روششناسی
حمیدرضا خادمی؛ محمدعلی رمضانی
چکیده
در سالهای اخیر آثار فراوانی دربارۀ علم دینی منتشر شده است و افراد متعددی کوشیدهاند یا همچنان میکوشند تا از دیدگاه خود نشان دهند که علم دینی چیست و چگونه تحقق مییابد. از افراد پرکار در این زمینه عبدالحسین خسروپناه است که تأکید دارد کانون تحقق علم دینی روششناسی است و آخرین اثر او در این زمینه، با عنوان روششناسی علوم اجتماعی، ...
بیشتر
در سالهای اخیر آثار فراوانی دربارۀ علم دینی منتشر شده است و افراد متعددی کوشیدهاند یا همچنان میکوشند تا از دیدگاه خود نشان دهند که علم دینی چیست و چگونه تحقق مییابد. از افراد پرکار در این زمینه عبدالحسین خسروپناه است که تأکید دارد کانون تحقق علم دینی روششناسی است و آخرین اثر او در این زمینه، با عنوان روششناسی علوم اجتماعی، بر آن است تا روش تولید علوم اجتماعی اسلامی را معرفی کند. در مقالۀ حاضر کوشیدهایم کتاب مذکور را از لحاظ شکلی و محتوایی بررسی و نقد کنیم. در بخش شکلی بیشتر مسائل نگارشی و ویرایشی بررسی شده و در بخش محتوایی تلاش شده است گامهای اساسیِ مؤلف برای تولید روششناسی موردنظر شرح داده شود و بررسی و نقد شود. درنهایت نیز تلاش کردهایم با رویکردی عملگرایانه نقدی فراگیرتر به ایشان و برخی دیگر در این حوزه داشته باشیم.
روششناسی
سید سعید زاهد
چکیده
در دوران معاصر جهان اسلام درمعرض تهاجم غرب قرار گرفته است که موجب وابستگی سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی آن شده است. برای رهایی از سلطۀ استعمار راهحل پیشنهادی انقلاب اسلامی ایران نظریهپردازی اسلامی در علوم اجتماعی و ادارۀ استقلالی کشور براساس آن است. کتاب حاضر یکی از اینگونه تلاشهاست. ازنظر شکلی، بهمنزلۀ یک کتاب آموزشی بهخوبی ...
بیشتر
در دوران معاصر جهان اسلام درمعرض تهاجم غرب قرار گرفته است که موجب وابستگی سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی آن شده است. برای رهایی از سلطۀ استعمار راهحل پیشنهادی انقلاب اسلامی ایران نظریهپردازی اسلامی در علوم اجتماعی و ادارۀ استقلالی کشور براساس آن است. کتاب حاضر یکی از اینگونه تلاشهاست. ازنظر شکلی، بهمنزلۀ یک کتاب آموزشی بهخوبی تهیه شده است، اما ازنظر محتوایی، ضمن اذعان به تلاش نویسندۀ محترم به حفظ اصول و ارزشهای اسلامی، باید گفت که پیشنهاد ارائهشده موارد ابهام و ضعفهایی دارد. عمدهترین مشکلِ غفلت از اختلاف هستیشناختی و معرفتشناختی روشهای تحقیق رایج علوم اجتماعی سکولار و ارائۀ پیشنهاد استفادۀ تلفیقی از آنان است. دیگر استخراج شالودههای علم اجتماعی جدید از متون دینی براساس ظنّ و گمان و تلاش برای رسیدن به یقین با استفاده از روشهای تجربی رایج است. این بهمعنی بارکردن نتایج تجربی سکولار بر متون دینی است. همچنین، این کار موجب میشود به بخشی از نتایج تحقیقات علوم اجتماعی رایج، که تاکنون مغایرت یا اختلاف آنان با آیین اسلام روشن نشده است، پوششی اسلامی داده شود.