نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات عربی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

چکیده
آموزش زبان عربی در سال‌های اخیر در داخل و خارج از کشور موردتوجه پژوهش‌گران بسیاری قرار گرفته است و در این زمینه تاکنون کتاب‌ها‌‌ی زیادی به‌رشتۀ تحریر درآمده است؛ از جملة این کتاب‌ها‌‌ می‌توان به کتاب مداخل تعلیم اللغة العربیة: رؤیة تحلیلیة به‌تألیف گروهی از نویسندگان اشاره کرد. این کتاب به برخی از جدیدترین و مهم‌ترین رویکردهای آموزش زبان عربی پرداخته است. پژوهش حاضر، با رویکردی نقدی‌ ـ تحلیلی، به بررسی جنبه‌های شکلی، ساختاری، و محتوایی کتاب می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که این کتاب، با همة مزیت‌های فراوانی که دارد، به رفع برخی از کاستی‌های نگارشی، ویرایشی، و محتوایی نیاز دارد. هم‌چنین، به‌نظر می‌رسد تألیف کتاب به‌صورت گروهی در ایجاد نوعی ناهماهنگی و عدم وحدت رویه در فصول آن تأثیر به‌سزایی داشته است و این مسئله یکی از اساسی‌ترین نقاط ضعف آن به‌شمار می‌رود. نمود این ناهماهنگی را می‌توان در اتخاذنکردن رویکرد واضح در تببین مباحث، تکرار محتوا با الفاظ هم‌سان، و انسجام‌نداشتن محتوا در تحلیل در برخی از مباحث مشاهده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critique on the Book Arabic Language Teaching Methods: A Critical Approach

نویسنده [English]

  • Sajed Zare

Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature, Yazd University, Yazd, Iran

چکیده [English]

Teaching Arabic has recently attracted a lot of attention inside and outside of the country leading to the publication of a pile of Arabic teaching textbooks including Arabic Language Teaching Methods: A Critical Approach (Compiled by a group of authors), which attempts to review and analyze the most recent Arabic teaching approaches. The present study enjoyed an analytical-critical approach to examine the formal, structural, and content-related aspects of the textbook. The results of the study indicated that the textbook, with all its merits, suffered from some shortcomings in mechanics of writing, editing and even content-related items. The major weakness of the textbook was having no integrated approach in developing the chapters of the book. It may have happened because a group of authors has developed the textbook. Such an inconsistency can easily be observed in the lack of formal and content integrity in some parts of the textbook. Instances of such an imbalance can be located in taking an unclear approach to clarify some topics, repetition of some texts with similar wordings, and lack of cohesion in some texts when analyzing the topics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arabic Teaching
  • Introduction to the Teaching of the Arabic Language
  • Arabic Language Teaching Methods
اسماعیلی، سجاد (1397)، «دراسة تحلیلیة لمحتوى کتاب تدریس فنون اللغة العربیة فی ضوء مؤشرات الجودة للکتب التعلیمیة»، پژوهش‌نامۀ متون و برنامه‌های علوم انسانی، س 18، ش 11.
الجبر، جبر‌بن محمد‌بن داود (2005)، دراسة تحلیلیة لمحتوی کتب اللغة العربیة لأهداف المرحلة الابتدائیة فی دولة البحرین، رسالة الماجستیر، جامعة البحرین.
جلائی، مریم (1396)، «بررسی و نقد کتاب نحو تعلیم اللغة العربیة وظیفیاً»، پژوهش‌نامۀ متون و برنامه‌های علوم انسانی، س 17، ش 1.
السید عوض، فایزة و دیگران (2019)، مداخل تعلیم اللغه العربیه: رؤیۀ تحلیلیۀ، ریاض: مرکز نشر ملک عبدالله‌بن عبدالعزیز.
شلبی، احمد (1974)، کیف تکتب بحثاً أو رسالة، القاهرة: النهضة المصریة.
طعیمة، رشدی احمد (1986 م)، المرجع فی تعلیم اللغة العربیة للناطقین بلغات أخری، مکة المکرمة: جامعة أم القری.
فارسی، بهنام (1398)، «تحلیل انتقادی کتاب نقد ادبی اثر نعیم عموری»، پژوهش‌نامة انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، س 19، ش 8.
کاردان، علی‌محمد (1382)، «نقش کتاب دانشگاهی و ویژگی‌های آن»، سخن سمت، ش 10.
کرمی، ‌عسکرعلی (1399)، «تحلیل انتقادی کتاب المرجع فی تدریس اللغة العربیة نوشتۀ سامی الدهان»، نقدنامۀ زبان و ادبیات عربی، دورۀ 1، ش 1.
محمدی، دانش (1395 الف)، «مجموعه العربیة بین یدیک فی ضوء مبادئ تعلیم اللغة للناطقین بغیرها»، مجلة دراسات فی تعلیم اللغه العربیه وآدابها، السنة الأولی، العدد 1.
محمدی، دانش (1395 ب)، «بررسی و نقد مطالعات برنامۀ درسی آموزش زبان عربی به غیرعرب‌زبان‏‌ها مطالعۀ موردی کتاب المرجع فی مناهج تعلیم اللغة العربیة للناطقین بلغات أخری»، پژوهش‌نامۀ متون و برنامه‌های علوم انسانی، س 18، ش 11.
نشواتی، عبدالمجید (2003)، علم النّفس التربوی. عمّان: دار الفرقان للنّشر والتوزیع.
 
Ellis, R. (1985), Understanding Second Language Acquisition, United Kingdom: Oxford University Press.
Ellis, R. (1997), Second Language Acquisition, United Kingdom: Oxford University Press.
Richards, J. C. and T. Rodgers (2014), Approaches and Methods in Language Teaching, United Kingdom: Cambridge University Press.