نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار علوم سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

در دهۀ هفتاد شمسی جامعۀ فکری ایران با جریان نواندیشی دینی مواجه شد. این جریان روحی جدید در جامعۀ دانشگاهی و حوزوی دمید و بازار مباحثات و نقد علمی را رونق داد. مواجهۀ این جریان هم با مدرنیته و هم با سنت عمیق‌تر از نسل‌های پیشین روشن‌فکران بوده است. نسل‌های پیشین روشن‌فکران دینی بر بازگشت تمام‌عیار به دین و استفاده از تمام ظرفیت‌های دین برای حل مشکل عقب‌ماندگی تأکید می‌کردند. اما نسل جدید مدعی لزوم فهم جدیدی از متون دینی بود. وجه مشترک فکری این جریان تأکید بر این نکته است که فهم ناب امکان ندارد و هر فهمی مسبوق به پیش‌‌فهم‌هاست. از این ‌جهت، جریان نواندیشی از نظریه‌های هرمنوتیک که درپی درک ماهیت و سازوکار فهم است الهام گرفته است. کتاب موردنقد تأثیر هرمنوتیک فلسفی هایدگر و گادامر را در جریان نواندیشی دینی بررسی می‌کند. به‌نظر ناقد، هرمنوتیک فلسفی گادامر مدل مناسبی برای تحلیل جریان نواندیشی دینی نیست، و هرچند مشابهت‌هایی دارد، اما از برخی جهات با مبانی این جریان در تعارض است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critique on the Book Hermeneutics and Religious Modernity

نویسنده [English]

  • Ali Abedi Renani

Assistant Professor of Political Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

In the 1990s, the Iranian intellectual community faced a trend of religious modernization. This new spirit flowed in the academic and seminary community, and the market for scientific debate and critique flourished. From this point of view, the age of righteousness has replaced the age of duty, and as a result, they demanded a new interpretation of religious texts and task-oriented jurisprudence. The common denominator of this movement is that pure understanding is not possible, and any understanding is preceded by pre-understandings. For this reason, this movement has been inspired by hermeneutic theories that seek to understand the nature and mechanism of understanding. The book under review examines the influence of Heidegger and Gadamer's philosophical hermeneutics on the religious modernization movement. In this article, I describe, analyze and evaluate the main claims of the book. It seems that Gadamer's philosophical hermeneutics is not a good model for analyzing the current of religious modernism, and although they have similarities, it is in some ways in conflict with the foundations of this movement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hermeneutics
  • Religious Modernization
  • Religious Pluralism
  • Heidegger
  • Gadamer
سروش، عبدالکریم (1374)، قبض و بسط تئوریک شریعت، تهران: صراط.
سروش، عبدالکریم (1380)، صراط‌های مستقیم، تهران: صراط.
مجتهد شبستری، محمد (1379)، نقدی بر قرائت رسمی از دین، تهران: طرح نو.
مسعودی، جهان‌گیر (1386)، هرمنوتیک و نواندیشی دینی، خراسان: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
 
Bernstein, R. J. (1983), Beyond Objectivism and Relativism, Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Gadamer, Hans-Georg (1994), Truth and Method, Second, Revised Edition, trans. Weinsheimer and Marshall, New York: Continuum.
Horrigan-Kelly, M., M. Millar, and M. Dowling (2016), “Understanding the Key Tenets of Heidegger’s Philosophy for Interpretive Phenomenological Research”, International Journal of Qualitative Methods.
Roy, Abhik and Oludaja Bayo (2011), “Hans-Georg Gadamer on Praxis and Hermeneutical Understanding”, Comparative Literature: East & West, vol. 14.
Schmitt, R. (1959), “Husserl’s Transcendental-Phenomenological Reduction”, Philosophy and Phenomenological Research, vol. 20, no 2.
Sullivan, G. M. and J. Sar (2011), “Qualities of Qualitative Research: Part I”, Journal of Graduate Medical Education, vol. 3, no. 4.