نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار زبان و ادبیات عربی، عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

امروزه در چگونگی بهره گرفتن از میراث بلاغت قدیم در محافل علمی، میان پژوهشگران اختلاف نظر است. گروهی براین باورند که باید این میراث بلاغی را کناری نهاد و با بلاغت جدید غربی همگام شد. گروهی دیگر بر این باورند که باید بلاغت قدیم را اصل قرار داد و از یافته‌های زبانشناسی و سبک‌شناسی کمک گرفت و بین این دو ارتباط برقرار کرد. کتاب«البِنیَةُ المُتِحَوِّلَةُ فی البَلاغةِ العَربیةِ» نوشته أسامة البُحَیری تلاش می‌کند تا دیدگاه دوم را اساس کار خود قرار دهد تا پلی بین بلاغت قدیم و یافته‌های جدید زبانی و بلاغی ایجاد کند. این مقاله با کمک گرفتن از روش توصیفی تحلیلی در پی آن است تا پس از نقد شکلی کتاب، دیدگاه‌های نویسنده را استخراج و سپس به تحلیل آن ها بپردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تغییر در تقسیم بندی سکاکی،  توجه به مساله خروج از مقتضای ظاهر در علم بدیع، توجه به ساختار داخلی متن، پرداختن به نقش خواننده  در هنجارگریزی و پر رنگ شدن هنجارگریزی در گفتمان ادبی معاصر از مهمترین ویژگی­های کتاب است. اشکال‌های تایپی فراوان، انتخاب فونت نامناسب، نداشتن فهرست اعلام و ابیات و اشعار، از مهمترین کاستی‌های کتاب است. نویسنده در مقدمه کتاب تاکید دارد که در تحلیل بلاغی خود متن را اساس قرار داده، اما در کتاب اثری از اساس قرار دادن متن به عنوان یک واحد تحلیل بلاغی نیست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Reading over inheritance of old eloquence in according to new linguistics researchs Reading in book of "Al Benyat Al Motehavelat Fi Albelaghat Al Arabia"

نویسنده [English]

  • Hosein Kiani

Associate Professor of Arabic Language and Literature, Department of Arabic Language and Literature Faculty of Literature and Humanities, Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

Today about the manner of applying the inheritance of  old eloquence in academic circles, there is a difference of opinion among researchers. Some of them believe in laying aside this rhetorical inheritance and following the new western eloquence. The other group believes old eloquence should become the basis and new findings of linguistics and  stylistics should be ultilized and a communication between both of them should be established. The book "Al Benyat Al Motehavelat fi Albelaghat Al Arabia"written by Osameh Al Bohayri tries to use the second view to make a bridge between old eloquence  and new findings of western lingual and  rhetorical. This article extracts author 's perspective  by descriptive analytical method and then criticizesit Research  findings show that change  in Sakaki's classification, attention to exiting the necessity of appearance in rhetoric, attention to inner structure of text, proceeding with the role of the reader in deviation from norms and the prominence of norm-avoidance in contemporary literary discourse are the  most important features of the book. Numerous typing mistakes, choosing unsuitable fonts, not having a list of standards and poetries, are the most important defects of the book. In the introduction of book, the writer emphasizes that in his rhetorical analysis, he has adopted the text itself as a basis, but in the book there is no sign of adopting the text as a basis as a unit of rhetorical analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • new eloquence
  • rhetorical inheritance
  • new linguistics
  • Osameh Al Bohayri
  • Al Benyat Al Motehavelat fi Blaghat Al Arabia
البحیری، أسامة (2010م)، البنیة المتحوّلة فی البلاغة العربیة، مصر: دار العلم والإیمان للنشر والتوزیع.
خاقانی اصفهانی، محمّد (1396 ه)، البلاغة الجدیدة، ط1، تهران: منشورات سمت.
الزنّاد، الأزهر (1992م)، دروس فی البلاغة العربیة؛ نحو رؤیة جدیدة. بیروت: المرکز الثقافی العربی.
عبد‌المطلب، محمّد (1994م)، البلاغة و الأسلوبیة، ط1، لبنان: مکتبة لبنان ناشرون.
عبد‌المطلب، محمّد (1997م)، البلاغة العربیة قراءة أخری، ط1، لبنان: مکتبة لبنان ناشرون.
عبیدات، محمود (1997م)، منهجیة البحث العلمی: القواعد والمراحل والتطبیقات، عمان: دار وائل.
علیان مصطفی، ربحی (1999م)، مناهج وأسالیب البحث العلمی: النظریة والتطبیق، عمان: دار صفاء.
عمار، عثمانی (2015)، ملامح تجدید البلاغة فی کتاب «البلاغة العربیة قراءة أخری» لمحمد عبد المطلب دراسة تحلیلیة نقدیة». أطروحة الدکتوراه، الجزایر: جامعة وهران.
فالح جلیل رشید (1972م)، علم البدیع نشأته وتطوره. رسالة ماجستیر. کلیة الآداب وهیئة الدراسات العلیا. جامعة بغداد.
کفوری، خلیل (1994م)، نحو بلاغة جدیدة. بیروت: منشورات ندّاف.
لطروش،الشارف (2016م)، «قراءة فی دعوات تجدید البلاغة العربیة»، مجلّة حولیات التراث، العدد 16،صص  98-105.