نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه اصفهان

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه اصفهان

چکیده

چکیده
کتاب صرف و نحو عربی 1 و 2 تألیف دکتر عباس ماهیار در سال 1385 از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) به عنوان منبع اصلی دروس صرف و نحو عربی 1 و 2 در رشته زبان و ادبیات فارسی مقطع کارشناسی به ارزش هشت واحد به چاپ رسیده و زآن‏ پس دو بار تجدید چاپ شده است.
در مقاله حاضر نگارندگان با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و نقد بخش صرف این کتاب در چندین محور پرداخته‌اند. انطباق مطالب کتاب با سرفصل مصوّب شورای عالی برنامه‌ریزی، درستی یا نادرستی تعاریف و مثال‌های اصطلاحات دستوری، توجه یا بی‌توجهی به اهمیت، ضرورت و کاربرد قواعد دستوری ارائه شده برای دانشجویان رشته زبان وادبیات فارسی، تصحیح اعراب و حرکت‌گذاری عبارات متن و تمرین‌ها و سرانجام اغلاط چاپی غیر قابل چشم‌پوشی از محورهای این بررسی نقادانه است.از مهمترین دستاوردهای مقاله حاضر می توان به نکات مثبت کتاب، از جمله مطابقت بخش صرف آن با سرفصل مصوّب شورای عالی برنامه‌ریزی درسی، بیان گسترده قواعد عربی در بیشتر مباحث، ذکر تمرین و نمونه حل شده آن در پایان هر بحث، و از کاستی‌های آن به نادرستی یا نارسایی برخی از تعاریف، قواعد و مثال‌های دستوری، علایم نگارشی، حرکت‌گذاری و اعراب اشاره کرد که اصلاح و بازنگری آن را ایجاب می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Criticism and Study of the Morphology Chapter of "Arabic Morphology & Syntax" Book

نویسندگان [English]

  • Sayyed Mohammad Reza l Ibnorrasoo 1
  • Elahe Safian 2

1 Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, University of Isfahan

2 PhD student in Arabic Language and Literature, University of Isfahan

چکیده [English]

The first press of "Arabic Morphology & Syntax 1 - 2" - which is written by Abbas Mahyar - has been edited by "The Center for Studying and Compiling University Books in Humanities" (SAMT) in 1385 (2006) as a main book of Arabic Morphology & Syntax 1 – 2 lessons for students of Persian Literature in B.A which is considered as an eight-unit course , and it has been republished twice since then.
The authors in the present paper  aimed to  analyze and criticize the Morphology chapter of this book from several viewpoints, such as the conformity of the book subjects with approved topics by Planning Higher Council, the correctness or inaccuracy of the explanation and examples given for the grammatical concepts, attention or inattention to importance, necessity, and the use of presented grammars for the students of  Persian Literature, correcting the word & phrases pronunciation in the text and exercises, as well as the typographic mistakesthat cannot be ignored. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • criticism
  • Arabic Morphology & Syntax 1 – 2
  • Abbas Mahyar
  • educational book
  • Arabic morphology
قرآن کریم.
ابن‏‌عقیل، بهاء الدین عبدالله ‏بن‌عقیل (1381)، شرح ابن‏‌عقیل علی ألفیة ابن‌‏مالک و معه کتاب منحة الجلیل بتحقیق شرح ابن‏‌عقیل، ‏تصحیح محمد محیی ‏الدین عبدالحمید، 2 ج، تهران: استقلال.
آموزگار، حبیب‏‌الله (1349)، خلاصۀ تفسیر ادبی و عرفانی قرآن مجید، تهران: اقبال.
بستانی، فؤاد افرام (1998)، المجانی الحدیثة عن مجانی الأب شیخو، 5 ج، قم: ذوی القربی.
حسن، عباس (1388)، النحو الوافی، 4 ج، قم: ذوی ‏‏القربی.
زمخشری، محمود بن عمر (1987)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج 3، بیروت: دارالکتاب العربی.
سلطانی، محمدعلی (1388)، «راهکارهایی برای سودمندسازی نقد کتاب»، آینة پژوهش، س 20، ش 1، (شمارۀ پیاپی 115)، 2- 4.
سیوطی، عبدالرحمن‏ بن ابی‏بکر (1386)، البهجة المرضیة لجلالالدین السیوطی علی ألفیة ابن‏‌مالک، تصحیح سیدعلی حسینی، قم: دارالفکر.
شرتونی، رشید (1378). مبادئ العربیة، ج 4، تهران: اساطیر.
صدقی، حامد، سیده اکرم رخشنده‌‏نیا و معصومه نعمتی قزوینی (1384- 1385)، «نقد و بررسی کتاب مبادئ العربیة (جلد چهارم)»، نامۀ علوم انسانی، ش 13.
طباطبایی، محمدرضا (1389)، صرف ساده به ضمیمۀ صرف مقدماتی، قم: دار العلم.
ماهیار، عباس (1385)، صرف و نحو عربی 1 و 2، تهران: سمت.
مجمع اللغة العربیة (1372)، المعجم الوسیط، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
 نهج‏البلاغۀ امام علی (ع) (1380)، ترجمة محمدمهدی فولادوند، تهران: صائب.