اقتصاد
محمد واعظ برزانی
چکیده
پس از تشکیل گروه اقتصاد شورای تحول علوم انسانی (۱۳۸۸)، برنامة درسی دورة کارشناسی رشتة اقتصاد در آن گروه تهیه شد و در سال ۱۳۹۶ به‌تصویب نهایی رسید و برای اجرا از سال ۱۳۹۷ به دانشگاه‌‌ها و مؤسسات آموزش عالی ابلاغ شد. برای اتقان در اجرای برنامه، مجموعه‌‌ای از دروس برای تدوین کتب درسی مرتبط به استادان مبرز سفارش داده شد. کتاب بانک‌داری ...
بیشتر
پس از تشکیل گروه اقتصاد شورای تحول علوم انسانی (۱۳۸۸)، برنامة درسی دورة کارشناسی رشتة اقتصاد در آن گروه تهیه شد و در سال ۱۳۹۶ به‌تصویب نهایی رسید و برای اجرا از سال ۱۳۹۷ به دانشگاه‌‌ها و مؤسسات آموزش عالی ابلاغ شد. برای اتقان در اجرای برنامه، مجموعه‌‌ای از دروس برای تدوین کتب درسی مرتبط به استادان مبرز سفارش داده شد. کتاب بانک‌داری اسلامی از اولین آثار منتشرشده بر این مبناست که اکنون از آن به‌عنوان متن درسی استفاده می‌شود و داوری آن می‌‌تواند به ارتقای سیر آثار درسی درحال تدوین و آثار آتی برمبنای برنامة جدید دورة کارشناسی کمک کند. این مقالة نقادانه، برمبنای روش تحلیلی ـ توصیفی تدوین شده که ضمن مرور تحلیلی محتوای کتاب مدنظر، در ارزیابی شکلی و محتوایی آن کوشیده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌‌دهد نگارش اثر درمجموع روان و رسا و قواعد ویرایش و نگارش در آن رعایت شده است. براساس مبانی منطقی و نظر‌‌خواهی تجربی از دانشجویان و باتوجه‌به این‌که کتاب مبتنی‌بر مطالعات متعدد و وثیق قبلی نویسندگان است، این اثر موفق شده است که فهم مشروع، منطقی، و امکان‌‌پذیر از بانک‌داری اسلامی را به مخاطب انتقال دهد. مهمترین ضعف‌‌های قابل‌ذکر اثر طرح بانک‌داری اسلامی برای یک اقتصاد بسته، رویکرد خرد و ایستا، و استفاده‌نکردن از الگوی کمّی در آن است.
اقتصاد
سید محمدرضا امیری طهرانی زاده
چکیده
این کتاب حاصل تجربۀ نگارنده در تأسیس بانک‌داری بدون ربا در آمریکاست. او به این منظور مجموعه قوانین بانک‌داری آمریکا و هم‌چنین تجربۀ بانک‌داری اسلامی در جهان را بررسی میکند. وجه تمایز این دو نوع بانک‌داری متکی‌بودن فعالیت‌های اولی بر بازار پولی و دومی بر اقتصاد واقعی است. او برای تعیین اجاره‌بهای سهم مشارکت بانک در تهیۀ کالاها ...
بیشتر
این کتاب حاصل تجربۀ نگارنده در تأسیس بانک‌داری بدون ربا در آمریکاست. او به این منظور مجموعه قوانین بانک‌داری آمریکا و هم‌چنین تجربۀ بانک‌داری اسلامی در جهان را بررسی میکند. وجه تمایز این دو نوع بانک‌داری متکی‌بودن فعالیت‌های اولی بر بازار پولی و دومی بر اقتصاد واقعی است. او برای تعیین اجاره‌بهای سهم مشارکت بانک در تهیۀ کالاها و خدمات در عقود مبادله‌ای دو قاعده را معرفی میکند؛ قاعدۀ سنجش کالا که ارزش کالا را براساس کالاهای شاخص و باثبات ارزیابی میکند و قاعدۀ ارزش‌گذاری برپایۀ بازار که اجاره‌بهای آن را در بازار واقعی می‌سنجد. در بانک‌داری بدون ربا اجاره‌بهای کالا در بازار واقعی جای‌گزین نرخ بهره در بازار پولی می‌شود. او مأموریت بانک‌داری بدون ربا را به بُعد فقهی آن محدود نمی‌داند و دربارۀ مسئولیت اجتماعی آن درقبال پیش‌برد رفاه مردم و گسترش عدالت اجتماعی بحث میکند. مهمترین نقدهایی که بر کتاب وارد است این‌که فاقد پیشینۀ بحث است و در بررسی نحوۀ تعیین نرخ سود بانکی در بانک‌داری اسلامی، به طرح نظریه‌های دیگر اقتصاددانان مسلمان نمی‌پردازد و به ذکر تجربۀ بانک‌داری برخی کشورهای مسلمان بسنده میکند. البته بررسی تجربه‌های بانک‌داری نیز به‌طور کامل انجام نشده و برای نمونه، به نقد بانک‌داری ایران اهتمام نورزیده است.
اقتصاد
ابوالقاسم توحیدی نیا
چکیده
کتاب درآمدی بر شاخصهای بانک‌داری اسلامی تلاشی است ارزش‌مند برای فراهم‌سازی زمینه‌‌های تحقق هرچه بیشتر بانک‌داری اسلامی ازطریق توسعة مبانی علمی لازم آن و مانند اغلب آثار علمی، از نقاط مثبتی برخوردار بوده، اما کاستی‌‌هایی هم دارد. لذا درجهت برجسته‌کردن نقاط مثبت و کمک به اصلاح کاستی‌‌های آن، نگارندة این مقاله تلاش میکند ...
بیشتر
کتاب درآمدی بر شاخصهای بانک‌داری اسلامی تلاشی است ارزش‌مند برای فراهم‌سازی زمینه‌‌های تحقق هرچه بیشتر بانک‌داری اسلامی ازطریق توسعة مبانی علمی لازم آن و مانند اغلب آثار علمی، از نقاط مثبتی برخوردار بوده، اما کاستی‌‌هایی هم دارد. لذا درجهت برجسته‌کردن نقاط مثبت و کمک به اصلاح کاستی‌‌های آن، نگارندة این مقاله تلاش میکند با بررسی انتقادی کتاب مزبور بهروش تحلیل ـ توصیفی، ابتدا نقاط مثبت آن و سپس مهمترین نقاط ضعف یا کاستی‌‌های آن را برشمرد. ازجمله نکات قوت کتاب عبارتاند از: الف) پرداختن به موضوع عدالت در بانک‌داری و شاخصهای تحقق آن، ب) رویکرد انتقادی به فرایند قرضالحسنه در بانک‌داری ایران و ارائة شاخص اسلامی در این حوزه، ج) نقد سیستم بانکی کشور ازمنظر میزان تحقق ربا، غالباً با رویکرد فلسفی کلامی، و د) نگاه به سایر ضوابط شرعی صحت معاملات (ازجمله غرر) در بانک‌داری اسلامی. ازسویدیگر، در بیان مهمترین کاستی‌‌های این اثر، میتوان به این موارد اشاره کرد: الف) ضعف در شاخصسازی، ب) عدم ابتنای شاخصها بر مبانی برشمردهشده برای بانک‌داری اسلامی، ج) نپرداختن به برخی از مهمات ضوابط شرعی معاملات در حوزة بانک‌داری اسلامی، و د) عمیق نبودن بحثها.
