علوم سیاسی
مرتضی بحرانی
چکیده
آیندۀ تاریخ ایران تا حد زیادی در گرو روایتی است که ما از گذشتۀ آن ارائه می‌کنیم. این روایت می‌تواند رو به آزادی و مسئولیت‌پذیری باشد و نیز می‌تواند نوعی گذشته‌گرایی را بر ما تحمیل کند که ما را از پیشرفت بازدارد. هر دو روی سکه حی و حاضرند. بسته به این‌که ما چه رویکردی و چه ارزشی را مدنظر داشته باشیم، آیندۀ گذشتۀ ایران نیز متفاوت خواهد ...
بیشتر
آیندۀ تاریخ ایران تا حد زیادی در گرو روایتی است که ما از گذشتۀ آن ارائه می‌کنیم. این روایت می‌تواند رو به آزادی و مسئولیت‌پذیری باشد و نیز می‌تواند نوعی گذشته‌گرایی را بر ما تحمیل کند که ما را از پیشرفت بازدارد. هر دو روی سکه حی و حاضرند. بسته به این‌که ما چه رویکردی و چه ارزشی را مدنظر داشته باشیم، آیندۀ گذشتۀ ایران نیز متفاوت خواهد بود. نگارنده در این مقاله، ضمن بررسی و نقد کتاب وزارت و دیوان‌سالاری ایرانی در عصر اسلامی (تألیف صادق سجادی)، باتوجهبه رویکرد مؤلف در اعتباربخشی به گذشته، به نقد تاریخ دیوان‌سالاری پرداختهام و ملاحظاتی چند را، بهنحو انتقادی و با رویکرد هرمنوتیک، بیان کردهام. از نظر من، آیندۀ پیشرفت ایران قبل از هرچیز در گرو تهافت دیوان‌سالاری آن است. این دیوان‌سالاری، بهجای نظم و کارآمدی و شفافیت، به پوشانندگی میانجامد. این آینده است که چراغ راه گذشته است.
روش‌شناسی
محسن مرسل‌پور
چکیده
کتاب مقدمه‌ای بر تاریخ‌نگاری نوشتۀ راجر اسپالدینگ و کریستوفر پارکر است که در هفت فصل به مسائل مختلفی درزمینۀ تاریخ‌نگاری پرداخته‌‌اند و مباحثی مرتبط با فلسفۀ تاریخ و روش تحقیق در تاریخ را نیز موردبررسی قرار داده‌‌اند. نویسندگان تأکید خود را بر علم تاریخ (تاریخ به‌مثابۀ گزارش) قرار داده و مؤلفۀ اساسی در جستار‌‌های تاریخی را ...
بیشتر
کتاب مقدمه‌ای بر تاریخ‌نگاری نوشتۀ راجر اسپالدینگ و کریستوفر پارکر است که در هفت فصل به مسائل مختلفی درزمینۀ تاریخ‌نگاری پرداخته‌‌اند و مباحثی مرتبط با فلسفۀ تاریخ و روش تحقیق در تاریخ را نیز موردبررسی قرار داده‌‌اند. نویسندگان تأکید خود را بر علم تاریخ (تاریخ به‌مثابۀ گزارش) قرار داده و مؤلفۀ اساسی در جستار‌‌های تاریخی را بررسی مکاتب تاریخی و فکری دانستهاند. ازاینروی، نویسندگان به مباحث و مکاتبی چون تاریخ‌نگاری حزب ویگ، اندیشۀ پیشرفت، نازیسم، جنسیت در تاریخ، مارکسیسم، و تاریخ فرهنگی پرداخته‌‌اند. بخشهای مزبور می‌تواند سرنمونی جهت بررسی مکاتب فکری و تاریخی باشد. علاوهبراین، نویسندگان فصلی را نیز به روش نوشتن مقاله در دورۀ کارشناسی اختصاص داده‌‌اند که درسنامۀ نافعی فراروی دانشجویان مینهد. مقالۀ حاضر، که با رویکرد تحلیلی بهنگارش درآمده، به بررسی انتقادی کتاب مقدمه‌ای بر تاریخ‌نگاری پرداخته و به این نتیجه رسیده که کتاب موردبررسی علیرغم ضعفها، ایرادات نگرشی وارد بر نویسندگان، و زاویۀ دید محدود آنان راهنمای سودمندی درزمینۀ نگارش مقاله در دورۀ کارشناسی و الگوی مطلوبی برای بررسی مکاتب تاریخی است.
