زبان و ادبیات فارسی
فاطمه جعفری کمانگر؛ مریم زارعی
چکیده
در کشور ما تحقق بخش بزرگی از تعلیم و تربیت و سوقدادن دانشآموزان به سمتوسوی حیات طیبه از طریق کتابهای درسی اتفاق میافتد که برای رسیدن به آن نقشة راهی دقیق و حسابشده لازم است. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش برمبنای این اصول و با الهامگیری از اسناد بالادستی و باتوجهبه راهبردهای نظام جمهوری اسلامی تدوین شده است تا ...
بیشتر
در کشور ما تحقق بخش بزرگی از تعلیم و تربیت و سوقدادن دانشآموزان به سمتوسوی حیات طیبه از طریق کتابهای درسی اتفاق میافتد که برای رسیدن به آن نقشة راهی دقیق و حسابشده لازم است. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش برمبنای این اصول و با الهامگیری از اسناد بالادستی و باتوجهبه راهبردهای نظام جمهوری اسلامی تدوین شده است تا پیشروی مؤلفان کتابهای درسی باشد. ساحت تربیت زیباییشناختی و هنری ششمین ساحت در بخش الگوی نظری ساحتهای تربیتی این سند است. جامعة آماری کتابهای فارسی متوسطة دوم و نمونه کتاب فارسی پایة دوازدهم است. تحلیل کیفی پژوهش حاضر با کدگذاری قیاسی و طبقهبندی دادهها انجام شده و واحد تحلیل در این پژوهش جمله بوده است. برای رسیدن به پایایی کدها، بخشهایی از کتاب را دو کدگذار کدگذاری کردند و روایی آن از روش کثرتگرایی و اعتمادسازی صورت پذیرفت. همچنین، فضای پژوهش با حضور داور بیرونی موردکنترل قرار گرفت. تحلیل کمی کدها با نرمافزار spss انجام پذیرفت. براساس تحلیلهای انجامشده، فراوانی جملاتی که این ساحت را مدنظر قراردادند 11/49 درصد بوده است که میزان توجه به اصول آن بهصورت غیرمساوی و در برخی موارد همچون سوقدادن متربیان بهسمت گرایش و تخصص هنری خاص، آفرینشگری، و خلاقیت بسیار اندک بوده است که توجه ویژة مؤلفان کتابهای درسی را میطلبد.
زبان و ادبیات فارسی
علی جلالی
چکیده
طبع آثار نویافتة کهن اگر بهدقت و با اصولی علمی انجام گیرد، راهگشای تحقیقات حوزههای مختلف دانش خواهد بود اما اگر بیدقتی در آن راه یابد، خود رهزن میشود و گرهی بر گرهها میافزاید. دیوان نرگسی ابهری از این جمله است که بدخوانیهای بسیار در آن راه یافته است و محقق ادبی نمیتواند بهرة لازم را از آن ببرد. مصحح این دیوان، ...
بیشتر
طبع آثار نویافتة کهن اگر بهدقت و با اصولی علمی انجام گیرد، راهگشای تحقیقات حوزههای مختلف دانش خواهد بود اما اگر بیدقتی در آن راه یابد، خود رهزن میشود و گرهی بر گرهها میافزاید. دیوان نرگسی ابهری از این جمله است که بدخوانیهای بسیار در آن راه یافته است و محقق ادبی نمیتواند بهرة لازم را از آن ببرد. مصحح این دیوان، گاه در ضبطهای مختار، وزن عروضی را که از اولیات شعر کهن پارسی است نادیده میگیرد و گاه معنا را فدای ضبط مشکوک میکند و صورتی بیمعنا پیش چشم مخاطب قرار میدهد. در این بین، خطاهای نگارشی نیز مانعی برسر راه فهم سخن نرگسی میشوند. نوشتار حاضر ضعفها و خطاهای این تصحیح را نشان میدهد و لزوم بازنگری در چاپ دیگر آن را خاطرنشان میکند.
زبان و ادبیات فارسی
زهرا جهانی؛ شیما ابراهیمی؛ سمیرا بامشکی
چکیده
هَیَجامَد تلفیقی از دو واژۀ (هیجان و بسامد) است که به هیجانات متأثر از استفادۀ حواس مختلف در یادگیری توجه میکند که، باتوجهبه اهمیت هیجانات در تدوین کتابهای درسی، میتواند مدنظر قرار بگیرد. در پژوهش حاضر بهمنظور کیفیت بخشی و بازنگری محتوای آموزشی کتابهای تاریخ زبان فارسی به بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان و مدرسان در بهرهگیری ...
بیشتر
هَیَجامَد تلفیقی از دو واژۀ (هیجان و بسامد) است که به هیجانات متأثر از استفادۀ حواس مختلف در یادگیری توجه میکند که، باتوجهبه اهمیت هیجانات در تدوین کتابهای درسی، میتواند مدنظر قرار بگیرد. در پژوهش حاضر بهمنظور کیفیت بخشی و بازنگری محتوای آموزشی کتابهای تاریخ زبان فارسی به بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان و مدرسان در بهرهگیری از سطوح مختلف الگوی هَیَجامَد در این کتابها پرداخته شده است. بدین منظور، از 150 دانشجوی زبان و ادبیات فارسی در چهارده دانشگاه مختلف خواسته شد تا به پرسشنامۀ محققساختۀ رضایت از محتوا، که براساس سطوح الگوی هَیَجامَد طراحی شده است، پاسخ دهند. همچنین، با هشت تن از مدرسان این کتابها باهدف بررسی میزان رضایت آنها از این کتابها مصاحبهای نیمهساختاریافته انجام شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد بیشترین میزان رضایت دانشجویان از سطح دیداری با میانگین 57/14 و کمترین آن از سطح درونی با میانگین 00/8 است. مدرسان نیز معتقدند باوجود اهمیت هیجانات در یادگیری زیاد به این مؤلفه در این کتابها توجه نشده است. بنابراین، میتوان باتوجهبه هیجانات و بازنگری کتابهای درسی تاریخ زبان فارسی براساس الگوی هَیَجامد و متغیرهای آن رضایت دانشجویان و مدرسان را از محتوای این کتابها افزایش داد.
زبان و ادبیات فارسی
امید ذاکری کیش
چکیده
حدود ده سال است که کمیتۀ برنامهریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصمیم گرفته است رشتۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی را به گرایشهای مختلف تقسیم کند. مبنای اولیۀ این تقسیمبندی انواع ادبی ارسطویی است. بر این اساس، یکی از این گرایشها ادبیات غنایی است. در این مقاله، که بهروش انتقادی ـ مروری نوشته شده است، یکی از دروس این گرایش بهنام ...
بیشتر
حدود ده سال است که کمیتۀ برنامهریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تصمیم گرفته است رشتۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی را به گرایشهای مختلف تقسیم کند. مبنای اولیۀ این تقسیمبندی انواع ادبی ارسطویی است. بر این اساس، یکی از این گرایشها ادبیات غنایی است. در این مقاله، که بهروش انتقادی ـ مروری نوشته شده است، یکی از دروس این گرایش بهنام «آثار غنایی غیرمنظوم» نقد و بررسی میشود. اصطلاح «غیرمنظوم» در عنوان درسنامه نارساست. باتوجهبه سایر اجزای درسنامه بهتر است اصطلاح «منثور» جایگزین آن شود. همچنین، اصطلاح «شناخت تحلیلی» در هدف مبهم است و بهتر است از اصطلاح «بررسی تحلیلی» استفاده شود. باتوجهبه رئوس مطالب و منابع آشکار است که طراحان این درسنامه از استاد درس خواستهاند تا داستانهای عامیانۀ بلند را بهعنوان منابع اصلی تدریس کند. این داستانها، باتوجهبه اینکه سالیان متمادی بهصورت شفاهی دربین مردم نقالی میشده است، اجزای متنوعی دارد و از منظر ساختاری ارتباط چندانی با سرفصل گرایش ادبیات غنایی ندارد. بهتر است متون منثور موزون، متون نثر فنی، و داستانهای مدرن فارسی بهعنوان منابع این درسنامه مدنظر قرار گیرد.
زبان و ادبیات فارسی
محمد راغب
چکیده
کتاب سه جلدی زمان و حکایت (1983-1985) پل ریکور (1913-2005) را مهشید نونهالی از فرانسه به فارسی برگردانده که در سال 1397 بهصورت کامل توسط نشر نی روانۀ بازار شده است. کتاب ریکور اثری دشوار بهشمار میرود که فهم آن نیازمند آشنایی نسبتاً کاملی با رشتهها و شاخههای گوناگون علوم انسانی مانند فلسفه، تاریخ، ادبیات، روایتشناسی، و... است. ...
بیشتر
کتاب سه جلدی زمان و حکایت (1983-1985) پل ریکور (1913-2005) را مهشید نونهالی از فرانسه به فارسی برگردانده که در سال 1397 بهصورت کامل توسط نشر نی روانۀ بازار شده است. کتاب ریکور اثری دشوار بهشمار میرود که فهم آن نیازمند آشنایی نسبتاً کاملی با رشتهها و شاخههای گوناگون علوم انسانی مانند فلسفه، تاریخ، ادبیات، روایتشناسی، و... است. به همین دلیل، در اینجا کمتر به مجلد سوم و بیشتر به مجلد دوم پرداخته میشود. دربارۀ ترجمه میتوان ادعا کرد امانت و دقت رعایت شده است، اما کاستیهای فراوانی بهویژه در زمینۀ زبان فارسی در آن وجود دارد. فارغ از مشکلات دیگر، نثر مترجم فاقد پویایی و روانی لازم برای انتقال مفاهیم ریکور است. وسواس در ترجمه و عدم انعطاف نحوی کتاب را به اثری دشوار تبدیل کرده است. افزونبراین، در حاشیۀ این مقاله به اشتباهات بنیادین مترجم در ترجمۀ چند اصطلاح مهم مانند حکایت/ روایت، داستان/ تاریخ، و... پرداخته میشود که پارهای از مشکلات خواننده را در فهم متن سبب شده است. نگارنده بر آن است که توجه مترجم به میراث مترجمان پیشین میتوانست بخشی از مشکلات ترجمه را بکاهد.
زبان و ادبیات فارسی
فاطمه راکعی
چکیده
کتاب چشماندازی به تحولات ادبی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در حوزۀ شعر و داستان، نوشتۀ بهجتالسادات حجازی، در سال 1394 در انتشارات علمی و فرهنگی چاپ و منتشر شده است. مقالۀ حاضر با هدف معرفی و نقد کتاب مذکور نوشته شده و ویژگیهای شکلی و محتوایی آن را موردبررسی قرار داده است. نتیجۀ این بررسی حاکی از آن است که کتاب، در کلیت آن، چه بهلحاظ ...
بیشتر
کتاب چشماندازی به تحولات ادبی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در حوزۀ شعر و داستان، نوشتۀ بهجتالسادات حجازی، در سال 1394 در انتشارات علمی و فرهنگی چاپ و منتشر شده است. مقالۀ حاضر با هدف معرفی و نقد کتاب مذکور نوشته شده و ویژگیهای شکلی و محتوایی آن را موردبررسی قرار داده است. نتیجۀ این بررسی حاکی از آن است که کتاب، در کلیت آن، چه بهلحاظ نوع رویکرد و دیدگاه نویسنده درخصوص ادبیات انقلاب اسلامی و چه بهلحاظ شکلی و محتوایی، دچار نقیصههای فراوان است. به همین دلیل، بهشکل کنونی، قابلاستفادۀ دانشجویان بهعنوان کتاب درسی یا حتی منبع قابلاستفاده درکنار کتب درسی مربوط نیست. امید است در چاپ بعدی اصلاحات لازم در آن بهعمل آید که دراینصورت میتواند درکنار دیگر کتابهایی از این نوع بهعنوان منبعی برای مطالعه مورداستفاده قرار گیرد.
زبان و ادبیات فارسی
زینب رضاپور
چکیده
این پژوهش در نظر دارد کتاب تجلی قرآن و حدیث در شعر فارسی را که از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) منتشر شده است ارزیابی کند. این اثر، در مقایسه با آثار مشابه، گامی فراتر رفته و مؤلف محترم کتابی بهنسبت روشمندتر، جامعتر، و کاربردیتر را عرضه کرده است. نظم منطقی در بیان مباحث، ارائة دستهبندیهای ...
بیشتر
این پژوهش در نظر دارد کتاب تجلی قرآن و حدیث در شعر فارسی را که از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) منتشر شده است ارزیابی کند. این اثر، در مقایسه با آثار مشابه، گامی فراتر رفته و مؤلف محترم کتابی بهنسبت روشمندتر، جامعتر، و کاربردیتر را عرضه کرده است. نظم منطقی در بیان مباحث، ارائة دستهبندیهای کاملتر از شیوههای اثرپذیری، بههمراه توضیحات سودمند درباب نمونههای آن، و ترجمههای شیوا از آیات و احادیث از نقاط قوت این کتاب بهشمارمیرود، اما باتوجهبه ملاکهای ارزیابی کتب درسی از لحاظ شکلی، ساختاری، و محتوایی برخی اشکالات جدی به این کتاب راه یافته است که فرایند یادگیری و یادمانی مطالب را در دانشجو با مشکل مواجه میکند. ارجاعندادن و استنادنکردن به منابع معتبر در تعریف اصطلاحات، ابهام، کلیگویی و تناقض، تعدد عناوین، مطابقتنداشتن کتاب با اهداف و سرفصل آموزشی مصوب، فقدان مقدمة مطلوب و اثربخش، و لزوم توجه بیشتر به معیارهای روزآمدی سودمندی و جامعیت در تدوین مطالب بههمراه برخی ضعفهای شکلی و ساختاری از نکاتی است که در این کتاب نیازمند بازبینی و اصلاح است.
زبان و ادبیات فارسی
قدسیه رضوانیان؛ سیاوش حق جو؛ لیلا درویشعلی پورآستانه
چکیده
هرچند از دوران قاجار تا کنون حدود شصت فرهنگ زبان فارسی عامیانه تدوین شده است، کمآگاهی فرهنگنویسان یا پایبندنبودن آنان به اصول فرهنگنویسی در پیکرهنگاری، نگاه ذوقی و گذشتهنگر آنها به زبان عامیانه، نازلنگری زبان عامیانه دربرابر زبان رسمی، و ترس از ورود واژگان تابوشکن در زبان معیار از سوی سیاستگذاران فرهنگی ...
بیشتر
هرچند از دوران قاجار تا کنون حدود شصت فرهنگ زبان فارسی عامیانه تدوین شده است، کمآگاهی فرهنگنویسان یا پایبندنبودن آنان به اصول فرهنگنویسی در پیکرهنگاری، نگاه ذوقی و گذشتهنگر آنها به زبان عامیانه، نازلنگری زبان عامیانه دربرابر زبان رسمی، و ترس از ورود واژگان تابوشکن در زبان معیار از سوی سیاستگذاران فرهنگی باعث شکلگیری فرهنگهای بازاری بسیاری شد و در محافل دانشگاهی نیز بهرسمیت شناخته نشدند. این جستار، از بین شصت فرهنگ موجود، تنها دوازده «فرهنگ واژگان و تعابیر عامیانه» را همسو با معیارهای فرهنگنویسی در علم زبانشناسی کاربردی یافته است، اما باز استفاده از روش کتابخانهای بهجای روش میدانی در گردآوری دادهها و ناقص یا نادرستبودن اطلاعات زیرمدخلی از ضعفهای عمدۀ این دست فرهنگهاست که این جستار به بررسی توصیفی ـ انتقادی متن این فرهنگها میپردازد. بهنظر میرسد، استفاده از پیکرهنگاری زبان معیار و پیکرهبندی رایانهای میتواند به حفظ و اعتباربخشی علمی این زبان گریزپا بیفزاید.
زبان و ادبیات فارسی
امیرحسین زنجانبر؛ ایوب مرادی
چکیده
کتاب ادبیات کودک در ایران درسنامهای دانشگاهی است که اکثر سرفصلهای وزارت علوم را برای دو واحد درس «ادبیات کودک» در مقطع کارشناسی پوشش میدهد. نویسندۀ کتاب مذکور، محمد دهریزی، از مؤلفان کتاب «نگارش» دورۀ متوسطه، دانشآموختۀ ادبیات و از شاعران و نویسندگان حوزۀ کودک و نوجوان است که آثارش برندۀ جایزههای متعددی ...
بیشتر
کتاب ادبیات کودک در ایران درسنامهای دانشگاهی است که اکثر سرفصلهای وزارت علوم را برای دو واحد درس «ادبیات کودک» در مقطع کارشناسی پوشش میدهد. نویسندۀ کتاب مذکور، محمد دهریزی، از مؤلفان کتاب «نگارش» دورۀ متوسطه، دانشآموختۀ ادبیات و از شاعران و نویسندگان حوزۀ کودک و نوجوان است که آثارش برندۀ جایزههای متعددی شده است. کتاب یادشده نخستینبار در سال 1388 با عنوان ادبیات کودکان و نوجوانان ایران و ویرایش جدید آن در سال 1399 منتشر شد. کتاب مذکور وجوه مثبت بسیاری دارد، اما بهدلیل ضعفهای روششناختی مشترکی که با بسیاری از کتابهای تألیفی ادبیات کودک دارد پژوهش حاضر ترجیح میدهد، بیش از اینکه از منظر استحسانی به این کتاب نگاه کند، از منظری انتقادی آن را در بوتۀ نقد قرار دهد. کتابها بهاندازهای که بـتـوانند پارادایمهای یک نظریه را بهصورت سلسلهمراتب نظاممند به خواننده ارائه بدهند، کارکرد علمی دارند. ازهمینرو، هدف اصلی این مقاله بررسی روش نظاممندسازی الگووارههای نظری معرفیشده در کتاب است. در همین جهت، کتاب موردنظر در شش محور نقد و بررسی میشود: آموزش، روشمندی، محتوا، ویرایش، فصلبندی، و زیباییشناسی. این پژوهش برای نخستینبار در ایران کتابی را از حوزۀ ادبیات نظری کودک و نوجوان موردنقد قرار میدهد.
زبان و ادبیات فارسی
آسیه فرحی یزدی
چکیده
کتاب سرّ سخنان نغز خاقانی اثر محققانۀ جدید در عرصۀ خاقانیپژوهی است که بهدلیل روش علمی، نگاه زیباشناسانه، اشراف و تعمق نویسنده تألیفی ارزشمند محسوب میشود. این کتاب مشتملبر چهار مجلد است که تاکنون دو جلد آن بهطبع رسیده است. در این نوشتار، جلد نخست آن را معرفی، نقد، و بررسی کردهایم. در ابتدای نوشتار، بخشهای مختلف ...
بیشتر
کتاب سرّ سخنان نغز خاقانی اثر محققانۀ جدید در عرصۀ خاقانیپژوهی است که بهدلیل روش علمی، نگاه زیباشناسانه، اشراف و تعمق نویسنده تألیفی ارزشمند محسوب میشود. این کتاب مشتملبر چهار مجلد است که تاکنون دو جلد آن بهطبع رسیده است. در این نوشتار، جلد نخست آن را معرفی، نقد، و بررسی کردهایم. در ابتدای نوشتار، بخشهای مختلف کتاب و محتوای آن را معرفی و سپس به ارزشهای علمی و زیباییشناسانۀ آن اشاره کردهایم. در بخش نقد و بررسی، اشتباهات یا کاستیهای کتاب را تحت دو عنوان کلی اشکالات تایپی و ویرایشی، اشکالات و کاستیهای محتوایی، بهصورت جزئی و با ذکر صفحه، مشخص کردهایم. از عمدهترین موارد اشکالات تایپی و ویرایشی میتوان به کثرت استعمال تکیهکلامهای گفتاری و افراط در نشانهگذاری اشاره کرد. در اشکالات و کاستیهای محتوایی برخی توضیحات و گزینش نسخهبدلهای مؤلف موردنقد قرار گرفته است. هدف ما در این نوشتار تأکید بر اهمیت کتاب مذکور در پژوهشهای خاقانیشناسی و رفع کاستیهای آن در چاپهای بعدی است.
زبان و ادبیات فارسی
سیدعلی قاسمزاده
چکیده
از پرسشهای بنیادین در عرصة ادبیات داستانی جدید در ایران میزان پیوند این حوزه با ادبیات کلاسیک فارسی است. اهمیت این پرسش زمانی آشکار میشود که در نظر داشته باشیم قاطبة منتقدان و محققان حوزة ادبیات داستانی رمان و داستان کوتاه را محصول هنری وارداتی (غربی) میدانند و بر این باورند که ورود و گسترش داستاننویسی جدید به ایران را بایست ...
بیشتر
از پرسشهای بنیادین در عرصة ادبیات داستانی جدید در ایران میزان پیوند این حوزه با ادبیات کلاسیک فارسی است. اهمیت این پرسش زمانی آشکار میشود که در نظر داشته باشیم قاطبة منتقدان و محققان حوزة ادبیات داستانی رمان و داستان کوتاه را محصول هنری وارداتی (غربی) میدانند و بر این باورند که ورود و گسترش داستاننویسی جدید به ایران را بایست به همان نگرش هنری غرب و پدیدهای غیربومی معطوف دانست. روشن است در پرتو چنین نگرشی، انتظار بهرهمندی و ارتباط داستاننویس ایرانی با گذشتة ادبی خود انتظاری شگفت و نابهجا مینماید. تألیف کتاب تأثیر ادبیات کلاسیک فارسی در داستاننویسی معاصر، نوشتة معصومه صادقی، پاسخی است در رد یا ایجاد تردید جدی درباب غربیبودن رمان و داستان جدید ایرانی که با تکیه بر سه رمان سووشون، جای خالی سلوچ، و آتش بدون دود میکوشد تا، ضمن رد نگاه غالب یادشده، اثرپذیری نویسندگان ایرانی را از سبک و زبان ادب کلاسیک فارسی آشکار سازد. جستار حاضر، با بازخوانی اثر یادشده به شیوة توصیفی ـ تحلیلی، به این نتیجه دست یافته است که باوجود تلاش ستودنی نویسنده در مقدمات و گردآوری اطلاعات قابلتأمل و بازنمایی بینامتنی رمانهای برگزیده، برخی ایرادات اساسی و گزارههای موضوعی نامتوازن در تحلیل دادهها و تفسیر نهایی رمانها دیده میشود. رویکرد مغالطهآمیز جزءوکل و غثوسمین ناشی از این نگرش بازنگری جدی در کتاب را ضروری میکند.
زبان و ادبیات فارسی
علیرضا محمدی کلهسر
چکیده
روششناسی پژوهش ادبی، بهویژه در حوزة استناد، با اخلاق پژوهش پیوندی ژرف دارد. بهعبارتدیگر، اشکالات روششناختی میتوانند خطاهای اخلاقی را نیز درپی داشته باشند. در مقالة حاضر، کتاب درسگفتارهای نقد ادبی عبدالحسین زرینکوب از همین منظر موردنقد قرار گرفته است. مرز مبهم میان گفتار نویسنده و گفتار نقلشده از منابع این کتاب ...
بیشتر
روششناسی پژوهش ادبی، بهویژه در حوزة استناد، با اخلاق پژوهش پیوندی ژرف دارد. بهعبارتدیگر، اشکالات روششناختی میتوانند خطاهای اخلاقی را نیز درپی داشته باشند. در مقالة حاضر، کتاب درسگفتارهای نقد ادبی عبدالحسین زرینکوب از همین منظر موردنقد قرار گرفته است. مرز مبهم میان گفتار نویسنده و گفتار نقلشده از منابع این کتاب از مهمترین اشکالاتی است که در این مقاله بر آن تکیه شده است. این ابهام ابعاد گوناگونی دارد که مهمترین آنها یکسانانگاریِ منابع و یکسانانگاری مفاهیم و اصطلاحات تخصصی است. بهعبارتدیگر، بهدلیل محو تمایز میان گفتار نویسنده و منابع، استناد به منابع مختلف بهشکلی است که گویی هیچ تفاوتی میان این منابع با یکدیگر و همچنین میان دیدگاه نویسنده با آنها وجود ندارد. این امر موجب نوعی بدیهیانگاری در تعریف مفاهیم اصلی نیز شده است. درپایان نیز نشان داده شده که این خطای روششناختی پیآمدها و لغزشهای اخلاقی آشکاری نیز داشته است.
زبان و ادبیات فارسی
یداله محمدی؛ سید احمد پارسا
چکیده
تاریخ بیهقی از متون منثور فارسی است که در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشتۀ زبان و ادبیات فارسی تدریس میشود. تاکنون شش تصحیح از تاریخ بیهقی انجام شده که تصحیح فیاض و تصحیح یاحقی ـ سیدی بیشتر مورداقبال پژوهشگران قرار گرفته است. ازآنجاکه وجود یک تصحیح منقح کار تعلیموتعلم این اثر را آسانتر میسازد، پژوهش حاضر به ...
بیشتر
تاریخ بیهقی از متون منثور فارسی است که در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشتۀ زبان و ادبیات فارسی تدریس میشود. تاکنون شش تصحیح از تاریخ بیهقی انجام شده که تصحیح فیاض و تصحیح یاحقی ـ سیدی بیشتر مورداقبال پژوهشگران قرار گرفته است. ازآنجاکه وجود یک تصحیح منقح کار تعلیموتعلم این اثر را آسانتر میسازد، پژوهش حاضر به نقد و بررسی وزن سرودههای فارسی تاریخ بیهقی در تصحیح یاحقی ـ سیدی و مقایسۀ آن با تصحیح فیاض میپردازد و میکوشد با بررسی اوزان این سرودهها، میزان صحت ضبط و دقت مصححان را بسنجد. برای این کار، کوشش شده است تا علاوهبر بهرهگیری از قواعد عروضی زبان فارسی، از نسخهبدلها، توجه به صورخیال، انسجام بافت متن، تصحیحهای معتبر دیوانهای شاعران مورداستناد، و موارد دیگر اینچنینی استفاده شود. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است و دادهها بهشیوۀ کتابخانهای و سندکاوی، با استفاده از روش تحلیل محتوا، بررسی شدهاند. نتیجه نشان میدهد که دریافت درست معنی ابیات، پیوند آنها با گزارههای تاریخی متن، و فهم درست این گزارهها در گروِ وزن صحیح ابیات است که متأسفانه در تصحیح یاحقی ـ سیدی به وزن برخی از ابیات توجه کافی نشده است و این تصحیح، باوجود دراختیارداشتن نسخ خطی بیشتر، در این زمینه دقتنظر کمتری دارد.
زبان و ادبیات فارسی
مهری مساعد؛ سعید حسامپور
چکیده
مدتها پس از آفرینش نخستین رمانها و داستانهای کوتاه فارسی، آثاری پژوهشی دربارة این آثار داستانی بهوجود آمد. در این پژوهش، شیوۀ تاریخنگاری نخستین تاریخادبیاتهای داستانی (یعنی کتاب تاریخ و تحول ادبیات نوین ایران و کتاب پایهگذاران نثر جدید فارسی)، که همزمان در خارج از کشور انتشار یافتهاند، بررسی شده است. در این مقاله، ...
بیشتر
مدتها پس از آفرینش نخستین رمانها و داستانهای کوتاه فارسی، آثاری پژوهشی دربارة این آثار داستانی بهوجود آمد. در این پژوهش، شیوۀ تاریخنگاری نخستین تاریخادبیاتهای داستانی (یعنی کتاب تاریخ و تحول ادبیات نوین ایران و کتاب پایهگذاران نثر جدید فارسی)، که همزمان در خارج از کشور انتشار یافتهاند، بررسی شده است. در این مقاله، با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و براساس مؤلفههایی که نگارندگان این پژوهش برای گونۀ تاریخادبیات در نظر گرفتهاند، گفتمان این دو اثر بررسی شده است. نتایج نشان میدهد علوی و کامشاد بدون تأثیرپذیری از ایدئولوژی حاکمیت وقت و با هدفِ یافتنِ پیوندهای دوسویة ادبیات و رویدادهای سیاسی روز، آثار ادبی را بررسی کردهاند. البته کار این نویسندگان بهدلیل نداشتن الگو و طرحی دقیق برای نگارش اثر خود، بیشک با کاستیهایی همراه است. ضعف ساختاری در چینش مطالب، نداشتن الگوی خاص در شرححالنویسی، نپرداختن به سبک ادبی آثار و تحلیلنکردن جنبۀ ادبی و هنری آثار ادبی، ساختارمندنبودن برخی مؤلفهها، استفاده از منابع درجهدوم و درجهسوم، و مبناقراردادن گزینشهای آثار انتقادی پیشین ازجملة این ضعفهاست که اغلب بهعلت دوری از بافت و زمینههای نهادی مرتبط با آثار ادبی روی دادهاند و این مسئله آسیب چشمگیری به این دو تاریخادبیات وارد ساخته است.
زبان و ادبیات فارسی
محمد رضا موحدی
چکیده
درمیان قرآنپژوهان غربی که به دیدۀ انصاف به متون اسلامی، بهویژه قرآن، نگریستهاند خانم کریستین سندز همچنان شیوۀ استادان مشتاق و محتاط خود را میپیماید. او در کتاب تفاسیر صوفیانۀ قرآن از سدۀ چهارم تا نهم، نخست به بررسی پیشفرضهای هرمنوتیکی صوفیه پرداخته و سپس مقایسهای تحلیلی کرده است میان روشهای عارفانِ مفسّر ذیل داستان ...
بیشتر
درمیان قرآنپژوهان غربی که به دیدۀ انصاف به متون اسلامی، بهویژه قرآن، نگریستهاند خانم کریستین سندز همچنان شیوۀ استادان مشتاق و محتاط خود را میپیماید. او در کتاب تفاسیر صوفیانۀ قرآن از سدۀ چهارم تا نهم، نخست به بررسی پیشفرضهای هرمنوتیکی صوفیه پرداخته و سپس مقایسهای تحلیلی کرده است میان روشهای عارفانِ مفسّر ذیل داستان موسی و خضر، سرگذشت مریم، و آیۀ نور. در بررسی این کتاب، پس از نگاهی به امتیازات و جنبههای مثبت اثر، به مواردی از ضعفهای محتوایی این پژوهش پرداخته شده که متوجه مؤلف بوده است. بخش زیادی از نکات ذوقی ـ تفسیری در این کتاب برپایۀ مطالبی است که از عبدالرزاق کاشانی و بخشهای تأویلی غرایبالقرآن نظامالدین اعرج نیشابوری و پسازآن، علاءالدوله سمنانی نقل شده و با یکدیگر مقایسه شدهاند، درحالیکه سالهاست در جای خود به اثبات رسیده که عمدۀ مباحث تأویلی در غرایبالقرآن برگرفته از تأویلات نجمیّه است. توجه به این نکته میتوانست چینش مباحث و ارزیابی نهایی مؤلف را تغییر دهد. همچنین به مواردی از ضعف ترجمۀ اثر توجه شده که به تعقید و گرفتگی متن فارسی انجامیده است. شواهدی که از این ضعفها ارائه شده از موارد اختلاف سلیقه در ترجمه نبوده است.
زبان و ادبیات فارسی
جمیله اخیانی
چکیده
بهطور معمول، هدف از تألیف گزیدة دانشگاهی ادبی آشناسازی اجمالی دانشجویان با اندیشهها و هنر استادان بزرگ ادب فارسی است تا انگیزة آنها را برای مراجعه به آثار این بزرگان افزون کند. انتشارات سمت کتاب چهارگوهر را با انتخاب و توضیح کاظم دزفولیان برای درس «شاعران حوزة ادبی عراق» منتشر کرده است و از جملة گزیدههایی است که متأسفانه ...
بیشتر
بهطور معمول، هدف از تألیف گزیدة دانشگاهی ادبی آشناسازی اجمالی دانشجویان با اندیشهها و هنر استادان بزرگ ادب فارسی است تا انگیزة آنها را برای مراجعه به آثار این بزرگان افزون کند. انتشارات سمت کتاب چهارگوهر را با انتخاب و توضیح کاظم دزفولیان برای درس «شاعران حوزة ادبی عراق» منتشر کرده است و از جملة گزیدههایی است که متأسفانه انتشار آن بههیچوجه انتظار جامعة دانشگاهی را برآورده نمیکند. انتخاب نهچندان مناسب اشعار، بدخوانی برخی از بیتها و درنتیجه غلطمعنیکردن آنها، توضیح نادرست یا نارسای برخی بیتها، توجهنکردن به ضبط نادرست برخی واژهها و فقدان توضیحی دربارة آنها، توضیحِندادن برخی از ابیات دشوار، اشتباههای تایپی فراوان، و ... از مهمترین کاستیهای گزیدة یادشده است که کتاب را از آراستگی و پیراستگیای که از یک درسنامة دانشگاهی انتظار میرود دور نگاه داشته است. در این مقاله بخشی از کاستیهای فراوان کتاب ذیل دو عنوان «ناآراستگی» و «ناپیراستگی» بررسی شده است و نگارنده امیدوار است با طرح آنها موجب توجه بیشتر مؤلفان کتابهای درسی، توجه و نظارت بیشتر مراکز نشر دانشگاهی، و پیراستن کتاب از اینگونه اشکالها در چاپهای بعدی شود.
زبان و ادبیات فارسی
آرش امرایی
چکیده
کنایه بیانی زیبا و هنرمندانه و غیرصریح از موضوعهای مختلفی است که شعرا و نویسندگان از آن بهمنزلۀ فنی لطیف در بیان مقاصد و مضامین خود استفاده میکنند. بهعلت استفادۀ گستردۀ شاعران و نویسندگان فارسیزبان از کنایهها، جمعآوری و تحلیل و تفسیر آنها کاری ضروری و شایسته است. حسن انوری و همکارانش کوشیدهاند در کتابی با عنوان فرهنگ ...
بیشتر
کنایه بیانی زیبا و هنرمندانه و غیرصریح از موضوعهای مختلفی است که شعرا و نویسندگان از آن بهمنزلۀ فنی لطیف در بیان مقاصد و مضامین خود استفاده میکنند. بهعلت استفادۀ گستردۀ شاعران و نویسندگان فارسیزبان از کنایهها، جمعآوری و تحلیل و تفسیر آنها کاری ضروری و شایسته است. حسن انوری و همکارانش کوشیدهاند در کتابی با عنوان فرهنگ کنایات سخن این مهم را بهانجام برسانند. در این مقاله کتابِ فرهنگ کنایات، نوشتۀ حسن انوری، موردنقد و بررسی قرار میگیرد. این کتاب را انتشارات سخن در دو جلد و 1783 صفحه منتشر کرده است. پس از مطالعۀ این فرهنگ و بررسی و تحلیل موضوعهای مختلف مرتبط با آن، ساختار کتاب بهصورت اجمالی معرفی شده است و پسازآن، محتوای کتاب تحلیل و ارزیابی شده است و درنهایت، این نتیجه حاصل شد که ازآنجاکه این فرهنگ برگرفته از فرهنگ بزرگ سخن است، غیر از کنایه، مدخلهای غیرمرتبط چندی با آن آمیخته شده و همچنین، اشکالها و ابهامهایی به آن راه یافته است. ازاینرو، با بررسی و طبقهبندی این اشکالها، برخی از مهمترین اشکالهای راهیافته به آن تبیین شده است و درنهایت، به این نتیجه رسیدیم که بهمنظور تهیۀ فرهنگی پیراسته و شایسته ضروری است این کتاب بهصورت جدی ویرایش شود و اشکالها و ناراستیهای آن اصلاح گردد.
زبان و ادبیات فارسی
احمد بهنامی
چکیده
کتاب حقیقةالحدیقة: گزینش و گزارش از تمام بابهای حدیقةالحقیقة سنایی غزنوی، تألیف حمیرا زمردی، بهقصد فراهمآوردن منتخبی از حدیقةالحقیقة سنایی غزنوی بههمراه توضیحاتی فراهم آمده است. آیا این کتاب در رسیدن به هدف خود، که آشنایی دانشجویان و خوانندگان ادبیات فارسی با این اثر بسیار مهم ادب فارسی است، موفق بوده است؟ نویسندۀ این ...
بیشتر
کتاب حقیقةالحدیقة: گزینش و گزارش از تمام بابهای حدیقةالحقیقة سنایی غزنوی، تألیف حمیرا زمردی، بهقصد فراهمآوردن منتخبی از حدیقةالحقیقة سنایی غزنوی بههمراه توضیحاتی فراهم آمده است. آیا این کتاب در رسیدن به هدف خود، که آشنایی دانشجویان و خوانندگان ادبیات فارسی با این اثر بسیار مهم ادب فارسی است، موفق بوده است؟ نویسندۀ این مقاله برای بررسی این کتاب به منابعی نظیر فرهنگهای فارسی، اصل متن حدیقةالحقیقة، آن دسته از متون قدیمی فارسی که حکایتهای مشترکی با متن حدیقه دارد، و کتابهای تفسیر و حدیث مراجعه کرده است تا میزان درستی و نادرستی متن و تعلیقات این کتاب را مشخص کند. در این ارزیابی ایرادهای چندی بهنظر رسید که میتوان برخی از آنها را چنین برشمرد: اشتباههای چاپی، نگارشی، و ویرایشی فراوانی به این کتاب راه یافته است، نقل بسیاری از ابیات سنایی بهدرستی صورت نگرفته است، آیات و احادیث و عبارات عربی در تعلیقات بهصورت اشتباه ضبط و ترجمه شده است، برای برخی از ابیات سنایی غزنوی معنی نادرستی نوشته شده است، و بسیاری از نکات ادبی متن بدون توضیح باقی مانده است.
زبان و ادبیات فارسی
بهروز بیک بابایی
چکیده
قزاقها که در سال ۱۴۶۵ میلادی از جامعۀ ترکان جدا شده بودند تا زمان استیلای روسها هویت مستقل داشتند و بعد از استقلال هم جغرافیای گستردۀ آسیای میانه را در دست گرفتند. اما میدانیم که این جغرافیای گسترده بخشی از جغرافیای فرهنگی ایران است. بنابراین، سیر تاریخی تفکر و ادبیات در این دیار لازمۀ کنکاش محافل علمی ایران است. درنتیجه، برای ...
بیشتر
قزاقها که در سال ۱۴۶۵ میلادی از جامعۀ ترکان جدا شده بودند تا زمان استیلای روسها هویت مستقل داشتند و بعد از استقلال هم جغرافیای گستردۀ آسیای میانه را در دست گرفتند. اما میدانیم که این جغرافیای گسترده بخشی از جغرافیای فرهنگی ایران است. بنابراین، سیر تاریخی تفکر و ادبیات در این دیار لازمۀ کنکاش محافل علمی ایران است. درنتیجه، برای نیل به این هدف در این مقاله کتاب تاریخ و ادبیات قزاق: بررسی و تحلیل پیوندهای تاریخی و ادبی با ایران تألیف پروفسور اسلام چمنی را مورد نقد و بررسی قرار دادهایم. در این نقد و بررسی به ویژگیهای مثبت کتاب، از قبیل ارائۀ اطلاعات مختصر دربارۀ تاریخ و فرهنگ قزاق، دورههای مختلف ادبیات قزاق بهخصوص ادبیات دورۀ خفقان استالینی و نحوۀ مبارزۀ روشنفکران قزاق با استبداد استالینی، و در رأس آنها به سیر تفکر و فرهنگ قزاقی اشاره خواهیم کرد. بهخصوص چهرههای شاخص و تأثیرگذار قزاق را از قبیل آبای قونانبای اوغلو، شاهکریم، مختار آویزوف، و ... معرفی خواهیم کرد. همچنین، به برخی ایرادهای کتاب از قبیل تکرار مطالب و بیان احساساتی برخی مطالب و ضعف صفحهآرایی و ویرایش کتاب اشاره خواهیم کرد. این کتاب در دانستن نحوه و زمان تأثیرگذاری فرهنگ و ادبیات ایران در آن مناطق بسیار حائز اهمیت است.
زبان و ادبیات فارسی
علیرضا حاجیاننژاد
چکیده
رسالة قشیریه اندکی پس از تألیف برای استفادۀ فارسیزبانان نخست بهدست ابوعلی بن احمد عثمانی ترجمه شد و پس از آن ترجمة یادشده اصلاح شد یا ترجمهای دیگر از رسالة قشیریه فراهم گردید. برای نخستینبار فروزانفر در سال 1345 این کتاب را براساس نسخة کتابخانة لالااسماعیل و نسخة موزة بریتانیا و با استفاده از متن عربی تصحیح کرد. آموزشیبودن ...
بیشتر
رسالة قشیریه اندکی پس از تألیف برای استفادۀ فارسیزبانان نخست بهدست ابوعلی بن احمد عثمانی ترجمه شد و پس از آن ترجمة یادشده اصلاح شد یا ترجمهای دیگر از رسالة قشیریه فراهم گردید. برای نخستینبار فروزانفر در سال 1345 این کتاب را براساس نسخة کتابخانة لالااسماعیل و نسخة موزة بریتانیا و با استفاده از متن عربی تصحیح کرد. آموزشیبودن کتاب و برخی سهوها دیگران را برانگیخت تا تصحیح دیگری از اصل عربی و از ترجمة فارسی آن ارائه دهند. روضاتیان و میرباقریفرد پس از محبتی معتقدند فروزانفر دچار خلط روش در تصحیح شد و در کار خود دو نسخهای را با هم سنجید که از یک مترجم نبود. آنها با اساسقراردادن نسخة ایاصوفیه و مقابلة آن با نسخة موزة بریتانیا رسالة قشیریه را تصحیح کردند. صفحهآرایی خوب و کمغلط و فهارس متعدد از امتیازهای این چاپ است. ضعف جنبۀ تحلیلی تعلیقات، معرفینکردن برخی منابع ابیات و مصاریع عربی، بیتوجهی به متن عربی کتاب، و مقایسهنکردن این چاپ با چاپ فروزانفر از ضعفهای این چاپ است.
زبان و ادبیات فارسی
سید محسن حسینی وردنجانی
چکیده
یکی از جدیدترین آثار در زمینة خاقانیپژوهی جلد دوم و سومِ شرح اشعار خاقانی تألیف محمدرضا برزگر خالقی است. مؤلف در این دو جلد نیز مانند جلد نخست قصاید را شرح داده است. موضوع این جستار بررسی و نقد جلد دوم این اثر است. نگارندۀ این پژوهش کوشیده تا با روش تحلیلی ــ توصیفی برخی کاستیها و اشکالهای موجود در این اثر را رفع کند؛ بر ...
بیشتر
یکی از جدیدترین آثار در زمینة خاقانیپژوهی جلد دوم و سومِ شرح اشعار خاقانی تألیف محمدرضا برزگر خالقی است. مؤلف در این دو جلد نیز مانند جلد نخست قصاید را شرح داده است. موضوع این جستار بررسی و نقد جلد دوم این اثر است. نگارندۀ این پژوهش کوشیده تا با روش تحلیلی ــ توصیفی برخی کاستیها و اشکالهای موجود در این اثر را رفع کند؛ بر همین اساس، اشکالها و کاستیهای این اثر در دو بخش عمدة اشکالهای محتوایی و اشکالهای تایپی ــ ویرایشی بررسی شده است. بخش نخست (اشکالهای محتوایی) زیرمجموعههای دیگری دارد که عبارتاند از: الف) درک نادرست مفهوم ابیات؛ ب) تصحیحهای قیاسی و ضبطهای نادرست؛ ج) خوانش نادرست ابیات؛ و د) توضیحهای ناکافی و ناکامل. در هر قسمت سعی شده تا نظرهای ارائهشده با مراجعه به منابع کهن و اصیل مستدل و مستند باشند. بههرروی، هدف در این جستار کاستن از اعتبار این اثر نیست، بلکه نگارندۀ این سطور میکوشد تا با رعایت انصاف و اخلاق گام مثبتی در اعتلای این اثر بردارد تا متن منقحتری را از آن در آینده شاهد باشیم.
زبان و ادبیات فارسی
عصمت خویینی؛ محمد پارسانسب؛ ناصر کرمانی
چکیده
باوجود تنوع منابع الکترونیک، کتاب درسی همچنان اصلیترین ابزار آموزش زبان محسوب میشود و نقد و بررسی این کتابها میتواند کیفیت آموزش را ارتقا دهد. در این مقاله با روش اسنادی ــ انتقادی و براساس مجموعهای از شاخصها و معیارهای ارزیابی کتابهای درسی دانشگاهی ویراست دوم از جلد نخست مجموعۀ فارسی بیاموزیم را نقد و بررسی کردهایم. ...
بیشتر
باوجود تنوع منابع الکترونیک، کتاب درسی همچنان اصلیترین ابزار آموزش زبان محسوب میشود و نقد و بررسی این کتابها میتواند کیفیت آموزش را ارتقا دهد. در این مقاله با روش اسنادی ــ انتقادی و براساس مجموعهای از شاخصها و معیارهای ارزیابی کتابهای درسی دانشگاهی ویراست دوم از جلد نخست مجموعۀ فارسی بیاموزیم را نقد و بررسی کردهایم. باتوجهبه پنج محور نقد ساختاری، محتوایی، زبانی، روشی، و فرهنگی ــ اجتماعی، از مزایای این اثر میتوان به شیوۀ کلی آموزش الفبا، ارائۀ تمرینهای ابداعی، انتخاب عنوانهای کاربردی، و طرح موضوعهای مفید در محتوای درسها اشاره کرد و از معایب آن میتوان انسجامنداشتن ساختاری کتاب در ترتیب آموزش حروف و مطالب دستوری و فقدان فهرست منابع و نقص فهرست مطالب را نام برد.
زبان و ادبیات فارسی
مصطفی دشتی آهنگر
چکیده
ساختارگرایی و پساساختارگرایی در پاسخ به وضعیتی خاص در فلسفه و علوم انسانی پدید آمدهاند و از این نظر باید موردتوجه قرار گیرند. کتاب ساختارگرایی و پساساختارگرایی رویکرد فلسفی از کتابهایی است که در پاسخ به چنین نیازی نوشته شده است. تحلیل و بررسی این کتاب، بهمنزلۀ یکی از کتابهایی که دربارة نظریات مطرح علوم انسانی به زبان فارسی ...
بیشتر
ساختارگرایی و پساساختارگرایی در پاسخ به وضعیتی خاص در فلسفه و علوم انسانی پدید آمدهاند و از این نظر باید موردتوجه قرار گیرند. کتاب ساختارگرایی و پساساختارگرایی رویکرد فلسفی از کتابهایی است که در پاسخ به چنین نیازی نوشته شده است. تحلیل و بررسی این کتاب، بهمنزلۀ یکی از کتابهایی که دربارة نظریات مطرح علوم انسانی به زبان فارسی نوشته شده، مهمترین مسئله در این پژوهش است که با روش توصیفی ــ انتقادی و در چهارچوب نظریات ساختارگرایان و پساساختارگرایان صورت گرفته است. در این تحقیق، کتاب یادشده در سه سطح روش، شکل، و محتوا بررسی شده است و ازآنجاکه بیشتر کتابها در این حوزه به زبان فارسی ترجمه شدهاند، هدف در این پژوهش نشاندادن نقاط قوّت و ضعف این کتاب است. برمبنای این تحقیق، مهمترین وجه ارزشمندی کتاب تازگی موضوع آن در زبان فارسی است. همچنین، بررسیها نشان داد که بیتوجهی به مسائل نگارشی و سجاوندی، تکیة صرف بر مطالب فلسفی، تعمیم نظرهای ساختارگرایان و پساساختارگرایان در حوزههای مختلف علوم، ارائهنکردن پیشینة مباحث فلسفی بهطور شایسته، تکرار مطالب، و انسجامنداشتن از دیگر ضعفهای این کتاب است.
زبان و ادبیات فارسی
فاطمه راکعی
چکیده
کتاب مقدمهای کاربردی بر استعاره (Metaphor: A Practical Introduction) نوشتۀ زولتن کوچش (Zoltan Kovecses) یکی از منابعی است که با هدف معرفی چندجانبۀ مفهوم استعاره نوشته شده و انتشارات دانشگاه آکسفورد ویراست دوم آن را در سال ۲۰۱۰ منتشر کرده است. این کتاب را شیرین پورابراهیم در سال ۱۳۹۳ ترجمه کرده و انتشارات سمت آن را به چاپ رسانده است. این پژوهش با هدف ...
بیشتر
کتاب مقدمهای کاربردی بر استعاره (Metaphor: A Practical Introduction) نوشتۀ زولتن کوچش (Zoltan Kovecses) یکی از منابعی است که با هدف معرفی چندجانبۀ مفهوم استعاره نوشته شده و انتشارات دانشگاه آکسفورد ویراست دوم آن را در سال ۲۰۱۰ منتشر کرده است. این کتاب را شیرین پورابراهیم در سال ۱۳۹۳ ترجمه کرده و انتشارات سمت آن را به چاپ رسانده است. این پژوهش با هدف معرفی و بررسی نسخۀ ترجمهشدۀ این اثر انجام گرفته است. به این منظور، در این نوشتار ابتدا، دو نسخۀ اصلی و ترجمهشده معرفی شدهاند و ویژگیهای شکلی و محتوایی نسخۀ ترجمهشده با درنظرداشتن نسخۀ اصلی کتاب موردبررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این بررسیها حاکی از آن است که درمجموع، نسخۀ ترجمهشده از نظر شکلی و ساختاری وضعیت خوبی دارد و مقایسۀ آن با نسخۀ اصلی کتاب مشخص میکند که مترجم زمان زیادی را برای ارائۀ ترجمهای خوب و روان صرف کرده و در امر ترجمه موفق بوده است. بااینحال، برخی از نکات درمورد نسخۀ ترجمهشدۀ کتاب قابلذکر است، که در این مقاله نگارنده آنها را بررسی کرده است.
زبان و ادبیات فارسی
محمود رحیمی؛ ناصر رحیمی؛ محمود عابدی
چکیده
هرچند دیوان منوچهری بارها تصحیح شده است و هریک از مصححان به سهم خود در عرضۀ متن قابلقبولی کوشیدهاند، هنوز آنچه بهعنوان دیوان منوچهری در دست داریم تا متنی نسبتاً نهایی فاصله دارد و باز هم میتوان با جستوجوی بیشتر و همچنین باپیرویاز اصول تصحیح انتقادی، بعضی از ابهامها را برطرف کرد. در این نوشتار برخی ابیات منوچهری ...
بیشتر
هرچند دیوان منوچهری بارها تصحیح شده است و هریک از مصححان به سهم خود در عرضۀ متن قابلقبولی کوشیدهاند، هنوز آنچه بهعنوان دیوان منوچهری در دست داریم تا متنی نسبتاً نهایی فاصله دارد و باز هم میتوان با جستوجوی بیشتر و همچنین باپیرویاز اصول تصحیح انتقادی، بعضی از ابهامها را برطرف کرد. در این نوشتار برخی ابیات منوچهری را از نظر صحت نسبت و صحت ضبطها بررسی کردهایم و در نتیجۀ جستوجوهای انجامشده صورتهایی پیشنهاد کردهایم. در این راه اتکای ما به قراین متنی و کهنترین نسخههای بازمانده از اشعار منوچهری و منابع کهن بوده است.