علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
سید محمدرضا ابن‌الرسول؛ الهه صفیان
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 1-22
چکیده
چکیدهکتاب صرف و نحو عربی 1 و 2 تألیف دکتر عباس ماهیار در سال 1385 از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) به عنوان منبع اصلی دروس صرف و نحو عربی 1 و 2 در رشته زبان و ادبیات فارسی مقطع کارشناسی به ارزش هشت واحد به چاپ رسیده و زآن پس دو بار تجدید چاپ شده است.در مقاله حاضر نگارندگان با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و نقد ...
بیشتر
چکیدهکتاب صرف و نحو عربی 1 و 2 تألیف دکتر عباس ماهیار در سال 1385 از سوی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) به عنوان منبع اصلی دروس صرف و نحو عربی 1 و 2 در رشته زبان و ادبیات فارسی مقطع کارشناسی به ارزش هشت واحد به چاپ رسیده و زآن پس دو بار تجدید چاپ شده است.در مقاله حاضر نگارندگان با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و نقد بخش صرف این کتاب در چندین محور پرداخته‌اند. انطباق مطالب کتاب با سرفصل مصوّب شورای عالی برنامه‌ریزی، درستی یا نادرستی تعاریف و مثال‌های اصطلاحات دستوری، توجه یا بی‌توجهی به اهمیت، ضرورت و کاربرد قواعد دستوری ارائه شده برای دانشجویان رشته زبان وادبیات فارسی، تصحیح اعراب و حرکت‌گذاری عبارات متن و تمرین‌ها و سرانجام اغلاط چاپی غیر قابل چشم‌پوشی از محورهای این بررسی نقادانه است.از مهمترین دستاوردهای مقاله حاضر می توان به نکات مثبت کتاب، از جمله مطابقت بخش صرف آن با سرفصل مصوّب شورای عالی برنامه‌ریزی درسی، بیان گسترده قواعد عربی در بیشتر مباحث، ذکر تمرین و نمونه حل شده آن در پایان هر بحث، و از کاستی‌های آن به نادرستی یا نارسایی برخی از تعاریف، قواعد و مثال‌های دستوری، علایم نگارشی، حرکت‌گذاری و اعراب اشاره کرد که اصلاح و بازنگری آن را ایجاب می‌کند.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
سجاد اسماعیلی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 23-45
چکیده
جستار حاضر با هدف نقد و شناسایی موارد قوّت و ضعف معیارهای شکلی و محتوایی کتاب تعلیم اللغة العربیة لغیر الناطقین بها؛ النظریة و التطبیق، اثر مؤلفان علی احمد مدکور و ایمان احمد هریدی، انجام شده است. بههمینمنظور، پس از معرفی شاخصهای استاندارد نگارش کتاب آموزشی، میزان بهرهمندی کتاب مذکور از آن شاخصها با استفاده ...
بیشتر
جستار حاضر با هدف نقد و شناسایی موارد قوّت و ضعف معیارهای شکلی و محتوایی کتاب تعلیم اللغة العربیة لغیر الناطقین بها؛ النظریة و التطبیق، اثر مؤلفان علی احمد مدکور و ایمان احمد هریدی، انجام شده است. بههمینمنظور، پس از معرفی شاخصهای استاندارد نگارش کتاب آموزشی، میزان بهرهمندی کتاب مذکور از آن شاخصها با استفاده از روش تحلیل محتوا بررسی شد. برخی یافتههای پژوهش نشان داد کتاب حاضر 0/59 از شاخصهای استانداردِ کلی را کاملاً ندارد؛ 0/35 را کامل دارد و 0/06 را ناقص دارد. همچنین، در بخش مربوط به عنوان مشخص شد عنوان کتاب مذکور دربردارندۀ مسائل نظری و کاربردی آموزش زبان عربی برای غیرعربزبانهاست. در بخش مقدمه مشخص شد کتاب مذکور شاخصهایی همچون ضرورت تألیف کتاب و پیشینهای از تألیفات مشابه را ارائه نکرده است.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
ابوالحسن امین مقدسی؛ موسی بیات؛ عبدالوحید نویدی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 47-60
چکیده
کتاب دانشگاهی امروزه در کنار سایر ارکان آموزش بهعنوان ابزاری مهم برای آموزش به دانشجویان و آمادهسازی آنها جهت ورود به جامعه است. ازهمینرو، نقد کتاب دانشگاهی براساس شاخصههای استاندارد زمینۀ بهره‌هوری هرچه بیشتر از این رکن مهم آموزش عالی را فراهم می‌کند. نگارندگان در نوشتار حاضر کوشیدهاند تا کتاب فی ...
بیشتر
کتاب دانشگاهی امروزه در کنار سایر ارکان آموزش بهعنوان ابزاری مهم برای آموزش به دانشجویان و آمادهسازی آنها جهت ورود به جامعه است. ازهمینرو، نقد کتاب دانشگاهی براساس شاخصههای استاندارد زمینۀ بهره‌هوری هرچه بیشتر از این رکن مهم آموزش عالی را فراهم می‌کند. نگارندگان در نوشتار حاضر کوشیدهاند تا کتاب فی الأدب العباسی؛ الرؤیة و الفن، نوشتۀ عزالدین اسماعیل، را بررسی و تحلیل کنند. مهمترین نتایج دستیافته عبارتاند از: شاخصههای ظاهری همچون طرح جلد، طراحی صفحه، و برجستهسازی در نگارش رعایت نشده است؛ زبان اثر علمی، شیوا، و بهدوراز ابهام است و قواعد صرف و نحو در آن رعایت شده است؛ تناسب میان حجم اطلاعات اصلی و جانبی در کلیت اثر رعایت نشده است؛ کتاب مورد بحث جامعیت و روزآمدی لازم را ندارد و نتوانسته با کتابهای همسطح خود ارتباط برقرار کند و نگارش آن براساس شاخصههای استاندارد دانشگاهی نیست.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
مریم جلائی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 61-72
چکیده
کتاب "نحو تعلیم اللغة العربیة وظیفیاً، اثر داود عبده، از جمله تألیفات نادر و پیش‌تاز در زمینه آموزش زبان عربی با رویکرد نقش گرا/کارکردگرا در جهان عرب به شمار می‌رود؛ از‌این‌رو، نگارنده، در پژوهش حاضر با روش توصیفی ــ‌تحلیلی، به معرفی این کتاب و نیز بررسی و نقد آن بر مبنای اصول رویکرد نقش گرا پرداخته است. به این منظور، پس از مقدمه‌ای ...
بیشتر
کتاب "نحو تعلیم اللغة العربیة وظیفیاً، اثر داود عبده، از جمله تألیفات نادر و پیش‌تاز در زمینه آموزش زبان عربی با رویکرد نقش گرا/کارکردگرا در جهان عرب به شمار می‌رود؛ از‌این‌رو، نگارنده، در پژوهش حاضر با روش توصیفی ــ‌تحلیلی، به معرفی این کتاب و نیز بررسی و نقد آن بر مبنای اصول رویکرد نقش گرا پرداخته است. به این منظور، پس از مقدمه‌ای گذرا دربارة مبانی آن، نقاط قوّت و ضعف این کتاب بررسی شده است. کتاب مد نظر، با زبانی ساده و شیوا زمینه آشنایی نظام آموزشی کشورهای عربی با رویکرد کارکردگرا در آموزش زبان را در دهه 1970 فراهم آورده است، و طبیعی است و طبیعی است که این پیشگامی موجب بروز برخی کاستیها در بخشهای مختلف کتاب شده است. بارزترین آنها خلأ مبانی روانشناسی و زبانشناسی و نیز کارکردهای اجتماعی زبان در این رویکرد است. همچنین به راهبردهای رویکرد کارکردگرا در آموزش برخی از مهارتهای زبان نیز پرداخته نشده است.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
لیلا جمشیدی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 73-95
چکیده
نقد و بررسی پژوهشهایی درزمینة زندگی شخصیتهای ادبی و تأثیر آثار آنان در ادبیات از جایگاه والایی برخوردار است؛ بهویژهآنکه این نقد و بررسیها نقش مؤثری در پیشبرد اهداف آموزشی ایفا می‌کند. اینگونه نقدها، گذشتهازآنکه موجب پیراستگی این آثار و مقبولیت بیشتر آنان میشود، راه را برای ...
بیشتر
نقد و بررسی پژوهشهایی درزمینة زندگی شخصیتهای ادبی و تأثیر آثار آنان در ادبیات از جایگاه والایی برخوردار است؛ بهویژهآنکه این نقد و بررسیها نقش مؤثری در پیشبرد اهداف آموزشی ایفا می‌کند. اینگونه نقدها، گذشتهازآنکه موجب پیراستگی این آثار و مقبولیت بیشتر آنان میشود، راه را برای پژوهشهای کاربردی در این زمینه نیز هموار می‌کند. از میان این آثار کتاب أمراء الشعر العربی فی العصر العباسی ازجمله آثاری است که نویسندۀ آن کوشیده است با انتخاب برگزیدگانی از شاعران عصر عباسی و بررسی ویژگیهای شعری آنان شعر این دوره را بررسی و تحلیل کند. نگارنده در مقالۀ حاضر بر آن است که، پس از مقدمه‌ای درباب اهمیت نقد پژوهشها و کتابهای ادبی، به معرفی جایگاه و هدف این کتاب بپردازد و با بررسی ساختاری و محتوایی به بیان ویژگیها و کاستی‌های محتوایی و نگارشی آن بپردازد. ازآنجاکه نویسندۀ این کتاب با هدف سوقدادن علاقهمندان ادبیات به حوزۀ پژوهش علمی ــ ادبی آن را منطبق با برخی تکنیکهای آموزشی تألیف کرده است، بهنظر میرسد این کتاب پس از بازنگری و رفع کاستیها بهعنوان منبع تدریس در مقطع کارشناسیارشد کارآیی مطلوب را داشته باشد.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
زهرا خسروی ومکانی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 97-114
چکیده
در این مقاله کتاب عبدالقاهر جرجانی و دیدگاههای نوین او در نقد ادبی، ترجمۀ مریم مشرف، نقد و بررسی شده است. در این کتاب، با موضوع زبانشناسی تطبیقی، به بررسی پارهای از آرای عبدالقاهر جرجانی، دانشمند مسلمان سدۀ پنجم هجری، پرداخته شده و دیدگاههای زبانشناسانۀ او با نظریات برخی زبانشناسان معاصر غربی، همچون ...
بیشتر
در این مقاله کتاب عبدالقاهر جرجانی و دیدگاههای نوین او در نقد ادبی، ترجمۀ مریم مشرف، نقد و بررسی شده است. در این کتاب، با موضوع زبانشناسی تطبیقی، به بررسی پارهای از آرای عبدالقاهر جرجانی، دانشمند مسلمان سدۀ پنجم هجری، پرداخته شده و دیدگاههای زبانشناسانۀ او با نظریات برخی زبانشناسان معاصر غربی، همچون دو سوسور، رهبر مکتب ساختارگرایی، و چامسکی، پیشگام مکتب گشتاری ــ زایشی، و جان لیون مقایسه شده است. در این مقاله، نخست به بررسى این موضوع در آثار دانشمندان بزرگ مسلمان پرداخته شده و در بخش دیگر ترجمۀ کتاب عبدالقاهر جرجانی و دیدگاههای نوین او در نقد ادبی نقد و تحلیل شده است. این مطالب به دو بخش تحلیل شکل و ساختار و تحلیل محتوا تقسیم و بهتفصیل بررسی شده است.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
فرهاد رجبی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 115-135
چکیده
بررسی احوال و زندگی ادبا، ثبت وقایع، گردآوری، شرح و نقد آثار ادبی از همان آغاز گامهایی بود درراستای تاریخنگاری ادبی. این حرکت درطی تاریخْ حالتی تکاملی به خود پذیرفت؛ چنانکه از شکل زندگینامهای گذشته به شیوۀ علمی تاریخ ادبیات امروزی تحول یافته است. دراینبین، زبان عربی، که میراثدار ادبیاتی است مترقی، همواره ...
بیشتر
بررسی احوال و زندگی ادبا، ثبت وقایع، گردآوری، شرح و نقد آثار ادبی از همان آغاز گامهایی بود درراستای تاریخنگاری ادبی. این حرکت درطی تاریخْ حالتی تکاملی به خود پذیرفت؛ چنانکه از شکل زندگینامهای گذشته به شیوۀ علمی تاریخ ادبیات امروزی تحول یافته است. دراینبین، زبان عربی، که میراثدار ادبیاتی است مترقی، همواره بر ستیغ افتخار تکیه داده و از دیرباز تاکنون تاریخنگارانی زبده را به خود دیده است که بیشک بسیاری از یافتههای ادبی جدید را در آثار خود جای دادهاند. الجامع فی تاریخ الأدب العربی الحدیث از حلقههای اخیر تاریخ ادبیاتنگاری عربی است که مؤلف آن، حنا الفاخوری، کوشیده با جامعیت و بهرهگیری از اصول جدیدْ تاریخ قابلی عرضه کند. البته، توفیقاتی یافته؛ اما آسیبهایی نیز در آن بهچشم میخورد که مجموع آسیبهای موجودْ این کتاب را تاحدودی از معیارهای علمی تاریخ ادبیاتنگاری دور می‌کند و به ساختار سنتی این فن نزدیکش می‌کند. برهمیناساس، نگارنده در این نوشته بر آن است با استفاده از شیوهای تحلیلی ـ توصیفی و با نگاهی انتقادی به آسیبشناسی اثر بپردازد و بحثی را آغاز کند و بهانجام رساند.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
محسن سیفی؛ بهاره صمدی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 137-152
چکیده
کتاب تاریخ آداب اللغة العربیة فی العصر الحدیث، اثر نادر نظامتهرانی، دربارۀ تاریخ ادب معاصر عرب نوشته شده است. در این کتاب نویسنده کوشیده، تا با بررسی رویدادها و جریانهای ادبی معاصر و آوردن سطوری چند دربارۀ شاعران این عصر، شمایی کلی از حیات ادبی عرب در این دوره به مخاطب ارائه دهد. بررسی و مطالعۀ این کتاب نشان از آن دارد که ...
بیشتر
کتاب تاریخ آداب اللغة العربیة فی العصر الحدیث، اثر نادر نظامتهرانی، دربارۀ تاریخ ادب معاصر عرب نوشته شده است. در این کتاب نویسنده کوشیده، تا با بررسی رویدادها و جریانهای ادبی معاصر و آوردن سطوری چند دربارۀ شاعران این عصر، شمایی کلی از حیات ادبی عرب در این دوره به مخاطب ارائه دهد. بررسی و مطالعۀ این کتاب نشان از آن دارد که این اثر نیز، چون دیگر آثار قلمی، خالی از نقص نیست و کاستیهایی دارد که در چاپهای بعدی باید به آن توجه شود. نگارندگان در این مقاله میکوشند، با بررسی دقیق این اثر در رویکردی بیطرفانه و با رعایت اصول منطقی نقد علمی، میزان پایبندی نویسندۀ آن را به معیارهای علمی نگارش کتاب و استفاده از ابزارهای آن برای تحقق اهداف آموزشی بررسی کنند و، ضمن ارزیابی این کتاب بهعنوان منبعی درسی براساس معیارهای منابع درسی، میزان برخورداری آن را از ویژگیهای اثری فنی و تخصصی مشخص کنند.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
صادق عسکری
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 153-176
چکیده
آنچه در این نوشته میآید ملاحظات مختصری دربارة کتاب آفاق الشعر العربی فی العصر المملوکی، اثر نویسندۀ مشهور لبنان، یاسین الأیوبی، است. براین‌اساس، پس از معرفی کلی اثر نتیجۀ نقد و بررسی در دو مبحث شکل و محتوا متمرکز شده است. نتایج بهدستآمده از این بررسی نشان میدهد که کتاب حاضر در کنار نکات قوّت ازقبیل صحافی مناسب، ...
بیشتر
آنچه در این نوشته میآید ملاحظات مختصری دربارة کتاب آفاق الشعر العربی فی العصر المملوکی، اثر نویسندۀ مشهور لبنان، یاسین الأیوبی، است. براین‌اساس، پس از معرفی کلی اثر نتیجۀ نقد و بررسی در دو مبحث شکل و محتوا متمرکز شده است. نتایج بهدستآمده از این بررسی نشان میدهد که کتاب حاضر در کنار نکات قوّت ازقبیل صحافی مناسب، صفحهآرایی و حروفنگاری دقیق، رعایت قواعد نگارشی و ویرایشی، پیوستها و نمایههای متعدد، تنظیم شایستۀ بابهای سهگانه، و استفاده از منابع متعدد و معتبر، دارای نواقصی در زمینۀ شکل و محتواست که مهمترین آنها عبارتاند از: استعمال واژههای نامأنوس و مبهم لغوی، آشفتگی در ثبت ارجاعات و تنظیم کتابنامه، وسیع و تکراریبودن موضوع کتاب، فقدان مقدمه و خاتمۀ منهجی و روشمند برای برخی از بابها و بسیاری از فصلها، تنظیم ناقص برخی فصلها و درنتیجه تشابه و حتی تداخل مضامین برخی فصلها با یکدیگر، استفاده از عناوین رایج و کلیشهای برای فصلها، افراط و مبالغه در جانبداری و دفاع از شعر و ادبیات عربی در عصر مملوکی و تعریف و تمجید غیرعلمی، برخی جهتگیریها و تعصبهای قومی و مذهبی، فقدان یا ضعف تجزیه و تحلیل و نقد بهدلیل تکیه بر جمعآوری مطالب از منابع متعدد، و ضعف نوآوری و تولید علم.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
علیرضا کاهه
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 177-191
چکیده
درک چگونگیِ شکل گیری و شناخت مراحل پیشرفت ادبیات داستانی عربی و عوامل مؤثر در حرکت آن نیازمند پژوهش های دقیق و فراگیری است؛ زیرا وسعت جغرافیایی و تاریخی و موضوعی آن امکان تحقق این امر را دشوار کرده است. به همین دلیل، هریک از کتاب های گوناگونی که تاکنون دربارة این موضوع به رشتۀ تحریر درآمده است پاسخ گوی بخشی از نیاز محققان ...
بیشتر
درک چگونگیِ شکل گیری و شناخت مراحل پیشرفت ادبیات داستانی عربی و عوامل مؤثر در حرکت آن نیازمند پژوهش های دقیق و فراگیری است؛ زیرا وسعت جغرافیایی و تاریخی و موضوعی آن امکان تحقق این امر را دشوار کرده است. به همین دلیل، هریک از کتاب های گوناگونی که تاکنون دربارة این موضوع به رشتۀ تحریر درآمده است پاسخ گوی بخشی از نیاز محققان است. دراین میان، لازم است به رویکردهای نقدی مختلف در تحلیل پژوهشگران نیز اشاره کرد؛ زیرا هریک در تحلیل های خود به دنبال تطبیق رویکرد موردنظر خود بوده اند. ارزیابی کتاب الروایة العربیة، نوشتۀ راجر آلن، نشان می دهد که نویسنده در تدوین کتاب از رویکرد تاریخی ــ نقدی بهره برده است. ابتدا اوضاع سیاسی و اجتماعی کشورهای عربی در قرن بیستم بررسی شده، سپس سعی شده با ارائۀ نمونه های داستانی خوانش این متون از اوضاع تبیین شود. چالشی که کتاب با آن مواجه است عدم پیروی از روشی منظم در تحلیل متون است؛ امری که سبب شده این کتاب فقط پاسخگوی بخشی از نیاز محققانِ حوزۀ رمان عربی باشد و نتوان آن را مرجعی کامل معرفی کرد.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
سید رضا میراحمدی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 193-206
چکیده
سخن از نوگرایی و پیشگامان آن در شعر عصر عباسی فقط به زمان معاصر اختصاص ندارد، بلکه از همان زمان های نزدیک به آن عصر، که نقد ادبی براثر درآمیختن فرهنگ عربی با فرهنگ ها و میراث های فرهنگی و تازه های تمدنی پا گرفت، به صورت پراکنده در آثار آنان مشاهده میشود؛ از جاحظ گرفته تا قدامة بن جعفر و آمدی و ابن قتیبه و ابوالفرج ...
بیشتر
سخن از نوگرایی و پیشگامان آن در شعر عصر عباسی فقط به زمان معاصر اختصاص ندارد، بلکه از همان زمان های نزدیک به آن عصر، که نقد ادبی براثر درآمیختن فرهنگ عربی با فرهنگ ها و میراث های فرهنگی و تازه های تمدنی پا گرفت، به صورت پراکنده در آثار آنان مشاهده میشود؛ از جاحظ گرفته تا قدامة بن جعفر و آمدی و ابن قتیبه و ابوالفرج اصفهانی. حسن درویش، نویسندۀ کتاب الشعراء المحدثون، با روش تحلیلی ــ توصیفی، موضوع را واکاوی کرده تا فراگیری نوگرایی را در جنبههای مختلف هنر شاعری اینان آشکار کند. با بررسی اثر حاضر، می توان دریافت که نوآوری نگارنده نخست در گردآوردن سرآمدان این جریان در این کتاب است. سپس، اشاره به زوایای پنهان حرکت نوآوری در جنبه های مختلف شعر آنان؛ از نوآوری در زبان شعری تا بنا و تصویر و موسیقی و غرضهای مختلف شعری. دیگر آنکه حضور نویسنده تا حدود قابل ملاحظهای در این اثر نمایان است، و بیشتر پس از نقل آرای مختلف یا آنان را تأیید کرده است یا با برهانی مناسب آنها را رد می‌کند یا در برخی موضوعات خود نظری ارائه مینماید.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
وصال میمندی؛ سمیرا صدیقی مورنانی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 207-223
چکیده
صرف ونحو یکی از علومی است که با انگیزۀ کاربرد و استفادۀ صحیح زبان عربی، به ویژه زبان قرآن پا به عرصۀ وجود گذاشت و سبب پیدایش مکاتب و آثار بیشماری در این علم گردید. یکی از کتب معاصر، که درزمینۀ آموزش زبان عربی به رشتۀ تحریر درآمده، کتاب النحو الأساسی، تألیف سه تن از پژوهشگران کویتی، است که درراستای آفرینش اثری ...
بیشتر
صرف ونحو یکی از علومی است که با انگیزۀ کاربرد و استفادۀ صحیح زبان عربی، به ویژه زبان قرآن پا به عرصۀ وجود گذاشت و سبب پیدایش مکاتب و آثار بیشماری در این علم گردید. یکی از کتب معاصر، که درزمینۀ آموزش زبان عربی به رشتۀ تحریر درآمده، کتاب النحو الأساسی، تألیف سه تن از پژوهشگران کویتی، است که درراستای آفرینش اثری در حد متوسط، با اسلوبی متفاوت درزمینۀ صرفونحو، نگاشته شده است. در این جستار سعی شده با استفاده از روش تحلیلی ــ توصیفی درراستای نقد منابع و متون آموزشی زبان عربی به نقد و بررسی کتاب یادشده پرداخته شود. در این تحقیق، ضمن معرفی اجمالی کتاب، بخشهای مختلف آن، ازجمله ساختار و شکل ظاهری و محتوا، که شامل تعاریف، بیان مسئله، شواهد، تمرینات، و منابع کتاب میشود، پژوهش شده است و، علاوه بر بیان برجستگیها و امتیازاتی نظیر داشتن شیوهای منسجم و یکسان در آوردن مباحث مختلف، استفاده از متون ساده و روان و تنوع در تمرینات، درحد امکان به ذکر پارهای از کاستیها، مانند حذف یا بیان ناقص برخی از موضوعات ضروری، رعایتنکردن اصل ساده به مشکل در چینش تمرینات، نداشتن منابع و ... پرداخته شده است.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
ابراهیم نامداری
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 225-241
چکیده
سرزمین اندلس (اسپانیای کنونی)، با طبیعتی سرزنده و زیبا، ادیبان بزرگی را در دامان خود پرورده است؛ همانانی که میراث ادبیات عربی را در زمینههای گوناگون از فرهنگ، تمدن، شعر، ادب، حکمت، زهد، و تصوف پُربارتر کردهاند. سرزمینی که نماد شوق و اشتیاق به وطن و سرزمین مادری است. از‌این‌رو، بزرگان و سردمداران شعر و ادبِ آن دیار به تقلید ...
بیشتر
سرزمین اندلس (اسپانیای کنونی)، با طبیعتی سرزنده و زیبا، ادیبان بزرگی را در دامان خود پرورده است؛ همانانی که میراث ادبیات عربی را در زمینههای گوناگون از فرهنگ، تمدن، شعر، ادب، حکمت، زهد، و تصوف پُربارتر کردهاند. سرزمینی که نماد شوق و اشتیاق به وطن و سرزمین مادری است. از‌این‌رو، بزرگان و سردمداران شعر و ادبِ آن دیار به تقلید و پیروی از شاعران و ادیبان مشرقزمین همت گماشتند و آثاری گرانبها از خود بهجای گذاشتند که هر متفکری را به اندیشه وامیدارد و، ازآنجاکه ادبیات از محیط تأثیر میپذیرد و فرمانروایان آن دیار نیز از مسلمانان بودند، رنگوبوی اسلامی بهخود میگیرد و مدایح نبوی و رسائل نبوی و شعر جهاد و استقامت رونق خاصی پیدا می‌کند. بنابراین، لازم است در ادبیات و تاریخ این دورة مهم غور شود و قدمی هرچند کوچک در این میدان برداشته شود. نگارندة مقاله بهدنبال آن است تا کتاب فی الأدب الأندلسی را نقد و تنقیح و تصحیح و نکات قوّت و ضعف آن را بررسی کند؛ به امید آنکه در هرچه پُربارترشدن کتاب قدمی برداشته شود.
علمی- پژوهشی
زبان و ادبیات عربی
یوسف نظری
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، صفحه 243-266
چکیده
استفادة شایان از منابع اصلی و دستِاول تحقیق و تسلط نویسنده بر پیشینة پژوهشهای معناشناسی در میراث زبانی قدیم مسلمانان باعث شده تا کتاب علم الدلالة، اثر احمد مختار عمر، جایگاه خاصی در مطالعات معناشناسی احراز کند و بر ضرورت ترجمة آن بیفزاید. در بررسی بُعد شکلی ترجمة این اثر، به طرح جلد، حروفنگاری، صفحهآرایی، علایم ...
بیشتر
استفادة شایان از منابع اصلی و دستِاول تحقیق و تسلط نویسنده بر پیشینة پژوهشهای معناشناسی در میراث زبانی قدیم مسلمانان باعث شده تا کتاب علم الدلالة، اثر احمد مختار عمر، جایگاه خاصی در مطالعات معناشناسی احراز کند و بر ضرورت ترجمة آن بیفزاید. در بررسی بُعد شکلی ترجمة این اثر، به طرح جلد، حروفنگاری، صفحهآرایی، علایم نگارشی، و اشتباهات تایپی پرداخته شده است. محور بررسی محتوایی نیز شامل امانتداری در ترجمة همة اجزای کتاب، امانتداری در ترجمة کامل متن، امانتداری در نقل محتوا، اصطلاحات تخصصی، ترجمة تحتاللفظی، پاورقیهای توضیحی، و شیوة ارجاعدهی است. در این نقد، که بر نگرش مقابلهای مبتنی است، دو مقولة اختیارات و محدودیتهای مترجم بررسی شده است؛ اما تمرکز مباحث بیشتر بر محدودیتهاست. بررسیها نشان میدهد ترجمه شتابزده انجام شده و عملاً ویراستاری علمی و ادبی چندانی انجام نگرفته است. این امر باعث شده در موارد متعدد نیازمند بازترجمه باشد.
