نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان‌و ادبیات‌فرانسه دانشگاه بوعلی‌سینا همدان

چکیده

بی‌تردید عنوان کتاب نقش مؤثری در جلب نظر مخاطبان دارد؛ مخاطبانی که در نخستین صفحه‌‌های کتاب در جست‌وجوی دلیل پیدایش آن‌اند. هدف‌‌ها و پرسش‌‌هایی که نویسنده در این صفحه‌‌ها مطرح می‌‌کند به‌نحوی ذهن خواننده را درگیر خود کرده و او را بیش‌تر به خواندن کتاب ترغیب می‌‌کند. گاهی این ترغیب با نوعی حس شگفتی و تحسین نیز در هم می‌‌آمیزد، زیرا نویسنده موفق شده است طبقه‌‌بندی‌‌ها و ساختارهای قوام‌‌یافتۀ ذهن خواننده را با نوعی آشنایی‌‌زدایی در هم‌ ‌بشکند. کتاب نقد و نظریه‌‌های ادبی معاصر از این‌‌گونه کتاب‌‌هاست؛ زیرا به‌نظر می‌‌رسد مؤلفش در نظر دارد، در کتابی با حجم بسیار کم، به‌نحوی جامع و کامل طیف گسترده و گوناگونی از موضوعات را معرفی کند، به چندین هدف دست یابد و هم‌زمان به پرسش‌‌هایی پاسخ دهد که با این اهداف مناسبت چندانی ندارند. نوشتۀ پیش‌‌رو بر آن است تا با مطالعۀ سطح‌‌های گوناگون این کتاب، افزون بر بررسی میزان دسترسی نویسنده به هدف‌‌هایش و پای‌بندی به قرارداد خوانش، نحوۀ پاسخ‌‌گویی او به پرسش‌‌ها و درجۀ اعتبار پاسخ‌‌ها را نیز بسنجد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A review on a «rereading» (a look at contemporary literary theories and critique,

نویسنده [English]

  • Hassan ZOKHTAREH

چکیده [English]

Abstract:
An audience who is attracted to a book by its title will undoubtedly search the first pages of the book for the grounds justifying their attraction. The objectives and questions suggested by the author will in some way involve the minds of the readers and encourage them to read the book. Sometimes this encouragement is combined with a sense of wonder and fascination, as the author may have managed to break the classifications and structures formed in the minds of the readers through a mechanism of defamiliarization. The book entitled Contemporary literary theories and critique is an example of this sort, which intends to comprehensively introduce a diverse range of topics in a very compact volume, to achieve several goals, and simultaneously to address some questions, which do not perfectly match  the presented goals. The aim of this review is to assess the method of responding the presented questions and measure the credibility of these responses, in addition to the evaluation of the level of access of the author to the presented goals and his adherence to the rules of reading.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: literary critique
  • Literary Theory
  • paratext
  • rereading
  • chronology
  • analytic pattern
آلن، گراهام (۱۳۸۰). بینامتنیت، ترجمة پیام یزدانجو، تهران: نشر مرکز.
احمدی، بابک (۱۳۸۰). ساختار و تأویل متن، تهران: نشر مرکز.
احمدی، بابک (۱۳۸۰). ساختار و هرمنوتیک، تهران: گام نو.
بابک معین، مرتضی (1394). معنا به‌مثابۀ تجربة زیستی، گذار از نشانه‌‌شناسی کلاسیک به نشانه‌‌شناسی با دورنمای پدیدارشناختی، تهران: سخن.
تودوروف، تزوتان (۱۳۷۷). منطق گفت‌وگویی میخائیل باختین، ترجمة داریوش کریمی، تهران: نشر مرکز.
شعیری، حمیدرضا (1389). تجزیه و تحلیل نشانهـ معناشناختی گفتمان، تهران: سمت.
فراروتی، فرانک (1378). «لوکاچ، گلدمن و جامعه‌‌شناسی رمان»، ... تا دام آخر، محمدجعفر پوینده،تهران: نشر چشمه.
کالر، جاناتان (۱۳۷۹). فردینان دو سوسور، ترجمة کورش صفوی، تهران: هرمس.
لوفلر ـ دلاشو، مارگریت (۱۳۸۶). زبان رمزی قصه‌‌های پریوار، ترجمة جلال ستاری، تهران: توس.
لوی، میشل و سامی نعیر (۱۳۸۱). «مفاهیم اساسی در روش لوسین گلدمن»، جامعه، فرهنگ، ادبیات: لوسین گلدمن، ترجمة محمدجعفر پوینده،تهران: نشر چشمه.
موللی، کرامت (1383). مبانی روان‌‌کاوی فرویدـ لکان، تهران: نشر نی.
نامورمطلق، بهمن (۱۳۹۰). درآمدی بر بینامتنیت: نظریه‌‌ها و کاربردها، تهران: سخن.
 
Adam, Jean-Michel (1999). Le récit, Paris: Puf.
Cros, Edmond (2003). La Sociocritique, Paris: L’Harmattan.
Djavari, Mohammad Hossein (2010). Les Orientations de la critique et théorie littéraires, Tabriz: Presses Universitaires de Tabriz.
Ducrot, Oswalde (1968). Qu’est-ce que le structuralisme?, 1. Le structuralisme en linguistique, Paris: Seuil.
Fort, Pierre-Louis (2008). Critique et littérature, Paris: Gallimard.
Genette, Gérard (1972). Figures III, Paris: Seuil.
Genette, Gérard (1982). Palimpsestes, la littérature au second degré, Paris: Seuil.
Genette, Gérard (1987). Seuils, Paris: Seuil.
Jakobson, Roman (2003). Essais de linguistique générale, 1. Les fondations du langage, Paris: Minuit.
Jouve, Vincent (1986). La Littérature selon Barthes, Paris: Minuit.
Kerbrat-Orecchioni, Catherine (1999). L’Enonciation, Paris: Armand Colin.
Maingueneau, Dominique (1993). Le contexte de l’œuvre littéraire, Paris: Dunod.
Normand, Claudine (2000). Saussure, Paris: Les Belles Lettres.
Rabau, Sophie (2002). L’Intertextualité, Paris: GF Flammarion.
Reuter, Yves (2014). L’Analyse du récit, Paris: Armand Colin.
Samoyault, Tiphanie (2005). L’Intertextualité, Mémoire de la littérature, Paris: Armand Colin.
Todorov, Tzevetan (1984). Critique de la critique, Paris: Seuil.
Todorov, Tzevetan (2007). La littérature en péril, Paris: Flammarion.
Todorov, Tzvetan (1966). Théorie de la littérature: textes des formalistes russes, réunis, présentés et traduits par T. Todorov, préface de R. Jakobson, Paris: Seuil.
Todorov, Tzvetan (1968). Qu’est-ce que le structuralisme?, 2. Poétique, Paris: Seuil.
Valency, Gisèle (1990). “La critique textuelle”, in Introduction aux méthodes critiques pour l’analyse littéraire, Paris: Bordas.