پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد درسنامه «آموزش زبان‌های خارجی»

کاوه بهرامی

دوره 16، ویژه‌نامه زبان‌شناسی و زبان‌های خارجی ، مرداد 1395، ، صفحه 69-82

چکیده

  درسنامه آموزش زبان­ های خارجی شامل 140 مقاله از مدرسان و پژوهشگران دانشگاه ­های جهان در رشته آموزش زبان­ های خارجی است. در این اثر، جدیدترین موضوعات و مباحث مربوط به رشته آموزش زبان خارجی، به ویژه در حوزه آموزش زبان آلمانی به غیر آلمانی ­زبان­ ها، تا سال انتشار کتاب (2007) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. کتاب حاضر که موضوعات ...  بیشتر درسنامه آموزش زبان­ های خارجی شامل 140 مقاله از مدرسان و پژوهشگران دانشگاه ­های جهان در رشته آموزش زبان­ های خارجی است. در این اثر، جدیدترین موضوعات و مباحث مربوط به رشته آموزش زبان خارجی، به ویژه در حوزه آموزش زبان آلمانی به غیر آلمانی ­زبان­ ها، تا سال انتشار کتاب (2007) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. کتاب حاضر که موضوعات بسیار متنوعی را در برمی ­گیرد، می ­تواند در مقطع تحصیلات تکمیلی در رشته­ های زبان و ادبیات آلمانی و آموزش زبان آلمانی در دانشگاه­ های ایران مورد استفاده استادان و دانشجویان این رشته قرار گیرد. با این حال نکاتی درباره جنبه ­های ظاهری، ساختاری و محتوایی این اثر قابل ذکر است. در نقد و بررسی حاضر سعی بر آن است تا نکات قوت و ضعف این کتاب به مخاطبان نشان داده شود. نتایج این پژوهش می­ تواند مدرسان رشته آموزش زبان آلمانی در ایران را با ابعاد و موضوعات جدید در روش تدریس زبان آلمانی آشنا کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 190.91 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد «فرهنگ یک‌جلدی فارسی به ژاپنی و ژاپنی به فارسی معاصر»

سید آیت حسینی

دوره 16، ویژه‌نامه زبان‌شناسی و زبان‌های خارجی ، مرداد 1395، ، صفحه 99-120

چکیده

  مقاله حاضر می‌کوشد «فرهنگ یک‌جلدی فارسی به ژاپنی و ژاپنی به فارسی معاصر» تألیف تسونه‌ئو کورویاناگی (Tsuneo Kuroyanagi) را معرفی و توصیف نماید و شکل و محتوای آن ‌را با معیارهای فرهنگ‌نگاری نوین بسنجد و محاسن و معایب آن را آشکار سازد. این فرهنگ، چکیده کلیه آثار پیشین مؤلف در حوزه فرهنگ‌نگاری است و در هر دو کشور ایران و ژاپن در غیاب فرهنگ ...  بیشتر مقاله حاضر می‌کوشد «فرهنگ یک‌جلدی فارسی به ژاپنی و ژاپنی به فارسی معاصر» تألیف تسونه‌ئو کورویاناگی (Tsuneo Kuroyanagi) را معرفی و توصیف نماید و شکل و محتوای آن ‌را با معیارهای فرهنگ‌نگاری نوین بسنجد و محاسن و معایب آن را آشکار سازد. این فرهنگ، چکیده کلیه آثار پیشین مؤلف در حوزه فرهنگ‌نگاری است و در هر دو کشور ایران و ژاپن در غیاب فرهنگ لغت دوزبانه قابل اعتنای دیگری، مورد استفاده گسترده دانشجویان، پژوهش‌گران و مترجمان قرار می‌گیرد. همان‌گونه که در پیشگفتار اثر آمده است، مخاطبان این فرهنگ در وهله اول دانشجویان و علاقمندان زبان فارسی در ژاپن هستند و طبعاً این فرهنگ با توجه به نیازهای آنان تألیف گشته است و به همین دلیل نیز استفاده از آن برای دانشجویان زبان ژاپنی در ایران دشواری‌هایی به همراه دارد، اما از آن‌جا که مؤلف طبق ادعای خود در ابتدای بخش دوم این فرهنگ، به استفاده دانشجویان ایرانی از این فرهنگ نیز گوشه چشمی دارد، مقاله حاضر به طور خاص با محور قرار دادن نیازهای دانشجویان زبان ژاپنی در ایران به نقد و بررسی این فرهنگ می‌پردازد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 333.48 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد نمایشنامۀ «مرغ دریایی»

جان‌اله کریمی‌مطهر؛ مهرنوش شعبانی

دوره 16، ویژه‌نامه زبان‌شناسی و زبان‌های خارجی ، مرداد 1395، ، صفحه 199-220

چکیده

  آمال و آرزوهای انسان همواره امیدبخش زندگی و راه آینده بوده ‏اند، چرا که آدمی بدون امید و آرزو قادر به ادامۀ حیات خویش نیست. این موضوع که جزئی جدانشدنی از زندگی انسان است، در ادبیات نیز نمود پیداکرده است. در نمایشنامۀ "مرغ دریایی" که آن را شخصی‏ترین اثر چخوف می‏ نامند، ما با قهرمانانی روبه ‏رو هستیم که آرزوها و آرمان‏ های والایی ...  بیشتر آمال و آرزوهای انسان همواره امیدبخش زندگی و راه آینده بوده ‏اند، چرا که آدمی بدون امید و آرزو قادر به ادامۀ حیات خویش نیست. این موضوع که جزئی جدانشدنی از زندگی انسان است، در ادبیات نیز نمود پیداکرده است. در نمایشنامۀ "مرغ دریایی" که آن را شخصی‏ترین اثر چخوف می‏ نامند، ما با قهرمانانی روبه ‏رو هستیم که آرزوها و آرمان‏ های والایی در سر دارند، آن ها به ‏خوبی از ایده ‏آل‏هایشان سخن می‏ گویند و رویای زندگی بهتری را در سر می ­پرورانند، اما تلاشی برای دست ‏یافتن به خواسته­ ها و اهدافشان نمی ‏کنند. در این اثر، چخوف از یک‎‏سو به توصیف انسان‏ هایی می ‏پردازد که توانایی رویارویی با حقیقت زندگی را ندارند و تسلیم سرنوشت می‏ شوند، و از سوی دیگر قهرمانی را توصیف می‏ کند که باوجود تمام رنج‏ ها و ناکامی ‏ها، از پای نمی‏ نشیند و راه  خود را به ­سوی خوشبختی و پیروزی پیدا می ‏کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 283.1 K

زبان‌های خارجی

«طلسم» و بازتاب آن در آثار ادبی روسی متأثر از شرق

مرضیه یحیی‌پور

دوره 16، ویژه‌نامه زبان‌شناسی و زبان‌های خارجی ، مرداد 1395، ، صفحه 239-254

چکیده

  طلسم، موتیف دائمی فرهنگ جهانی است و با نشانه­ هایی از قبیل انگشتر، دستبند، گردنبند و یا اشکالی دیگر شناخته می ­شود که حاوی ورد و دعا و یا نشانی است. موضوع طلسم بخشی از ادبیات را هم پوشش می ­دهد و نویسندگان و شاعران جهان از جمله روسی نیز به آن در آثار خود پرداخته ­اند. الکساندر کوپرین، الکساندر پوشکین، میخائیل لرمانتف و آنّا آخماتِوا ...  بیشتر طلسم، موتیف دائمی فرهنگ جهانی است و با نشانه­ هایی از قبیل انگشتر، دستبند، گردنبند و یا اشکالی دیگر شناخته می ­شود که حاوی ورد و دعا و یا نشانی است. موضوع طلسم بخشی از ادبیات را هم پوشش می ­دهد و نویسندگان و شاعران جهان از جمله روسی نیز به آن در آثار خود پرداخته ­اند. الکساندر کوپرین، الکساندر پوشکین، میخائیل لرمانتف و آنّا آخماتِوا که هر یک به شیوه ­ای با دین و فرهنگ شرقی ارتباط داشته­ اند، طلسم در آثارشان دارای ویژگی­ های شرقی است و به طریقی با فرهنگ شرقی ارتباط دارد. در مقاله پس از مقدمه ­ای کوتاه دربارۀ ریشۀ واژه طلسم و اشاره به برخی آثار نویسندگان و شاعران روسی با موضوع طلسم، به سه شعر الکساندر پوشکین با نام ­های «در غار مخفی، در روز تعقیب و آزار»، «حافظم باش، طلسم من» و «طلسم» پرداخته می ­شود که شاعر در آن­ ها به این موضوع اشاره کرده است. طلسم در هر یک از این اشعار دارای قدرت خارق­ العاده است. متن اشعار الکساندر پوشکین با موتیف طلسم فاقد اشیائی مانندحلقه، انگشتر، دستبند، گردنبند هستند و محتوای اشعار برگرفته از دین و فرهنگ مشرق ­زمین است و با توجه به شرایط زندگی و تهدیدهایی که از طرف حکومت تزاری متوجه شاعر بوده، طلسم­ های او پناه­گاهی برای وی محسوب می ­شدند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 229.02 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب «گل داوودی و شمشیر: الگوهای فرهنگ ژاپن»

علیرضا رضایی

دوره 16، ویژه‌نامه زبان‌شناسی و زبان‌های خارجی ، مرداد 1395، ، صفحه 255-274

چکیده

  کتاب «گل داوودی و شمشیر: الگوهای فرهنگ ژاپن»   (The chrysanthemum and The sword: patterns of Japanese Culture)  اثر «روث بندیکت» (Ruth Benedict) انسان‌شناس آمریکایی می‌باشد. بندیکت در این کتاب با تاکید بر خاص بودن سیستم ارزشهای حاکم بر فرهنگ ژاپن، سعی در تبیین این سیستم از طریق مقایسه آن با فرهنگ غرب می‌کند؛ و در نهایت الگوی حاکم در فرهنگ غرب را «فرهنگ ...  بیشتر کتاب «گل داوودی و شمشیر: الگوهای فرهنگ ژاپن»   (The chrysanthemum and The sword: patterns of Japanese Culture)  اثر «روث بندیکت» (Ruth Benedict) انسان‌شناس آمریکایی می‌باشد. بندیکت در این کتاب با تاکید بر خاص بودن سیستم ارزشهای حاکم بر فرهنگ ژاپن، سعی در تبیین این سیستم از طریق مقایسه آن با فرهنگ غرب می‌کند؛ و در نهایت الگوی حاکم در فرهنگ غرب را «فرهنگ گناه» (guilt culture) و الگوی حاکم در فرهنگ ژاپن را «فرهنگ شرمساری» (shame culture)  معرفی می‌کند. از نظر بندیکت، در غرب به خاطر ریشه دار بودن آموزه‌های دینی، مفهوم «وجدان» عامل بازدارنده‌ای محسوب شده و در صورت زیرپاگذاشته شدن آن، احساس «گناه» در برابر خالق به فرد دست می‌دهد؛ این در حالیست که در ژاپن به خاطر مبهم بودن جهان بینی دینی و اخلاقی، مفاهیم وجدان و گناه چندان مانوس نبوده و این «دیده نشدن» توسط مردم، و متعاقباً «شرمسار نشدن» در نزد آنهاست که عامل بازدارنده محسوب می‌شود. لذا از دید بندیکت در ژاپن، «عمل ناروا»، نه الزاماً در معنای عمل «غیر اخلاقی»، بلکه بیشتر به معنی عمل «خارج از عرف» که موجب نکوهش عامه – و نه وجدان یا خدا- می گردد، تفسیر می‌شود.  به بیان دیگر در فرهنگ گناه عامل بازدارنده «درونی» و در فرهنگ شرمساری عامل بازدارنده «بیرونی»  است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 291.62 K

زبان‌های خارجی

سرمقاله

مازیار مهیمنی

دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 1-3

چکیده

  از نیمه‌های دهۀ ١۳۶۰ تا کنون، نزدیک به ۸۰ عنوان کتاب در حوزه‌های زبان و ادبیات فرانسه، مترجمی فرانسه، آموزش زبان فرانسه و اخیراً مطالعات فرانسه توسط متخصصان دانشگاهی این حوزه‌ها و به همت مراکز نشر دانشگاهی به چاپ رسیده‌اند. در این میان، سهم انتشارات «سمت» حدود ۴۰ عنوان، سهم «مرکز نشر دانشگاهی» قریب به ٢۵ عنوان و سهم انتشارات ...  بیشتر از نیمه‌های دهۀ ١۳۶۰ تا کنون، نزدیک به ۸۰ عنوان کتاب در حوزه‌های زبان و ادبیات فرانسه، مترجمی فرانسه، آموزش زبان فرانسه و اخیراً مطالعات فرانسه توسط متخصصان دانشگاهی این حوزه‌ها و به همت مراکز نشر دانشگاهی به چاپ رسیده‌اند. در این میان، سهم انتشارات «سمت» حدود ۴۰ عنوان، سهم «مرکز نشر دانشگاهی» قریب به ٢۵ عنوان و سهم انتشارات دانشگاه‌ها حداکثر ۱٥ عنوان بوده است. اگر این ارقام کمابیش دقیق باشند، باید نتیجه گرفت که ما در زمینۀ تولید کتاب‌های درسی برای گرایش‌های مختلف زبان فرانسه، حتی از نظر کمّی عملکرد درخشانی نداشته‌ایم. ۸۰ کتاب در طول سی سال یعنی کم‌تر از سه کتاب در سال، برای چهار گرایش. البته در سال‌های اخیر بخش زیادی از نیروی ما صرف فعالیت‌هایی مثل نگارش مقاله، برگزاری همایش، شرکت در کنفرانس‌های داخلی و خارجی، هم‌کاری با ناشران غیردانشگاهی و ... شده است. اما با وجود ١١ گروه زبان فرانسه در دانشگاه‌های دولتی و بین ۶ تا ٩ گروه در دانشگاه‌های آزاد، و با احتساب میانگین ٥ عضو تمام‌وقت برای هر گروه، این پیش‌فرض که ما در تولیدات دانشگاهی از رشد کمّی برخوردار بوده‌ایم یک‌سره بی‌اعتبار به‌نظر می‌رسد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 156.13 K

زبان‌های خارجی

متن اجتماعی و آموزش زبان‌ها

محسن حافظیان

دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 5-26

چکیده

  در محیط‌های آموزشی، بنا به سنت‌های مدرسی و روند کارهای مألوف و آشنا، بیشینۀ گفتارها دربارۀ آموزش زبان‌های نامادری، یا فنون و روش‌های آموزشی را در بر می‌گیرد و یا پای کهنه و نو بودن محصولات آموزشی که به نام «متد» شناخته می‌شوند به میان می‌کشد. اما در واقع، آن‌چه روش‌های تدریس، کیستی زبان‌آموز، محتوای گزینش‌شدۀ دروس، سامان‌دهی ...  بیشتر در محیط‌های آموزشی، بنا به سنت‌های مدرسی و روند کارهای مألوف و آشنا، بیشینۀ گفتارها دربارۀ آموزش زبان‌های نامادری، یا فنون و روش‌های آموزشی را در بر می‌گیرد و یا پای کهنه و نو بودن محصولات آموزشی که به نام «متد» شناخته می‌شوند به میان می‌کشد. اما در واقع، آن‌چه روش‌های تدریس، کیستی زبان‌آموز، محتوای گزینش‌شدۀ دروس، سامان‌دهی این محتوای آموزشی، چرایی تهیۀ چنین محتوایی، و هدف‌های اعلام‌شده و اعلام‌ناشدۀ آموزش زبان نامادری را تعین می‌بخشد متن تاریخی ‌اجتماعی و جهان‌نگری حاکمی است که روند برآمد و اجرای این حوزۀ آموزشی را در چنبرۀ خویش گرفته است. برای نمونه، پیداست که هدف اشرافیت فرانسه‌زبانِ انگلستان قرن شانزدهم میلادی از تهیۀ متن‌های آموزشیِ لاتینی آموزش زبان فرانسه از جنس همان هدفی نبوده است که متن‌های آموزشی تهیه‌شده برای نیروی مهاجر جویای کار در استان کبک (کانادا) در قرن بیست‌ویکم در پی رسیدن به آن است. در نوشتۀ پیش رو، پس از طرح مختصر مباحث نظری، بنا داشته‌ام که با توجه به این داده‌های حوزه‌های بیرونی و حاکم بر آموزش زبان‌های نامادری، وضعیت موجود را در محدودۀ یک مقاله بررسی کنم و به طرح پرسش‌هایی بنیادین در این زمینه برسم.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 383.55 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب خواندن متون ساده

عادل خنیاب‌نژاد

دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 27-57

چکیده

  موضوع این مقاله نقد و بررسی کتاب خواندن متون ساده، تألیف زهره جوزدانی و نازیتا عظیمی میبدی، از انتشارات سمت است که برای درسی با همین عنوان در مقطع کارشناسی زبان فرانسه و به‌دست دو تن از مدرسان این رشته تألیف شده است. این کتاب شامل گزیده‌‌هایی‌‌ از متون ادبی نویسندگان و شاعران فرانسوی از قرن هفدهم تا اواخر قرن بیستم است، به اضافة ...  بیشتر موضوع این مقاله نقد و بررسی کتاب خواندن متون ساده، تألیف زهره جوزدانی و نازیتا عظیمی میبدی، از انتشارات سمت است که برای درسی با همین عنوان در مقطع کارشناسی زبان فرانسه و به‌دست دو تن از مدرسان این رشته تألیف شده است. این کتاب شامل گزیده‌‌هایی‌‌ از متون ادبی نویسندگان و شاعران فرانسوی از قرن هفدهم تا اواخر قرن بیستم است، به اضافة بخش‌‌هایی که مؤلفان برای درک بهتر متون به آن‌‌ها اضافه کرده‌‌اند. بررسی‌‌ای که انجام دادیم نشان می‌‌دهد که کتاب از نظر شکل، محتوا و هم‌چنین رعایت اصول روش تحقیق اشکالات اساسی دارد که باعث می‌‌شود دانشجویان در خوانش آن با مشکلات فراوان روبه‌‌رو شوند. در نتیجه و در مجموع، این کتاب نمی‌‌تواند منبع مناسبی برای درس یادشده باشد و تا آن‌‌جا که می‌‌دانیم، کم نیستند مدرسانی که ترجیح می‌‌دهند از منابع دیگری برای تدریس «خواندن متون ساده» استفاده کنند. بنابراین، باید بازنویسی و اصلاحاتی اساسی در این کتاب اعمال شود تا بتواند در راستای اهداف تعیین‌شده استفاده شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 541.17 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب تاریخ ادبیات فرانسه: قرن نوزدهم

میترا رئیسی دهکردی

دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 59-80

چکیده

  دروس آموزش تاریخ ادبیات فرانسه بخش بسیار مهمی از واحدهای کارشناسی زبان و ادبیات فرانسه را تشکیل می‌دهند. تاریخ ادبیات فرانسه در قرن نوزدهم و تفسیر متون آن در دو درس چهارواحدی ارائه می‌‌شود. برای تدریس این دروس بیش‌تر از کتاب‌های تاریخ ادبیات مورخان ادبی فرانسوی استفاده می‌شود. این کتاب‌ها معمولاً آراسته به گزیده‌های متون ادبی‌اند ...  بیشتر دروس آموزش تاریخ ادبیات فرانسه بخش بسیار مهمی از واحدهای کارشناسی زبان و ادبیات فرانسه را تشکیل می‌دهند. تاریخ ادبیات فرانسه در قرن نوزدهم و تفسیر متون آن در دو درس چهارواحدی ارائه می‌‌شود. برای تدریس این دروس بیش‌تر از کتاب‌های تاریخ ادبیات مورخان ادبی فرانسوی استفاده می‌شود. این کتاب‌ها معمولاً آراسته به گزیده‌های متون ادبی‌اند که به‌منظور توضیح در کلاس و نیز مطالعات تکمیلی از آن‌ها استفاده می‌شود. کتاب تاریخ ادبیات بدون گزیدۀ متون ادبی ناقص است، چراکه این متون و پرسش‌هایی که در ارتباط با آن‌ها می‌توان مطرح کرد، در رشد تفکر تحلیلی و انتقادی مخاطبان مؤثر خواهد بود. کتاب مورد نقد ما، تاریخ ادبیات فرانسه: قرن نوزدهم، در ظاهر، ویژگی‌های مذکور را دارد. مؤلفان این کتاب فقط به ارائۀ تاریخ ادبیات اکتفا نکرده‌اند، بلکه پس از توضیح دربارۀ زندگی‌‌نامه و معرفی آثار نویسندۀ مورد نظر و بعضاً بحث‌های مربوط به حوزۀ نقد ادبی و سبک‌شناسی، صفحاتی را به متون ادبی اختصاص داده‌ و بسیاری از فصول کتاب را با خلاصه‌ای از مطالب و تمرین‌ها به پایان رسانده‌اند. اما این کتاب، چه از نظر شکل و چه از نظر محتوا، کاستی‌‌های فراوان دارد. از این‌ رو، می‌کوشیم با بررسی ابعاد گوناگون این مشکلات به این پرسش پاسخ می‌دهیم که این اثر تا چه حد پاسخ‌گوی نیازهای دانشجویان دورۀ کارشناسی زبان و ادبیات فرانسة دانشگاه‌های کشور است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 326.23 K

زبان‌های خارجی

خوانشی از یک «بازخوانی» بررسی و نقد کتاب نقد و نظریه‌های ادبی

حسن زختاره

دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 81-107

چکیده

  بی‌تردید عنوان کتاب نقش مؤثری در جلب نظر مخاطبان دارد؛ مخاطبانی که در نخستین صفحه‌‌های کتاب در جست‌وجوی دلیل پیدایش آن‌اند. هدف‌‌ها و پرسش‌‌هایی که نویسنده در این صفحه‌‌ها مطرح می‌‌کند به‌نحوی ذهن خواننده را درگیر خود کرده و او را بیش‌تر به خواندن کتاب ترغیب می‌‌کند. گاهی این ترغیب با نوعی حس شگفتی و تحسین نیز در هم می‌‌آمیزد، ...  بیشتر بی‌تردید عنوان کتاب نقش مؤثری در جلب نظر مخاطبان دارد؛ مخاطبانی که در نخستین صفحه‌‌های کتاب در جست‌وجوی دلیل پیدایش آن‌اند. هدف‌‌ها و پرسش‌‌هایی که نویسنده در این صفحه‌‌ها مطرح می‌‌کند به‌نحوی ذهن خواننده را درگیر خود کرده و او را بیش‌تر به خواندن کتاب ترغیب می‌‌کند. گاهی این ترغیب با نوعی حس شگفتی و تحسین نیز در هم می‌‌آمیزد، زیرا نویسنده موفق شده است طبقه‌‌بندی‌‌ها و ساختارهای قوام‌‌یافتۀ ذهن خواننده را با نوعی آشنایی‌‌زدایی در هم‌ ‌بشکند. کتاب نقد و نظریه‌‌های ادبی معاصر از این‌‌گونه کتاب‌‌هاست؛ زیرا به‌نظر می‌‌رسد مؤلفش در نظر دارد، در کتابی با حجم بسیار کم، به‌نحوی جامع و کامل طیف گسترده و گوناگونی از موضوعات را معرفی کند، به چندین هدف دست یابد و هم‌زمان به پرسش‌‌هایی پاسخ دهد که با این اهداف مناسبت چندانی ندارند. نوشتۀ پیش‌‌رو بر آن است تا با مطالعۀ سطح‌‌های گوناگون این کتاب، افزون بر بررسی میزان دسترسی نویسنده به هدف‌‌هایش و پای‌بندی به قرارداد خوانش، نحوۀ پاسخ‌‌گویی او به پرسش‌‌ها و درجۀ اعتبار پاسخ‌‌ها را نیز بسنجد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 416.2 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب پژوهشی در هزار توی رمان نو

طهمورث ساجدی

دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 109-121

چکیده

  این کتاب دنبالة اثری است که مؤلف آن را با عنوان از رمان تا ضد رمان منتشر کرده و مبنای هر دو اثر هم مقاله‌ای که سال‌ها پیش منتشر کرده بوده است. موضوع اصلی کتاب جدید رمان نو در فرانسه و نیز نویسندگان رمان نو و آثارشان است. تعداد این نویسندگان زیاد نیست، ولیکن ما در ایران آن‌ها را از طریق ترجمة آثارشان می‌‌شناسیم و به همین خاطر موضوع رمان ...  بیشتر این کتاب دنبالة اثری است که مؤلف آن را با عنوان از رمان تا ضد رمان منتشر کرده و مبنای هر دو اثر هم مقاله‌ای که سال‌ها پیش منتشر کرده بوده است. موضوع اصلی کتاب جدید رمان نو در فرانسه و نیز نویسندگان رمان نو و آثارشان است. تعداد این نویسندگان زیاد نیست، ولیکن ما در ایران آن‌ها را از طریق ترجمة آثارشان می‌‌شناسیم و به همین خاطر موضوع رمان نو هم شناخته‌شده است. به‌علاوه، مؤلف در مقدمه گفته که مخاطبان این کتاب متخصصان ادبیات فرانسه‌‌اند، اما این مخاطبان چیزی جز مجموعه‌‌‌‌ای از متون گوناگون نقل‌ قول‌شده نمی‌‌بینند و سوای آن، نحوة تحقیق آن نیز به‌گونه‌‌ای رقم خورده که موجب زایل شدن آن شده است. از این رو، برای نشان دادن موضوع به بررسی و تحلیل مستدل آن از طریق منبع‌شناسی، که گرایش مهمی در ادبیات تطبیقی فرانسه است، اقدام شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 296.48 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب راه‌بردهای یادگیری Les stratégies d’apprentissage

کامیار عبدالتاجدینی

دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 123-144

چکیده

  کتاب راه‌بردهای یادگیری، اثر پل سیر (Pau Cyr, 1998)، یکی از شناخته‌شده‌ترین نوشته‌های فرانسوی‌زبان دربارة راه‌بردهای یادگیری در حوزة آموزش زبان دوم است، که این مقاله به نقد و بررسی آن می‌پردازد. نوشتة حاضر شامل سه بخش است: نقد کتاب‌شناسی اثر مذکور، معرفی چهارچوب نظری نقد، و نقد محتوای اثر. در این مقاله ابتدا کیفیت کتاب‌شناسی اثر را ...  بیشتر کتاب راه‌بردهای یادگیری، اثر پل سیر (Pau Cyr, 1998)، یکی از شناخته‌شده‌ترین نوشته‌های فرانسوی‌زبان دربارة راه‌بردهای یادگیری در حوزة آموزش زبان دوم است، که این مقاله به نقد و بررسی آن می‌پردازد. نوشتة حاضر شامل سه بخش است: نقد کتاب‌شناسی اثر مذکور، معرفی چهارچوب نظری نقد، و نقد محتوای اثر. در این مقاله ابتدا کیفیت کتاب‌شناسی اثر را ارزیابی کردیم؛ در ادامه موضع‌گیری نظری خود را در بررسی دیدگاه‌های مطرح در اثر تبیین کردیم؛ سپس تلاش کردیم محتوای اثر را به‌ترتیب ارائة مطالب بررسی کنیم. به‌نظر می‌رسد مؤلف می‌خواهد جریان پژوهشی‌ای را معرفی کند که در اواسط دهة 1970 میلادی در حوزة آموزش‌ زبان دوم پیرامون مفهوم «راه‌برد یادگیری زبان‌آموز خوب» شکل گرفت. نشان دادیم که مؤلف تلاش می‌کند بدون اتکا به نظریه‌های شناخته‌شده، پدیدة راه‌بردهای یادگیری و آموزش آن‌ها را تبیین کند. همین رویکرد سبب شده است که مطالب ارائه‌شده متناقض و ناقص باشند. مؤلف به‌ندرت و به‌شکلی نارسا، از یافته‌های حوزه‌های پژوهشی تأثیرگذار روان‌شناسی شناختی و فراگیری زبان کم‌تر بهره می‌گیرد. طرح مسئله‌های متعدد اغلب پاسخ قانع‌کننده‌ای در پی ندارد. دلیل این امر هم عمدتاً نقص ابزار مطالعة تجربی و نظریه‌محور نبودن اغلب پژوهش‌های مورد استناد است. به‌طور کلی محدود شدن اثر به بررسی و معرفی یک جریان پژوهشی و نپرداختن به بررسی‌های انجام‌شده در حوزه‌های دیگر زمینة درگیر کردن ذهن مخاطب را بسیار محدود می‌کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 437.16 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب‌ مقدمه‌ا‌ی بر ترجمه‌شناسی‌

اسماعیل فرنود

دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 145-158

چکیده

  ترجمه‌شناسی شاخه‌ای از علوم انسانی است که به مطالعة سازمان‌یافتة ابعاد نظری و عملی ترجمه می‌پردازد. از آن‌جا که این شاخة تقریباً نوپا به‌عنوان رشته‌‌ای دانشگاهی در بسیاری از دانشگاه‌ها تدریس می‌شود، نیاز است تا بیش‌تر به معرفی و منابع آموزشی آن بپردازیم. در این مقاله سعی شده تا کتاب مقدمه‌ا‌ی بر ترجمه‌‌شناسی اثر ماتیو گیدر ...  بیشتر ترجمه‌شناسی شاخه‌ای از علوم انسانی است که به مطالعة سازمان‌یافتة ابعاد نظری و عملی ترجمه می‌پردازد. از آن‌جا که این شاخة تقریباً نوپا به‌عنوان رشته‌‌ای دانشگاهی در بسیاری از دانشگاه‌ها تدریس می‌شود، نیاز است تا بیش‌تر به معرفی و منابع آموزشی آن بپردازیم. در این مقاله سعی شده تا کتاب مقدمه‌ا‌ی بر ترجمه‌‌شناسی اثر ماتیو گیدر که یکی از منابع جدید در حوزة ترجمه‌‌شناسی است معرفی شود. این کتاب در ده فصل مسائل و چالش‌‌های ترجمه‌‌شناسی از بدو پیدایش آن تا به امروز را مطالعه می‌کند و با تکیه بر جنبه‌‌های آموزشی تصویری جامع و کامل از ترجمه‌‌شناسی ارائه می‌دهد. این اثر اولین کتاب از مجموعة «ترادوکتو» به سرپرستی ماتیو گیدر است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 330.77 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب Le Point sur l’approche communicative و ترجمۀ فارسی آن با عنوان رویکرد ارتباطی در آموزش زبان

مرضیه مهرابی

دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 159-178

چکیده

  جستار پیش ‌رو به بررسی و نقد کتاب Le Point Sur L’approche Communicative اثر کلود ژرمن می‌پردازد و دربرگیرندۀ دو بخش اصلی است. در بخش اول، ابعاد محتوایی اثر Le point sur l’approche communicative نقد شده‌ است. ابتدا کتاب از حیث بهره‌جویی از منابع تحلیل و سپس، به ترتیب فصل‌ها، به نقاط قوت و ضعف آن پرداخته شده است.‌ این مقاله از یک سو نشان می‌‌دهد که چگونه کلود ...  بیشتر جستار پیش ‌رو به بررسی و نقد کتاب Le Point Sur L’approche Communicative اثر کلود ژرمن می‌پردازد و دربرگیرندۀ دو بخش اصلی است. در بخش اول، ابعاد محتوایی اثر Le point sur l’approche communicative نقد شده‌ است. ابتدا کتاب از حیث بهره‌جویی از منابع تحلیل و سپس، به ترتیب فصل‌ها، به نقاط قوت و ضعف آن پرداخته شده است.‌ این مقاله از یک سو نشان می‌‌دهد که چگونه کلود ژرمن به‌صورت مستدل و مختصر مسائل را توضیح داده،‌ برای درگیر کردن ذهن خواننده با سؤالاتی طرح مسئله کرده و در مواردی، با استفاده از مثال‌ها (که مبتنی بر واقعیت کلاس یا مطالعات میدانی هستند) فهم مطالب را تسهیل کرده است. از سوی دیگر، ثابت کرده بسیاری از توضیحات این کتاب ناکامل است و به‌نظر می‌رسد پیش‌فرض مؤلف این بوده که مخاطب با بسیاری از مباحث آشنایی دارد. در بخش دوم مقاله جنبه‌های مختلف ترجمۀ اثر به زبان فارسی بررسی شده است. بدین منظور، تحلیل‌ها بر اساس دسته‌بندی حاصل از اشکالات در ترجمۀ واژه‌های تخصصی و عمومی فرانسه استوار شده‌اند. در قسمت اول، به افزایش در ترجمۀ مفاهیم، خلط مفاهیم، نادیده ‌گرفتن بافت واژه، یک‌دست‌ ‌نبودن اصطلاحات در ترجمه، عدم استفاده از معادل‌های رایج، و توضیحات ناکافی مترجم در پانوشت‌ها و در قسمت دوم به در نظر نگرفتن اصطلاحات یا بافت واژه‌ها و فراموش‌ کردن ترجمۀ بعضی از کلمات پرداختیم.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 339.11 K

زبان‌های خارجی

پسامدرنیسم و بارت دو درآمد، یک پرونده

مازیار مهیمنی

دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 179-216

چکیده

  هدف از این بررسی تطبیقی نه‌چندان مرور شباهت‌‌های دو کتاب بر اساس دیدگاه توصیفی‌‌ و پیشاتحلیلیِ معمول، بل بیش‌تر درآمدی است بر نوعی رویکرد آسیب‌‌شناسانه به ترجمه‌‌هایی که در ربع ‌‌قرن اخیر از آثار پسامدرن در کشور ما انجام گرفته‌‌اند. منشأ پژوهش نه بی‌‌خبری از نظریه‌‌های مدرن دریافت (réception) است، نه بی‌‌توجهی به نقش معمارگونۀ ...  بیشتر هدف از این بررسی تطبیقی نه‌چندان مرور شباهت‌‌های دو کتاب بر اساس دیدگاه توصیفی‌‌ و پیشاتحلیلیِ معمول، بل بیش‌تر درآمدی است بر نوعی رویکرد آسیب‌‌شناسانه به ترجمه‌‌هایی که در ربع ‌‌قرن اخیر از آثار پسامدرن در کشور ما انجام گرفته‌‌اند. منشأ پژوهش نه بی‌‌خبری از نظریه‌‌های مدرن دریافت (réception) است، نه بی‌‌توجهی به نقش معمارگونۀ خواننده در ساخت متن. نه غفلت از دیدگاه والتر بنیامین در خصوص سترون بودن ارجاع به مخاطب در بررسی جایگاه و ارزش یک اثر یا مجموعه‌‌ای از آثار، نه نیز بیگانگی با نظریه‌‌های ادبی ـ فلسفی مربوط به سکوت و مخاطب‌‌گریزی نوشتار که اندیشۀ اروپایی، از افلاطون تا موریس بلانشو، هر بار به طریقی در تبیین آن‌‌ها کوشیده است و ماحصل نهایی‌‌شان چیزی نتواند بود جز دیدگاهی پیشاپیش ضد‌‌ بارتی، ناظر بر مرگ خواننده‌‌ای که بارت تولد او را در گرو مرگ مؤلف می‌‌دانست. جستار حاضر، در عین باور به همۀ نگره‌‌های بالا، خود را به این اصل پای‌‌بند می‌‌شمارد که برترین اندیشه‌‌ها، در شرایط مشخص، ممکن است ناکافی یا حتی یک‌سره ناکارآمد جلوه کنند و باید با توجه به نیازهای روز مورد بازنگری قرار گیرند و یا موقتاً معلق گردند. نظریه‌‌های آلمانی مربوط به ترجمه با نمایندگانی چون گوته، شلایرماخر، پان‌‌ویتز و بنیامین نیز از این امر مستثنی نیستند: طنین‌‌انداز ـ کردن ـ عنصر ـ بیگانه ـ در ـ زبان ـ خویش، به‌‌منزلة فصل مشترک این نظریه‌‌ها و به‌‌مثابۀ اصلی که پیشاپیش از نگره‌‌های فرانسویِ قائل به سکوت ادبیات خبر می‌‌دهد، همواره نیازمند تفسیرهای مناسب و متناسب با زمان ـ مکانِ ترجمه است. نقد حاضر در آرزوی دست‌‌یابی به چنین تفسیرهایی است. در عین حال، این نقد با توجه به موضوع، کمیت، و روش خود هیچ داعیه‌‌ای نمی‌‌تواند داشته باشد مگر اشاره به ضرورت برخی بررسی‌‌های تاریخی، آماری، و مخاطب‌‌شناختی در رابطه با استقبال ایرانیان از آثار پسامدرن و ارائۀ فرضیه‌‌هایی که صحت و سقم‌‌شان باید از طریق همین بررسی‌‌ها اثبات شود. باری نقدِ استوار بر فرضیه‌‌های هنوز اثبات‌نشده همواره محکوم است به نوعی تعلیق، نوعی نوسان میان حال و آینده. و البته محکوم به تردید و بی‌‌اطمینانیِ ابدی نسبت به ارزش و فایدۀ خویش. آن نوسان و این تردید، اما، شاید دست‌‌کم دو معنا از معانی متعدد «بحران» باشند: بحرانی که در ذات نقد ثبت است و نه‌فقط از بلندپروازی او برای «ترسیم مرزهای سرزمین حقیقت»، بل نیز از بدگمانی‌‌ای می‌‌زاید که خود او را هدف می‌‌گیرد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 509.79 K

زبان‌های خارجی

پرورش توانش بینا‌‌فرهنگی کتاب در پراسپکت یک بر اساس دیدگاه معلمان زبان ‌‌انگلیسی به منزلة زبان خارجی

محمد احمدی‌صفا؛ مجتبی فراهانی

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 1-21

چکیده

  هدف از مطالعة ‌‌حاضر بررسی دیدگاه معلمان زبان‌‌ انگلیسی در خصوص توان بالقوة یکی از کتب ملی آموزش زبان انگلیسی به نام پراسپکت ‌‌یک در پرورش «توانش بینافرهنگی» دانش‌‌آموزان مقطع ‌‌اول متوسطه است. 70 معلم با سابقة تدریس کتاب مزبور از طریق روش نمونه‌‌گیری دردسترس برای پاسخ‌گویی به پرسش‌نامه‌‌‌‌ای محقق‌ساخته انتخاب شدند؛ ...  بیشتر هدف از مطالعة ‌‌حاضر بررسی دیدگاه معلمان زبان‌‌ انگلیسی در خصوص توان بالقوة یکی از کتب ملی آموزش زبان انگلیسی به نام پراسپکت ‌‌یک در پرورش «توانش بینافرهنگی» دانش‌‌آموزان مقطع ‌‌اول متوسطه است. 70 معلم با سابقة تدریس کتاب مزبور از طریق روش نمونه‌‌گیری دردسترس برای پاسخ‌گویی به پرسش‌نامه‌‌‌‌ای محقق‌ساخته انتخاب شدند؛ علاوه بر این، 22 نفر از آنان در مصاحبه‌‌‌‌ای نیمه‌‌ساختار‌‌یافته شرکت کردند. نتایج نشان داد که کتاب مورد نظر فاقد توان بالقوة لازم در پرورش توانش بینافرهنگی است. هم‌چنین، نتایج مصاحبه حاکی از آن بود که: الف) هم کتاب‌‌های پیشین و هم کتاب پیش ‌‌رو به لحاظ پرورش توانش بینافرهنگی عملکرد ضعیفی دارند؛ ب) کتاب مورد نظر فاقد اهداف بینافرهنگی است؛ ج) عملکرد کتاب به لحاظ ویژگی‌‌های فرهنگی و بینافرهنگی از دیدگاه دانش‌‌آموزان مقبول نیست؛ د) فعالیت‌های این کتاب توانش بینافرهنگی را تقویت نمی‌‌کند؛ و هـ) از نقاط‌‌ ضعف اصلی این کتاب معرفی نکردن فرهنگ زبان‌‌ خارجی مورد نظر و سایر فرهنگ‌‌ها، نگرش بسته و متعصبانه به روابط بین‌‌انسانی، و بومی‌‌سازی افراطی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 210.74 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب انگلیسی پایة هفتم از دیدگاه مدل تحولی ـ تفاوت‌های فردی مبتنی بر ارتباط

رضا پیش‌قدم؛ زهرا رستمی

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 23-38

چکیده

  کتاب درسی یکی از مهم‌ترین مراجع و منابع یادگیری دانش‌آموزان در هر نظام آموزشی است و در ایران نیز یکی از مهم‌ترین نقش‌ها را در برنامة درسی ایفا می‌کند. در این مطالعه می‌کوشیم به صورت کیفی نقش کتاب انگلیسی پایة هفتم را در کیفیت یادگیری دانش‌آموزان بررسی کنیم. ارزیابی صوری، ارزیابی محتوایی، بررسی ایجاد حس هیجانی با زبان، و میزان ...  بیشتر کتاب درسی یکی از مهم‌ترین مراجع و منابع یادگیری دانش‌آموزان در هر نظام آموزشی است و در ایران نیز یکی از مهم‌ترین نقش‌ها را در برنامة درسی ایفا می‌کند. در این مطالعه می‌کوشیم به صورت کیفی نقش کتاب انگلیسی پایة هفتم را در کیفیت یادگیری دانش‌آموزان بررسی کنیم. ارزیابی صوری، ارزیابی محتوایی، بررسی ایجاد حس هیجانی با زبان، و میزان رضایتمندی دانش‌آموزان و معلمان پایة هفتم از کتاب مذکور از جمله اهداف این تحقیق است. از این رو، از 60 دانش‌آموز کلاس هفتم و 10 معلم زبان انگلیسی پایة هفتم مدرسة دخترانة دولتی بعثت در شرق تهران خواسته شد تا در مصاحبه‌ای در این خصوص شرکت کنند. نتایج مصاحبه‌ها حاکی از عملکرد ضعیف کتاب در ایجاد حس هیجانی با واژگان و تصاویر است. در پایان، راه‌کارهایی برای ارتقای سطح کیفی و حس هیجانی واژگان و تصاویر کتاب جدیدالتألیف پایة هفتم ارائه کرده‌ایم.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 941.82 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد مؤلفه‌های فرهنگی و هویتی کتاب انگلیسی دورة اول متوسطه (هفتم)

سعید رضایی؛ اشکان لطیفی

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 39-52

چکیده

  مقالة حاضر کتاب انگلیسی دورة اول متوسطه (هفتم) را از منظر مؤلفه‌های فرهنگی و هویتی شامل اسامی اشخاص، اماکن، پوشش، غذا، نوشیدنی‌ها، و مشاغل بررسی می‌کند. این کتاب بر اساس روش تحلیل محتوایی، مصاحبه و گفت‌وگو با 8 معلم که کتاب حاضر را تدریس کرده‌اند و 12 نفر متخصص حوزة آموزش زبان بررسی شده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که مؤلفان نتوانسته‌اند ...  بیشتر مقالة حاضر کتاب انگلیسی دورة اول متوسطه (هفتم) را از منظر مؤلفه‌های فرهنگی و هویتی شامل اسامی اشخاص، اماکن، پوشش، غذا، نوشیدنی‌ها، و مشاغل بررسی می‌کند. این کتاب بر اساس روش تحلیل محتوایی، مصاحبه و گفت‌وگو با 8 معلم که کتاب حاضر را تدریس کرده‌اند و 12 نفر متخصص حوزة آموزش زبان بررسی شده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که مؤلفان نتوانسته‌اند به اندازة کافی به مؤلفه‌های فرهنگی توجه کنند. کتاب حاضر به صورت کلی متمرکز بر فرهنگ بومی ایران است و نمونه‌هایی از فرهنگ جهانی در آن دیده نمی‌شود. نکتة دیگر آن‌که فقط مسائل فرهنگی و هویتیِ تهران در این کتاب منعکس شده و خصیصه‌های فرهنگی سایر مناطق ایران در آن نادیده گرفته شده است. بر همین اساس، در پایان این مقاله راه‌کارهایی برای بهبود این کاستی‌ها ارائه شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 147.43 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب زبان انگلیسی هفتم بر مبنای دستور نقش‌گرای نظام‌‌مند هلیدی

احمد رمضانی؛ آتوسا رستم‌بیک تفرشی

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 53-68

چکیده

  ارزیابی کتاب‌‌های درسی و تحلیل محتوای آن‌‌ها در برنامه‌‌ریزی آموزشی اهمیت بسیاری دارد. هدف پژوهش حاضر تحلیل زبان‌‌شناختی متن کتاب زبان انگلیسی هفتم از منظر انواع فرایند (فعل) بر اساس چهارچوب فرانقش تجربی دستور نقش‌‌گرای نظام‌‌مند هلیدی و متیسون (2014) است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی ـ تحلیلی است. به این ترتیب متن کتاب (شامل دستورالعمل ...  بیشتر ارزیابی کتاب‌‌های درسی و تحلیل محتوای آن‌‌ها در برنامه‌‌ریزی آموزشی اهمیت بسیاری دارد. هدف پژوهش حاضر تحلیل زبان‌‌شناختی متن کتاب زبان انگلیسی هفتم از منظر انواع فرایند (فعل) بر اساس چهارچوب فرانقش تجربی دستور نقش‌‌گرای نظام‌‌مند هلیدی و متیسون (2014) است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی ـ تحلیلی است. به این ترتیب متن کتاب (شامل دستورالعمل تمرین‌‌، متن مکالمه، و درس‌‌) در قالب شش فرایند مادی، ذهنی، ارتباطی، رفتاری، بیانی، و وجودی طبقه‌‌بندی و الگوی کاربرد فرایندها ارائه می‌‌شود. برای مقایسة بهتر کل کتاب به چهار بخش (شامل دو درس، تمرین‌‌ها، و مرور) تقسیم می‌‌شود. نتایج نشان می‌‌دهد که از مجموع 509 فرایند مشاهده‌شده فرایند رابطه‌‌ای با 36 درصد رخداد پربسامدترین است. درصد رخداد سایر فرایندها عبارت‌اند از: مادی 27 درصد، رفتاری 19 درصد، بیانی 14 درصد، ذهنی 4 درصد، و وجودی کم‌تر از 1 درصد. درصد فرایند رابطه‌‌ای در بخش سوم و چهارم به طور چشم‌گیری کاهش می‌‌یابد. درصد رخداد فرایند مادی و رفتاری به‌ترتیب روندی افزایشی و کاهشی دارد. بیش‌ترین رخداد فرایند ذهنی در بخش چهارم است. در کل دانش‌‌آموزان با 60 نوع فعل گوناگون مواجه می‌‌شوند: مادی (35 فعل)، ذهنی (7 فعل)، رابطه‌‌ای (4 فعل)، رفتاری (6 فعل)، بیانی (7 فعل)، و وجودی (1 فعل).

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 348.15 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب «زبان انگلیسی پایه هفتم» از دیدگاه طرح درس فعالیت‌محور

امیر زندمقدم؛ آریا رحیمی گل‌خندان

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 77-104

چکیده

  با توجه به تحولات اخیر آموزش زبان انگلیسی و بازتاب آن در کتاب‌‌ها و مواد آموزشی مدارس کشور، مقالة حاضر کتاب زبان انگلیسی پایة هفتم را از نقطه‌‌نظر رویکرد فعالیت‌‌محور به آموزش و طراحی درس بررسی می‌‌کند. بدین منظور، با استفاده از چهارچوب نظری کلی فعالیت الیس (2003)، تمرین‌‌های هشت درس تحلیل شدند و سپس بر اساس معیارهای این چهارچوب ...  بیشتر با توجه به تحولات اخیر آموزش زبان انگلیسی و بازتاب آن در کتاب‌‌ها و مواد آموزشی مدارس کشور، مقالة حاضر کتاب زبان انگلیسی پایة هفتم را از نقطه‌‌نظر رویکرد فعالیت‌‌محور به آموزش و طراحی درس بررسی می‌‌کند. بدین منظور، با استفاده از چهارچوب نظری کلی فعالیت الیس (2003)، تمرین‌‌های هشت درس تحلیل شدند و سپس بر اساس معیارهای این چهارچوب ماهیت آن‌ها مطالعه شد. بر اساس یافته‌‌های این مطالعه، فقط 16 عدد از مجموع 57 عدد (28%) تمرین این کتاب ساختار و ماهیت فعالیت‌‌محور داشتند. بنابراین، بر اساس این یافته‌‌ها می‌‌توان بیان کرد که اثر مورد مطالعه از رویکرد فعالیت‌‌محور پیروی نکرده است. استفاده نکردن از درون‌داد واقعی، کمبود فرصت‌‌های تعامل بین زبان‌‌آموزان، و هم‌چنین تمرین‌‌های متعدد فاقد فراورده‌‌های مفید از دلایل اصلی فاصله گرفتن ساختار این اثر از رویکرد فعالیت‌‌محور و اثربخشی مختصر این کتاب است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 262.92 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب «زبان انگلیسی پایۀ اول دورۀ اول متوسطه» با تکیه بر جنبه های تحلیل گفتمان انتقادی: نمود جنسیت و قدرت

حسن سودمند افشار

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 105-132

چکیده

  مطالعۀ حاضر با استفاده از روش پژوهش ترکیبی کتاب زبان انگلیسی پایۀ اول دورۀ اول متوسطه (Prospect 1 یا به‌اختصار کتاب 7) را بررسی کرده است. 21 معلم کتاب 7 پرسش‌نامه‌ای 23 سؤالی در مقیاس لیکرت را، که بر اساس ده فهرست معتبر ارزیابی کتب آموزش زبان انگلیسی تهیه شده و روایی آن از طریق متخصصان رشته تأیید و قضاوت شده بود، تکمیل کردند و ده نفر از آن‌ها ...  بیشتر مطالعۀ حاضر با استفاده از روش پژوهش ترکیبی کتاب زبان انگلیسی پایۀ اول دورۀ اول متوسطه (Prospect 1 یا به‌اختصار کتاب 7) را بررسی کرده است. 21 معلم کتاب 7 پرسش‌نامه‌ای 23 سؤالی در مقیاس لیکرت را، که بر اساس ده فهرست معتبر ارزیابی کتب آموزش زبان انگلیسی تهیه شده و روایی آن از طریق متخصصان رشته تأیید و قضاوت شده بود، تکمیل کردند و ده نفر از آن‌ها به طور تصادفی انتخاب شدند و با اخذ رضایتشان در مصاحبه‌ای نیمه‌ساختاریافته شرکت کردند. هم‌چنین محقق با استفاده از 23 معیار مذکور، به بررسی ذهنی و تفصیلی کتاب 7، به‌ویژه از نظر وجود/ فقدان تعصب جنسیتی و برابری/ نابرابری روابط قدرت در مطالب کتاب پرداخت. نتایج آمار توصیفی حاصل از پرسش‌نامه و تحلیل محتوای مصاحبه‌ها نشان داد هرچند کتاب از نقاط قوت نسبی برخوردار است، نقاط ضعف جدی مانند واقعی و طبیعی نبودن برخی از مطالب، ارائة یک‌سویه و متعصبانة مقولۀ فرهنگ، جذاب نبودن مطالب و موضوعات، و محدود بودن موقعیت‌های موجود در کتاب (به درس و کلاس و مدرسه) را دارد. هم‌چنین نتایج تحلیل استنباطی (خی دو) نشان داد که کتاب 7 در بیان جنسیت در مطالب و تصاویر به شکل معناداری به نفع مردان متعصب است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 286.91 K

زبان‌های خارجی

تجزیه و تحلیل فرهنگی تصاویر کتاب «زبان انگلیسی پایه هفتم» از منظردانش آموزان ترک،فارس و کرد(کرمانج)

سید محمدرضا عادل؛ فاطمه طالبیان

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 133-158

چکیده

  کتاب زبان انگلیسی (پایة هفتم) کتابی است که به‌تازگی برای فراگیران زبان انگلیسی طراحی و منتشر شده است. هدف نویسندگان بومی کردن محتوا، شکل، و تصاویر این کتاب بر اساس فرهنگ ایرانی است. هدف این تحقیق تجزیه و تحلیل تصاویر کتاب از منظر دانش‌آموزان ترک، فارس، و کرد (کرمانج) است. ابزار استفاده‌شده در این تحقیق پرسش‌نامه است که از طریق محققان ...  بیشتر کتاب زبان انگلیسی (پایة هفتم) کتابی است که به‌تازگی برای فراگیران زبان انگلیسی طراحی و منتشر شده است. هدف نویسندگان بومی کردن محتوا، شکل، و تصاویر این کتاب بر اساس فرهنگ ایرانی است. هدف این تحقیق تجزیه و تحلیل تصاویر کتاب از منظر دانش‌آموزان ترک، فارس، و کرد (کرمانج) است. ابزار استفاده‌شده در این تحقیق پرسش‌نامه است که از طریق محققان طراحی و اعتباربخشی شده و[1] شامل مصاحبه‌ای نیمه‌آزاد (semi-structured) است. 182 دانش‌آموز (77 دانش‌آموز ترک، 57 دانش‌آموز فارس، و 48 دانش‌آموز کرد) در این تحقیق شرکت کردند. با استفاده از آزمون خی دو و تجزیه و تحلیل نتایج نشان داده شد که برخی از تصاویر به‌درستی انتخاب نشده‌اند و تفاوت‌هایی در فهم، تفسیر معنا، و هدف آن تصاویر در دانش‌آموزان دیده شد. می‌توان این‌گونه نتیجه‌گیری کرد که به هنگام انتخاب تصاویر بهتر است به خرده‌فرهنگ‌های ایرانی هم توجه شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 412.09 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب زبان انگلیسی پایة اول دورة اول متوسطه (هفتم) بر اساس مدل سیزر و باشتورکمن

پرویز علوی‌نیا؛ مریم زین‌العابدینی

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 159-177

چکیده

  نقد پیش رو بر پایة مدل سیزر (Cisar, 2000)، که طبق استاندارد انجمن امریکایی آموزش زبان‌های خارجی (American Council on Teaching of Foreign Languages) (ACTFL) برای بررسی کتاب‌های آموزش زبان طراحی شده نگاشته شده است. افزون بر این، به منظور بررسی هرچه دقیق‌تر این کتاب، از مدل باشتورکمن (Basturkmen, 2006) نیز از منظرهای مختلف بهره گرفته شده است. نتایج این بررسی حاکی از آن است ...  بیشتر نقد پیش رو بر پایة مدل سیزر (Cisar, 2000)، که طبق استاندارد انجمن امریکایی آموزش زبان‌های خارجی (American Council on Teaching of Foreign Languages) (ACTFL) برای بررسی کتاب‌های آموزش زبان طراحی شده نگاشته شده است. افزون بر این، به منظور بررسی هرچه دقیق‌تر این کتاب، از مدل باشتورکمن (Basturkmen, 2006) نیز از منظرهای مختلف بهره گرفته شده است. نتایج این بررسی حاکی از آن است که هرچند نگارندگان کتاب مذکور به میزان قابل تأملی در مرتفع کردن ضعف‌های موجود در مجموعه‌های قبلی موفق بوده‌اند، به‌زعم نویسندگان مقالة حاضر، هنوز کاستی‌هایی در شیوة تنظیم این کتاب مشهود است؛ از جمله این‌که به‌‌رغم بهره‌گیری از تصاویر متعدد و مرتبط، به نظر می‌رسد در برخی موارد، استفاده از امکانات بصری و دیداری بیش‌تر، می‌تواند به فهم بهتر مطالب کمک شایانی بکند. هم‌چنین اگرچه مؤلفان در تعالی فرهنگ اصیل بومی و هویت ملی مبتنی بر ارزش‌ها و باورهای اسلامی بسیار موفق بوده‌اند، شاید پرداختن به دست‌مایه‌هایی از فرهنگ زبان انگلیسی نیز ضروری است و برای ایجاد انگیزة بیش‌تر در یادگیرندگان بهتر است در طراحی تمرین‌های درسی در ویرایش‌های بعدی کتاب تنوع بیش‌تری به ‌کار رود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 317.5 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کیفی کتاب زبان انگلیسی پایة اول دورة اول متوسطه (هفتم) با تأکید بر روش‌شناسی آموزش زبان خارجی

محمدهادی محمودی؛ محمد مرادی

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 179-196

چکیده

  آموزش هر زبانی مشکل‌های خاص خود را دارد؛ آموزش زبان انگلیسی نیز از این موضوع مستثنی نیست. یکی از اصلی‌ترین مشکل‌های آموزش زبان انگلیسی، کیفیت کتاب‌های درسی است. از آن‌جا که کتاب زبان انگلیسی پایة هفتم مقطع متوسطه نخستین تجربة رسمی تحصیلی دانش‌آموزان با زبان انگلیسی است، تهیه و تدوین این کتاب اهمیت مضاعفی دارد و طبعاً مستلزم دقت ...  بیشتر آموزش هر زبانی مشکل‌های خاص خود را دارد؛ آموزش زبان انگلیسی نیز از این موضوع مستثنی نیست. یکی از اصلی‌ترین مشکل‌های آموزش زبان انگلیسی، کیفیت کتاب‌های درسی است. از آن‌جا که کتاب زبان انگلیسی پایة هفتم مقطع متوسطه نخستین تجربة رسمی تحصیلی دانش‌آموزان با زبان انگلیسی است، تهیه و تدوین این کتاب اهمیت مضاعفی دارد و طبعاً مستلزم دقت و تلاش بسیار زیاد مؤلفان خواهد بود. از این ‌رو، گفتنی است که ارزش‌یابی و تحلیل محتوای کتاب زبان انگلیسی پایة هفتم مقطع متوسطه اقدامی مهم در راستای شناخت نقاط ضعف و قوت این کتاب است. هدف اصلی این تحقیق، نقد و ارزش‌یابی کیفی این کتاب بر اساس شاخص‌های علمی و تعیین نقاط قوت و ضعف آن، به‌ویژه دربارة روش‌شناسی آموزش زبان خارجی است. بدین ‌منظور، از 18 معلم زبان انگلیسی پایة هفتم و 25 دانش‌آموز این پایه مصاحبة نیمه‌ساختاریافته انجام شد. سپس با استفاده از روش تحلیل محتوای مطالب ذکرشده هم‌چنین بررسی و تحلیل محتوای کتاب، مهم‌ترین نقاط قوت و ضعف این کتاب در بخش‌های مختلف بررسی شد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 317.74 K

زبان‌های خارجی

بررسی و نقد کتاب «انگلیسی هفتم» از منظر مهارت دستورِی: ارزیابی تغییرها

عزیزالله میرزایی؛ فرزانه طاهری

دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 197-214

چکیده

  اهمیت و ضرورت ارزش‌یابی مطالب آموزشی زبان دوم یا خارجی بر صاحب‌نظران و متخصصان فن کاملاً آشکار است. با توجه به نقش مهم دستور زبان در یادگیری زبان دوم و ظهور رویکردها و مفاهیم جدید در این ‌باره، پژوهش حاضر بر آن است تا کتاب انگلیسی هفتم از دورة اول متوسطه به نام پراسپکت 1 (Prospect 1) از سری مجموعة «انگلیسی برای مدارس» را بر اساس تحلیلی ...  بیشتر اهمیت و ضرورت ارزش‌یابی مطالب آموزشی زبان دوم یا خارجی بر صاحب‌نظران و متخصصان فن کاملاً آشکار است. با توجه به نقش مهم دستور زبان در یادگیری زبان دوم و ظهور رویکردها و مفاهیم جدید در این ‌باره، پژوهش حاضر بر آن است تا کتاب انگلیسی هفتم از دورة اول متوسطه به نام پراسپکت 1 (Prospect 1) از سری مجموعة «انگلیسی برای مدارس» را بر اساس تحلیلی کیفی از منظر «مهارت دستوری» لارسن ـ فریمن نقد و بررسی کند. نتایج نشان می‌دهد که کتاب مد نظر در مقایسه با کتاب‌های پیشین هم‌سطحش، از آموزش سنتی دستور زبان فاصله گرفته و گامی رو به جلو در راستای مهارت ـ محور کردن آن برداشته است. با این حال ظاهراً در برخی از جنبه‌ها، از جمله فراهم کردن بافت‌های اجتماعی ملموس‌تر و دوری کردن از تمرین‌های مکانیکی و ملال‌آور رایج در شیوه‌های سنتی پیش‌رفت درخور ملاحظه‌ای نداشته است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 500.93 K