هنر
علی خراشادی؛ داریوش اسماعیلی
چکیده
«رئالیسم» که از قرن نوزدهم میلادی در ادبیات و نقاشی پدیدار شد و تا امروز نیز ادامه دارد جریانی قدرت‌مند از مادی‌شدن هنر است. هنرمند رئالیست منطق و روابطی در اثر هنری خلق می‌کند که از دانش‌های جدید و روابط اجتماعی حاکم بر جامعة مدرن برآمده است. ازسویی، سینما به‌عنوان هنر دوران مدرن، باتوجه‌به ویژگی ثبت تصویر، با رئالیسم نزدیکی ...
بیشتر
«رئالیسم» که از قرن نوزدهم میلادی در ادبیات و نقاشی پدیدار شد و تا امروز نیز ادامه دارد جریانی قدرت‌مند از مادی‌شدن هنر است. هنرمند رئالیست منطق و روابطی در اثر هنری خلق می‌کند که از دانش‌های جدید و روابط اجتماعی حاکم بر جامعة مدرن برآمده است. ازسویی، سینما به‌عنوان هنر دوران مدرن، باتوجه‌به ویژگی ثبت تصویر، با رئالیسم نزدیکی و پیوند عمیقی دارد که از همان نخستین آثار سینمایی برادران لومیر این ویژگی هویدا بود. با افزوده‌شدن صدا و رنگ به فیلم‌های صامت اولیه این پیوند عمیق‌تر شد. از اواسط قرن بیستم، گرایش به واقع‌نمایی اجتماعی افزایش یافت که در آثار نئورئالیست‌های ایتالیا و آرای آندره بازن به‌خوبی خود را نشان می‌دهد. مقالة پیش‌رو، بررسی کتاب ره‌یافتی به رئالیسم، سینما، و بیان مفاهیم دینی، نوشتة وحید حیاتی، است که ظرفیت رئالیسم سینمایی را برای بیان مفاهیم دینی بررسی کرده است و به تمایز رئالیسم معمول در سینما که در جنبش نئورئالیسم به اوج خود می‌رسد و شکلی از رئالیسم سینمایی می‌پردازد که به‌اعتقاد نویسندة کتاب برای بیان مفاهیم دینی مناسب است. در این مقاله، نظریات مهم دربارة مفهوم رئالیسم دینی، که به‌اعتقاد او در آثار مجید مجیدی و به‌خصوص بچه‌های آسمان متجلی می‌شود، بررسی شده و به نقد دیدگاه او دربارة شباهت مفهوم رئالیسم دینی و رئالیسم سینمایی و تفاوت آن‌ها از منظر معرفت‌شناسانه پرداخته شده است.
هنر
علی خراشادی؛ مقداد جاوید صباغیان
چکیده
بهرام بیضایی از مهم‌ترین هنرمندان عرصۀ درام در ایران است. بااین‌حال، با گذشت نزدیک به شصت سال از فعالیت هنریِ بیضایی و در هیاهوی مخالفان و موافقان آثارش، آن‌چه به چشم و گوش می‌رسد سخن از چه گفتن‌های آثارش بوده است: از نقدهای اسطوره‌نگرانه و تاریخی تا نقدهای فمینیستی و سیاسی که آثارش را در بردار سیاست زمانه تأویل، تفسیر، و نقد می‌کنند. ...
بیشتر
بهرام بیضایی از مهم‌ترین هنرمندان عرصۀ درام در ایران است. بااین‌حال، با گذشت نزدیک به شصت سال از فعالیت هنریِ بیضایی و در هیاهوی مخالفان و موافقان آثارش، آن‌چه به چشم و گوش می‌رسد سخن از چه گفتن‌های آثارش بوده است: از نقدهای اسطوره‌نگرانه و تاریخی تا نقدهای فمینیستی و سیاسی که آثارش را در بردار سیاست زمانه تأویل، تفسیر، و نقد می‌کنند. در این مقاله، سعی می‌شود سه اثر بیضایی شامل هشتمین سفر سندباد، پردۀ نئی، و آینه‌های روبه‌رو از منظر شکل روایت بررسی شود. فیلم‌نامه‌های بیضایی نوشتههاییاند که پیش از آنکه امکان ساخته‌شدن یابند چاپ میشوند. از این منظر، با پدیدهای منحصربهفرد مواجهیم که امکان دسترسی، تحقیق، و بررسی خود فیلمنامه ـ حتی پیش از ساخت فیلم ـ را در اختیار محققان فارسیزبان قرار می‌دهد. راهی که برای تبیین و بررسیِ این آثار در نظر گرفته شده است، بررسی شیوۀ روایت و بهطور خاص زمان روایت با اتکا به آرای ژرار ژنت، روایتشناس ساختارگرای فرانسوی، است. هدف این مقاله بررسی رابطۀ زمان و علیت به‌عنوان پایههای روایت در آثار بیضایی و تبیین چگونگی نگاهِ او به هستی با تمرکز بر شکل آثارش است.
هنر
علی خراشادی؛ محمد شهبا
چکیده
ژانر فانتزی ازجمله ژانرهای مسئله‌برانگیز سینماست که تا دهه‌ها موردبی‌توجهی سینمادوستان بوده است. بااین‌که نخستین آثار موسوم به فانتزی به سال‌های نخستین سینما و آثارِ ژرژ ملی‌یس بازمی‌گردد، تا اواخرِ دهۀ 1970 به‌دلایل مختلف، ازجمله هزینة نسبتاً گزاف تولید این‌گونه آثار و عدم پیشرفت تکنولوژی سینمایی، کم‌تر اثری فانتزی در سینما ...
بیشتر
ژانر فانتزی ازجمله ژانرهای مسئله‌برانگیز سینماست که تا دهه‌ها موردبی‌توجهی سینمادوستان بوده است. بااین‌که نخستین آثار موسوم به فانتزی به سال‌های نخستین سینما و آثارِ ژرژ ملی‌یس بازمی‌گردد، تا اواخرِ دهۀ 1970 به‌دلایل مختلف، ازجمله هزینة نسبتاً گزاف تولید این‌گونه آثار و عدم پیشرفت تکنولوژی سینمایی، کم‌تر اثری فانتزی در سینما پدید آمد که موردتوجه مخاطبان قرار گیرد. از مباحث نظری مهم دربارة آثار فانتزی خلط این‌گونه فیلم‌ها با دیگر آثار سینما، مانند وحشت و علمی ـ تخیلی، است. تعریف دقیق از مفهوم فانتزی امری مسئله‌زاست. ازاین‌روی، باتوجه‌به ساخته‌شدن آثار درخشانی که پس از قرن 21 صفت فانتزی را یدک می‌کشند و اقبال مخاطب به این آثار در دوران اخیر و هم‌چنین رشد تکنولوژیِ سینمایی، یافتن چهارچوب‌های مشخص برای مشخص‌کردن ویژگی‌های آثار فانتزی و تمییزدادن آن‌ها از سایر آثار مشابه مانند علمی ـ تخیلی و وحشت امری ضروری به‌نظر می‌رسد. اهمیت کتاب سینمای فانتزی، نوشتة کاترین ای. فوکس، ترجمة علی‌ظفر قهرمانی‌نژاد، به‌دلیل تلاش درجهت یافتنِ پاسخ برای این پرسش‌ها و ابهامات است که این نوع آثار درمیان اهالی سینما به‌وجود آورده است و ازاین‌روی ضرورت بررسی نویسنده از نحوة تبیین سینمای فانتزی ضروری به‌نظر می‌رسد. این کتاب را در سال 1395 نشر بیدگل در 324 صفحه به‌چاپ رسانده است.
