هنر
ملیحه طهماسبی؛ زینب صابر
چکیده
مطالعات در حوزه هنرهای اسلامی با توجه به اینکه پیشینه زیادی دارد اما همواره با چالشهایی مواجه بوده است. یکی از این چالشهای پیش رو خود واژه هنرهای اسلامی است که در دوره معاصر نظر بسیاری از پژوهشگران داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است. در این مقاله سعی شده کتاب هنر پیرااسلامی (تحلیل انتقادی گفتمانهای مسلط در مطالعات هنراسلامی) ...
بیشتر
مطالعات در حوزه هنرهای اسلامی با توجه به اینکه پیشینه زیادی دارد اما همواره با چالشهایی مواجه بوده است. یکی از این چالشهای پیش رو خود واژه هنرهای اسلامی است که در دوره معاصر نظر بسیاری از پژوهشگران داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است. در این مقاله سعی شده کتاب هنر پیرااسلامی (تحلیل انتقادی گفتمانهای مسلط در مطالعات هنراسلامی) نوشته صادق رشیدی مورد نقد و بررسی قرار گیرد، نویسنده با اشاره به دو گفتمان تاریخی و سنتگرا به نقد آن‌ها پرداخته و بیان می‌کند که هنراسلامی پاسخگوی نیاز مطالعات هنر در جامعه معاصر نیست و پیشنهاد می‌دهد که از گفتمان هنر پیرااسلامی به جای هنراسلامی استفاده شود. مقاله حاضر با بررسی و تحلیل گفتمان تاریخی و سنتگرا به نقاط قوت و ضعف این کتاب و دیدگاه منتقدان پرداخته است. اگر چه میتوان گفت همراستا با نظر نویسنده کتاب گفتمان هنراسلامی پاسخ گوی جغرافیای گسترده سرزمینهای اسلامی نیست، اما گفتمان هنر پیرااسلامی مطرح شده در این کتاب نیز باید روششناسی واضح تری ارائه دهد.
هنر
سمیرا عرب؛ سید عبدالمجید شریف زاده
چکیده
مقاله پیش رو با رویکرد توصیفی انتقادی به نقد و بررسی «واژهنامۀ توصیفی خاتمسازی» به قلم نسرین طباطبایی پرداخته است؛ کتاب مذکور در سال 1382 به رشته تحریر درآمده است. در این راستا جنبههای صوری و ساختاری کتاب به لحاظ رعایت اصول نگارش علمی و همچنین محتوایی به لحاظ اهمیت مطالب و چیستی آن مورد بررسی واقع شده است. در شرایطی که مطالعات ...
بیشتر
مقاله پیش رو با رویکرد توصیفی انتقادی به نقد و بررسی «واژهنامۀ توصیفی خاتمسازی» به قلم نسرین طباطبایی پرداخته است؛ کتاب مذکور در سال 1382 به رشته تحریر درآمده است. در این راستا جنبههای صوری و ساختاری کتاب به لحاظ رعایت اصول نگارش علمی و همچنین محتوایی به لحاظ اهمیت مطالب و چیستی آن مورد بررسی واقع شده است. در شرایطی که مطالعات کتاب‌خانه‌ای خاتمکاری اندک و با ابهاماتی مواجه بوده، نوشتار منابع هر چند با کاستی‌هایی دارای ارزشهای معنوی برای خاتمکاری محسوب میگردد. در این کتاب مؤلف توانسته برای نخستین بار واژگان تخصصی خاتمکاری را گردآوری و توصیف نماید که ارزش‌مند و درخور تحسین است؛ در عین حال نقصهایی در روش ارائه، توصیف ناکافی در تعاریف واژگان و اصطلاحات تخصصی، فقدان برخی واژههای ضروری نیز بر آن مترتب است. از نظر صوری به لحاظ شیوه نگارش، نظام ارجاعدهی، ایرانیک نکردن برخی واژهها و .. در کتاب دیده می‌شود. همچنین از نظر محتوایی ایرادهایی مانند نبود حد و مرز دقیق میان تعاریف برخی مدخلها، تعاریف کوتاه و ناقص، فقدان برخی واژههای ضروری، عدم ارجاع مناسب و نبود فهرست به چشم می‌خورد. در این پژوهش سعی شده علاوه بر تبیین نقصان به بازتعریف واژگان نیز پرداخته شود.
هنر
زهرا حسین آبادی؛ نگار آویشی
چکیده
انسان در دوره‌های مختلف هنر را بهصورت ابزاری درآورده تا بهکمک آن بتواند احساسات درونیاش را بیان و بر ترسهایش غلبه کند. کتاب هنر هم‌چون درمان را آلن دوباتن و جان آرمسترانگ در زمینۀ هنردرمانی تدوین و نگارش کرده‌اند و مهرناز مصباح آن را به فارسی ترجمه کرده است. این کتاب با هدف تبیین کارکردهای گوناگون هنر در زمینههای ...
بیشتر
انسان در دوره‌های مختلف هنر را بهصورت ابزاری درآورده تا بهکمک آن بتواند احساسات درونیاش را بیان و بر ترسهایش غلبه کند. کتاب هنر هم‌چون درمان را آلن دوباتن و جان آرمسترانگ در زمینۀ هنردرمانی تدوین و نگارش کرده‌اند و مهرناز مصباح آن را به فارسی ترجمه کرده است. این کتاب با هدف تبیین کارکردهای گوناگون هنر در زمینههای مختلف روحی و روانی، اقتصادی، و غیره به‌رشتۀ تحریر درآمده و اگرچه در پارهای از مباحث هنر به‌نوعی فدای درمان می‌شود و از ارزش واقعی آن میکاهد، در مواردی نیز رویکردهای ارزندهای ارائه می‌کند. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به نقد انتقادی کتاب پرداخته است. روی سخن نوشتار حاضر با کیفیت شکلی و محتوایی نسخۀ ترجمۀ فارسی این کتاب است و نقد و بررسی کتاب اصلی محل تمرکز نخواهد بود. پس از مطالعۀ این کتاب میتوان چنین استنباط کرد که هدف نویسندگان از نگارش آن این است که هنر را از جایگاه اصلیاش به زیر بکشند. ازاینرو، شاید هنردوستانی که به نظریۀ «هنر برای هنر» معتقدند با مطالب این کتاب مخالف باشند. کتاب حاضر نگاهی افلاطونی به هنر دارد و هنر را فقط درصورتی ارزش‌مند میداند که بتواند به درمان مشکلات روانی انسان‌‌‌ها بپردازد.
هنر
علیرضا طاهری؛ حامد کریمی افشار
چکیده
سعید عقیقی در کتاب رازهای جدایی: سینمای اصغر فرهادی فیلم‌های فرهادی را، از اولین فیلم سینمایی او تا فروشنده، ارزیابی می‌کند. او بر معرفی و تحلیل الگوهای روایی داستانها و نقد نحوۀ شخصیتپردازی و همچنین مقایسۀ آثار فرهادی با سینمای کلاسیک و واقعگرا متمرکز شده است. درکنار آن، بهصورت مختصر، به عناصر بصری، ...
بیشتر
سعید عقیقی در کتاب رازهای جدایی: سینمای اصغر فرهادی فیلم‌های فرهادی را، از اولین فیلم سینمایی او تا فروشنده، ارزیابی می‌کند. او بر معرفی و تحلیل الگوهای روایی داستانها و نقد نحوۀ شخصیتپردازی و همچنین مقایسۀ آثار فرهادی با سینمای کلاسیک و واقعگرا متمرکز شده است. درکنار آن، بهصورت مختصر، به عناصر بصری، اصول فیلمسازی، و همچنین برخی تحلیلهای روانشناختی و خصوصاً جامعهشناختی مرتبط با فیلم‌های اصغر فرهادی نیز نیمنگاهی دارد. نبود انسجام، خصوصاً در حجم بالای توصیفات، پراکندگی مطالب تحلیلی درکنار ایرادهای فنی ـ تخصصی، ازجمله رعایتنکردن اصول روزآمد نگارش کتاب، متغیربودن دستور زبان نوشتاری، بهکارگیری اصطلاحات تخصصی نابهجا درکنار غیرعلمیبودن تئوریها و فرضیات پژوهشی، و همچنین فقدان مبانی نظری نقدهای این کتاب را از سطحی مابین تعدادی نقد ژورنالیستی نسبتاً خوب و تعدادی تحلیل تخصصی ناقص فراتر نمیبرد. مشکل دیگر کتاب تمرکز نویسنده بر بحث درونمایه، روایت، شخصیتپردازی، و غیره است؛ بهگونهایکه مطالب مرتبط با نحوۀ ارائۀ بصری فیلم‌ساز از کمیت و کیفیت لازم برخوردار نیستند و به‌نظر نمیرسد مخاطبِ جویای این مباحث را راضی کند.
هنر
ارسلان مقدس؛ علی شیخ مهدی
چکیده
هدف کتاب راهنمای تولید برنامه‌های تلویزیونی، آشنایی دانشجویان رشته‌ی تولیدِ سیما با تکنولوژیِ دیجیتال در ساخت برنامه‌های تلویزیونی و همچنین ارائهی زیبایی‌شناسی خاص این رسانه برای هرچه بیشتر اثرگذاشتن بر مخاطب است. با استفاده از روش تحلیل کیفی و استفاده از نظریات مکلوهان و بودریار در نقد رسانه‌ها این ...
بیشتر
هدف کتاب راهنمای تولید برنامه‌های تلویزیونی، آشنایی دانشجویان رشته‌ی تولیدِ سیما با تکنولوژیِ دیجیتال در ساخت برنامه‌های تلویزیونی و همچنین ارائهی زیبایی‌شناسی خاص این رسانه برای هرچه بیشتر اثرگذاشتن بر مخاطب است. با استفاده از روش تحلیل کیفی و استفاده از نظریات مکلوهان و بودریار در نقد رسانه‌ها این نتیجه حاصل شد که برای جذب مخاطب و ارائهی عناصر فرمی برای تأثیرگذاری حداکثری، حق انتخاب او در تفسیر، محدود می‌شود و محرومسازی او از بدیلهای ممکن در تصویرِ قابل مشاهده، وجهی ایدئولوژیک به برنامه می‌دهد. معیارسازی در انتخاب فرم بصری برنامهها و پرهیز از نوآوری‌های تصویری در انتخاب اندازه نما، زاویهی دوربین و مواردی از این دست نیز در همین راستا عمل می‌کند. موردی که میتوان آن را سلبِ آزادی مخاطب از تفسیرِ برنامه نامید. نادیده انگاشت.
هنر
مهران سهراب زاده؛ آزاد امیدوار؛ ندا خدا کرمیان گیلان
چکیده
نگارندگان در این پژوهش گفتمان انتقادی فیلم پرواز بر فراز آشیانۀ فاخته را بررسی کرده‌اند. این پژوهش مطالعه‌ای توصیفی و تحلیلی است و از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف برای تجزیه‌و‌تحلیل استفاده شده است. همچنین، در این پژوهش از نظریه‌های فرکلاف، فوکو، و گافمن استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که چهار گفتمان در ...
بیشتر
نگارندگان در این پژوهش گفتمان انتقادی فیلم پرواز بر فراز آشیانۀ فاخته را بررسی کرده‌اند. این پژوهش مطالعه‌ای توصیفی و تحلیلی است و از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف برای تجزیه‌و‌تحلیل استفاده شده است. همچنین، در این پژوهش از نظریه‌های فرکلاف، فوکو، و گافمن استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که چهار گفتمان در فیلم پرواز بر فراز آشیانۀ فاخته وجود دارد: اولین گفتمان انضباط است؛ انضباط از طریق اعضای بیمارستان روانی بر بیماران روانی اِعمال می‌شود؛ گفتمان دوم، گفتمان ساختارشکنی است که بیماران روانی در بیمارستان با ساختارهایی که در بیمارستان روانی وجود دارد مخالفت می‌کنند؛ گفتمان سوم، گفتمان انگ‌زنی است. همچنین، در فیلم نشان داده شده است که بیمارستان روانی، خانواده، و درنهایت افراد جامعه به بیماران روانی انگ زده‌اند و درنهایت گفتمان قدرت نیز در فیلم به‌چشم می‌خورد، قدرت ازسوی اعضای بیمارستان بر بیماران روانی تحمیل می‌شود. از برجسته‌ترین شخصیت‌های این فیلم پرستار راچد و مک‌مورفی است که پرستار راچد نماد قدرت است و مورفی نماد آزادی و رهایی و درواقع قهرمان اصلی فیلم است که قصد دارد بیماران روانی، و به‌قول فوکو دیوانگان، را از زیر سلطۀ نهادهای انضباطی برهاند.
هنر
ملیحه صالحیه یزدی؛ زینب صابر
چکیده
هنر پارچه‌بافی به‌منزلۀ هنری اصیل و سنتی در دورۀ قاجار از اهمیت شایانی برخوردار بود. کتاب هنر پارچه‌بافی در دورۀ قاجار، تألیف زهره روح‌فر، به این موضوع اختصاص دارد. این کتاب در ۱۳۹۱ در انتشارات آرمان‌شهر به‌چاپ رسید. در این مقاله این کتاب از لحاظ محتوایی و فرمی نقد می‌شود. مؤلف در این کتاب با نگاه تحلیلی انواع منسوجات دورۀ قاجار ...
بیشتر
هنر پارچه‌بافی به‌منزلۀ هنری اصیل و سنتی در دورۀ قاجار از اهمیت شایانی برخوردار بود. کتاب هنر پارچه‌بافی در دورۀ قاجار، تألیف زهره روح‌فر، به این موضوع اختصاص دارد. این کتاب در ۱۳۹۱ در انتشارات آرمان‌شهر به‌چاپ رسید. در این مقاله این کتاب از لحاظ محتوایی و فرمی نقد می‌شود. مؤلف در این کتاب با نگاه تحلیلی انواع منسوجات دورۀ قاجار را معرفی می‌کند و با طبقه‌بندی پارچهها ویژگی‌های شاخص آن‌ها را برمیشمارد. در نقد و تحلیل محتوایی نشان داده می‌شود که نگاه تحلیلی نویسنده در توصیف آثار با استناد به منابع دستاول است. همچنین، رویکرد علمی او در طبقه‌بندی اصولی از انواع منسوجات این کتاب را درجایگاه منبع پژوهشی معتبری درزمینۀ هنر صنعت طراحی و تولید پارچه قرار می‌دهد. البته غافلماندن از برخی بخشها و ارائهنکردن مستندات کافی و تحلیلهای قانعکننده در آن‌ها را میتوان از نقاط منفی کتاب دانست. در بخش تحلیل و نقد فرمی نیز نقاط ضعف کتاب درخصوص کمبود منابع تصویری، درج تصویرهای سیاه و سفید در انتهای کتاب، ایرادهای صفحهآرایی، و ویراستاری مطالب بررسی می‌شود.
هنر
مرضیه قاسمی؛ سکینه خاتون محمودی
چکیده
کاشی‌کاری عصر قاجار حوزه‌ای است با دامنه‌ای گسترده و کاربردی که بخشی جدایی‌ناپذیر از پیکرة معماری این دوره به‌شمار می‌آید. رسانة کاشی در ادوار مختلف تاریخ هنر و صناعت ایران همواره در اشکال و با فنون مختلف مورداستفاده بوده، اما عصر قاجار را باتوجه‌به کمیت و برخی نوآوری‌های فنی باید نقطة عطفی در اعتلای هرچه بیشتر این هنر دانست. ...
بیشتر
کاشی‌کاری عصر قاجار حوزه‌ای است با دامنه‌ای گسترده و کاربردی که بخشی جدایی‌ناپذیر از پیکرة معماری این دوره به‌شمار می‌آید. رسانة کاشی در ادوار مختلف تاریخ هنر و صناعت ایران همواره در اشکال و با فنون مختلف مورداستفاده بوده، اما عصر قاجار را باتوجه‌به کمیت و برخی نوآوری‌های فنی باید نقطة عطفی در اعتلای هرچه بیشتر این هنر دانست. کتاب کاشی‌کاری قاجار پژوهشی است مستقل و تصویرمحور که مؤلفِ آن به‌نوعی در جبران کمبود و فقر منابع موجود در این حوزه برآمده و با رویکردی تاریخی و توصیفی، جایگاه مغفول این رسانه را در معماری و فرهنگ ایران بررسی کرده است. این کتاب از منظر ارائة نمونه‌تصاویر فراوان (پژوهش میدانی) درقالب یک مجموعه و شرح و توصیف شاخصه‌های بصری و زیبایی‌شناختی کاشی‌های قاجاری و معرفی ابنیة تاریخی اثری است پیش‌گام و کم‌سابقه؛ درعین‌حال، با نواقص و کاستی‌هایی نیز روبه‌روست. صِرف توجه به کاشی‌هایی که فقط در مطالعات میدانیِ نویسنده مشاهده شده و امروزه وجود دارند و متعاقباً غفلت از مطالعة نمونه‌های تاریخی‌ای که در منابع تصویری و مجموعه‌ها و آرشیوها ثبت شده، نادیده‌گرفتن کاشی‌های کتیبه‌دار (حوزة کتیبه‌نگاری)، ابهام مفهومی در تفکیک و تمایز نقش و مضمون در بخش مربوط به تقسیم‌بندی نقوش، و روزآمدنبودن و ازقلم‌افتادن برخی منابع ازجمله کاستی‌های کتاب است.
هنر
مهران هوشیار
چکیده
تألیف و معرفی منابع دانشگاهی با هدف ارتقای سطح علمی دانشجویان یکی از مهم‌ترین وظایف مدرسان دانشگاه است. در‌این‌میان، در رشته‌هایی چون صنایع دستی و هنرهای اسلامی، که پس از انقلاب به‌منزلۀ رشته‌ای متناسب با فرهنگی ایرانی ـ اسلامی موردتأیید شورای انقلاب فرهنگی قرار گرفت، این کمبود بیش از دیگر رشته‌های علوم انسانی و هنر احساس ...
بیشتر
تألیف و معرفی منابع دانشگاهی با هدف ارتقای سطح علمی دانشجویان یکی از مهم‌ترین وظایف مدرسان دانشگاه است. در‌این‌میان، در رشته‌هایی چون صنایع دستی و هنرهای اسلامی، که پس از انقلاب به‌منزلۀ رشته‌ای متناسب با فرهنگی ایرانی ـ اسلامی موردتأیید شورای انقلاب فرهنگی قرار گرفت، این کمبود بیش از دیگر رشته‌های علوم انسانی و هنر احساس شده است. طی دو دهۀ اخیر برخی از استادان در فعالیت‌هایی پراکنده و بدون نظارتی جامع، اقدام به نگارش متون آموزشی و کتاب‌هایی کردند تا بخشی از بار این معضل را سبک کنند. در‌این‌میان، نقد علمی و تحلیل کتاب‌های آموزشی یکی از راه‌های مؤثر به‌منظور راه‌نمایی برای نگارش منابعی اصیل و با اعتبارسنجی و پایایی قابل‌قبول خواهد بود. در این مقاله تلاش می‌شود کتاب آشنایی با هنرهای سنتی (3) معرفی و به‌لحاظ ساختار شکلی و تحلیل محتوا مورد نقد و بررسی قرار گیرد. نتیجۀ این نگاه انتقادی نشان می‌دهد که بی‌توجهی به روش‌های نوین پژوهش، بی‌دقتی در شیوۀ نگارش، تکرار محتوای مطالب براساس متون پیشین و منابع مشابه، و درنهایت نگاه سطحی به مفاهیمی که نیازمند رویکردی مبتنی‌بر تحلیل محتوا بودند، این کتاب را برای استفادۀ دانشجویان در حوزۀ منابع معتبر دانشگاهی قرار نمی‌دهد.
هنر
داریوش اسماعیلی؛ علیرضا صیاد
چکیده
امپرسیون‌های یک شهر؛ تهران امروز (1356)، اثر خسرو سینایی، یکی از فیلم‌های شاخص ایرانی است که می‌کوشد تا تجربۀ کلان‌شهری تهران مدرن را به مخاطب خود بازنمایاند. فرم و ساختار این اثر تفاوت‌های مشهودی با فیلم‌های مرسوم سمفونی شهری دارد. سینایی درپی ارائۀ ریتم و ضرب‌آهنگ زندگی کلان‌شهری، چنان‌که در سمفونی‌های شهری اتفاق می‌افتد، ...
بیشتر
امپرسیون‌های یک شهر؛ تهران امروز (1356)، اثر خسرو سینایی، یکی از فیلم‌های شاخص ایرانی است که می‌کوشد تا تجربۀ کلان‌شهری تهران مدرن را به مخاطب خود بازنمایاند. فرم و ساختار این اثر تفاوت‌های مشهودی با فیلم‌های مرسوم سمفونی شهری دارد. سینایی درپی ارائۀ ریتم و ضرب‌آهنگ زندگی کلان‌شهری، چنان‌که در سمفونی‌های شهری اتفاق می‌افتد، نیست و بیشتر درپی بازنمایی بارقه‌هایی از تجربۀ زیست کلان‌شهری در جامعۀ ایرانِ درحال‌گذار از سنت به مدرنیته است. پیشینۀ تحصیلی و مطالعاتی سینایی در زمینۀ معماری، در زیبایی‌شناسی این فیلم و جست‌وجوی وی در ماهیت شهر مدرن، به‌خوبی نمود می‌یابد. این پژوهش که با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای صورت گرفته است، با بهره‌گیری از رویکردی میان‌رشته‌ای، می‌کوشد تا به بررسی نحوۀ بازنمایی تجربۀ شهری در این فیلم بپردازد و از این مدخل، دیدگاه فیلم‌ساز درمورد فرایند مدرن‌سازی شهری در دورۀ پهلوی را تحلیل کند. درطول فیلم، فیلم‌ساز به‌گونه‌ای خودارجاعانه بارها به ماهیت رسانۀ سینما در ثبت و جاودانه‌کردن لحظات اشاره می‌کند. فیلم‌ساز به‌خصوص نقش قدرت حاکم در پیش‌برد طرح مدرن‌سازی و شکل‌دهی به انسجام اجتماعی مطلوب را برجسته می‌سازد. تحلیل فیلم، نگاه انتقادی فیلم‌ساز به مدرن‌سازی حکومتی دوران پهلوی را آشکار می‌کند.
هنر
نغمه خرازیان
چکیده
کتاب Symmetries of Islamic Geometrical Patterns تألیف سید جان عباس و عامر شاکر سلمان، دو عضو علمی گروه ریاضی دانشگاه ولز، را آمنه آقا‌ربیع با عنوان هم‌آراستگی در نگاره‌های اسلامی به فارسی ترجمه کرده است. باتوجه‌به تخصص مؤلفان، این کتاب رویکرد متفاوتی به دیگر تألیفات در حوزﮤ نقوش اسلامی دارد که آن را هم برای محققان حوزﮤ هنر اسلامی و هم پژوهشگران ...
بیشتر
کتاب Symmetries of Islamic Geometrical Patterns تألیف سید جان عباس و عامر شاکر سلمان، دو عضو علمی گروه ریاضی دانشگاه ولز، را آمنه آقا‌ربیع با عنوان هم‌آراستگی در نگاره‌های اسلامی به فارسی ترجمه کرده است. باتوجه‌به تخصص مؤلفان، این کتاب رویکرد متفاوتی به دیگر تألیفات در حوزﮤ نقوش اسلامی دارد که آن را هم برای محققان حوزﮤ هنر اسلامی و هم پژوهشگران علوم ریاضی جذاب و مفید کرده است، اما با خواندن ترجمۀ فارسی این کتاب نمی‌توان مباحث آن را دریافت. با رجوع به متن اصلی کتاب، به‌نظر می‌رسد که دریافته‌نشدن مطالب به کیفیت ترجمه مرتبط است. بنابراین، این نقد دربارۀ ترجمۀ فارسی این کتاب است. با هدف ارزیابی این ترجمه، کل متن انگلیسی کتاب با متن ترجمه‌شده مطابقت داده شد. موارد موردنقد در شش بخش مطرح شده‌اند: ۱. ترجمۀ نادرست، ۲. کلمات و عبارات ترجمه نشده، ۳. چند معادل برای یک واژه و چند واژه با یک معادل، ۴. ترجمۀ معکوس، ۵. تغییر در جملات و بند‌های متن اصلی که سبب تغییر در محتوا شده است، ۶. انتخاب معادل‌های نامأنوس. وجود اشکالات جدی و فراوان در ترجمۀ فارسی موجب نامفهوم‌شدن متن و درنتیجه محروم‌شدن خواننده از دیدگاه متفاوت و ارزش‌مند نویسندگان این کتاب شده است؛ مسئله‌ای که لزوم بازنگری در ترجمه را می‌طلبد.
هنر
فاطمه ساعدی؛ زهرا حسین آبادی
چکیده
شوهاز مجموعه‌ای از یادداشت‌های عبدالسلام بزرگ‌زاده، فعال فرهنگی استان سیستان و بلوچستان، است. این کتاب با هدف معرفی هنرها و آداب مردمان این منطقه و بررسی محدودیت‌های پیرامون توسعۀ این استان نگارش شده است. پراکندگی جمعیتی بلوچ، به‌عنوان قومی اصیل در ایران، بیشتر در بخش جنوبی استان است. مردمان این مناطق در زمینه‌هایی اعم از ...
بیشتر
شوهاز مجموعه‌ای از یادداشت‌های عبدالسلام بزرگ‌زاده، فعال فرهنگی استان سیستان و بلوچستان، است. این کتاب با هدف معرفی هنرها و آداب مردمان این منطقه و بررسی محدودیت‌های پیرامون توسعۀ این استان نگارش شده است. پراکندگی جمعیتی بلوچ، به‌عنوان قومی اصیل در ایران، بیشتر در بخش جنوبی استان است. مردمان این مناطق در زمینه‌هایی اعم از پوشش، موسیقی، جشنها، زبان، و آدابورسوم شاخصه‌های فرهنگی منحصربهفردی دارند. تاکنون در زمینۀ ثبت مباحث مرتبط با فرهنگ و هنر بلوچستان ضعیف عمل شده است. کتاب شوهاز از کتاب‌هایی است که سعی در معرفی و ثبت فرهنگ و هنر این منطقه داشته است. هدف از این پژوهش نقد صوری و واکاوی محتوای این کتاب بهروش توصیفی ـ تحلیلی ضمن معرفی اجمالی آن است. نتایج نشان می‌دهد که این کتاب در ارائۀ اطلاعاتی درمورد هنر و ادبیات بلوچی موفق بوده است. عدم انسجام منطقی بین یادداشتها، جامعۀ هدف نامشخص، رعایتنکردن اصول نگارشی، استفاده از مطالب دیگران بدون ارجاعدهی، و ایرادات محتوایی از نقاط ضعف کتاب محسوب میشوند. درعین‌حال، دغدغههای فرهنگی نویسنده و تلاش او در معرفی بلوچستان قابلتقدیر است.
هنر
لیلا غفاری؛ جمال عرب زاده
چکیده
کتاب موردبحث، با عنوان پرتره‌های سلطنتی قاجار، در قالب کتابچه‌ای راه‌نما به‌قلم جولین رابی، پژوهش‌گر حوزۀ هنرهای اسلامی و مدیر اسبق گالری «فریر و سکلر» واشنگتن در ادامۀ نمایشگاه «نقاشی‌های سلطنتی قاجار» در سال 1999 در لندن به‌رشتۀ تحریر درآمده است. هدف مؤلف از نگارش این کتاب، علاوه‌بر معرفی 43 اثر به‌نمایش‌درآمده ...
بیشتر
کتاب موردبحث، با عنوان پرتره‌های سلطنتی قاجار، در قالب کتابچه‌ای راه‌نما به‌قلم جولین رابی، پژوهش‌گر حوزۀ هنرهای اسلامی و مدیر اسبق گالری «فریر و سکلر» واشنگتن در ادامۀ نمایشگاه «نقاشی‌های سلطنتی قاجار» در سال 1999 در لندن به‌رشتۀ تحریر درآمده است. هدف مؤلف از نگارش این کتاب، علاوه‌بر معرفی 43 اثر به‌نمایش‌درآمده در نمایشگاه، تحلیل بصری این آثار در چهارچوبی تاریخی ـ اجتماعی بوده است. بازۀ زمانی موردنظر رابی، نه سراسر عصر قاجار، بلکه سدهای از آن، مشتملبر ابتدای دوران سلطنت فتحعلیشاه تا پایان حکومت ناصرالدینشاه (1212-1313 ق) است، چراکه از منظر مؤلف، این دو پادشاه جایگاهی ویژه در روند تحولات هنرهای بصری و بهعبارت بهتر، تصویر در عصر قاجار داشتهاند. ما نیز در این پژوهش برآنیم تا با مرور شیوۀ ارائه و بررسی آثار تصویری مذکور در این کتاب، الگوی ذهنی مورداستفادۀ رابی را در دستهبندی و معرفی اقلام هنری شناسایی کنیم و برمبنای آن، رویکرد او را به هنرهای بصری عصر قاجار، که آثار آن‌ها اغلب در چهارچوب اصلیترین جریان هنری آن دوران یعنی پیکره‌نگاری درباری خلق شده‌اند، تحلیل کنیم.
هنر
زینب تمسکی؛ مهرداد قیومی بیدهندی
چکیده
مورخ هنر و معماری به‌تصریح، تلویح، آگاهانه، یا ناآگاهانه در کار تفسیر خود رویکردی جمع‌گرا یا فردگرا دارد. خشم و انکارهای برانکو میترویچ یگانه منبعی است که مستقل و از منظری فلسفی ـ تاریخی به تبیین در تاریخ‌نگاری هنر می‌پردازد و با تکیه بر واقع‌گرایی، تبیین جمع‌گرا را ناموجه می‌شمارد. در این مقاله، استدلال‌های متنوع میترویچ ...
بیشتر
مورخ هنر و معماری به‌تصریح، تلویح، آگاهانه، یا ناآگاهانه در کار تفسیر خود رویکردی جمع‌گرا یا فردگرا دارد. خشم و انکارهای برانکو میترویچ یگانه منبعی است که مستقل و از منظری فلسفی ـ تاریخی به تبیین در تاریخ‌نگاری هنر می‌پردازد و با تکیه بر واقع‌گرایی، تبیین جمع‌گرا را ناموجه می‌شمارد. در این مقاله، استدلال‌های متنوع میترویچ استخراج و طبقه‌بندی شده است تا از امکان تبیین جمع‌گرایی بدون این اشکالات بحث شود. اساسی‌ترین ایرادهای طرح‌شده بر تبیین جمع‌گرا ذات‌باوری، نادیده‌انگاری ارادۀ آزاد، مبهم‌‌بودن سازوکار اثرگذاری جمع بر فرد، روشن‌نبودن وضعیت هستی‌شناختی جمع‌ها، انگیزۀ نادرست مورخان از تبیین جمع‌گرایانۀ مبتنی‌بر خودشیفتگی و خودبرتربینی قومی، و ابزار قرارگرفتن برای تنظیم غرور ملی است. با تکیه بر دستاوردهای تازۀ علوم شناختی بحث خواهیم کرد که چه‌طور این اشکالات شامل هر نوع تبیین جمع‌گرایانه در تاریخ نخواهند بود. استقلال شناخت و نفوذناپذیری ادراک دربرابر تفکر مهم‌ترین استدلال میترویچ برای توجیه فردگرایی به‌منزلۀ یگانه راه علمی و واقع‌گرایانۀ تبیین تاریخ است. در این مقاله، موقعیتی را در تاریخ معلوم می‌کنیم که حتی با اتخاذ موضع متافیزیکی و هستی‌شناختی هم‌سو با ماتریالیسم میترویچ، تبیین‌های جمع‌گرای معتدل در تاریخ‌نگاری معماری می‌توانند هم‌چنان معتبر و حتی ناگزیر باشند.
هنر
علی خراشادی؛ داریوش اسماعیلی
چکیده
«رئالیسم» که از قرن نوزدهم میلادی در ادبیات و نقاشی پدیدار شد و تا امروز نیز ادامه دارد جریانی قدرت‌مند از مادی‌شدن هنر است. هنرمند رئالیست منطق و روابطی در اثر هنری خلق می‌کند که از دانش‌های جدید و روابط اجتماعی حاکم بر جامعة مدرن برآمده است. ازسویی، سینما به‌عنوان هنر دوران مدرن، باتوجه‌به ویژگی ثبت تصویر، با رئالیسم نزدیکی ...
بیشتر
«رئالیسم» که از قرن نوزدهم میلادی در ادبیات و نقاشی پدیدار شد و تا امروز نیز ادامه دارد جریانی قدرت‌مند از مادی‌شدن هنر است. هنرمند رئالیست منطق و روابطی در اثر هنری خلق می‌کند که از دانش‌های جدید و روابط اجتماعی حاکم بر جامعة مدرن برآمده است. ازسویی، سینما به‌عنوان هنر دوران مدرن، باتوجه‌به ویژگی ثبت تصویر، با رئالیسم نزدیکی و پیوند عمیقی دارد که از همان نخستین آثار سینمایی برادران لومیر این ویژگی هویدا بود. با افزوده‌شدن صدا و رنگ به فیلم‌های صامت اولیه این پیوند عمیق‌تر شد. از اواسط قرن بیستم، گرایش به واقع‌نمایی اجتماعی افزایش یافت که در آثار نئورئالیست‌های ایتالیا و آرای آندره بازن به‌خوبی خود را نشان می‌دهد. مقالة پیش‌رو، بررسی کتاب ره‌یافتی به رئالیسم، سینما، و بیان مفاهیم دینی، نوشتة وحید حیاتی، است که ظرفیت رئالیسم سینمایی را برای بیان مفاهیم دینی بررسی کرده است و به تمایز رئالیسم معمول در سینما که در جنبش نئورئالیسم به اوج خود می‌رسد و شکلی از رئالیسم سینمایی می‌پردازد که به‌اعتقاد نویسندة کتاب برای بیان مفاهیم دینی مناسب است. در این مقاله، نظریات مهم دربارة مفهوم رئالیسم دینی، که به‌اعتقاد او در آثار مجید مجیدی و به‌خصوص بچه‌های آسمان متجلی می‌شود، بررسی شده و به نقد دیدگاه او دربارة شباهت مفهوم رئالیسم دینی و رئالیسم سینمایی و تفاوت آن‌ها از منظر معرفت‌شناسانه پرداخته شده است.
هنر
احسان ذبیحی فر؛ سید شاهین محسنی
چکیده
این مقاله به نقد، ترجمه، شرح، و تحلیل کتاب النغم، اثر ارزش‌مند و کوتاه یحیی‌بن المنجم، دانشمند قرن سوم هجری اختصاص دارد که در آن روایت اسحاق موصلی از «مکتب غنا قدیم» آورده شده است. این رساله از قدیمی‌ترین آثار در موسیقی نظری است که شیوۀ تحلیلی دارد و درعین‌حال، به سنت شفاهی و عملی موسیقی نزدیک است و با سنت ریاضیاتی ـ فلسفی ...
بیشتر
این مقاله به نقد، ترجمه، شرح، و تحلیل کتاب النغم، اثر ارزش‌مند و کوتاه یحیی‌بن المنجم، دانشمند قرن سوم هجری اختصاص دارد که در آن روایت اسحاق موصلی از «مکتب غنا قدیم» آورده شده است. این رساله از قدیمی‌ترین آثار در موسیقی نظری است که شیوۀ تحلیلی دارد و درعین‌حال، به سنت شفاهی و عملی موسیقی نزدیک است و با سنت ریاضیاتی ـ فلسفی که بعدها غلبه می‌یابد، تفاوت‌های اساسی دارد. محور اصلی رساله، اول بررسی تعداد نغمات اصلی در موسیقی و جایگذاری آن‌ها برروی عود، و دوم شرح نظریۀ «مجرا»ست که ابداع اسحاق موصلی است. در تحلیل نظام نغمگانی المنجم مشخص می‌شود که این نظام شامل ده نغمه و متشکل از دو مجرای بنصر هشتنغمهای و وسطی هفتنغمهای است که قطعاً در دو نغمه اختلاف دارند و در بقیۀ نغمات مشترکاند و نشان داده می‌شود که آن‌چه تا امروز مطرح شده و اینکه نظریۀ مجرا مشابه مد یا گام شمرده شده است صحیح نیست. در این مقاله، علاوه‌بر نقد رساله، متن کامل آن به فارسی ترجمه شده و برمبنای آن، ضمن اشاره به اشکالات شرحهای قدیمیتر و نقد آن‌ها، شرح و تحلیلی سرراست و متنمحور از آرای المنجم ارائه می‌شود.
هنر
سارا صادقی نیا
چکیده
درمیان گنجینة نسخ خطی کتاب‌خانة مرکزی آستان قدس رضوی، نسخة مصور عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات محمد قزوینی خودنمایی می‌کند. پژوهش پیش‌رو، از میان سه نسخة مصور موجود در کتاب‌خانة آستان قدس، نسخة 35212 را انتخاب و از میان نگاره‌ها، نگاره‌های انسانی آن را بررسی و واکاوی کرده است. در نسخة منتخب، 23 نگاره متعلق به انسان‌نگاره‌ها هستند ...
بیشتر
درمیان گنجینة نسخ خطی کتاب‌خانة مرکزی آستان قدس رضوی، نسخة مصور عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات محمد قزوینی خودنمایی می‌کند. پژوهش پیش‌رو، از میان سه نسخة مصور موجود در کتاب‌خانة آستان قدس، نسخة 35212 را انتخاب و از میان نگاره‌ها، نگاره‌های انسانی آن را بررسی و واکاوی کرده است. در نسخة منتخب، 23 نگاره متعلق به انسان‌نگاره‌ها هستند که در دو دسته طبقه‌بندی میشوند. دستة نخست شامل نگاره‌های صور فلکی است که بهشکل مرد یا زن و با ظاهری طبیعی ترسیم شده‌اند و دستة دوم موجودات خیالی هستند که بهشکل ترکیب انسان ـ حیوان تصویر شده‌اند. نگاره‌ها از اسطورهها و داستانهای عامیانه برگرفته و به‌سبک مکتب جلایری ترسیم شده‌اند. در این پژوهش، تلاش می‌شود تا میزان تطبیق متن با نگاره‌های موجود در نسخة منتخب بررسی شود. پژوهش ماهیتی توصیفی ـ تحلیلی دارد و بهروش اسنادی و کتاب‌خانه‌ای صورت گرفته است. نتایج نشان می‌دهد نگاره‌ها درخدمت متن بوده و در عینیتبخشیدن به توصیفات متن و درک بهتر مطالب به خواننده کمک کرده‌اند و هرجا که هنرمند احساس نیاز کرده است، مرز میان خیال و واقعیت را درهم شکسته و جذابیت تصاویر را با قدرت تخیل خود دوچندان کرده است.
هنر
مرتضی صدیقی‌فرد؛ هدیه خزایی؛ مهدی مقیم‌نژاد
چکیده
این پژوهش به‌دنبال تحلیل و بررسی کتاب عکاسی؛ هنر میان‌مایه به روشی ساختارمند است که بخش‌های مختلف کتاب را با روشی توصیفی ـ تحلیلی از منظرهای مختلف بررسی می‌کند. این پژوهش با بررسی خاستگاه کتاب و میزان اثرگذاری مطالب آن پس از گذشت بیش از نیم قرن از تألیفش، با مدنظر قراردادن نسخة ترجمة فارسی، فواید و کاستی‌های آن را بررسی می‌کند. ...
بیشتر
این پژوهش به‌دنبال تحلیل و بررسی کتاب عکاسی؛ هنر میان‌مایه به روشی ساختارمند است که بخش‌های مختلف کتاب را با روشی توصیفی ـ تحلیلی از منظرهای مختلف بررسی می‌کند. این پژوهش با بررسی خاستگاه کتاب و میزان اثرگذاری مطالب آن پس از گذشت بیش از نیم قرن از تألیفش، با مدنظر قراردادن نسخة ترجمة فارسی، فواید و کاستی‌های آن را بررسی می‌کند. همچنین، ترجمة کتاب با مطابقتدادن ترجمة فارسی با نسخة انگلیسی بررسی شد و این رویارویی درنهایت مشخص کرد که کتاب در بخشهایی دچار نزول کیفیت ترجمه شده است و اشتباهاتی دارد. علاوهبراین، این نتیجه بهدست آمد که باتوجه‌به گذشت زمان طولانی از انتشار کتاب و سرعت تغییر حوزههای موردمطالعه در آن، یعنی جامعهشناسی و عکاسی، امروز دیگر بخش اعظم کتاب همانند سالهای ابتدایی انتشار آن موردتوجه نیست و از میزان ارجاع به مطالب آن کاسته شده است. همچنین، به این دلیل که کتاب شامل مقالاتی ناپیوسته است و بهتبع آن دارای نتیجهگیری مشخصی نیست، به‌طور کلی وحدت مناسبی ندارد و ماحصل این شیوه این شده است که هر بخش از آن مستقل از بخش‌های دیگر قابلمطالعه باشد.
هنر
علیرضا طاهری؛ رویا ظریفیان
چکیده
این نوشتار، که پژوهشی توصیفی و تحلیلی است و داده‌های کیفی آن به‌شیوۀ تحقیق کتاب‌خانه‌ای جمع‌آوری شده، با هدف بررسی تحولات سبکی هنر ایران پس از حملۀ مغول سامان یافته است و نگارندگان تلاش دارند ضمن نقد و بررسی کتاب هفت اصل تزئینی هنر ایران، نوشتۀ یعقوب آژند، به این پرسش اساسی پاسخ دهند که چرا در مکتب قزوین دورۀ صفوی از نقوش هفت‌گانۀ ...
بیشتر
این نوشتار، که پژوهشی توصیفی و تحلیلی است و داده‌های کیفی آن به‌شیوۀ تحقیق کتاب‌خانه‌ای جمع‌آوری شده، با هدف بررسی تحولات سبکی هنر ایران پس از حملۀ مغول سامان یافته است و نگارندگان تلاش دارند ضمن نقد و بررسی کتاب هفت اصل تزئینی هنر ایران، نوشتۀ یعقوب آژند، به این پرسش اساسی پاسخ دهند که چرا در مکتب قزوین دورۀ صفوی از نقوش هفت‌گانۀ هنر ایرانی به‌منزلۀ اصول هفت‌گانۀ هنر ایرانی یاد شده است؟ به‌نظر می‌رسد که برکشیدن این نقوش به جایگاه «اصول هفتگانه» هم‌سو با سیاستهای شاه تهماسب و با هدف محدودکردن قدرت قزلباشان صورت پذیرفته باشد. یافتهها نشان می‌دهد که برای نیل به این مقصود نخست کارگاه و کتابخانۀ سلطنتی تبریز، بهمثابۀ کانون ذینفوذ و مروج تفکر قزلباشی، منحل شد و در گام بعد عناصر بصری نگارگری ایرانی در دو حوزۀ اصلی و فرعی قاعدهبندی شدند. قراردادن عناصری نظیر تحرک، رنگپردازی، و ترکیببندی در حوزۀ فرعیات نگارگری ایرانی بهمعنای کاستن از اهمیت اصول حاکم بر شیوۀ قزلباشی بود و درمقابل تأکید بر آرایهپردازی ذیل عنوان «اصول هفت‌گانۀ هنر ایرانی»، ضمن تعیین خطمشی مکتب نوپای قزوین در مسیری متفاوت از مکتب تبریز دوم، اعتباری ویژه به آن میبخشید.
هنر
لیلا غفاری؛ جمال عرب زاده
چکیده
هویت فرهنگی یک جامعه مولود عوامل متعددی چون دین، آداب و سنن، هنر، و به‌طور خاص معماری است که وجه کاربردی آن در زندگی موجب اهمیت آن در شکل‌گیری تمدن‌های باشکوهی مانند اسلام شده است. ازآن‌جاکه بروز و ظهور عینی این تمدن در قالب سازه‌های هنری ارزش‌مند مرهون دانش و مهارت معمارانی برجسته هم‌چون سنان عبدالمنان است، بررسی نوشتارهای برجای‌مانده ...
بیشتر
هویت فرهنگی یک جامعه مولود عوامل متعددی چون دین، آداب و سنن، هنر، و به‌طور خاص معماری است که وجه کاربردی آن در زندگی موجب اهمیت آن در شکل‌گیری تمدن‌های باشکوهی مانند اسلام شده است. ازآن‌جاکه بروز و ظهور عینی این تمدن در قالب سازه‌های هنری ارزش‌مند مرهون دانش و مهارت معمارانی برجسته هم‌چون سنان عبدالمنان است، بررسی نوشتارهای برجای‌مانده از این بزرگان با هدف آشنایی با دیدگاههای بیبدیلشان قابلتأمل خواهد بود. با درنظرداشتن جایگاه خاص سنان در توسعه و پیشرفت معماری عثمانی و نیز اسلامی مطالعه و کندوکاو در متون مربوط به او، به‌خصوص آن‌چه از زبان خود معمار گفته شده، راهگشاست. در این نگاشته برگردان فارسی دو تذکرۀ ارزش‌مند او در کتاب تذکرۀالبنیان و تذکرۀالابنیه: خاطرات معمار سنان موردنقد و بررسی قرار گرفته است. پس از ارائۀ مشخصات فرمی کتاب وجوه تاریخی معماران و معماری دوران پیشامدرن اسلامی، زندگینامۀ استاد سنان، معرفی دو تذکرۀ او و درنهایت، قیاس آن‌ها با رسالهای مشابه به نام رسالۀ معماریه بررسی می‌شود، باتوجه‌به این نکته که قیاس این متون با یکدیگر در فهم بهتر افکار و ذهنیات معماران آن دوران، و به‌خصوص سنان، مؤثر خواهد بود.
هنر
مریم فتحی؛ اشکان رحمانی
چکیده
در این پژوهش اهداف تربیت هنری در محتوای کتاب فرهنگ و هنر پایۀ هشتم بررسی شده است. اهداف تربیت هنری موردبررسی شامل تولید هنری، زیباشناسی، نقد هنری، و تاریخ هنر است که میزان کاربرد این اهداف و نوع آن‌ها در قسمتهای مختلف کتاب مشخص شده است. سؤال اصلی این است: اهداف تربیت هنری به‌کاربرده‌شده در محتوای کتاب فرهنگ و هنر پایۀ هشتم به چه ...
بیشتر
در این پژوهش اهداف تربیت هنری در محتوای کتاب فرهنگ و هنر پایۀ هشتم بررسی شده است. اهداف تربیت هنری موردبررسی شامل تولید هنری، زیباشناسی، نقد هنری، و تاریخ هنر است که میزان کاربرد این اهداف و نوع آن‌ها در قسمتهای مختلف کتاب مشخص شده است. سؤال اصلی این است: اهداف تربیت هنری به‌کاربرده‌شده در محتوای کتاب فرهنگ و هنر پایۀ هشتم به چه میزان است؟ این پژوهش از نوع توصیفی و پیمایشی است که با ابزار پرسشنامه به روش نمونهگیری تصادفی ساده بین 54 نفر از دبیران هنر شیراز صورت گرفته و تجزیه‌و‌تحلیل یافتهها به روش کمّی انجام شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که اهداف تربیت هنری در کل محتوای کتاب متوسط و فصل طراحی بیشترین کاربرد را در مقایسه با فصلهای دیگر کتاب دارد. همچنین، «تاریخ هنر» یکی از اهداف تربیت هنری در فصل طراحی و هدف «تولید هنری» در فصلهای تصویرسازی، عکاسی، و خوشنویسی بیشترین کاربرد را داشتند. بنابر دیدگاه اساتید متخصص هنر، مهم‌ترین هدف تربیت هنری پرورش خلاقیت است.
هنر
محمد جواد گهربخش؛ شهاب اسفندیاری؛ پدرام رستمی
چکیده
کتاب سبک استعلایی در سینما، اوزو، برسون، درایر از پل شریدر، منتقد، نویسنده، و کارگردان شهیر آمریکایی، از معدود کتاب‌هایی است که در آن رابطۀ سینما، دین، و ویژگی‌های مرتبط با آن فراتر از حوزه‌هایی مانند نشانه‌شناسی بررسی شده است. این کتاب در سال 1382 با ترجمۀ محمد گذرآبادی در ایران چاپ شد. ویرایش دوم کتاب در سال 2018 به بازار عرضه شد که ...
بیشتر
کتاب سبک استعلایی در سینما، اوزو، برسون، درایر از پل شریدر، منتقد، نویسنده، و کارگردان شهیر آمریکایی، از معدود کتاب‌هایی است که در آن رابطۀ سینما، دین، و ویژگی‌های مرتبط با آن فراتر از حوزه‌هایی مانند نشانه‌شناسی بررسی شده است. این کتاب در سال 1382 با ترجمۀ محمد گذرآبادی در ایران چاپ شد. ویرایش دوم کتاب در سال 2018 به بازار عرضه شد که شامل معرفی سینمای آهسته و بازنگری شریدر بر برخی از مفاهیم این سبک بود. اهمیت این رساله را میتوان در نوع بررسی و مواجهه با دین و عناصر آن دانست. شریدر با توسل به مفاهیم عمیق فلسفی و بهره‌گیری از عقبۀ مسیحی خود مراحل سبکی را بنیان مینهد که مهم‌ترین آثار سینمایی از خلال آن‌ها قابلخوانش و بررسی است. این سبک درغایت به‌دنبال یافتن چگونگی بیان امر متعالی و امر معنوی در سینماست. در این پژوهش ابتدا، اثر و نویسنده معرفی شده و سپس، تمامی مفاهیم موجود در کتاب با عنایت به هر دو ویرایش آورده شده است. درنهایت، این کتاب در زوایای مختلف به بوتۀ نقد کشیده شده است. نتایج نشان خواهد داد که عمدۀ نقدهای وارد بر پیکرۀ این کتاب را میتوان در سطوح روش و محتوا مشاهده کرد.
هنر
محمد خدادادی مترجم‌زاده
چکیده
این مقاله در تلاش است در چهارچوب سنجه‌های تعیین‌شده به تحلیل و نقد کتاب زیباشناسی عکاسی بپردازد. سولاژ، نویسندۀ کتاب، استاد باتجربه در حوزۀ زیباشناسی و فلسفۀ هنر در کشور فرانسه است. باتوجه‌به مشکلات و محدودیت‌های فعلی چاپ در ایران، کتاب از جهت شکلی نمرۀ قابل‌قبولی می‌گیرد. خطاهای نگارشی بسیار اندک، نثر روان، پانوشت‌ها، ارجاعات، ...
بیشتر
این مقاله در تلاش است در چهارچوب سنجه‌های تعیین‌شده به تحلیل و نقد کتاب زیباشناسی عکاسی بپردازد. سولاژ، نویسندۀ کتاب، استاد باتجربه در حوزۀ زیباشناسی و فلسفۀ هنر در کشور فرانسه است. باتوجه‌به مشکلات و محدودیت‌های فعلی چاپ در ایران، کتاب از جهت شکلی نمرۀ قابل‌قبولی می‌گیرد. خطاهای نگارشی بسیار اندک، نثر روان، پانوشت‌ها، ارجاعات، نمایه، و فهرست منابع (باوجود چند ایراد کوچک) از کیفیت مطلوبی برخوردارند، اما کیفیت عکس‌های شاهد متن کتاب خوب نیست. ترجمۀ کتاب کیفیت مطلوبی دارد. تنوع موضوعی و توزیع مناسب مطالب کتاب در سه بخش کلی و فصول دوازده‌گانه بسیار هوشمندانه انجام شده است. کتاب از حیث محتوا توانسته است مطالب مرتبط با امر زیباشناسی عکاسی را از منظرهای مختلف و موردپژوهی‌های مفید به‌چالش بکشد. سولاژ با بهره‌گیری مستمر از روش استدلال دیالکتیکی بین سنجه‌های متعارف و نامتعارف (از حیث سنخ و زمان) در تفهیم مفاهیم زیباشناسی معاصر عکاسی از موضع یک صاحب‌نظر فرانسوی بسیار خوب عمل کرده و توانسته است چشم‌اندازی مفید از جلوه‌های زیباشناسی معاصر عکاسی را نشان دهد. معرفی برخی عکاسان اثرگذار متأخر نیز از آورده‌های مطلوب کتاب است. کتاب حاوی اطلاعات بسیار مفیدی برای جامعۀ عکاسی دانشگاهی کشور است.
هنر
علی خراشادی؛ مقداد جاوید صباغیان
چکیده
بهرام بیضایی از مهم‌ترین هنرمندان عرصۀ درام در ایران است. بااین‌حال، با گذشت نزدیک به شصت سال از فعالیت هنریِ بیضایی و در هیاهوی مخالفان و موافقان آثارش، آن‌چه به چشم و گوش می‌رسد سخن از چه گفتن‌های آثارش بوده است: از نقدهای اسطوره‌نگرانه و تاریخی تا نقدهای فمینیستی و سیاسی که آثارش را در بردار سیاست زمانه تأویل، تفسیر، و نقد می‌کنند. ...
بیشتر
بهرام بیضایی از مهم‌ترین هنرمندان عرصۀ درام در ایران است. بااین‌حال، با گذشت نزدیک به شصت سال از فعالیت هنریِ بیضایی و در هیاهوی مخالفان و موافقان آثارش، آن‌چه به چشم و گوش می‌رسد سخن از چه گفتن‌های آثارش بوده است: از نقدهای اسطوره‌نگرانه و تاریخی تا نقدهای فمینیستی و سیاسی که آثارش را در بردار سیاست زمانه تأویل، تفسیر، و نقد می‌کنند. در این مقاله، سعی می‌شود سه اثر بیضایی شامل هشتمین سفر سندباد، پردۀ نئی، و آینه‌های روبه‌رو از منظر شکل روایت بررسی شود. فیلم‌نامه‌های بیضایی نوشتههاییاند که پیش از آنکه امکان ساختهشدن یابند چاپ میشوند. از این منظر، با پدیدهای منحصربهفرد مواجهیم که امکان دسترسی، تحقیق، و بررسی خود فیلمنامه ـ حتی پیش از ساخت فیلم ـ را در اختیار محققان فارسیزبان قرار می‌دهد. راهی که برای تبیین و بررسیِ این آثار در نظر گرفته شده است، بررسی شیوۀ روایت و به‌طور خاص زمان روایت با اتکا به آرای ژرار ژنت، روایتشناس ساختارگرای فرانسوی، است. هدف این مقاله بررسی رابطۀ زمان و علیت به‌عنوان پایههای روایت در آثار بیضایی و تبیین چگونگی نگاهِ او به هستی با تمرکز بر شکل آثارش است.
هنر
علیرضا طاهری؛ سمیرا نصراصفهانی
چکیده
در تمدن‌های پیش از تاریخ و پیش از اسلام در ایران، بشر برای بیان نیازها و اعتقادات خود از ساخت پیکره و شمایلنگاری بهره برده است. این آثارِ باقی‌‌مانده نشان از نگرش، فرهنگ، پوشش، مذهب، و پیشرفت در حیات اعصار گذشته در ایران باستان دارند. این پیکرکها شامل حیوانات، انسان‌‌‌ها، و حتی مجسمه‌‌های اساطیری و مذهبی بوده‌اند ...
بیشتر
در تمدن‌های پیش از تاریخ و پیش از اسلام در ایران، بشر برای بیان نیازها و اعتقادات خود از ساخت پیکره و شمایلنگاری بهره برده است. این آثارِ باقی‌‌مانده نشان از نگرش، فرهنگ، پوشش، مذهب، و پیشرفت در حیات اعصار گذشته در ایران باستان دارند. این پیکرکها شامل حیوانات، انسان‌‌‌ها، و حتی مجسمه‌‌های اساطیری و مذهبی بوده‌اند که در هر دوره‌ای باتوجه‌به دانش روز آن عصر با مواد، مصالح، و شیوه‌های خاص خود تولید شده‌اند. هرکدام از این آثار مصرف و کاربرد ویژۀ خود را، باتوجه‌به نیاز بشر در همان دوران، داشتند و تغییرات در نگرش، مذهب، عقیده، و زندگی روزمرۀ آن زمان باعث می‌شد پیکرکها با پوشش، آرایش، تزئینات، اغراق‌ها، و تأکیدات متفاوت ساخته شوند. کتاب تندیس‌گری و شمایلنگاری در ایران پیش از اسلام ترجمه‌ای از دو مقالۀ اورلی دیمز، پژوهش‌گر و باستان‌شناس بلژیکی، است که علی‌اکبر وحدتی آن را در سال 1388 ترجمه و نشر ماهی آن را چاپ و منتشر کرده است. هرچند کتاب مذکور اطلاعات بسیار مفید و ارزش‌مندی را در اختیار پژوهشگران و باستان‌شناسان قرار می‌دهد، همانند هر اثر مکتوب علمی دیگر کاستی‌هایی را شامل می‌شود. لذا مترجم کتاب می‌تواند درصورت صلاح‌دید پیش‌نهاد‌‌‌ها و تغییراتی را که در متن به آن اشاره می‌شود موردتوجه قرار دهد.
