علوم سیاسی
بهنام جودی؛ مجید توسلی رکن‌آبادی
چکیده
محور اصلی بحث در این مقاله نقد و بررسی کتاب نقد و بحران: روشن‌گری و آسیب‌زایی جامعة مدرن، نوشتة راینهارت کوزلک، است. این کتاب نخستین‌بار در سال 1959م به‌زبان (اصلی) آلمانی منتشر شده است و آخرین ترجمة آن در سال 1988م به‌زبان انگلیسی در انتشارات The MIT Press منتشر شده است. تلاش برای نشان دادن و توضیح ریشه‌‌های توتالیتاریانیسم قرن بیستمی در ...
بیشتر
محور اصلی بحث در این مقاله نقد و بررسی کتاب نقد و بحران: روشن‌گری و آسیب‌زایی جامعة مدرن، نوشتة راینهارت کوزلک، است. این کتاب نخستین‌بار در سال 1959م به‌زبان (اصلی) آلمانی منتشر شده است و آخرین ترجمة آن در سال 1988م به‌زبان انگلیسی در انتشارات The MIT Press منتشر شده است. تلاش برای نشان دادن و توضیح ریشه‌‌های توتالیتاریانیسم قرن بیستمی در «روشن‌گری» قرن هجدهمی وجه اصلی همت کوزلک در این کتاب است. مطلقهگرایی در اروپا و ساختار دوگانة تابع/ متبوع و اخلاق شخصی/ سیاست عمومی آن به‌‌مثابۀ بستر ظهور روشن‌گری عملاً مانع رهایی‌بخشی مدنظر روشن‌گری شده و خود در تحلیل نهایی در دامی بزرگ‌تر درغلتیده است. چالش‌‌‌‌های سیاسی انضمامی متعاقب فروپاشی مطلقهگرایی، به‌ویژه بعد از 1789م به بعد، روشن‌گری را درگیر خلق الگوهایی از اندیشیدن و رفتار اخلاقی کرده که تناقض‌‌های لاینحل ناشی از آن تسلیم‌شدن دربرابر تصویری اوتوپیایی از جامعه و پیش‌بردن ریاکارانة آن را موجب شده و راه را بر ترور و دیکتاتوری گشوده است. به‌نظر می‌رسد ایدة اصلی کوزلک در نقد روشن‌گری و ادعای درهم‌تنیدگی آن با توتالیتاریانیسم قرن بیستم که به‌تأثیراز ایدة کارل اشمیت، در کتاب لویاتان در نظریة دولت تامس هابز است، عمدتاً تصویری جانب‌دارانه و گزینشی است.
علوم سیاسی
ابراهیم طاهری
چکیده
امواج انقلابی همواره هم‌چون چالشی علیه نظام‌های سیاسی عمل کرده است. اوج این انقلاب‌ها در قرن بیستم بود. در قرن بیست‌ویکم نیز انقلاب‌ها به چالشی جدی علیه نظام‌های سیاسی منطقۀ خاورمیانه تبدیل شد. برای تبیین چرایی و چگونگی وقوع انقلاب نظریه‌ها و مدل‌های عام انقلاب از سوی اندیشمندان علوم سیاسی ارائه شده است. این امر به‌ویژه نزد جامعه‌شناسان ...
بیشتر
امواج انقلابی همواره هم‌چون چالشی علیه نظام‌های سیاسی عمل کرده است. اوج این انقلاب‌ها در قرن بیستم بود. در قرن بیست‌ویکم نیز انقلاب‌ها به چالشی جدی علیه نظام‌های سیاسی منطقۀ خاورمیانه تبدیل شد. برای تبیین چرایی و چگونگی وقوع انقلاب نظریه‌ها و مدل‌های عام انقلاب از سوی اندیشمندان علوم سیاسی ارائه شده است. این امر به‌ویژه نزد جامعه‌شناسان انقلاب رایج است. حسین بشیریه، استاد سابق دانشگاه تهران با حوزۀ تخصصی جامعهشناسی سیاسی، سعی در ارائۀ مدل‌های عام تحلیلی در این زمینه دارد. کتاب از بحران تا فروپاشی: کندوکاوی در ماندگاری یا آسیبپذیری نظام‌های سیاسی وی که با این رویکرد بهرشتۀ تحریر درآمده است در این پژوهش بررسی و نقد خواهد شد. به این منظور، ابتدا کلیاتی درمورد اثر و نویسنده ارائه خواهد شد؛ سپس در دو محور جداگانه امتیازهای شکلی و محتوایی اثر بررسی میشود؛ و نهایتاً با رویکردی انتقادی به کاستیهای شکلی و محتوایی کتاب اشاره میشود؛ نتیجهگیری بخش پایانی این نوشتار را به خود اختصاص میدهد.
فقه و حقوق
علی اصغر اسماعیلی‌فر؛ غلامحسین مسعود؛ محمدکاظم عمادزاده
چکیده
معوق‌ماندن مطالبات بانک‌ها و ممکن‌نبودن وصول یا تأخیر در وصول آن‌ها را می‌توان به‌نوعی پاشنۀ آشیل بانک‌داری دانست. دامنه‌دارشدن و طولانی‌شدن این وضعیت می‌تواند سبب به‌خطرافتادن قدرت پرداخت بانک‌ها و درنهایت، ورشکستگی آن‌ها شود و ورشکستگی بانک بحران فراگیری را در امور مالی و اقتصادی کشور پدید می‌آورد. فساد نظام‌مند، هزینه‌های ...
بیشتر
معوق‌ماندن مطالبات بانک‌ها و ممکن‌نبودن وصول یا تأخیر در وصول آن‌ها را می‌توان به‌نوعی پاشنۀ آشیل بانک‌داری دانست. دامنه‌دارشدن و طولانی‌شدن این وضعیت می‌تواند سبب به‌خطرافتادن قدرت پرداخت بانک‌ها و درنهایت، ورشکستگی آن‌ها شود و ورشکستگی بانک بحران فراگیری را در امور مالی و اقتصادی کشور پدید می‌آورد. فساد نظام‌مند، هزینه‌های دادرسی سنگین، اطاله‌های دادرسی، رعایت‌نکردن مقررات، نارسایی قوانین، نبود رویه و روال‌های مشخص قضایی و اجرایی، و ناکارآمدی دستگاه قضایی از مهم‌ترین عوامل این معضل در بانک‌هاست. حل این مشکل مستلزم نگاهی جامع، فراگیر، و علمی به مقولۀ بانک‌داری در ایران است. ابهام‌ها و پیچیدگی‌های مقررات حاکم و نگرش‌های فقهی به موضوع‌هایی با ذات حقوقی یا ارائۀ راه‌کارهای حقوقی ــ فقهی برای موضوعاتی که در حیطۀ حقوق جایی ندارند، مشکلات را دوچندان کرده است. با عنایت به این‌که نظام اقتصادی کشور ما بانک‌محور است، بنابراین عملکرد صحیح و اصولی آن می‌تواند در رشد و شکوفایی اقتصاد کشور تأثیر داشته باشد و عملکرد نامطلوب آن می‌تواند ضربۀ جبران‌ناپذیری داشته باشد. به همین علت، بررسی پیچیدگی‌ها و معضلات موجود و ارائۀ راه‌کارهای حقوقی و منطقی به‌منظور رفع نقایص و کمبودها راه‌گشای مشکلات خواهد بود.
