اقتصاد
محمدامیر ریزوندی؛ روحاله ابوجعفری؛ محمد عظیمزاده آرانی
چکیده
با طرح اقتصاد دانشبنیان بهعنوان شکل جدیدی از الگوی توسعۀ اقتصادی، شاهد انتشار کتب و مقالات پژوهشی بسیاری طی سالهای اخیر در داخل و خارج از ایران بودهایم. یکی از همین آثار، کتاب اقتصاد دانشبنیان: مبانی، مفاهیم، روششناسی است که بهتازگی منتشر شده است و مقالۀ حاضر به معرفی و نقد محتوایی آن میپردازد. از نظر محتوایی، با توجه ...
بیشتر
با طرح اقتصاد دانشبنیان بهعنوان شکل جدیدی از الگوی توسعۀ اقتصادی، شاهد انتشار کتب و مقالات پژوهشی بسیاری طی سالهای اخیر در داخل و خارج از ایران بودهایم. یکی از همین آثار، کتاب اقتصاد دانشبنیان: مبانی، مفاهیم، روششناسی است که بهتازگی منتشر شده است و مقالۀ حاضر به معرفی و نقد محتوایی آن میپردازد. از نظر محتوایی، با توجه به تاکید نویسندگان بر اهمیت دانش ضمنی و قرار دادنِ آن در کانون بحثها میتوان رویکرد آنها به اقتصاد دانشبنیان را تطوری دانست و همچنین نظر به تاکید بر نهادها برای بسترسازیِ اقتصاد دانشبنیان، چارچوب تحلیلیِ آنها اقتصاد نهادی است. کتاب از جامعیت خوبی برخوردار است، اما بهطور کامل منطبق با عنوان انتخابی که از روششناسی در آن نام برده شده نیست. همچنین، ضمن اتکای نظریهها بر شواهد آماری، اما قدیمی بودن آمارِ ارائهشده، روزآمدسازیِ منابع و گزارشهای مورداستفاده را ضروری میسازد. جای دیدگاههای مختلف به اقتصاد دانشبنیان و بحث دربارۀ پیچیدگیهای حقوق مالکیت دانش نیز در کتاب خالی است. اما در کل، کتاب توانسته است با زبانی روشن و ساده، مبانی و مفاهیم اقتصاد دانشبنیان را به مخاطبان ارائه کند.
مدیریت و سیاستگذاری
رسول رنجبریان؛ زینب دلربائی
چکیده
مدیریت دانش یکی از بهترین روشها برای حفظ و بهرهوری از سرمایههای دانشی است. مدیریت دانش ابزاری مدیریتی و فرایند ایجاد ارزش از داراییهای نامرئی سازمان است. هدف این مقاله نقد و بررسی انتقادی کتاب مبانی و نظریۀ مدیریت دانش دینبنیان و کاربردهای آن، اثر حسنعلی نعمتی شمسآباد، است. در این مقاله، تلاش میشود تا با رویکرد ...
بیشتر
مدیریت دانش یکی از بهترین روشها برای حفظ و بهرهوری از سرمایههای دانشی است. مدیریت دانش ابزاری مدیریتی و فرایند ایجاد ارزش از داراییهای نامرئی سازمان است. هدف این مقاله نقد و بررسی انتقادی کتاب مبانی و نظریۀ مدیریت دانش دینبنیان و کاربردهای آن، اثر حسنعلی نعمتی شمسآباد، است. در این مقاله، تلاش میشود تا با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، با ذکر شواهد، مستندات، و برمبنای معیارهای ارزیابی معرفیشده توسط شورای نقد و بررسی متون و کتب علوم انسانی، به نقد منصفانه و بدون سوگیری کتاب مذکور پرداخته شود. ابزار نقد کاربرگ نقد کتب درسی و دانشگاهی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی بود. نقدها از دو نظرگاه شکلی و محتوایی ارائه شدند. بر این اساس، نقاط قوت اصلی کتاب جامعیت محتوا، نگرش سیستمی، دیدگاه منسجم و ساختارمند به موضوعات، سازواری اثر با حکمت اسلامی، و الگوبرداری در منابع علمی ـ دانشگاهی، باتوجهبه منابع اسلامی، است. از کاستیها و نقاط قابلارتقا در کتاب این است که اثر رویکرد نظری دارد تا کاربردی. این مقاله با نگاه انتقادی بر ابعاد صوری و محتوایی اثر و با اتکا به استنادات پژوهشی سعی کرده است تا بر غنای مباحث کتاب بیفزاید.
علوم سیاسی
حمید سجادی
چکیده
سنت با صورتبندی اندیشه و اندیشهورزی تحولات در جوامع را جهتدهی میکند و با کتمان تاریخیبودنش سلطۀ خویش را بر قرائت معاصر میگستراند. بااینحال، چهارچوبهای تحلیل این حوزه هیچکدام آشکار نمیسازند که قدرت چگونه دانش و تولیدات فکر دینی را منقاد ساخته و آنها را درجهت راهبردها و اهداف خود بهخدمت گرفته است. با ...
بیشتر
سنت با صورتبندی اندیشه و اندیشهورزی تحولات در جوامع را جهتدهی میکند و با کتمان تاریخیبودنش سلطۀ خویش را بر قرائت معاصر میگستراند. بااینحال، چهارچوبهای تحلیل این حوزه هیچکدام آشکار نمیسازند که قدرت چگونه دانش و تولیدات فکر دینی را منقاد ساخته و آنها را درجهت راهبردها و اهداف خود بهخدمت گرفته است. با این توضیح، تحلیل قدرت و دانش در ایران دورۀ اسلامی، در رفع این خلأ و با اتخاذ رویکردی گفتمانی، تلاش میکند تا نشان دهد که گفتمان اسلامی چگونه و با چه سازوکاری به برجستهسازی و حاشیهرانی مفاهیم متکثر میپردازد، و چگونه یک مفهوم مرکزی را بسط میدهد و آن را فرازمانی/ مکانی تصویر میکند. مؤلف پاسخ بهاین سؤال را جستوجو میکند که دانش سیاسی از کجا ظاهر و به کجا ختم میشود. بااینحال، در ارزیابی این اثر آشکار میشود که مرزهای گفتمانی دانش سیاسی در دورۀ میانه و جدید تعریفی مشخص نمییابند؛ همچنین متن مشخص نمیسازد الگوهای سیاسیای که طرد شدهاند تا نظم موجود تنها الگوی ممکن و مشروع زندگی سیاسی تثبیت شود کداماند. بااینوصف، انتظارات از اتخاذ پیشفرضهای تحلیل گفتمانی همراه با سایر دقایق موجود در متن محور ارزیابی این اثر قرار گرفته است.
علوم اجتماعی
فرهنگ ارشاد
چکیده
موضوع این مقاله بررسی و ارزیابی نقاط قوت و ضعف کتابی است که مشخصات آن در سطور بالا ذکر شده است. هدف کلی نویسندۀ مقالۀ حاضر، فهم بیشتر و دقیقتر قلمرو موضوعی جامعهشناسی شناخت (یا با عنوان مناسبتر جامعهشناسی معرفت یا دانش) و تأکید بر اهمیت این شاخۀ جامعهشناسی است و هدف ویژۀ بررسی و ارزیابی اثر تألیفی استاد منوچهر آشتیانی1 ...
بیشتر
موضوع این مقاله بررسی و ارزیابی نقاط قوت و ضعف کتابی است که مشخصات آن در سطور بالا ذکر شده است. هدف کلی نویسندۀ مقالۀ حاضر، فهم بیشتر و دقیقتر قلمرو موضوعی جامعهشناسی شناخت (یا با عنوان مناسبتر جامعهشناسی معرفت یا دانش) و تأکید بر اهمیت این شاخۀ جامعهشناسی است و هدف ویژۀ بررسی و ارزیابی اثر تألیفی استاد منوچهر آشتیانی1 این است که بدانیم کتاب حاضر تا چه اندازه ما را درجهت رسیدن به هدف کلی کمک میکند. نویسندۀ کتاب کوشش دارد تا طرح مانهایم از این شاخۀ جامعهشناسی را با نگاه انتقادی شرح دهد. آشتیانی پس از شرح زندگی علمی مانهایم در مجارستان، آلمان، و انگلستان و تأثیر فضای علمی این سه کشور در رویکرد او در جامعهشناسی معرفت، سپهر جامعهشناسی شناخت (یا معرفت) مانهایم را تشریح میکند و سپس مفاهیم و مقولات اصلی جامعهشناسی شناخت او را بهطور خلاصه و برجسته نشان میدهد و سرانجام به نقد عناصر اصلی دیدگاه مانهایم در این شاخۀ جامعهشناسی میپردازد.
علوم سیاسی
میثم قهرمان
چکیده
دغدغۀ اصلی این نوشتار مقابله با عقلانیت حاکم بر علوم انسانی است که تألیفات و کلاسهای درس «فوکوی بیخطر و بههنگام» را ممکن میکند، عقلانیتی که فوکو را برای بازتولید روابط استاد ـ دانشجویی و نگارش رسالهها و کتب علمی از آنِ خود کرده است. طبق این عقلانیت، ابتدا فوکو دورهبندی میشود و سپس این دورهها توسط استادی تدریس میشوند ...
بیشتر
دغدغۀ اصلی این نوشتار مقابله با عقلانیت حاکم بر علوم انسانی است که تألیفات و کلاسهای درس «فوکوی بیخطر و بههنگام» را ممکن میکند، عقلانیتی که فوکو را برای بازتولید روابط استاد ـ دانشجویی و نگارش رسالهها و کتب علمی از آنِ خود کرده است. طبق این عقلانیت، ابتدا فوکو دورهبندی میشود و سپس این دورهها توسط استادی تدریس میشوند که بهمنزلۀ سوژه روبهروی ابژۀ فوکو قرار گرفته است و شیوۀ ارجاعات علمی را بهطور دقیقی رعایت میکند؛ درحالیکه فوکوی حقیقی (حقیت نه بهمعنای ارجاعات دقیق سوژه به ابژۀ آثار فوکو) فوکوی نابههنگامی است که در زمانِ حال زیستی درونماندگار را توسعه میدهد. بنابراین، برای مقابله با فوکوی دانشگاهیشده باید خوانشی از فوکو ارائه داد که دارای هیچ دورهبندیای نیست (حتی نباید دورهها را مرتبط با یکدیگر فهم کرد)، زیرا این دورهبندیکردنها فضا را برای بهتسخیر درآوردهشدنِ فوکو توسط نیروهای عقلانیت دانشگاهی فراهم میکند. درنتیجه، باید روش فوکو را سوژهشدن و تولید مدام امر نابههنگام دانست که سوژهمنقادسازیهای دانش و روابط قدرت درونماندگارِ سوژه بهمثابۀ زیستی درونماندگارند.
زبانهای خارجی
علی درخشان؛ فرزانه شکی
چکیده
در دورانی که جهانیشدن اقتصادی، فرهنگی، و آموزشی روزبهروز درحال رشد و توسعه است، ضرورت دسترسی به چهارچوبی منسجم و جامع برای آمادهسازی و آموزش معلمان بهوضوح احساس میشود. در کتاب حاضر، چهارچوبی بدیع و کاملاً نو معرفی شده است که با استناد به آن معلمان آیندهنگر را میتوان به نیروهای متفکر راهبردی، پژوهشگران اکتشافی، و ...
بیشتر
در دورانی که جهانیشدن اقتصادی، فرهنگی، و آموزشی روزبهروز درحال رشد و توسعه است، ضرورت دسترسی به چهارچوبی منسجم و جامع برای آمادهسازی و آموزش معلمان بهوضوح احساس میشود. در کتاب حاضر، چهارچوبی بدیع و کاملاً نو معرفی شده است که با استناد به آن معلمان آیندهنگر را میتوان به نیروهای متفکر راهبردی، پژوهشگران اکتشافی، و معلمان تحولآفرین تبدیل کرد. مهمترین انگیزۀ نویسنده برای ارائۀ این مدل چندواحدی اشاره به توانمندی معلمان برای نظریهپردازی آنچه در عمل انجام میدهند و به مرحلۀ عمل رساندن نظریههایشان بوده است تا با استناد به آنها بتوانند به شناختی کلی دربارۀ رویدادهای کلاسهای درس زبان خارجی برسند. مؤلفهها و ویژگیهای ارزشمندی مثل اهداف صریح و آشکار، دانش تخصصی، قدرت تحلیل، ساختار مدون، و اصطلاحهای مرجع، و نثر سلیس این اثر را به منبعی مستند و معتبر در حوزۀ آموزش معلمان زبان خارجی برای مقاطع تحصیلات تکمیلی، پژوهشگران، دانشجویان، معلمان فعال، و مدرسان برجسته میکند. باوجوداین، مدل حاضر به مسائلی همچون هوش هیجانی، هوش چندگانه، هوش اجتماعی، تمایل به برقراری ارتباط، نوازه، کاربردشناختی اجتماعی و کاربردشناختی زبانی، نیازهای تکنولوژیمحور، و انگلیسی برای اهداف ویژه اشاره نکرده است. نکات دیگری درمورد جنبههای ظاهری، ساختاری، و محتوایی این اثر قابلذکر است.