نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، گروه حقوق، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

2 استادیار گروه حقوق، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

چکیده

پیروی از روش‌های افتراقی‌سازی (تخصصی‌سازی) در علم حقوق جزا امری لازم و ضروری است که در بسیاری از نظام‌های حقوقی دیگر محقق شده است. یکی از حوزه‌‌هایی که باید افتراقی‌سازی آیین دادرسی کیفری در قلمرو آن تجلی پیدا کند جرائم فنی و تخصصی است که نگارندگان این پژوهش به بررسی جرائم سبز، به‌منزلۀ یکی از مصادیق آن، مبادرت ورزیده‌اند. در این تحقیق این نتایج حاصل شد که در نظام حقوقی ما جلوه‌‌هایی از افتراقی‌سازی درخصوص رسیدگی به جرائم فنی و تخصصی در قالب دادسرای تخصصی مشاهده‌‌ می‌‌شود، اما از این نظر که هنوز هم تروریسم ‌‌زیست‌محیطی در نظام حقوقی ما به‌صورت مستقل جرم‌‌انگاری نشده تا دادرسی آن نیز تخصصی شود و مقررات ویژه‌‌ای را به خود بگیرد، در نظام تقنینی ما ضعفی جدی مشاهده می‌‌شود. علاوه‌‌بر جلوه‌‌ها، پیش‌‌بینی بایسته‌‌هایی هم‌چون لزوم گسترش تشکیل دادسراهای تخصصی سبز و دادگاه‌‌های تخصصی و حذف دادگاه‌‌های اختصاصی در رسیدگی به جرائم سبز، استفاده از قضات و ضابطان متخصص، پلیس ویژۀ محیط ‌زیست و آموزش مستمر آن‌‌ها، و شناسایی حق اقامۀ دلیل و اعتراض به آرا برای سمن‌‌های سبز می‌‌تواند در افتراقی‌سازی رسیدگی به جرائم سبز و تحقق اهداف سیاست جنایی مؤثر واقع شود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of Differentialization Methods (Specialization) in Fair Investigation of Technical and Specialized Crimes (Study of a Sample of Crimes against the Environment)

نویسندگان [English]

  • Amir Falakedin 1
  • Masoud Ghasemi 2
  • Yazdan Nosrati 2

1 PhD Student of Criminal and Criminology, Kermanshah Science and Research Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran

2 Assistant Professor, Department of Law, Kermanshah Science and Research Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran

چکیده [English]

Following the methods of differentiation (specialization) in criminal law is a necessary thing that has been achieved in many other legal systems. One of the areas in which the differentiation of criminal procedure should be manifested in its territory is technical and specialized crimes, and this study has examined one of the green crimes as one of its examples. In this study, it was concluded that in our systemic law, there are manifestations of differentiation from private to technical and specialized crimes in the form of specialized courts, but since terrorism is still achieved in our systemic law. The independent form of criminalization is also assigned to the trial and has special regulations, there is a serious weakness in our legislative system. In addition to the effects, the anticipation of requirements such as increasing the number of specialized green courts and specialized courts and eliminating specialized courts in dealing with green crimes, the use of specialized judges and officers, and the Special Police for Environmental and Continuing Education. Their recognition of the right to reason and objection to votes for green poison can be used to differentiate between green crimes and the realization of real criminal policy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Green Crimes
  • Environmental Terrorism
  • Differential Treatment
  • Specialized Courts
  • Specialist Judges
آنسل، مارک (1391)، دفاع اجتماعی، ترجمۀ محمد آشوری و علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، تهران: گنج دانش.
باقری زرین ‌قبایی، حسین (1396)، ضمانت‌‌های کیفری زیست‌‌محیطی در نظام حقوقی ایران و انگلستان، تهران: خرسندی.
جوان ‌جعفری، عبدالرضا و امین حاجی‌وند (1400)، «تحلیل نقش رسانه بر ترویج رفتارهای ناقض حق بر محیط‌ زیست سالم از منظر جرم‌شناسی ادغام‌گرای انتقادی (مطالعۀ مدل جوامع نئولیبرالیستی)»، دوفصل‌نامۀ بین‌المللی حقوق بشر، ش 1.
حاجی‌وند، امین و دیگران (1396)، «مسئولیت کیفری دولت درقبال جرائم زیست‌محیطی در ایران، ضرورت‌ها و چالش‌ها»، فصل‌نامۀ علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی، ش 2.
خالقی، علی (1396)، آیین دادرسی کیفری، ج 1، تهران: شهر دانش.
رمضانی قوام‌آبادی، محمدحسین (1390)، «پیش‌گیری و سرکوب جرائم زیست‌محیطی در پرتو اقدامات سازمان‌‌های غیردولتی در نظام حقوقی ایران»، مجلۀ حقوقی دادگستری، ش 75.
رمضانی قوام‌‌آبادی، محمدحسین (1396)، «حضور سازمان‌‌های مردم‌نهاد در فرایند کیفری در پرتو قانون آیین دادرسی کیفری»، مجلۀ حقوقی دادگستری، ش 99.
رمضانی قوام‌‌آبادی، محمدحسین و هیوا حاجی‌ملا (1396)، «مداخلۀ سازمان‌‌های غیردولتی به‌منزلۀ دوست دادگاه در دادگاه بین‌‌المللی حقوق دریاها»، فصل‌نامۀ مطالعات حقوق عمومی، ش 4.
زراعت، عباس (1392)، اصول آیین دادرسی کیفری ایران، تهران: مجد.
عزیزی، علی (1397)، «اعمال برنامه‌های ترمیمی در دادگاه‌‌های حل مسئله: چالش‌‌ها و راه‌‌کارها»، در: مجموعۀ چکیده‌مقالات دومین همایش بین‌‌المللی عدالت ترمیمی دانشگاه تربیت مدرس، زیرنظر محمد فرجیها، تهران: میزان.
غلامی، نبی‌الله و حسنعلی مؤذن‌زادگان (1396)، «جایگاه الزامات اخلاقی در فرایند تحقیقات مقدماتی در قانون آیین دادرسی کیفری»، مجلۀ اخلاق زیستی، ش 25.
قوام، میرعظیم (1375)، حمایت کیفری از محیط زیست، تهران: سازمان حفاظت محیط‌ ‌زیست.
کوشکی، غلامحسن (1388)، «چالش‌‌های نظام کیفری ایران در حوزۀ جرائم زیست‌‌محیطی»، فصل‌نامۀ اطلاع‌رسانی حقوقی، ش 17-18.
گلدوست جویباری، رجب، محمد اشرافی، و حسین ناظریان (1391)، «صلاحیت تخصصی یا اختصاصی محاکم کیفری در حقوق ایران»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ش 58.
گلدوست جویباری، رجب (1394)، آیین دادرسی کیفری، تهران: جنگل.
محسنی، حسن (1396)، «عدالت زیست‌‌محیطی و قاچاق چوب، هیزم و زغال جنگلی (نقد و بررسی مبانی رأی وحدت‌رویۀ شمارۀ 749)»، مجلۀ مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دورۀ 4، ش 1.
میرکمالی، سیدعلیرضا و امین حاجی‌‌وند (1396)، «تحلیل پیش‌گیری از جرائم زیست‌‌محیطی در پرتو دستورالعمل‌‌های سازمان ملل متحد و اصل اخلاقی پیش‌گیری از ضرر زیستی»، مجلۀ اخلاق زیستی، دورۀ هفتم، ش 26.
نباتی، علی و امین حاجی‌وند (1398)، «درآمدی بر جرم‌انگاری و کیفرگذاری افتراقی زیست‌محیطی»، مجلۀ کانون وکلای دادگستری اردبیل، ش 2.
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین (1388)، «رویکرد جرم‌شناختی قانون حقوق شهروندی»، در: مجموعه‌مقالات همایش حقوق شهروندی، تهران: گرایش.
نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین (1390)، «جرم‌شناسی در آغاز هزارۀ سوم»، مقدمه بر: دانشنامۀ جرم‌شناسی، علی‌حسین نجفی ابرندآبادی و حمید هاشم‌بیگی، تهران: گنج دانش.
نیازپور، امیرحسن (1396)، درس‌گفتار آیین دادرسی کیفری، کتاب دوم: دعاوی ناشی از جرم، دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی.
وایت، راب (1395)، جرائم زیست‌‌محیطی فراملی بهسوی جرمشناسی جهانبوم، ترجمۀ حمیدرضا دانش‌ناری، تهران: میزان.
Catherine, R. (2006), L’essentiel du Driot de l’environnement, Gualino editeur.
Gerard, Lopez (2004), Stamatios Tzitzis, Dictionnaire de sciences criminelles, Dalloz.
Huten, N. (2003), Les nouveaux fondements constitutionnels du driot de l’environnement, Les apports de la Charte de l’environnement a l’order juridique interne, Thèse en Droit de l’environnement, Université de Paris 1 Panthéon-Sorbonne, et de Paris II Panthéon-Assas.
Mayaud, Yves (1997), Le Terrorism, Paris: Dalloz.
Prieur, M. (2003), La Mise en Oeuvre Nationale du Droit International de L’environnement dans les Pays Francopones, Presses Universitaires de Limoge.
White, R. (2013), “Environmental Crime and Problem-Solving Courts”, Crime Law and Social Change, vol. 59, Issue 3.
White, Rob (2018), “Ecocide and the Carbon Crimes of the Powerful”, The University of