نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد آموزش زبان فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

2 استادیار آموزش زبان و ادبیات فارسی، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

3 استادیار زبان و ادبیات فارسی، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

هَیَجامَد تلفیقی از دو واژۀ (هیجان و بسامد) است که به هیجانات متأثر از استفادۀ حواس مختلف در یادگیری توجه می‌کند که، باتوجه‌به اهمیت هیجانات در تدوین کتاب‌های درسی، می‌تواند مدنظر قرار بگیرد. در پژوهش حاضر به‌منظور کیفیت بخشی و بازنگری محتوای آموزشی کتاب‌های تاریخ زبان فارسی به بررسی میزان رضایت‌مندی دانشجویان و مدرسان در بهره‌گیری از سطوح مختلف الگوی هَیَجامَد در این کتاب‌ها پرداخته‌ شده است. بدین ‌منظور، از 150 دانشجوی زبان و ادبیات فارسی در چهارده دانشگاه مختلف خواسته شد تا به پرسش‌نامۀ محقق‌ساختۀ رضایت از محتوا، که براساس سطوح الگوی هَیَجامَد طراحی شده است، پاسخ دهند. هم‌چنین، با هشت تن از مدرسان این کتاب‌ها باهدف بررسی میزان رضایت آن‌ها از این کتاب‌ها مصاحبه‌ای نیمه‌ساختاریافته انجام شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد بیش‌ترین میزان رضایت دانشجویان از سطح دیداری با میانگین 57/14 و کم‌ترین آن از سطح درونی با میانگین 00/8 است. مدرسان نیز معتقدند باوجود اهمیت هیجانات در یادگیری زیاد به این مؤلفه در این کتاب‌ها توجه نشده است. بنابراین، می‌توان باتوجه‌به هیجانات و بازنگری کتاب‌های درسی تاریخ زبان فارسی براساس الگوی هَیَجامد و متغیرهای آن رضایت دانشجویان و مدرسان را از محتوای این کتاب‌ها افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Emotioncy-Based Investigation into Students and Teachers’ Satisfaction with the Content of the Persian Language History Books

نویسندگان [English]

  • Zahra Jahani 1
  • Shima Ebrahimi 2
  • Samira Bameshki 3

1 M.A. in Persian Language Teaching, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

2 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

3 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

Emotioncy, coined from the combination of emotion and frequency, focuses on emotions evoked by the senses from which we receive inputs, hence learning happens. The importance of emotioncy in designing coursebooks cannot be ignored. Drawing on the levels of emotioncy, the present study aims to assess the level of students and teachers’ satisfaction with the content of Persian language history books. In doing so, 150 students majoring in Persian Language and Literature were invited from 14 universities to fill in an emotioncy questionnaire, developed by the authors. The attitudes of eight teachers with regard to their satisfaction with the book content were gathered by semi-structured interviews. The analysis of the questionnaire data indicates that the Visual factor and Inner factor received the highest and lowest levels of students’ satisfaction (i.e. 14.57 & 8.00), respectively. As a result, the students were not generally satisfied with the book content. The teachers mentioned that the books have failed to take into account emotions, despite their importance. It appears that the employment of emotioncy in drafting coursebooks on the history of the Persian language could facilitate learning for students as they become emotionally engaged with the teaching content, hence the learned materials are easily transferred to permanent memory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • History of Persian Language
  • Emotioncy
  • Emotions
آرمند، محمد (1387)، «ویژگی‌های نمونه‌ای از یک کتاب درسی دانشگاهی (کاربرد روان‌شناسی در زندگی جدید)»، سخن سمت، دورۀ 13، ش 2.
آرمند، محمد و حسن ملکی (1391)، مقدمه‌ای بر شیوۀ طراحی و تألیف کتاب درسی دانشگاهی، تهران: سمت.
آرمند، محمد و دیگران (1376)، «ویژگی‌های کتاب درسی مطلوب دانشگاهی از دیدگاه استادان و دانشجویان»، سخن سمت، دورۀ 2، ش 2.
ابراهیمی، شیما (1396)، بررسی تأثیر تدریس مبتنی‌بر الگوی «هیجامد» بر یادگیری نکات فرهنگی، هیجامد، هیجانات، غرقگی، هوش فرهنگی، سبک‌های یادگیری و نگرش زبان‌آموزان غیرفارسی زبان زن در ایران، رسالۀ دکتری، گروه زبان‌شناسی، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
ابراهیمی، شیما و دیگران (1396)، «بررسی تأثیر تدریس مبتنی‌بر الگوی هیجامد بر هیجانات زبان‌آموزان فارسی زبان زن در ایران»، جستارهای زبانی، دورۀ 9، ش 3.
ابوالقاسمی، محسن (1373)، تاریخ زبان فارسی، تهران: سمت.
ابوالقاسمی، محسن (1378)، تاریخ مختصر زبان فارسی، تهران: طهوری.
اکرمی، جمال‌الدین (1384)، «بررسی عناصر دیداری در تصویرگری (رنگ، بافت)»، کتاب ماه کودک و نوجوان، دورۀ 8، ش 11.
بختیاری، حسن (1392)، «الگوی طرح تألیف کتاب درسی»، مطالعات مدیریت بر آموزش انتظامی، دورۀ 5، ش 4.
پیش‌قدم، رضا و آیدا فیروزیان پوراصفهانی (1396)، «معرفی هیجامد به‌عنوان ابزاری مؤثر در پذیرش نوواژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی»، جستارهای زبانی، دورۀ 8، ش 5.
پیش‌قدم، رضا، شیما ابراهیمی، و مریم طباطبائیان (1398)، رویکردی نوین به روان‌شناسی آموزش زبان، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
پیش‌قدم، رضا، مریم طباطبائیان، و صفورا ناوری (1392)، تحلیل انتقادی و کاربردی نظریه‌های فراگیری زبان اول از پیدایش تا تکوین، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
حسین‌پور طولازدهی، شهره و دیگران (1396)، «آموزش و یادگیری پژوهش‌محور در محیط ساختن‌گرا: طراحی مدلی براساس پژوهش پدیدارنگارانه»، تعلیم و تربیت، دورۀ 33، ش 132.
خدیوی، اسدالله و فریبا ملک‌محمدی (1387)، «مقایسۀ روش تدریس فعال و سنتی در پیشرفت درس علوم و میزان خلاقیت دانش‌آموزان سوم راه‌نمایی شهرستان کرج در سال تحصیلی 1387-1386»، علوم تربیتی، دورۀ 1، ش 2.
ذوالقدرنسب، محسن، رضا اسماعیلی، و حمزه نظری‌صارم (1394)، «بهره‌گیری از وسایل کمک‌آموزشی و تأثیر مثبت آن‌ها در یادگیری دانش‌آموزان دورۀ ابتدایی»، در: مجموعهمقالات دومین همایش علمیپژوهشی علوم تربیتی و روان‌شناسی آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ایران، شیراز.
رضائی باغ‌بیدی، حسن (1388)، تاریخ زبان‌های ایرانی، تهران: مرکز دائرۀ‌المعارف بزرگ اسلامی.
رضی، احمد (1388)، «شاخص‌های ارزیابی و نقد کتاب‌های درسی دانشگاهی»، سخن سمت، دورۀ 14، ش 23.
شاد قزوینی، پریسا (1387)، «ویژگی‌های تصویری در کتاب‌های قرآنی کودکان»، پژوهش‌های قرآنی، دورۀ 14، ش 54.
طباطبایی، سحر، رضا پیش‌قدم، و سحر مقیمی (1398)، «معرفی الگوی هیجامد به‌عنوان شیوه‌ای کارآمد برای کاهش اضطراب خواندن در زبان خارجی»، مطالعات زبان و ترجمه، دورۀ 52، ش 2.
ملکی، حسن (1387)، کتاب درسی (طراحی و تألیف)، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
ناتل خانلری، پرویز (1369)، تاریخ زبان فارسی، تهران: نشر نو.
نیلی احمدآبادی، محمدرضا و علی دانا (1396)، «جستاری بر ابعاد و مؤلفه‌های ارزیابی نقادانۀ کتب درسی دانشگاهی با تأکید بر اصول طراحی و سازمان‌دهی پیام‌های آموزشی»، پژوهش‌نامۀ انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، دورۀ 17، ش 7.
یارمحمدیان، محمدحسین، محمد آرمند، و هاجر زارعی (1388)، «ارزیابی کتاب‌های درسی دانشگاهی علوم انسانی براساس شاخص‌های مطلوب کتاب‌های درسی دانشگاهی»، عیار، دورۀ 15، ش 1.
 
Greenspan, S. and S. Weider (1998), The Child with Special Needs, Encouraging Intellectual and Emotional Growth, Boston: Perseus Publishing.
Pekrun. R. (2006), “The Control-Value Theory of Achievement Emotions: Assumptions, Corollaries, and Implications for Educational Research and Practice”, Educational Psychology Review, vol. 18.
Pekrun, R. et al. (2002), Positive Emotions in Education, Oxford: Oxford University Press.
Pishghadam, R. (2016 a), A Look into the Life of the Senses: Introducing Educational Emotioncy Pyramid, Available at:
<http://pishghadam.profcms.um.ac.ir/index.php/index.php?option=com_profactivity&task=allPublications>.
Pishghadam, R. (2016 b), “Emotioncy, Extraversion, and Anxiety in Willingness to Communicate in English”, in: The 5th International Conference on Language, Education and Innovation, London.
Pishghadam, R., B. Adamson, and Sh. Shayesteh (2013), “Emotion-Basedlanguage Instruction (EBLI) as a New Perspective in Bilingual Education”, Multilingual Education, vol. 3, no. 9.
Pishghadam, R., P. Baghaei, and Z. Seyednozadi (2016), “Introducing Emotioncy as a Potential Source of Test Bias: A Mixed Rasch Modeling Study”, International Journal of Testing, vol. 17, no. 2.
Pishghadam, R., H. Jajarmi, and Sh. Shayesteh (2016), “Conceptualizing Sensory Relativism in light of Emotioncy: A Movement beyond Linguistic Relativism”, International Journal of Society, Culture & Language, vol. 4, no. 2.