پژوهشی انسان شناسی
چرخش از بدن به‌مثابة امر الهیاتی به‌سوی رویکرد فرهنگی ـ اجتماعی به آن مطالعه‌ای دربابِ درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن در ایران

محمدامیر احمدزاده

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 1-23

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.24904.1508

چکیده
  خوانش فرهنگی ـ اجتماعی یکی از مهم‌‌ترین رویکردهای تاریخ فرهنگی است که در کتابِ درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن در ایران بر آن تأکید شده است. در این نوشتار، بررسی روش‌شناسی و محتوای متن اثر یادشده با این پرسش آغاز می‌شود که بهره‌‌گیری از رویکرد گفتمانی در تاریخ فرهنگی بدن چه تأثیری در نگاه مؤلفان کتاب و خوانش آنان از منابع و رخدادهای ...  بیشتر

پژوهشی انسان شناسی
انسان و اخلاق خلیفه‌گرا بنیان‌های اخلاق عرفانی امام خمینی (ره)

مهدی براتی فر؛ هادی وکیلی

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 25-45

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.30037.1773

چکیده
  نظریه‌های اخلاق هنجاری از سه نوع اخلاق وظیفه‌گرا، اخلاق نتیجه‌گرا، و اخلاق فضیلت‌گرا سخن می‌گویند و مبانی و دیدگاه‌های مربوط به هر سه نوع اخلاق مزبور نزد متفکران مسلمان دیده می‌شود. در این‌جا می‌توان از مفهومی جدید از اخلاق با عنوان «اخلاق خلیفه‌گرا» سخن گفت که برمبنای مماثلت و جانشینی بین انسان و خدا یا به‌تعبیری رب ...  بیشتر

پژوهشی علوم سیاسی
مواجهة گفتمان‌های فکری عربی با مدرنیته: معرفی و نقد کتاب عرب و مدرنیته: پژوهشی در گفتمان مدرنیست‌ها

مجمد علی توانا

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 47-68

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.31725.1903

چکیده
  عبد الإله بلقزیز، فیلسوف مغربی (مراکشی)، در کتاب عرب و مدرنیته: پژوهشی در گفتمان مدرنیست‌ها، شیوۀ مواجهۀ گفتمان‌های فکری معاصر عربی (اصالت، اصلاح‌طلب و لیبرال) با مدرنیته را بررسی و این پرسش را طرح می‌کند که چرا این گفتمان‌ها موفق نشده‌اند راهی به‌سوی مدرنیتۀ عربی بازکنند؟ از نظر بلقزیز مشکل اصلی به چهارچوب نظری این گفتمان‌ها ...  بیشتر

پژوهشی انسان شناسی
انسان‌شناسی فلسفی؛ مدخلی بر انسان‌شناسی ساحتی نقد کتاب انسان‌شناسی فلسفی

سید حسین حسینی

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 69-93

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.5565

چکیده
  این مقاله به معرفی و نقد کتاب انسان‌شناسی فلسفی، اثر هانس دیرکس، می‌پردازد. نویسنده در این کتاب به گزینش متونی حاوی دیدگاه‌های آموزشی در ذیل موضوع بحث پرداخته است که عمدتاً بدون تحلیل جامع و نظام‌‌مندی عمیقی طرح شده‌‌اند. در این مقاله، پس از اشاره به چهار سطح از انسان‌شناسی فلسفی نزد دیرکس و نقد آن، از اهمیت توجه‌ به رویکرد جدید ...  بیشتر

پژوهشی انسان شناسی
نگاهی به کتاب ماندن در وضعیت آخر

اکبر زارع شاه آبادی؛ حمیده شیری محمدآباد

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 95-110

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.20779.1363

چکیده
  چکیدهیکی از الگوهای نظری که در دو دهۀ گذشته باتوجه‌به تغییر پارادایمی در الگوی توسعه و تأکید بر توسعۀ انسانی و اجتماعی بیش‌ازپیش موردتوجه قرار گرفته پرورش انسانی پویاست. درواقع، نوع نگاه به انسان و نوع نیازهای انسان دگرگون شده و پرورش انسانی خوب به‌لحاظ روانی و اجتماعی به یکی از اهداف جوامع تبدیل شده است. یکی از مشهورترین روان‌پزشکانی ...  بیشتر

پژوهشی علوم سیاسی
نقد و بررسی جهانی‌شدن و تنوع فرهنگی

حمید سجادی

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 111-135

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.31460.1885

چکیده
  جهانی‌‌‌شدن با توسعۀ ارتباطات جمعی در گسترۀ جهانی هم‌راه است. درمورد میزان و نوع تأثیراتی که جهانی‌‌شدن و ارتباطات جهان‌‌وطنی در تحولات فرهنگی داشته است نظریه‌های گوناگونی وجود دارد که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها نظریۀ هم‌گرایی فرهنگی و نظریۀ قطبی‌‌شدن فرهنگی است. از مهم‌ترین چالش‌‌های اصلی در این حوزه مسئلۀ رابطۀ تنوع‌‌ فرهنگی ...  بیشتر

پژوهشی علوم سیاسی
طرح و نقد سکولاریسم انتقادی

محمد شجاعیان

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 137-155

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.31808.1910

چکیده
  اندیشمندان لیبرال مدعی‌اند که در نقد به هیچ محدودیتی قائل نیستند، زیرا هر محدودیتی در این زمینه به‌معنای محدودکردن آزادی بیان به‌منزلۀ یکی از مهم‌ترین مصادیق آزادی است. بر این اساس، در گفتمان لیبرال، از توهین به پیامبران الهی به‌منزلۀ یکی از مصادیق آزادی بیان دفاع می‌شود. موضوع محوری کتاب آیا نقد سکولار است؟ همین است. این کتاب ...  بیشتر

پژوهشی روش‌شناسی
نقد و بررسی کتاب رابطۀ منطقی دین و علوم کاربردی

مالک شجاعی جشوقانی؛ سید محمد تقی موحد ابطحی

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 157-179

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.29317.1708

چکیده
  بااین‌که از زمان انتشار نخستین چاپ کتاب رابطۀ منطقی دین و علوم کاربردی بیش از دو دهه می‌گذرد، یکی از منسجم‌ترین آثاری است که موضع این جریان فکری را نمایندگی می‌کند. ازاین‌روی کتاب را شایستۀ معرفی و نقد دانستیم. در این کتاب نویسنده کوشیده است تا باتوجه‌به ادبیات آکادمیک در موضوعاتی ‌هم‌چون علم، تکنولوژی، و توسعه و ‌از‌سوی‌دیگر ...  بیشتر

پژوهشی فلسفه
تحلیل و بررسی کتاب پنجاه مفهوم کلیدی در مطالعات جنسیت از منظری اسلامی ـ ایرانی

مریم صانع پور

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 181-210

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.5581

چکیده
  در این مقاله، کتاب پنجاه مفهوم کلیدی در مطالعات جنسیت، نوشتۀ جین پیلچر و ایملدا ولهان، موردتبیین و تحلیل قرار گرفته ‌‌است. علت انتخاب کتاب نام‌برده از سوی نگارنده این است که باوجود کنج‌کاوی زیاد دربارة مطالعات جنسیت در ایران، اطلاعات علمی صریح و مکفی در این زمینه وجود ندارد. ازاین‌رو، ضروری می‌نماید مفاهیم مبنایی این رشته تحلیل ...  بیشتر

پژوهشی علوم سیاسی
روش‌مندی در خوانش متون کلاسیک بازخوانی انتقادی کتاب بنیادهای اندیشۀ سیاسی مدرن

سیدمحسن علوی‌پور

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 211-232

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.31507.1887

چکیده
  روش‌شناسی پژوهشی و بازخوانی تجربۀ علمی مبدعان روش‌های مختلف برای هر پژوهش‌گر علوم انسانی بسیار آموزنده است. در حوزۀ اندیشۀ سیاسی نیز، باتوجه‌به تنوع روش‌شناسی‌ها و دستاوردهای آن‌ها برای پیش‌برد فعالیت‌های علمی، این امر از اهمیت بیش‌تری برخوردار می‌شود. در این‌ میان، رویکردهای هرمنوتیک روش‌شناختی در دهه‌های اخیر درزمینۀ ...  بیشتر

پژوهشی انسان شناسی
واقعیت‌های سیاسی تحقیق در علوم اجتماعی با تمرکز بر کتاب استعمارزدایی از روش

پروین قاسمی

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 233-249

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.5573

چکیده
  کتاب استعمارزدایی در روش در زمرۀ متون ضداستعماری است که با جهت‌گیری‌‌هایی درقبال انسان‌‌شناسی، تحقیق، و علم به‌تحریر درآمده است. از انسان‌‌شناسی تا تحقیق و علم تازمانی‌که در بطن و گسترۀ حضور استعمار واقع شده بود از منظر نویسندۀ کتاب نکوهش شده‌‌اند. شواهدی از تحقیقات غیرانسانی استعمارگران بریتانیایی در نیوزیلند روی مائوری‌ها ...  بیشتر

پژوهشی انسان شناسی
نقد مبانی انسان‌شناختی سبک زندگی در نظریۀ روان‌شناسی فردنگر آدلر از دیدگاه اسلام

امیر قربان پور لفمجانی

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 251-274

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.22672.1431

چکیده
  سبک زندگی تعیین‌کنندۀ جهت‌گیری انسان به زندگی است است که نخستین‌بار در روان‌شناسی از سوی آلفرد آدلر مطرح شد. دیدگاه انسان‌‌شناختی آدلر بر شکل‌‌گیری مفهوم سبک زندگی اثرگذار بوده است. از نظر آدلر، انسان موجودی اجتماعی است که مهم‌‌ترین انگیزه‌‌اش غلبه بر حقارت و نیل به کمال در زندگی با تکیه بر ارادۀ آزاد است. ‌هم‌چنین، انسان ...  بیشتر

پژوهشی انسان شناسی
فضیلت‌گرایی در تقریری انسان‌شناختی مروری بر کتاب The Subject of Virtue: An Anthropology of Ethics and Freedom فاعل فضیلت؛ انسان‌شناسی اخلاق و آزادی

پریسا گودرزی؛ محسن شعبانی

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 275-291

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.5575

چکیده
  انسان‌شناسی اخلاق یکی از رشته‌های نوظهور در مطالعات میان‌رشته‌ای در حوزۀ فلسفۀ اخلاق و انسان‌شناسی است. کتاب فاعل فضیلت؛ انسان‌شناسی اخلاق و آزادی، نوشتۀ جیمز لیدلاو، یکی از تأثیرگذارترین آثار نوشته‌شده در این حوزه است. نویسنده در این اثر کوشیده است مرزهای انسان‌شناسی و فلسفۀ اخلاق را به یک‌دیگر نزدیک کند. بهره‌گیری مؤلف از ...  بیشتر

پژوهشی انسان شناسی
نقدی بر کتاب Not by Genes Alone ناکافی‌بودن ابتنای انسان‌‌شناسی بر ژن‌ها

علی متولی زاده اردکانی

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 293-312

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.5582

چکیده
  نوشتار حاضر به نقد و بررسی کتاب ناکافی‌بودن ابتنای انسان‌‌شناسی بر ژن‌ها، نوشتۀ پروفسور پیتر ریچرسون و پروفسور رابرت بوید، اختصاص دارد. در این مقاله، با مقدمه‌‌ای بر ‌‌مسئلۀ علوم انسانی در جهان و ایران به بررسی ابعاد مختلف این موضوع می‌پردازیم و نقش عوامل زیستی و ژنتیک در شکل‌‌‌گیری رفتار و فرهنگ را مطرح می‌کنیم و سپس به نقد ...  بیشتر

پژوهشی علوم سیاسی
نقد کتاب علیه لیبرالیسم؛ دربارۀ انتقاد واکنشی از لیبرالیسم

حمید ملک زاده؛ احمد خالقی دامغانی

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 313-336

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.31443.1883

چکیده
  در این نوشته تلاش خواهد شد تا، ضمن مطالعه دربارۀ شکل و محتوای کتابِ علیه لیبرالیسم، اثر جان کِکس، این مسئله نشان داده شود که نوعی تلۀ تئوریک بر سراسر کتاب کِکس حاکم است؛ دامی نظری که درنهایت نویسندۀ کتاب را در دست‎یابی به هدفش، یعنی ارائۀ نقدی منسجم از لیبرالیسم، ناکام گذاشته و اثر او را به بیانیه‌ای بلاغی در جدال‌های سیاسی تبدیل ...  بیشتر

پژوهشی علوم سیاسی
جعبه‌ابزار نظریه و امکان درک مفاهیم سیاسی

علی اشرف نظری

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 337-357

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.31724.1902

چکیده
  نظریه به‌عنوان «رویکرد» به‌مثابۀ جعبۀ ‌ابزاری برای ساختن و آزمون تجربی پرسش‌ها و مفاهیم موردنظر قرار می‌‌گیرد. در دهه‌‌های گذشته، بحث دربارة جایگاه نظریه همواره محل مباحثه و مناظرۀ فکری بوده است. آیا نظریه وجود دارد و اساساً ماهیت نظریه چیست؟ چگونه می‌‌توان نظریه را به‌عنوان جعبۀ ابزاری فراگیرتر برای مداخله در فرهنگ‌های ...  بیشتر

پژوهشی علوم سیاسی
نقد و بررسی کتاب زندگی فضیلت‌مند در عصر سکولار

مختار نوری؛ قدرت احمدیان

دوره 20، شماره 7 ، مهر 1399، صفحه 359-381

https://doi.org/10.30465/crtls.2020.31643.1894

چکیده
  کتاب زندگی فضیلت‌‌مند در عصر سکولار اثر فرهنگ رجایی، اندیشمند ایرانی، و چارلز تیلور، فیلسوف کانادایی، است که برپایۀ دغدغه‌‌ای مشترک میان این دو به‌نگارش درآمده است. این دغدغۀ مشترک همان رابطۀ میان «دین و تجدد» و امکان زندگی دین‌دارانه در دنیای مدرن است. کتاب ترکیبی از تألیف و ترجمه است و مطالب آن در چهارچوب الگویِ بحران توماس ...  بیشتر