چکیده چکیده
 هدف این مقاله، نقد و بررسی کتاب اجتماع­آینده (The Coming Community) تألیف جورجو آگامبن، فیلسوف و نظریه­پرداز معاصر ایتالیایی است. اثر مزبور یکی از متون برجسته در حوزۀ فلسفۀ­سیاسی و اندیشه­­انتقادی است که در چارچوب سنت فکری چپ­نو جای می­گیرد. آگامین در این کتاب می کوشد با تفکر درباره زبان به‌درون سیاست نظری و عملی گام بردارد و از این طریق مفاهیم بنیادین سیاست غرب را به چالش بکشد و اجتماع­آینده (موردنظر خود) را از دل تجربۀ ناب­زبانی بنا نهد. به عقیدۀ آگامبن نوعی شکاف و دوگانگی در سنت­سیاسی و فلسفی غرب وجود دارد که ناشی از دوگانگی­های «فونه» (صوت یا آوای­طبیعی و حیوانی) و «لوگوس» (کلام دلالت­گر انسانی)؛ حیات طبیعی (زوئه) و حیات­مدنی و سیاسی (بیوس) و در یک کلام دوگانگی میان طبیعت و تمدن است. به‌نظر می­رسد آگامبن به‌دنبال تعریف­جدیدی از زیست­سیاست (زندگی‌سیاسی) است تا از این طریق بتواند جایگاه­طبیعت را در حیات­مدنی و سیاسی بازیابد. آگامبن در این اثر، به‌تقدس زندگی­سیاسی نمی­اندیشد ومی­کوشد تعلقات‌هویتی اشخاص رااز طریق سهیم­کردن آن‌ها در تجربۀ­زبانی و «تکینگی­ موجود هرچه یا هر طور» بازآفرینی کند

چکیده چکیده
سیاست آوردگاهی به‌حساب می‌آید که در آن قطب‌های متعارض در برابر یکدیگر صف‌کشیده راه را برای آزادی، هژمونی و شکل‌گیری رژیم‌های حقیقت فراهم می سازند. اعتقاد به سیاست به عنوان آوردگاهی که تعارض های هویتی همدیگر را تعیین حدود می نمایند مورد توجه لاکلائو و موف به حساب می آید. این دو در صددهستند تا از دموکراسی های موجود دموکراسی زدایی کرده تا بتوان دموکراسی در فضای پسا دموکراتیک صورت بندی نمایند.بنابر این، بازگشت امر سیاسی نتیجه شالوده شکنی دموکراسی های موجود غربی است بدین گونه که مجموعه های از غیریت ها که دشمن تلقی می شوند به درون گفتمان دموکراتیک راه یافته، رقیب به حساب آیند. فرایند این نقل و انتقال از سیاست و گفتمان به امر سیاسی موضوع این نوشته است. شنتال موف در کتاب بازگشت امر سیاسی تلاش کرده است تا با نقد وضع موجود مردم سالاری‌های مدرن راه را برای ورود غیریت‌ها بر سر خوان مردم سالاری رادیکال و متکثر غربی هموار نماید.

چکیده چکیده
این مقاله تلاش می کند تا با رویکرد انتقادی کتاب درسهای دیپلماسی نوشته جان بردی کیسلینگ را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. کتاب درسهای دیپلماسی مرور خاطرات و تجارب کاری یک دیپلمات آرمانگرای آمریکایی است که به دلیل نارضایتی از تحولات پس از به قدرت رسیدن جورج بوش و خشونت گرایی آمریکا از سمت خود کناره گیری کرده است. کتاب در پانزده فصل با ارائه مثالهای متعدد از عملکرد سیاست خارجی ایالات متحده در نقاط مختلف جهان تلاش می کند تا ضمن تبیین موضوعات مختلف حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی، به نقد عملکرد دستگاه سیاست خارجی آمریکا بپردازد. کیسلینگ بر این باور است که خشونت گرایی و یکجانبه گرایی آمریکا این کشور را به ابرقدرتی منفور در جهان تبدیل کرده است. اگرچه روانی و رسایی متن و استفاده از مثالهای عملی که اکثرا تجارب نویسنده بوده است کتاب را به منبعی جذاب و قابل استناد برای دانش پژوهان تبدیل کرده است اما رویکرد جانبدارانه نویسنده و ضعف مباحث مفهومی و نظری حوزه دیپلماسی از عمده ترین نقاط ضعف این کتاب به شمار می آید.

چکیده چکیده
این مقاله ضمن توجه به مبانی فکری و تحول دیدگاهی جان راز، کتاب قانون ملل را به بحث و بررسی می‌گذارد. جان رالز با تالیف کتاب نظریه عدالت جان تازه‌ای به مباحث فلسفی سیاسی بخشید. در دوره‌ای که اثبات‌گرایی و تخصص برخاسته از علوم دقیقه، سایر معارف را به عنوان «غیرعلم»‌ طرد و نفی می‌کرد، آرای جان رالز نه تنها نقطه عطفی در مباحث فلسفی، بلکه نیز تحولی در تفکر لیبرالیسم به حساب آمد. رالز در کتاب لیبرالیسم سیاسی، ضمن پایبندی به اصول کلی لیبرالیسم در تاکید و تمرکز بر آزادی فردی، آن را به حوزه سیاسی و ساختار بنیادین جامعه محدود کرد و در کتاب قانون ملل، همان نظریه را در سطح بین‌المللی تعمیم داد. گفتنی است که مقاله بیشتر بر معرفی کتاب رالز متمرکز است و نگاه انتقادی در اینجا مد نظر نیست؛ هرچند که نقدهای چند از سنت اندیشه لیبرال و نقدهایی نیز از خارج از محدوده لیبرالیسم بر این کتاب، نقل می‌شوند.

چکیده چکیده
با بروز  انقلاب رفتاری در دهه‌های 1950 و 1960 رشته روابط بین‌الملل (International Relations) به‌عنوان یکی از رشته‌های مهم علوم انسانی دچار یک شکاف درون‌رشته‌ای شد و به دو زیرشاخه مهم تجزیه و تحلیل سیاست خارجی (Foreign Policy Analysis) و سیاست بین‌الملل (International Politics) با هویت‌هایی متمایز تقسیم شد. در مرکز این تقسیم‌بندی دولت (State) قرار داشت که هر یک از این زیر شاخه‌ها سعی می‌کردند از منظر و سطحی متفاوت به آن بپردازند. در همین راستا بسیاری چه در قالب کتاب و یا مقاله در زمینه تجزیه و تحلیل سیاست خارجی دولت‌ها به‌طور کل و یا به‌طور موردی و خاص به‌رشته تحریر درآمده‌اند. یکی از این آثار کتاب الگوهای تصمیم‌گیری در سیاست خارجی ایران  نوشته سیدرضا موسوی‌نیا است که در این مقاله بررسی و نقد خواهد شود. لذا ابتدا در مقدمه به معرفی کلی اثر و شناسایی مولف پرداخته خواهد شد، سپس در مبحث دوم در دو محور جداگانه به بررسی امتیازات شکلی و محتوایی اثر و نهایتا در مبحث سوم با دیدی انتقادی به بررسی کاستی‌های شکلی و محتوایی کتاب مربوطه پرداخته خواهد شد، نتیجه نیز مبحث پایانی این پژوهش را به خود اختصاص خواهد داد.

چکیده اسپریگنز در کتاب «فهم نظریه‌های سیاسی» بین علم سیاست و نظریه سیاسی تفکیک قایل می‌شود بحران‌ها و مشکلات در قلمرو سیاست آمریکایی صاحبنظران شبیه به او را به این امر سوق می‌دهد که عمل‌زدگی افراطی در سیاست امریکایی باعث‌شده تا سیاست از غایت اصلی خود که مدیریت امر و خیر عمومی است، دور افتد. این مساله، انگیزه‌ای برای نوشتن این مقاله شد. تا نشان دهیم که در کنار سهم بالای علم سیاست در تحلیل و شناخت سیاست عملی، سهم نظریه سیاسی نیز دیده و این مدعا تبیین شودکه نظریه سیاسی برای اسپریگنز اگرچه جایگزین علم سیاست نمی‌شود؛ به‌صورت زیربنایی مسئولیت‌های سیاست را در نسبت با غایات و آرمان‌های کلاسیک‌های اندیشه سیاسی غرب دوباره طراحی می‌کند .
روش این مقاله تبیینی و براساس الگوی نویسنده کتاب یعنی تمرکز بر منطق درونی در نظریه سیاسی و نیز تبیین مفهوم «نسبت» به‌عنوان مقوله واجد دو طرف مستقل و متضمن شاخص‌های درونی امر رابطه است .
نتیجه این که خصلت عمل‌زدگی سیاست گاه غایت اصلی آن را که پی‌گیری خیر عمومی است، از دسترس سیاست عملی خارج می‌کند. نظریه سیاسی می‌تواند با داشتن سویه‌های تشخیصی، انتقادی و کارکرد انضمامی سیاست را به فراموشی امر عمومی زینهار بدهد و متفکران را به چاره‌جویی پیوسته فرا بخواند.

چکیده چکیده  
 رولز با انتشار کتاب «نظریه‌ای درباره عدالت» به‌عنوان یکی از مهمترین فلاسفه سیاسی قرن بیستم مطرح شد.او در این کتاب دو اصل بنیادین را به‌عنوان اصول عدالت برای همه اجتماعات بشری و با وجود تنوع اخلاقی آنها ارائه کرد. رولز در واقع عدالت را معطوف به آزادی تعریف می‌کند و بر مبنای آزادی به دفاع از عدالت می‌پردازد و رویکردی لیبرال به عدالت دارد. لیبرال‌ها و هم ضد لیبرال‌ها این نظریه را نقد کرده‌اند .از میان لیبرال‌ها روبرت نوزیک معتقد است که نظریه عدالت رولز مستلزم دخالت مستمر در امور مربوط به فرد و نقض مداوم آزادی‌های فردی است. اجتماع‌گرایان نیز مهترین منتقدان ضدلیبرال نظریه عدالت هستند که معتقدند این نظریه نه تلقی درستی از اجتماع ارائه می‌دهد و نه برداشت صحیحی از فرد. لیبرالیسم رولزی، جامعه را فقط یک مخاطره و ریسک مشترک برای نیل به مزایای فردی می‌داند و فرد را نیز به صورت منتزع از پیوندهای اجتماعی تلقی می‌کند. درحالیکه این غایات و اهداف و مشارکت فرد در اجتماعات مختلف است که هویت و موقعیت او را مشخص می­کند و خصلت‌های اخلاقی خاصی را  به زندگی و حیات فرد، اعطا می­کند.

چکیده چکیده
مواجهه ایرانیان با مدرنیته، چه از منظر مادی و چه از منظر اندیشه‌ای از جمله مسائلی است که در دهه‌های اخیر توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه اندیشه سیاسی و اجتماعی را به خود مشغول داشته است. در این میان، فرزین وحدت در رساله دکتری خود که به صورت کتاب منتشر کرده است بر آن است که متفکران ایرانی در مواجهه خود با مدرنیته، همواره از جهاتی دچار خدشه و فهم نادرست شده‌اند. این مسئله البته وجوه مختلفی دارد که از پذیرش وجه اثبات‌گرای مدرنیته و فراموشی وجه رهایی‌بخش آن گرفته تا بهره‌گیری «باواسطه» از مفاهیم مدرن –چون سوژگی- را در بر می‌گیرد. وحدت بر آن است که با بررسی آراء متفکران ایرانی از اوان جنبش مشروطه تا سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این نقصان را ردیابی کند. با این حال، وی در وفاداری به چارچوب نظری خود چنان اصرار دارد که در برخی از موارد، نکاتی که ضرورتا نسبتی با مدرنیته ندارد را نیز در زمره تاثیرپذیری ایرانیان از مدرنیته جای می‌دهد. متن حاضر بر آن است که با بررسی اثر وحدت، نقدهای احتمالی بر آن را تبیین کند.

چکیده چکیده
چکیده
محور اصلی مقاله حاضر نقد و بررسی کتاب مفهوم امر سیاسی اثر کارل اشمیت است که توسط سهیل صفاری ترجمه و نشر نگاه معاصر آن را به زیور طبع اراسته است. در مقاله حاضر تلاش خواهد شد ضمن معرفی کتاب مفهوم امر سیاسی، نقد و ارزیابی شکلی و محتوایی آن در دستور کار قرار گیرد. این که مسئله یا به عبارتی، دغدغه و محور فکریِ او چیست؟ چه مسئله‌ای او را برانگیخته تا تعمق و تفکر ذهنیِ خود را به صورت یک نظریة سیاسی به رشتة تحریر درآورد؟ نویسنده چه هدفی را در این اثر دنبال می‌کند؟ توجه به زمینه­های کاتولیکی تربیت (و شیفتگی نسبت به قدرت کلیسای کاتولیک در عصر بیسمارک)، در کنار آموزش­های حقوقی (تحقق حقوق به عنوان رسالت دولت) و شکل­گیری تجارب تاریخی مختلفی که در میانة یأس (خشم ناشی از وضعیت آلمان تحقیر شدة بین دو جنگ) و امید (نیرومند ساختن رژیم وایمار و امکان بازسازی امر سیاسی)، حوزه­های اصلی نقادی و اندیشه­پردازی اشمیت را در رابطه با نسبت سیاست و اخلاق، لیبرالیسم و دموکراسی و شکل مدرن ساختار سیاسی در قالب دولت شکل داده است.