضا راستی
چکیده
پژوهش حاضر حاصل تحلیل محتوای کتاب آزمون در زبان انگلیسی،:نظریه ها و کاربردها نوشته فرهادی، جعفرپور و بیرجندی- که یکی از مهم ترین و فراگیرترین منابع درس آزمون سازی گرایش های مختلف رشته زبان انگلیسی است- می باشد. طی این پژوهش، با به کارگیری چارچوب ارزیابی کتب مک دانه، شاو، و ماسوهارا (2013)، به بررسی همه جانبه اثر در قالب دو مرحله ...
بیشتر
پژوهش حاضر حاصل تحلیل محتوای کتاب آزمون در زبان انگلیسی،:نظریه ها و کاربردها نوشته فرهادی، جعفرپور و بیرجندی- که یکی از مهم ترین و فراگیرترین منابع درس آزمون سازی گرایش های مختلف رشته زبان انگلیسی است- می باشد. طی این پژوهش، با به کارگیری چارچوب ارزیابی کتب مک دانه، شاو، و ماسوهارا (2013)، به بررسی همه جانبه اثر در قالب دو مرحله ارزیابی بیرونی و درونی پرداخته شد. مصادیق عینی اظهارات و مفروضات مستخرج نویسندگان در مقدمه کتاب، ازجمله زبان و بیان روان ، جامع بودن مطالب، چینش منطقی مطلوب مطالب و مرتبط بودن آن با بافت ایران طی بررسی خط به خط کتاب در مرحله ارزیابی درونی مورد بررسی قرار گرفتند تا میزان پوشش و نمود آن ها در قالب شکل، محتوا، و روش شناسی اثر مشخص گردد. متعاقبا نقاط قوت و ضعف هر زمینه ای با استناد به اصول پذیرفته شده و جدیدترین یافته های رشته به تفکیک ارائه شده اند. در پایان پیشنهادهایی جهت بهبود کتاب در ویرایشهای احتمالی آتی آمده است.
علمی- پژوهشی
فقه و حقوق
عاطفه آجری آیسک؛ صدیقه محمدحسنی
چکیده
غالب نظامهای حقوقی مانند فرانسه، ضابطه «اعتبار امر قضاوتشده» را برای تعیین قابلیت اعاده دادرسی آرای مدنی برگزیدهاند. اما در ایران، ضابطه اعادهدادرسی، «قطعیت احکام» است. طبق بررسیها «اعتبار امر قضاوتشده»، همسو با مبنای اعادهدادرسی یعنی تأمین عدالت قضایی، ضابطهی جامعی است که کلیه تصمیمات مراجع ...
بیشتر
غالب نظامهای حقوقی مانند فرانسه، ضابطه «اعتبار امر قضاوتشده» را برای تعیین قابلیت اعاده دادرسی آرای مدنی برگزیدهاند. اما در ایران، ضابطه اعادهدادرسی، «قطعیت احکام» است. طبق بررسیها «اعتبار امر قضاوتشده»، همسو با مبنای اعادهدادرسی یعنی تأمین عدالت قضایی، ضابطهی جامعی است که کلیه تصمیمات مراجع قضایی دادگستری، غیردادگستری و داوری را که به دلیل «اعتبار امر قضاوتشده» قابلیت استماع مجدد ندارند قابل اعادهدادرسی میداند. ولی در حقوق ایران با بیان یک مصداق جزئی در تعیین آرای قابل اعاده، بسیاری از تصمیمات محاکم مانند «قرارهای نهایی صادره در صورت وجود مانع دائمی برای طرح مجدد دعوا»، «قرار سقوط دعوا»، «آرای داوری» و «گزارش اصلاحی»، در عین برخورداری از اعتبار امر قضاوتشده، به دلیل عدم اطلاق عنوان «حکم» بر آنها، قابل اعادهدادرسی نیستند. حال آنکه تأمین عدالت قضایی اقتضا دارد این تصمیمات نیز قابل اعاده باشند. لذا در راستای اتخاذ یک ضابطهی جامع و منضبط در تعیین قلمرو آرای قابل اعاده، همراستا با غالب نظامهای حقوقی، اصلاح ماده 426 ق.آ.د.م و شناسایی ضابطه «اعتبار امر قضاوتشده» به عنوان ضابطهی اعادهدادرسی آرای مدنی ضروری می نماید.
علمی- پژوهشی
فقه و حقوق
مجید بنایی اسکویی
چکیده
تفکیک بین اعمال مدنی و تجاری و شناسایی فعالیتها و معاملات تجاری از دیرباز منشأ آثار بسیاری بوده که به تدریج در اغلب نظامهای حقوقی بهصورت مدون و در قالب قوانین تجاری مورد پذیرش قرار گرفته است. کتاب حقوق تجارت جلد اول در بیان مقدمات حقوق تجارت و با تمرکز برحقوق و تکالیف بازرگانان و شناسایی اعمال تجاری برای دوره کارشناسی حقوق، منطبق با ...
بیشتر
تفکیک بین اعمال مدنی و تجاری و شناسایی فعالیتها و معاملات تجاری از دیرباز منشأ آثار بسیاری بوده که به تدریج در اغلب نظامهای حقوقی بهصورت مدون و در قالب قوانین تجاری مورد پذیرش قرار گرفته است. کتاب حقوق تجارت جلد اول در بیان مقدمات حقوق تجارت و با تمرکز برحقوق و تکالیف بازرگانان و شناسایی اعمال تجاری برای دوره کارشناسی حقوق، منطبق با قانون تجارت ایران تدوین شده است. نقد کتاب حاضر با استفاده از معیارها و مشخصههای شناخته شده، به منظور ارزیابی اثر و مآلاً شناسایی نقاط ضعف و قوت آن در جهت ارتقا و بهبود پژوهش انجام شده است. از مهمترین نواقص کتاب، میتوان به فقدان جامعیت محتوایی و تا حدودی ضعف مباحث تحلیلی اشاره نمود که علل تدوین اثر را تحت شعاع خود قرار داده است. از آنجا که کتاب مورد بررسی، یکی از کتب دانشگاهی است، ضرورت تکمیل و ارتقاء آن قطعاً هم برای نویسنده و هم برای دانشجویان مفید خواهد بود. امید است در چاپهای بعدی برخی ایرادات رفع گردد.
علمی- پژوهشی
فقه و حقوق
محمدجواد جاوید
چکیده
دولتها در خصوص حقوق طبیعی افراد متعهدند. حق بر دین و حق بر دانش دو حق طبیعی شهروندان است. ایندو از موضوعات حقوق اساسی دو انقلاب ایران و فرانسه است. در وقوع دو انقلاب، به نوعی سلبی یا ایجابی، ایمان و ایدئولوژی از چنان اهمیتی برخوردار بوده است که پس از انقلاب، ساحت های مختلفی را تحت تاثیر قرار داده است. مفروض تحقیق حاضر آن بوده که سامان ...
بیشتر
دولتها در خصوص حقوق طبیعی افراد متعهدند. حق بر دین و حق بر دانش دو حق طبیعی شهروندان است. ایندو از موضوعات حقوق اساسی دو انقلاب ایران و فرانسه است. در وقوع دو انقلاب، به نوعی سلبی یا ایجابی، ایمان و ایدئولوژی از چنان اهمیتی برخوردار بوده است که پس از انقلاب، ساحت های مختلفی را تحت تاثیر قرار داده است. مفروض تحقیق حاضر آن بوده که سامان سیاسی و حقوقی جمهوری اسلامی ایران (با رویکرد دین گرا) و جمهوری لائیک فرانسه (با رویکرد دین گریز) عملا با محوریت معرفت دینی شکل گرفته است. فرضیه نوشتار آنست که انقلاب های 1789 و 1979 یکی بر ضد دین و دیگری به سود دین، تاثیر مشابه و قابل ملاحظه ای بر مقوله فرهنگ و دانش عمومی گذارده اند. در این میان توجه به نقش محوری تعهدات قانونی دولت در تقویت یا تقلیل هزینه شهروند مومن توضیحی درباره حدود این تاثیر در وضع حاضر است.
علمی- پژوهشی
فقه و حقوق
حسین جوان آراسته
چکیده
«فقه اسلامی و حقوق بشر» مجموعه ارزشمندی از مقالات نویسندگان حوزوی و دانشگاهی در همایش رویکرد متعالی فقه اسلامی به حقوق بشر است که به کوشش استاد محمد رضا باقرزاده به زیور طبع آراسته است. روش ارزیابی و نقد این کتاب، استنادی- تحلیلی و مطابق الگوی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در چارچوب معرفی کلی، بررسی شکلی و محتوایی اثر است. ...
بیشتر
«فقه اسلامی و حقوق بشر» مجموعه ارزشمندی از مقالات نویسندگان حوزوی و دانشگاهی در همایش رویکرد متعالی فقه اسلامی به حقوق بشر است که به کوشش استاد محمد رضا باقرزاده به زیور طبع آراسته است. روش ارزیابی و نقد این کتاب، استنادی- تحلیلی و مطابق الگوی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در چارچوب معرفی کلی، بررسی شکلی و محتوایی اثر است. این که آیا آموزه های اسلامی با حقوق بشر سازگاری دارد یا ندارد، یکی از پرسشهای کلیدی و دغدغه های همیشگی در میان روشنفکران دینی و غیر دینی بوده و هست. مقالات کتاب در یک هم افزایی قابل توجه به دنبال اثبات این دیدگاه اند که تصور ناسازگاری، ناشی از ناآشنایی با اندیشه های اصیل و ناب اسلامی است؛ ظرفیتهای نهفته در فقه اگر به درستی به کارگرفته شوند، می توانند به توسعه حقوق بشر کمک شایان توجهی کنند. کتاب به رغم امتیازات فراوانی که دارد، با ضعف هایی به لحاظ ساختار کلی و چینش محورها و عناوین، کم رنگ بودن بُعد فقهی برخی مقالات، و در پاره ای موارد، خلط میان نظام حقوقی و مقوله حقوق بشر ، نارسایی برخی استنادها، طرح مباحث غیر مرتبط با موضوع و عدم تمرکز بر حل موضوعات چالش بر انگیز، مواجه است.
علمی- پژوهشی
فقه و حقوق
امیر فلک الدین؛ مسعود قاسمی؛ یزدان نصرتی
چکیده
پیروی از روش های افتراقیسازی(تخصصی سازی) در علم حقوق جزا، امری لازم و ضروری است که در بسیاری از نظامهای حقوقی دیگر محقق شده است. یکی از حوزههایی که بایستی، افتراقی سازی آیین دادرسی کیفری در قلمرو آن تجلی پیدا کند، جرایم فنی و تخصصی است که این پژوهش به بررسی جرایم سبز، به عنوان یکی از مصادیق آن مبادرت ورزیده است. در این تحقیق این ...
بیشتر
پیروی از روش های افتراقیسازی(تخصصی سازی) در علم حقوق جزا، امری لازم و ضروری است که در بسیاری از نظامهای حقوقی دیگر محقق شده است. یکی از حوزههایی که بایستی، افتراقی سازی آیین دادرسی کیفری در قلمرو آن تجلی پیدا کند، جرایم فنی و تخصصی است که این پژوهش به بررسی جرایم سبز، به عنوان یکی از مصادیق آن مبادرت ورزیده است. در این تحقیق این نتایج حاصل شد که در نظام حقوقی ما، جلوههایی از افتراقیسازی در خصوص رسیدگی به جرایم فنی و تخصصی در قالب دادسرای تخصصی مشاهده میشود اما از جهت اینکه هنوز هم تروریسمزیست محیطی در نظام حقوقی ما به صورت مستقل جرمانگاری نشده تا دادرسی آن نیز تخصصی شود و مقررات ویژهای را به خود بگیرد، در نظام تقنینی ما ضعف جدی مشاهده میشود. علاوه بر جلوهها، پیشبینی بایسته هایی همچون لزوم گسترش تشکیل دادسراهای تخصصی سبز و دادگاههای تخصصی و حذف دادگاههای اختصاصی در رسیدگی به جرایم سبز، استفاده از قضات و ضابطان متخصص، پلیس ویژه محیطزیست و آموزش مستمر به آنها، شناسایی حق اقامه دلیل و اعتراض به آراء برای سمنهای سبز، میتواند در افتراقی سازی رسیدگی به جرایم سبز و تحقق اهداف سیاست جنایی موثر واقع شود.
علمی- پژوهشی
فقه و حقوق
مهدی محمدزاده؛ مرتضی حاجیعلیخمسه؛ بشیر عیسی زاده
چکیده
پس از گذشت یک دهه از زمان آغاز تدوین لایحه «حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت»، این لایحه در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است. با توجه به اهمیت لوایح قضایی، بررسی ابعاد مختلف این لایحه ضروری به نظر میرسد. پژوهش حاضر «نقد لایحه مزبور از منظر اصول و قواعد قانونگذاری» را رسالت اصلی خود دانسته و تحقق آن را ...
بیشتر
پس از گذشت یک دهه از زمان آغاز تدوین لایحه «حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت»، این لایحه در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است. با توجه به اهمیت لوایح قضایی، بررسی ابعاد مختلف این لایحه ضروری به نظر میرسد. پژوهش حاضر «نقد لایحه مزبور از منظر اصول و قواعد قانونگذاری» را رسالت اصلی خود دانسته و تحقق آن را با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی دنبال مینماید. در بررسی این پژوهش توجه و تأکید ویژهای بر سیاستهای کلی قانونگذاری به عنوان ترسیمگر تصویر کیفیت قانونگذاری مطلوب در نظام حقوقی ایران شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد متأسفانه لایحه مزبور از حیث التزام به اصول قانوننویسی چندان قابل دفاع نبوده و انتقاداتی بر آن وارد است. عدم رعایت اصول تنقیحی، خلط جایگاه قانون و سند حقوقی، استفاده بیش از حد از ابزار کیفری و ابهام در برخی مفاهیم و عناوین، مهمترین این انتقادات است. مفاد لایحه با غفلت از مطالبات اسناد بالادستی ملی و بدون توجه به اقتضائات سلسله مراتب هنجارهای نظام حقوقی ایران تدوین شدهاند. به نظر میرسد در فرض تصویب، نتیجه اجرای لایحه بروز اختلال فرهنگی و القای بحرانی بودن وضعیت خشونت در جامعه ایران و افزایش هجمههای بینالمللی خواهد بود.
علمی- پژوهشی
فقه و حقوق
محمد مقدمی؛ امیر حسین خسرو آبادی؛ توکل حبیب زاده
چکیده
تطبیق احکام شریعت با قواعد نوین حقوق بشری و پیادهسازی آن در نظام حقوقی دولتهای مدرن با چالشهایی نظیر عدم هماهنگی همراه بوده است. چالشهایی از این قبیل را میتوان در گزارشهای حقوق بشری گزارشگران سازمان ملل متحد مشاهده کرد. دغدغه اصلی گزارشگران نسبت به کشورهایی که به دنبال تطبیق قواعد شریعت در نظام حقوقی خود هستند، انطباقپذیری ...
بیشتر
تطبیق احکام شریعت با قواعد نوین حقوق بشری و پیادهسازی آن در نظام حقوقی دولتهای مدرن با چالشهایی نظیر عدم هماهنگی همراه بوده است. چالشهایی از این قبیل را میتوان در گزارشهای حقوق بشری گزارشگران سازمان ملل متحد مشاهده کرد. دغدغه اصلی گزارشگران نسبت به کشورهایی که به دنبال تطبیق قواعد شریعت در نظام حقوقی خود هستند، انطباقپذیری قواعد شریعت با اصول حقوق بشری است؛ که بهطورکلی از آن به عنوان انطباقپذیری احکام اسلامی با نیازها و اقتضائات دولت مدرن یاد میشود. در این پژوهش این مسئله واکاوی میشود که آیا قواعد شریعت ظرفیت انطباقپذیری با نیازهای نوین و اقتضائات دولتهای مدرن را دارد. از این رو، این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی و تحلیلی مبانی فکری سه اندیشمند مسلمان با رویکردهای مختلف (دکتر جاوید رحمان گزارشگر ویژه حقوق بشر ایران، محمد باقر صدر و احمد ریسونی) را ارزیابی کرده و علاوه بر بررسی انتقادی مقاله دکتر رحمان تحت عنوان «مذهب، حقوق بشر و حقوق کودک پیچیدگیهای پذیرش شریعت در رویه دولتهای مدرن»، به کاستیهای موجود در نظامهای مبتنی بر حقوق اسلام نسبت به انطباقپذیری قواعد شریعت با نیازها و اقتضائات زمانه اشاره می کند.