علوم سیاسی
محمدعلی توانا؛ فرزاد آذرکمند
چکیده
هژمونی و استراتژیسوسیالیستی؛ به سوی سیاست دموکراتیکرادیکال اثر لکلائو و موفه (1985) در پاسخ به سردرگمی چپ نو، ایده دمکراسی رادیکال را طرح نمود. این ایده حداقل از دو جنبه پیشرو است: 1-بنیان دمکراسی را بر امر سیاسی آنتاگونیستی میگذارد؛ زیرا از منظر لکلائو و موفه ستیزهگرایی بخشی از امر سیاسی و هژمونی تنها راه کنترل آن است، اما در ...
بیشتر
هژمونی و استراتژیسوسیالیستی؛ به سوی سیاست دموکراتیکرادیکال اثر لکلائو و موفه (1985) در پاسخ به سردرگمی چپ نو، ایده دمکراسی رادیکال را طرح نمود. این ایده حداقل از دو جنبه پیشرو است: 1-بنیان دمکراسی را بر امر سیاسی آنتاگونیستی میگذارد؛ زیرا از منظر لکلائو و موفه ستیزهگرایی بخشی از امر سیاسی و هژمونی تنها راه کنترل آن است، اما در موقعیتهای اقتضایی مطالبات گفتمانهای مخالف میتواند حول یک دال تهی مفصلبندی شود و هژمونی جدید جایگزین هژمونی مستقر شود؛ این فرایند راهی فراسوی واقعگرایی بدبینانه هابزی (و اقتدارگرایی آن) و آرمانگرایی اخلاقگرایانه کانتی (و دمکراسی مصالحهجویانه آن) باز میکند؛ 2-پسامدرنیسم مثبت را در قالب ایده پسابنیادگرایی صورتبندی میکند؛ لکلائو و موفه با پذیرش هژمونی باز و موقتی نه تنها از تکثر و خاصگرایی حمایت میکنند، بلکه مرجعی نهایی اما موقتی برای تصمیمات و کنشهای سیاسی تعیین میکنند و بدین سان فراسوی بنیانگرایی جهانشمول هابرماسی و ضد بنیانگرایی خاصگرای دلوزی گام برمیدارند. زیرا اولی متضمن پذیرفتن مرجعیت عقل –درقالب کنش ارتباطی- بهمنظور حذف اختلافهاست و دومی متضمن جدایی اقلیتها از اکثریت و رد هرگونه مرجعیت مشترک برای کنش سیاسی است. با وجود این، همچنان نقدهای اساسی بر پروژه فکری لکلائو و موفه وارد است، از جمله: برتری امر سیاسی بر امر اقتصادی و اجتماعی؛ تضعیف کنشگری سوژه؛ غربمحوری و استعلاگرایی نوکانتی.
واژگان کلیدی:
علوم سیاسی
محمد شجاعیان؛ محمدرضا طاهری
چکیده
نقدهای جدی جماعت گرایی برگفتمان لیبرال یکی از مهمترین موضوعات فلسفه سیاسی معاصر است. بی توجهی به منازعه جماعت گرایی علیه لیبرالیسم، موجب ناتوانی در تحلیل و فهم بسیاری از موضوعات فلسفه سیاسی لبیرال و غیرلیبرال در دهه های پایانی قرن بیستم و قرن جاری خواهد شد. کتاب «درآمدی بر مناظره لیبرال ها و جماعت گرایان در فلسفه سیاسی معاصر» ...
بیشتر
نقدهای جدی جماعت گرایی برگفتمان لیبرال یکی از مهمترین موضوعات فلسفه سیاسی معاصر است. بی توجهی به منازعه جماعت گرایی علیه لیبرالیسم، موجب ناتوانی در تحلیل و فهم بسیاری از موضوعات فلسفه سیاسی لبیرال و غیرلیبرال در دهه های پایانی قرن بیستم و قرن جاری خواهد شد. کتاب «درآمدی بر مناظره لیبرال ها و جماعت گرایان در فلسفه سیاسی معاصر» عهده دار تحلیل این موضوع مهم است.پرداختن به موضوعی تقریباً بدیع درفلسفه سیاسی معاصر و تاکید بر روش «هرمنیوتیک متن محور» برای خوانش آثار اندیشه سیاسی،از نقاط قوت کتاب است.با این وجود، به نتایج این منازعه درفسلفه سیاسی معاصر، توجه نشده و تاثیر آرا ویتکنشتاین متاخر در مضمون ومحتوای فلسفه سیاسی جماعت گرایی مورد غفلت قرار گرفته است. همچنین نویسندگان برای مکینتایر در فلسفه سیاسی جماعت گرایی نقش رهبری را قائل هستند، اما نسبت به جایگاه بسیار مهم سندل به ویژه تقدم آرا او نسبت به سایر جماعت گرایان و محوریت عدالت در بحث او التفات لازم صورت نگرفته است. همچنین با توجه به اینکه محور منازعه مورد بحث عدالت بوده است شایسته بود محورهای تبیین شده در کتاب در این باب نهایتا به موضوع عدالت و جنبه های مختلف آن ارجاع داده می شد.
واژه های کلیدی:
علوم سیاسی
فرزاد آذرکمند؛ علی مختاری
چکیده
هدف اصلی نوشتار حاضر، نقد و بررسی کتاب «مصرف و زندگی روزمره» نوشته مارک پاترسون، جامعهشناس معاصر امریکایی است که بهعنوان یکی از متخصصان حوزه مصرف و جامعه شناسی شناخته میشود. اثر مزبور یکی از متون جذاب و آکادمیک به شمار میرود که با تحقیق درباره آثار مصرفگرایی در زندگی بشر معاصر نگاشته شده است. به عقیده نویسنده اثر، ...
بیشتر
هدف اصلی نوشتار حاضر، نقد و بررسی کتاب «مصرف و زندگی روزمره» نوشته مارک پاترسون، جامعهشناس معاصر امریکایی است که بهعنوان یکی از متخصصان حوزه مصرف و جامعه شناسی شناخته میشود. اثر مزبور یکی از متون جذاب و آکادمیک به شمار میرود که با تحقیق درباره آثار مصرفگرایی در زندگی بشر معاصر نگاشته شده است. به عقیده نویسنده اثر، راز بقای نظام سرمایهداری امروزی ایجاد فاصله میان تولید و مصرف و حتی تبدیل انسانها به موجوداتی مصرفکننده است که غالباً هویت و شخصیت آنان نیز در فرایند بازار و خرید تکوین مییابد. نوشتار حاضر با طرح دیدگاههای پاترسون بهعنوان یکی از زمینههای شکلگیری جامعه شناسی مصرف مینگرد و بر این عقیده است که آراء پاترسون، بوردیو و حتی دوسرتو میتواند قوام بخش رشته مستقلی با عنوان جامعهشناسی مصرف در مراکز آکادمیک و محافل علمی باشند. مهمترین انتقادی که میتوان به آراء پاترسون وارد نمود طرح مسأله مقاومت در برابر نظم مصرفگرای امروزی است که با از قضا در زمین مصرفگرایی طراحی شده است. ناقد با واکاوی این طرح، رویکرد متفکران انتقادی و بهرهگیری از ظرفیت «هنر» و «هنر انتقادی» را رویکرد مطلوبتری جهت کاستن از آثار نامطلوب مصرفگرایی میداند.
علوم سیاسی
علی باقری دولت ابادی
چکیده
مطالعه و پیگیری سیاستخارجی ایران از موضوعات جذاب در بین عموم مردم و جامعه دانشگاهی محسوب میگردد. این رفتار مختص ایرانیان نیست و میتوان آن را در بین سایر پژوهشگران خارجی نسبت به سیاست خارجی ایران نیز مشاهده کرد. لوسیانا ذاکارا ازجمله نویسندگانی است که در پرداختن به این موضوع بر سایر همتایان خود پیشی جسته و کتابی را درباره سیاست ...
بیشتر
مطالعه و پیگیری سیاستخارجی ایران از موضوعات جذاب در بین عموم مردم و جامعه دانشگاهی محسوب میگردد. این رفتار مختص ایرانیان نیست و میتوان آن را در بین سایر پژوهشگران خارجی نسبت به سیاست خارجی ایران نیز مشاهده کرد. لوسیانا ذاکارا ازجمله نویسندگانی است که در پرداختن به این موضوع بر سایر همتایان خود پیشی جسته و کتابی را درباره سیاست خارجی حسن روحانی در دور اول ریاست جمهوری گرداوری کرده است. عدم ترجمه کتاب به فارسی موجب گردید تا نویسنده درصدد معرفی اثر و نقد محتوایی و شکلی آن برآید. آنچه که کتاب را شاخص میسازد بهرهگیری از قلم برخی نویسندگان سرشناس، پرداختن به برخی حوزه های کمتر توجه شده در پژوهشهای ایرانی همچون روابط با آفریقا و آسیبشناسی سیاستخارجی دولت حسن روحانی است. عدم برخورداری از پشتوانه نظری برای مباحث، عدم انسجام بین مطالب فصول و نادیده گرفته شدن بیطرفی علمی توسط برخی نویسندگان کتاب، ازجمله نقاط ضعف اثر محسوب میگردد.
علوم سیاسی
حمید ملک زاده؛ مینا زحمتکش
چکیده
مقاله حاضر تلاشی است برای مطالعه درباره کتاب شهریار منجی:معنای شاهکار ماکیاوللی، اثر مائوریتسوی ویرولی استاد ایتالیایی علوم سیاسی در دانشگاههای ایالات متحده آمریکا که انتشارات علمی و فرهنگی آن را در مجموعه اندیشه و اندیشه ورزان خود، در سال 1398 به چاپ رسانیده است. نویسندگان در مواجه نقدی خود با کتاب، تلاش کردهاند تا از مبنای روشی ...
بیشتر
مقاله حاضر تلاشی است برای مطالعه درباره کتاب شهریار منجی:معنای شاهکار ماکیاوللی، اثر مائوریتسوی ویرولی استاد ایتالیایی علوم سیاسی در دانشگاههای ایالات متحده آمریکا که انتشارات علمی و فرهنگی آن را در مجموعه اندیشه و اندیشه ورزان خود، در سال 1398 به چاپ رسانیده است. نویسندگان در مواجه نقدی خود با کتاب، تلاش کردهاند تا از مبنای روشی پدیدارشناسانه خاصی استفاده کنند. بر این اساس، و برپایه این باور بنیادین که، هر نقد/تفسیری درباره یک متن یا نظام فکری، با تجربه منتقد/مفسر از متن یا نظام فکری مورد مطالعهاش ارتباطی بنیادین دارد، به مطالعه درباره ساختار تجربه از منظری پدیدارشناختی روی آورده اند. بعد از این تلاش کردهاند تا متن ویرولی را براساس این مبنای روشی مورد بررسی قرار داده و این نکته را معلوم کنند که چطور، نویسنده کتاب، تمرکز خودش را بر باز سازماندهی معنای رساله ماکیاوللی بر پایه فهم تازهای از شهریار به عنوان منجی قرار داده است.
علوم سیاسی
میثم قهرمان
چکیده
چکیده
نگاه فوکو به انقلاب اسلامی چه در زمان حیاتش و چه پس از آنْ بحثها و واکنشهای متفاوتی را در پی داشت و آثار متنوعی در اینباره به رشتۀ تحریر درآمد. یکی از جنجالیترینِ این آثار، کتاب «فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواگریهای اسلامگرایی» نوشتۀ «ژانت آفاری» و «کوین اندرسون» است که میتوان آنرا ازیکسو واکنشی ...
بیشتر
چکیده
نگاه فوکو به انقلاب اسلامی چه در زمان حیاتش و چه پس از آنْ بحثها و واکنشهای متفاوتی را در پی داشت و آثار متنوعی در اینباره به رشتۀ تحریر درآمد. یکی از جنجالیترینِ این آثار، کتاب «فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواگریهای اسلامگرایی» نوشتۀ «ژانت آفاری» و «کوین اندرسون» است که میتوان آنرا ازیکسو واکنشی سیاسی به اسلامگرایی و ازسویدیگر، نقدی معرفتشناختی به آنچه نویسندگان «نسبیگرایی فرهنگی» مینامند، بهشمار آورد. بهروز قمریتبریزی در کتاب «فوکو در ایران» کوشیده است ضمن ارائۀ پاسخی مناسب به آفاری و اندرسون، نشان دهد که حقیقتِ آرای فوکو دربارۀ انقلاب ایران چیست. بهبیان دیگر، «فوکو چگونه انقلاب ایران را معنا کرد؟» در مقالۀ حاضر به این موضوع پرداخته شده است که از منظری خاص هر دوِ این آثار درون یک پراکتیس گفتمانی شکل گرفتهاند و بنابراین، جملات متفاوتی از یک گزارهاند و باید به یک اندازه از دستِ هر دوِ آنها رها شویم.
علوم سیاسی
فرزاد آذرکمند؛ علیرضا سمیعی اصفهانی
چکیده
کتاب روشنفکران و سیاست نوشته مارک لیلا، به بررسی رابطۀ سیاست و روشنفکران میپردازد. این کتاب بیش از هر چیز، مدعی آن است که در عصر فروکشکردن فراروایتهای کلان، عصر روشنفکران نیز به سر آمده است و روشنفکران مانند سابق نمیتوانند طلایهدار تغییرات گسترده باشند. لیلا مدعیاست عاملاصلی شکلگیری ...
بیشتر
کتاب روشنفکران و سیاست نوشته مارک لیلا، به بررسی رابطۀ سیاست و روشنفکران میپردازد. این کتاب بیش از هر چیز، مدعی آن است که در عصر فروکشکردن فراروایتهای کلان، عصر روشنفکران نیز به سر آمده است و روشنفکران مانند سابق نمیتوانند طلایهدار تغییرات گسترده باشند. لیلا مدعیاست عاملاصلی شکلگیری نظامهای توتالیتر، جنگهای خانمانسوز در غرب و حتی سیاسیکردن فلسفه به خیانت روشنفکران باز میگردد. روشنفکرانی که به باور لیلا، آرمانهای بزرگی در سر داشتند، ولی هیچکدام به نتیجۀ مطلوبی نرسیدند. آنها بیش از هرچیز تحت تأثیر جنبههای پنهان زندگی شخصی خودشان بودند و این مسأله بر اندیشه آنان تأثیر زیادی گذاشت و باعث شد تا فلسفه و سیاستعملی را درهم آمیزند. روشنفکرانی که لیلا انگشت اتهام توتالیتری بودن را به سمت آنان نشانه میرود: هایدگر، آرنت، یاسپرس،کوژو، بنیامین، فوکو و دریدا هستند. از نقاط قوت اثر، توجه به زمینهگرایی و از نقاط ضعف اساسی آن، نقد اخلاقی اندیشمندان بهجای نقد آراء آنان است.
علوم سیاسی
آرمینا آرم
چکیده
جغرافیا تأثیر بسیار مهمی در سرنوشت کشورها دارد. در این چارچوب، اخیراً کتابی با عنوان «در اسارت جغرافیا» توسط تیم مارشال منتشر شده که محور اصلی آن تأکید بر اهمیت ژئوپلیتیک در بررسی مسائل و بحرانهای بینالمللی است. نویسنده کتاب با تمرکز بر اهمیت نقش عوامل جغرافیایی، به دنبال یافتن پاسخی متاسب برای این پرسش کلیدی است که چگونه ...
بیشتر
جغرافیا تأثیر بسیار مهمی در سرنوشت کشورها دارد. در این چارچوب، اخیراً کتابی با عنوان «در اسارت جغرافیا» توسط تیم مارشال منتشر شده که محور اصلی آن تأکید بر اهمیت ژئوپلیتیک در بررسی مسائل و بحرانهای بینالمللی است. نویسنده کتاب با تمرکز بر اهمیت نقش عوامل جغرافیایی، به دنبال یافتن پاسخی متاسب برای این پرسش کلیدی است که چگونه ژئوپلیتیک یا جبر جغرافیایی تصمیمات رهبران و بازیگران سیاسی کشورها را تحت تأثیر قرار میدهد؟. از نظر مارشال، چالشهای جغرافیایی سبب ایجاد محدودیتهایی در تصمیمگیری رهبران در حوزههایی چون جنگ و صلح میشود. در همین راستا، نویسنده برای ارزیابی مدعای اصلی خود در کتاب شرایط ژئوپلیتیک کشورهای مختلف در مناطق گوناگون جهان را مورد بررسی قرار میدهد و با مرور گذشته تاریخی، نگاهی به آینده بحرانهای بینالمللی در سایه محدودیتهای ژئوپلیتیکی میاندازد. مارشال موضوعات کلیدیِ ژئوپلیتیکی که تمام قارهها و مناطق مهم جهان با آن روبرو هستند را شناسایی کرده، تا از این طریق مناطقی که پتانسیل درگیریهای فعلی یا آینده را دارند مورد شناسایی و تحلیل قرار دهد. بدیهی است مباحث مذکور در زمره موضوعات کلیدی در حوزه حکمرانی است و اهمیت چنین مباحثی نویسنده این سطور را به سمت معرفی، نقد و بررسی اثر مذکور رهنمون ساخته است.
علوم سیاسی
حاکم قاسمی
چکیده
فراگیری فرایند جهانی شدن، با توجه به تاثیرات گسترده آن، چالشهای زیادی را برای کشورها ایجاد کرده است. در این میان کشورهای کوچک به عنوان جوامعی که از تاثیرپذیری بیشتری برخوردارند، با چالشهای بیشتری روبرو هستند. پژوهشگران مقالات و کتابهای مختلفی را به این موضوع اختصاص داده و سعی کرده اند وضعیت کشورها را در فرایند جهانی شدن، و اقدامات ...
بیشتر
فراگیری فرایند جهانی شدن، با توجه به تاثیرات گسترده آن، چالشهای زیادی را برای کشورها ایجاد کرده است. در این میان کشورهای کوچک به عنوان جوامعی که از تاثیرپذیری بیشتری برخوردارند، با چالشهای بیشتری روبرو هستند. پژوهشگران مقالات و کتابهای مختلفی را به این موضوع اختصاص داده و سعی کرده اند وضعیت کشورها را در فرایند جهانی شدن، و اقدامات آنها را برای مواجهه با چالشهای جهانی شدن تبیین نمایند. نویسنده کتاب «اقتصاد سیاسی بین الملل خلیج فارس» با این رویکرد سعی کرده است جایگاه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را در اقتصاد بین الملل در عصر جهانی شدن توضیح دهد. این کتاب اقدامات کشورهای کوچک خلیج فارس را برای انطباق با شرایط جهانی بررسی کرده است. در این مقاله با نگاهی نقادانه به کتاب، سعی شده است نقاط قوت و ضعف آن بررسی شوند. این بررسی نشان می دهد که نویسنده کتاب تحلیل های ارزشمندی از سیاستها و اقدامات کشورهای کوچک خلیج فارس برای ارتقاء جایگاه خود در اقتصاد بین الملل ارائه کرده است، اما در عین حال کتاب بویژه متن ترجمه آن از ضعف های شکلی و محتوایی متعددی رنج می برد.
علوم سیاسی
حمید ملک زاده
چکیده
فلسفه سیاسی ماکیاوللّی کتابی است به قلم فیلیپو دل لوکّزه که فؤاد حبیبی و امین کرمی آن را به فارسی برگردانده و انتشارات ققنوس در اختیار فارسی زبانان قرار داده است. در مقاله حاضر، ضمن ارائه معرفی مختصری درباره نویسنده، سازمان اثر مورد بررسی برای خوانندگان ترسیم خواهد شد. همینطور تلاش خواهیم کرد تا محتوای اثر استاد ایتالیایی تاریخ ...
بیشتر
فلسفه سیاسی ماکیاوللّی کتابی است به قلم فیلیپو دل لوکّزه که فؤاد حبیبی و امین کرمی آن را به فارسی برگردانده و انتشارات ققنوس در اختیار فارسی زبانان قرار داده است. در مقاله حاضر، ضمن ارائه معرفی مختصری درباره نویسنده، سازمان اثر مورد بررسی برای خوانندگان ترسیم خواهد شد. همینطور تلاش خواهیم کرد تا محتوای اثر استاد ایتالیایی تاریخ فکر سیاسی درباره منشی فورانسی را به اعتبار مفاهیم مرکزی موجود در نوشته او مورد بررسی قرار بدهیم. ما اینکار را از طریق مشخص کردن فهمی که نویسنده از طبیعت گرایی درماکیاولی داشته است آغاز کرده و نتایج منطقی این صورت بندی فلسفی را تا دست یابی نتایج نهای آنها دنبال مینماییم. نشان خواهیم داد که چطور روایت لوکّزه از اندیشه فلسفی ماکیاوللی، به صورت بندی جدیدی از مفهوم سیاست مدرن در اندیشه او منتهی خواهد شد. صورت بندی انقلابی جمهوریخواهانهای که بر خلاف اکثر دعاوی موجود درباره ماکیاوللی او را به فیلسوف تعارض و مردم تبدیل میکند.
علوم سیاسی
مجید استوار
چکیده
وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال57 بسیاری از مفروضات و نظریه های انقلاب را بهچالش کشید و بار دیگر پژوهش درباره انقلاب را در کانون توجه اندیشمندان علوم انسانی قرار داد. تاکنون این انقلاب از ابعاد متفاوت اقتصادی، سیاسی، روانشناختی، طبقاتی، فرهنگی و گفتمانی مورد بررسی قرار گرفته که هر کدام دریچه های نوینی را درباره مطالعات انقلاب ...
بیشتر
وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال57 بسیاری از مفروضات و نظریه های انقلاب را بهچالش کشید و بار دیگر پژوهش درباره انقلاب را در کانون توجه اندیشمندان علوم انسانی قرار داد. تاکنون این انقلاب از ابعاد متفاوت اقتصادی، سیاسی، روانشناختی، طبقاتی، فرهنگی و گفتمانی مورد بررسی قرار گرفته که هر کدام دریچه های نوینی را درباره مطالعات انقلاب اسلامی گشوده اند. یکی از این پژوهش ها، کتاب انقلاب ایران؛ ریشه های ناآرامی و شورش نوشته مهران کامرواست که در سال 1990 میلادی توسط انتشارات راتلج به چاپ رسیده است. وی با تلفیق نظریه های جامعه شناختی انقلاب با نظریه های روان شناختی و سیاسی و برساخت رویکرد چند رشتهای درباره انقلاب ایران، به بررسی سیاست های دولت و میدان سیاسی – اجتماعی پیش از انقلاب می پردازد و معتقد است که رژیم پهلوی پس از محدود شدن بلندپروازی های اقتصادی در اواخر دهه 50 شمسی و فشارهای دیپلماتیک متحد اصلی خود، ایالات متحدۀ آمریکا با زوال روبرو شد. در نتیجه، گروه ها و طبقات اجتماعی سرخورده از نوسازی با بهره گیری از فضای باز سیاسی و ایدئولوژی شیعی و رهبری روحانیان، ویژگیهای انقلاب آفرین پیدا کردند و با بروز ضعف در شاه و نیروهای سرکوب رژیم، توانستند دولت رو به زوال پهلوی را سرنگون و نظام سیاسی جدیدی را جایگزین آن کنند. در متن حاضر تلاش میشود با اتکاء بر روش جامعه شناسی پدیدارشناسی و مفهوم کانونی ذهنیت نمادین، کتاب مورد نظر، نقد و بررسی گردد.
علوم سیاسی
علی باقری دولت ابادی؛ مالک آوریده
چکیده
هدف پژوهش حاضر نقد یکی از جدیدترین آثار نگاشته شده درباره سیاست خارجی ایران نوشته فرهاد رضایی است. سؤالات پژوهش حاضر عبارتند از: آیا نویسنده کتاب توانسته است به شیوه ای علمی موضوع مورد پژوهش را بررسی نماید؟ داده های استفاده شده تا چه حد واجد خصوصیت روایی و نتایج گرفته شده از پژوهش تا چه میزان از پایایی لازم برخوردار هستند؟ این ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر نقد یکی از جدیدترین آثار نگاشته شده درباره سیاست خارجی ایران نوشته فرهاد رضایی است. سؤالات پژوهش حاضر عبارتند از: آیا نویسنده کتاب توانسته است به شیوه ای علمی موضوع مورد پژوهش را بررسی نماید؟ داده های استفاده شده تا چه حد واجد خصوصیت روایی و نتایج گرفته شده از پژوهش تا چه میزان از پایایی لازم برخوردار هستند؟ این اثر تا چه حد از کارامدی لازم برای رفع ابهامات و پرسش های موجود در ذهن مخاطبان ایرانی و خارجی برخوردار است؟ برای پاسخ به سوالات فوق ابتدا ایده اصلی نویسنده در فصول مختلف کتاب بیان و نقد شده است. سپس در دو بخش مجزا کتاب مورد نقد محتوایی و شکلی قرارگرفته؛ که هرکدام دربرگیرنده زیرعنوان نقاط قوت و ضعف کتاب است. در پایان نیز ارزیابی کلی نویسندگان از کتاب بیان شده است. روش مورد استفاده توصیفی-تحلیلی بوده و داده های لازم به شیوه کتابخانه ای گرداوری گردیده است.
علوم سیاسی
سیده مطهره حسینی
چکیده
مقاله حاضر ضمن مرور کتاب «دو جستار درباره فلسفه سیاسی فمینیسم» و روند کاریِ سه نویسنده آن که از نظریهپردازان فمینیستی هستند، به بررسی رویکردهای رادیکال، لیبرال و جامعهگرا در نظریههای فمیسنیتی میپردازد و در طی این بررسی،، مباحث کتاب را با نگاهی انتقادی مرور میکند. همچنین تجدیدنظرطلبی فمینیستی که در جستار دوم کتاب ...
بیشتر
مقاله حاضر ضمن مرور کتاب «دو جستار درباره فلسفه سیاسی فمینیسم» و روند کاریِ سه نویسنده آن که از نظریهپردازان فمینیستی هستند، به بررسی رویکردهای رادیکال، لیبرال و جامعهگرا در نظریههای فمیسنیتی میپردازد و در طی این بررسی،، مباحث کتاب را با نگاهی انتقادی مرور میکند. همچنین تجدیدنظرطلبی فمینیستی که در جستار دوم کتاب طرح شده است را با نمونههایی از تجدیدنظرطلبی جهان سومگرا و غیرغربگرا مثلا موهانتی در هند و انلویه در مالزی مقایسه میکند. حاصل بحث اینکه نظریه فمینیستی طرحشده در جستار یکم کتاب اگرچه ادعای عبور از غرب را دارد، ولی به صورت ایدئولوژیک غربی است یعنی باور و جهانبینی اروپا- امریکایی دارد. نظریه اجتماعی جستار دوم نیز اشاره فشردهای به ارکان فمینیسم جامعهگرا دارد، و با اینکه چندان به حوزههای اجتماعی غیرغربی نپرداخته است، زمینه طرح آن در جوامعی که ارکان جامعه مدنی در آنها قوتی دارد، فراهم است. روش انجام پژوهش، توصیفی است و در آن با استفاده از منابع کتابخانهای به دنبال خوانش نقدگونه کتاب هستیم تا نکات مثبت و منفی آن را دریابیم. هدف این مقاله، یافتن نقاط فراز و فرود و به تعبیری درستی و نادرستی ادعاهای نویسندگان کتاب درباره زنان و زنانهنگری است.
علوم سیاسی
الهام رسولی ثانی آبادی
چکیده
چکیدهتحلیل سیاست خارجی به عنوان یکی از زیررشتههای مهم دانش روابط بین الملل، در دهههای اخیر قرن بیست و یکم تبدیل به یک بحث زنده و جاری در محافل علمی روابط بین الملل شده است و مصداق آن آثار نسبتا مهمی است که در این حوزه تولید شده است. تحلیل سیاست خارجی بررسی اداره و اجرای روابط میان کنشگران مختلف به ویژه دولتها در نظام بین الملل است ...
بیشتر
چکیدهتحلیل سیاست خارجی به عنوان یکی از زیررشتههای مهم دانش روابط بین الملل، در دهههای اخیر قرن بیست و یکم تبدیل به یک بحث زنده و جاری در محافل علمی روابط بین الملل شده است و مصداق آن آثار نسبتا مهمی است که در این حوزه تولید شده است. تحلیل سیاست خارجی بررسی اداره و اجرای روابط میان کنشگران مختلف به ویژه دولتها در نظام بین الملل است که شامل موضوعات بسیار گستردهای می شود. بنابراین با توجه به اهمیت تحلیل سیاست خارجی و ادبیات تولید شده در این حوزه، در این مقاله با هدف ارائه پیشنهاداتی در جهت غنای ادبیات مربوطه، به بررسی ابعاد مختلف محتوایی و فرانظری یکی از این آثار با عنوان «رفتارشناسی نیروهای اجتماعی در سیاست خارجی» خواهیم پرداخت. با بررسی های چهارگانه نقد شکلی و محتوایی این اثر، یافته های پژوهش نشان داد که در کنار مزایا و نواقص شکلی، به لحاظ محتوایی علی رغم آنکه این اثر توانسته است هستی شناسی سیاست خارجی را به تفصیل مورد بررسی قرار دهد، اما به لحاظ نظری به بررسی نظریه های این حوزه و همچنین نتایج و پیامدهای تصمیمات سیاست خارجی نیز نپرداخته است. این پژوهش به لحاظ روشی از روش نقد (بررسی شکلی و محتوایی با تکیه بر تحلیل متن)، استفاده کرده است.
علوم سیاسی
رضا نجف زاده
چکیده
مقالۀ حاضر به نقد و بررسی کتاب آیا فرودست میتواند سخن بگوید اختصاص دارد. پرسش محوری این است که اسپیواک چگونه نظریۀ ایدئولوژی و واسازی را در مطالعات فرودستان به کار میگیرد؟ دو پرسش فرعی مقاله نیز چنین است: چه نقدهایی بر رویکرد اسپیواک میتوان وارد ساخت؟ ترجمۀ فارسی اثر تا چه میزان با متن اصلی انطباق دارد؟ در پاسخ، معتقدیم که ...
بیشتر
مقالۀ حاضر به نقد و بررسی کتاب آیا فرودست میتواند سخن بگوید اختصاص دارد. پرسش محوری این است که اسپیواک چگونه نظریۀ ایدئولوژی و واسازی را در مطالعات فرودستان به کار میگیرد؟ دو پرسش فرعی مقاله نیز چنین است: چه نقدهایی بر رویکرد اسپیواک میتوان وارد ساخت؟ ترجمۀ فارسی اثر تا چه میزان با متن اصلی انطباق دارد؟ در پاسخ، معتقدیم که اسپیواک در چارچوب مطالعات تاریخ از پایین یا تاریخ مردم عادی، به واسازیِ تاریخنگاری میپردازد. موضوع محوری وی نقد نظام نشانگانیِ فرودستساز است. وی مفاهیمی چون نظریۀ ایدئولوژی و آپاراتوس را در کنار مفاهیمی چون هویتِ تفاوتبنیاد به کار میبرد و روانکاویِ گراماتولوژیک و اقتصاد سیاسی را با هم پیوند میدهد. این نقطۀ قوت کار وی است. اما نقدهای جدّیای نیز به پروژۀ وی وارد است. برای نمونه، اسپیواک با اعلام ناتوانی فرودست در سخن گفتن و نیاز وی به نمایندگیشدن، راه تغییر و رهایی را مسدود میسازد. وی با پیروی از ندای دریدا برای به سخنِ در آوردنِ فرودست از طریقِ نیروی مبهمِ درونِ خودمان، راه نوعی شهودِ خلسهآور را میگشاید که به کارِ آزادگذاریِ نیروی خیال و ذوق زیباییشناختی میآید. اسپیواک میخواست از طریق پیوند دادن اقتصاد سیاسی بینالملل با هرمنوتیکِ متون مقدس، متون حقوقی و آموزشی و نقد ادبی، مطالعات فرودستان را به یک نظریۀ عمومی بدل کند، اما بیشتر در همان قلمرو نقد ادبی حرکت کرده است. همچنین ضمن تطبیق ترجمۀ فارسی با متن اصلی، پیشنهادهایی برای بهبود ترجمه ارائه کرده ایم. روش تحلیل به کار بسته شده در این مقاله تفسیر انتقادی با رویکرد تطبیقی است.
علوم سیاسی
مرتضی بحرانی
چکیده
این مقاله به نقد و بررسی کتاب «مفهوم نقد در نهضتهای تجددخواه جهان عرب با نگاهی به نظریههای مدرنیته و پسامدرنیته» میپردازد. مولف قصد دارد مفهوم و پدیده نقد را به بحث بگذارد اما فراموش میکند که نقد یک کنش مدرن است و در نتیجه دچار سنتگرایی و پستمدرنیسمی میشود که یکی مانع نقد است و دیگری مخل نقد. به رغم گزارههایی ...
بیشتر
این مقاله به نقد و بررسی کتاب «مفهوم نقد در نهضتهای تجددخواه جهان عرب با نگاهی به نظریههای مدرنیته و پسامدرنیته» میپردازد. مولف قصد دارد مفهوم و پدیده نقد را به بحث بگذارد اما فراموش میکند که نقد یک کنش مدرن است و در نتیجه دچار سنتگرایی و پستمدرنیسمی میشود که یکی مانع نقد است و دیگری مخل نقد. به رغم گزارههایی از کتاب که امید به پیشرفت را تداعی میکنند مولف گرفتار گذشتهگرایی سنتگرایانه و دلمشغول تفنن پستمدرنیستی است. این دو عامل باعث شده است که مولف نقد را مربوط به قلمرو فلسفه آگاهی بداند: گویی اگر اعراب در ذهنیت خود به مرحله نقادی برسند جوامع آنها نیز پیشرفت میکند. این تناقضات به ویژه در آنجا خود را نشان میدهند که مولف در عمل به ارزشهای مدرن (آزادی، شادی و انسجام) اهمیتی قائل نمیشود. هر پژوهشی در باب نقد که قدردان نتایج عملی مدرنیته نباشد، نمیتواند پژوهشی جدی و صادقانه تلقی شود. این نکته، محور بررسی کتاب در این مقاله است. من برای اینکه این اختلال در شناخت را به نقد بکشم با روش هرمنیوتیک سوءظن کتاب را مورد بررسی قرار دادهام.
علوم سیاسی
علی اشرف نظری
چکیده
ایدهها و اندیشههای متفکران بزرگ، مرزناپذیر است و بنیانهای فکری آنها بر ساخت تفکر و ماهیت تحول جوامع دیگر نیز تأثیر میگذارد. میشل فوکو (1984-1926) از جمله تأثیرگذارترین نظریهپردازان در نیمه دوم قرن بیستم است که دستگاه فکری او از دیدگاهها و چشماندازهای فکری گوناگون در جوامع مختلف مورد خوانش قرار گرفته است. خوانشی که در ...
بیشتر
ایدهها و اندیشههای متفکران بزرگ، مرزناپذیر است و بنیانهای فکری آنها بر ساخت تفکر و ماهیت تحول جوامع دیگر نیز تأثیر میگذارد. میشل فوکو (1984-1926) از جمله تأثیرگذارترین نظریهپردازان در نیمه دوم قرن بیستم است که دستگاه فکری او از دیدگاهها و چشماندازهای فکری گوناگون در جوامع مختلف مورد خوانش قرار گرفته است. خوانشی که در سه دهة گذشته، به صورت فعال در صدد بهرهگیری از مقولههای فکری فوکو و در عین حال، ارائة تفسیری نو با هدف پاسخگویی به مسائل جوامع عرب در حوزة فکری – فلسفی است. هر یک از مفسران فوکو کوشیدهاند در پروژه فکری خود با هدف برون رفت از معضلات موجود به کاربست روششناسیهای مدرن و ارائة قرائتی جدید از میراث، تاریخنگاری اندیشه اسلامی و طرح تجددگرایی، کثرتگرایی و ارائة نگرشی معطوف به آزادی انسان بر آیند. محور اصلی بحث در مقالة حاضر، معرفی، نقد و ارزیابی کتاب میشل فوکو در اندیشة معاصر عرب (1399) است که توسط الزواوی بغوره نوشته شده و مجید منهاجی آن را ترجمه کرده و نسخة فارسی این کتاب، از سوی نشر نگاه معاصر به زیور طبع آراسته شده است. نقد روششناختی، درون نظری و برون نظری این اثر مطرح و تلاش خواهد شد اشکالات موجود در ترجمه، تناقضات روششناختی و ابهامات مفهومی – نظری مورد توجه قرار گیرد.. نتیجه چنین امری، فرارفتن از مطالعه توصیفی و فراهم آوردن زمینههای نقد و ارزیابی آثار علمی با هدف رشد تفکر انتقادی و گام نهادن در وادی نظریه پردازی است.
علوم سیاسی
روح اله اسلامی؛ الهه ولی زاده
چکیده
اندیشههای مارکسیسم نهتنها به تحلیل جوامع پرداختهاند، بلکه به عمل اجتماعی نیز شکل دادهاند. مارکسیستها در نحلههای متعدد، هرکدام به خوانشی از آثار مارکس روی آوردهاند و ادعا میکنند نزدیکترین تفسیر به مارکس را ارائه دادهاند. در این میان، لویی آلتوسر، متفکر نئومارکسیست فرانسوی، در قرن بیستم با خوانشی ساختارگرایانه دورۀ ...
بیشتر
اندیشههای مارکسیسم نهتنها به تحلیل جوامع پرداختهاند، بلکه به عمل اجتماعی نیز شکل دادهاند. مارکسیستها در نحلههای متعدد، هرکدام به خوانشی از آثار مارکس روی آوردهاند و ادعا میکنند نزدیکترین تفسیر به مارکس را ارائه دادهاند. در این میان، لویی آلتوسر، متفکر نئومارکسیست فرانسوی، در قرن بیستم با خوانشی ساختارگرایانه دورۀ دوم فکری مارکس را موردتوجه قرار داده که علمی است. در این مقاله، به این سؤال پرداخته شده است که چگونه میتوان مارکسیسم را نهتنها در خصلت تعیینگرایانۀ صرف اقتصادی موردتحلیل قرار داد، بلکه وجه سیاسی دولتها را نیز در امر تحلیل مارکسیستی دخیل کرد؟ بدین منظور، به معرفی و بازخوانی انتقادی کتاب ایدئولوژی و سازوبرگهای ایدئولوژیک دولت، نوشتۀ لویی آلتوسر پرداختهایم که روزبه صدرآرا آن را ترجمه کرده است. کتاب بهلحاظ شکلی و اندیشهای نقد و بررسی شده است. از لحاظ نظری، آلتوسر ازیکسو فرهنگ و سازوبرگهای ایدئولوژیک دولت را در تحولات سیاسی ـ اجتماعی تعینبخش میسازد و ازسویدیگر، با این رویه گونهای از توهم توطئه را رواج میدهد. در وجه شکلی، کتاب از حیث طراحی جلد مطلوب است و به برخی اصلاحات نگارشی نیاز دارد که در متن مستند شدهاند.
علوم سیاسی
مرتضی بحرانی
چکیده
این مقاله بر بنیاد نقد و بررسی کتاب سوسیالیسم، ایدۀ شکستخوردهای که هرگز نمیمیرد (اثر کریستین نیمیتز) تألیف شده است. در جایی که نیمیتز بر آن است که ایدۀ سوسیالیسم بهرغم شکستهای پیاپیاش هنوز زنده است، من بر آنم که مسئلۀ مرگ یا زندهبودن «ایده»ها نیست. پدیدارهای ذهنی انسان شامل ایدهها، احکام، و ارادهها هستند. ایدهها ...
بیشتر
این مقاله بر بنیاد نقد و بررسی کتاب سوسیالیسم، ایدۀ شکستخوردهای که هرگز نمیمیرد (اثر کریستین نیمیتز) تألیف شده است. در جایی که نیمیتز بر آن است که ایدۀ سوسیالیسم بهرغم شکستهای پیاپیاش هنوز زنده است، من بر آنم که مسئلۀ مرگ یا زندهبودن «ایده»ها نیست. پدیدارهای ذهنی انسان شامل ایدهها، احکام، و ارادهها هستند. ایدهها هیچگاه نمیمیرند؛ خواه ایدۀ سوسیالیسم باشد یا ایدۀ خدا یا اژدهای هفتسر. مسئلۀ اصلی درستی یا نادرستی ارادههای انسانی است. بر این اساس، من تلاش کردهام تا بهشیوۀ پدیدارشناسی انتقادی پدیدار کنم که سوسیالیسم یک ارادۀ معطوف به شکست است. هزار بار دیگر هم که تکرار و تجربه شود، چیزی جز شکست را محقق نخواهد کرد. درمقابل و برطبق تجربۀ تاریخی، این لیبرال سرمایهداری است که ارادههای درست و معطوف به پیشرفت را پیشروی ما نهاده است. برای ما که در فرایند پیشرفت گام نهادهایم، حکم اخلاقی این است که وسوسههای سوسیالیستیک معطوف به توزیع برابر را کنار نهیم. آغاز پیشرفت ما گامنهادن در مسیر تولید است. تولید و تبادل سرمایه عبارت اخرای گردش آزاد و حق آزادی است. تنها با این حق است که میتوانیم خود را محقق کنیم.
علوم سیاسی
تحصیلی، محمد جواد تحصیلی؛ مقصود رنجبر؛ محمد ترابی
چکیده
رسالۀ یک کلمۀ مستشارالدوله از مهمترین و اصلیترین نوشتههای دوران قاجار در زمینۀ قانونخواهی بود و نیز به همین اعتبار از پایههای شناخت اندیشۀ قانونگرایی در ایران عصر قاجار و نیز شناخت تبار جنبش مشروطهخواهی است. حامد عامری، در کتاب تجدد و قانونگرایی، به بررسی این اثر پرداخته است و این مقاله نقدی بر نوشتۀ وی درخصوص ...
بیشتر
رسالۀ یک کلمۀ مستشارالدوله از مهمترین و اصلیترین نوشتههای دوران قاجار در زمینۀ قانونخواهی بود و نیز به همین اعتبار از پایههای شناخت اندیشۀ قانونگرایی در ایران عصر قاجار و نیز شناخت تبار جنبش مشروطهخواهی است. حامد عامری، در کتاب تجدد و قانونگرایی، به بررسی این اثر پرداخته است و این مقاله نقدی بر نوشتۀ وی درخصوص این کتاب است. مهمترین نقدی که بر کتاب وارد است توصیفیبودن آن است و مؤلف رویکرد و جهتگیری انتقادی به اثر ندارد، درحالیکه رسالۀ یک کلمۀ مستشارالدوله از حیثهای مختلف قابلنقد است و در این مقاله به آنها پرداخته شده است. مهمترین نقد بر رسالۀ فوق این است که مستشارالدوله در فهم قانون و معنای آن دچار تقلیلگرایی شده و همین موجب سوءبرداشت جدی وی از جایگاه و معنای قانون در دنیای مدرن شده است و این برداشت نادرست وی اثر مهمی بر تحققنیافتن قانونگرایی در تاریخ معاصر ایران داشته است.
علوم سیاسی
بهنام جودی
چکیده
این مقاله به ارزیابی کتاب اسپینوزا و سیاست، نوشتة اتییِن بالیبار، میپردازد. ایدة بالیبار این است که فلسفة اسپینوزا سیاسی است. بالیبار مطالعة فلسفة اسپینوزا را با این استدلال آغاز میکند که اگر اندیشة اسپینوزا را صرفاً نظریهای بدانیم که در سطح فراتاریخی از نظریة محض قرار دارد، آن را نمیتوانیم بفهمیم. درمقابل، هریک از آثار بزرگ ...
بیشتر
این مقاله به ارزیابی کتاب اسپینوزا و سیاست، نوشتة اتییِن بالیبار، میپردازد. ایدة بالیبار این است که فلسفة اسپینوزا سیاسی است. بالیبار مطالعة فلسفة اسپینوزا را با این استدلال آغاز میکند که اگر اندیشة اسپینوزا را صرفاً نظریهای بدانیم که در سطح فراتاریخی از نظریة محض قرار دارد، آن را نمیتوانیم بفهمیم. درمقابل، هریک از آثار بزرگ او باید بهعنوان مداخلهای در شرایط فلسفی و سیاسی ویژهای فهمیده شود. به همین دلیل، از نظر بالیبار، تفکیک متافیزیک اسپینوزا از سیاست او ناممکن است، آنهم بهگونهایکه انگار سیاست کاربست متافیزیک است. فلسفة اسپینوزا را بایستی در کلیتش سیاسی در نظر گرفت، بهنحویکه حتی نظرورزانهترین اظهارات اسپینوزا از پاسخ به ضروریات و الزامات مشخص سیاسی تشکیل یافته است و با شرایط تاریخی ویژهای گره خورده است. بالیبار در مطالعة ایدهها از لوئی آلتوسر تأثیر پذیرفته است و از اصطلاح آلتوسری «conjoncture» استفاده میکند. ضمن برجستهکردن نوآوری، ویژگی روشی و تفسیر او از اسپینوزا به خطای مترجمهای فارسی در ترجمة «conjuncture» به «اتصال» اشاره خواهیم کرد و نشان خواهیم داد که، برخلاف ادعای مترجمها، نهتنها اسپینوزا «فیلسوف اتصالی» نیست، بلکه «فیلسوفی بحراناندیش» است.
علوم سیاسی
سید رضا حسینی؛ مصطفی رضائی حسین آبادی؛ امیر اعتمادی بزرگ
چکیده
ونسا مارتین از جملۀ پژوهشگران انگلیسیزبان تاریخ ایران معاصر است که در کتاب ایران بین ناسیونالیسم اسلامی و سکولاریسم تلاش کرده است مشروطه و تحولات سیاسی اجتماعی مرتبط با آن را از منظر بیرونی بررسی کند. بر این اساس، هدف مقالۀ حاضر مطالعۀ تحلیلی ـ انتقادی کتاب در ابعاد شکلی، روشی، نظری، و محتوایی است. تمرکز ونسا مارتین در این ...
بیشتر
ونسا مارتین از جملۀ پژوهشگران انگلیسیزبان تاریخ ایران معاصر است که در کتاب ایران بین ناسیونالیسم اسلامی و سکولاریسم تلاش کرده است مشروطه و تحولات سیاسی اجتماعی مرتبط با آن را از منظر بیرونی بررسی کند. بر این اساس، هدف مقالۀ حاضر مطالعۀ تحلیلی ـ انتقادی کتاب در ابعاد شکلی، روشی، نظری، و محتوایی است. تمرکز ونسا مارتین در این کتاب بر شناسایی جریانهای سیاسی و تحولات اقتصادی ـ اجتماعی محلی خارج از تهران است که تأثیر مستقیم در چگونگی رخداد انقلاب مشروطه و نتایج آن داشته است. بررسی کتاب نشان میدهد نویسنده مشروطهخواهی محلی را بهعنوان مسئلهای مرتبط با هویت ملی تعریف میکند. یافتهها نشان میدهد، از نظر ونسا مارتین، بافت سنتی جامعۀ ایران و طبقۀ روحانیون مشروطه را امری تاریخی و دینی قلمداد میکنند، اما روشنفکران آن را بهعنوان امری اسطورهای و مدرن میپندارند. نوآوری ونسا مارتین در اشاره به نقش نیروهای محلی در انقلاب مشروطه، بهویژه در آذربایجان، بوشهر، فارس، و اصفهان، قابلتأمل است، اما کاستیهایی در نوع دستهبندی جریانهای سیاسی و تعریف هرکدام از چیستی و چگونگی رخداد مشروطه بهچشم میخورد که مناسب است نویسنده و ناشر در چاپهای بعدی تلاش کنند که آنها را برطرف کنند.
علوم سیاسی
فاطمه دانشورمحمدزادگان؛ رضا عابدی گناباد
چکیده
جامعهشناسی کاریزمای ملی کتابی بهقلم مجید فولادیان است که طی آن فروپاشی ساختارهای اجتماعی و ظهور کاریزمای ملی را تجزیهوتحلیل میکند. نویسنده با روش ساختاری تاریخی به بررسی تحولات ساختاری در آستانۀ دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی میپردازد و به این نتیجه میرسد که در دورۀ قاجار ساخت شبکهای جامعه مانع از شکلگیری همبستگیهای ...
بیشتر
جامعهشناسی کاریزمای ملی کتابی بهقلم مجید فولادیان است که طی آن فروپاشی ساختارهای اجتماعی و ظهور کاریزمای ملی را تجزیهوتحلیل میکند. نویسنده با روش ساختاری تاریخی به بررسی تحولات ساختاری در آستانۀ دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی میپردازد و به این نتیجه میرسد که در دورۀ قاجار ساخت شبکهای جامعه مانع از شکلگیری همبستگیهای فراگیر بوده است و در چنین ساختی در شرایط بحرانی صرفاً امکان ظهور کاریزماهای خُردمحلهای، قومی، مذهبـی، و صنفی وجـود دارد و ظهور کاریزمای ملـی بعـید بهنظر میرسد، اما در اواخر حکومت پهلوی، بهدلیل فروپاشی ساخت سنتی و بروز بحرانهای اجتماعی در جامعهای که به سطحی از انسجام ملی رسیده بود، و با ظهور ایدئولوژی مبتنیبر فرهنگ جامعه، امکان شکلگیری اجتماع ملی و ظهور کاریزمای ملی فراهم شد. در این مقاله، بر آن شدهایم تا کتاب جامعهشناسی کاریزمای ملی را در چهارچوب تحلیلی تلفیقی (ساختار ـ کارگزار) موردنقد و بررسی قرار دهیم. نتایج نشان میدهد که فولادیان چگونگی ارتباط و نقش پیروان در ظهور کاریزما را توضیح نمیدهد. درواقع، نویسنده صرفاً به توضیح ساختارها و تأثیر آنها در ظهور کاریزما پرداخته و به عاملیت و کارگزاری پیروان کاریزما در ظهور کاریزما بیتوجه بوده است.
علوم سیاسی
احمد درستی
چکیده
وقوع بحران در بازارهای مالی جهانی در سال 2007 اعتراضات و شورشهای گستردهای را در بسیاری از کشورها برانگیخت. این اعتراضات در شمال آفریقا حتی تا تغییر نظامهای سیاسی پیش رفت. بررسی و تحلیل این وقایع زمینهای برای تدوین کتاب از بحران تا فروپاشی شد. مقالۀ حاضر با قصد بررسی این کتاب و در سه بخش تدوین شد: معرفی اثر، جایگاه اثر در فضای نشر ...
بیشتر
وقوع بحران در بازارهای مالی جهانی در سال 2007 اعتراضات و شورشهای گستردهای را در بسیاری از کشورها برانگیخت. این اعتراضات در شمال آفریقا حتی تا تغییر نظامهای سیاسی پیش رفت. بررسی و تحلیل این وقایع زمینهای برای تدوین کتاب از بحران تا فروپاشی شد. مقالۀ حاضر با قصد بررسی این کتاب و در سه بخش تدوین شد: معرفی اثر، جایگاه اثر در فضای نشر ایران و دیگر آثار نویسنده، و ارزیابی شکلی و محتوایی. در این کتاب، ما با نثری وزین و منقح و متنی منسجم و یکدست مواجهیم. چهارچوب نظری کار همان نظریهای است که نویسنده برای تحلیل انقلابها و فرایند گذار به دموکراسی در آثار پیشین خود تنظیم کرده است. سازماندهی مطالب در داخل هر فصل بهصورت مشخص و متمایز انجام نشده است. کتاب فاقد پیشنۀ تحقیق است. عنوان روی جلد محتوای اصلی اثر را بهصورت کامل بازتاب نمیدهد. در متن اثر، با تأکیدی که در عنوان اثر بهچشم میخورد، ابعاد ماندگاری و آسیبپذیری نظامهای سیاسی موردتوجه جدی قرار نگرفته است.
علوم سیاسی
شهاب دلیلی
چکیده
در سراسر تاریخ فلسفه پرسشهایی مطرح بوده است که مهمترین آنها را میتوان حول مفهوم عدالت و آزادی صورتبندی و شناسایی کرد. در قرن بیستم، نسبت بین عدالت و آزادی بیش از پیش برای جوامع بشری اولویت پیدا کرد و مهمترین آثار علمی به آن پرداختند. نظریۀ عدالتی که از سوی جان رالز در این خصوص مطرح شد، محوریت مباحث علمی را مختص ...
بیشتر
در سراسر تاریخ فلسفه پرسشهایی مطرح بوده است که مهمترین آنها را میتوان حول مفهوم عدالت و آزادی صورتبندی و شناسایی کرد. در قرن بیستم، نسبت بین عدالت و آزادی بیش از پیش برای جوامع بشری اولویت پیدا کرد و مهمترین آثار علمی به آن پرداختند. نظریۀ عدالتی که از سوی جان رالز در این خصوص مطرح شد، محوریت مباحث علمی را مختص بهخود ساخت و دغدغۀ سیاستمداران را برانگیخت. رابرت نوزیک در نقد عدالت بهمثابۀ انصاف، که رالز مطرح کرد، از عدالت بهمثابۀ استحقاق دفاع کرد. رالز دولت رفاهی و نوزیک دولت کمینه را واجد شرایط تحقق عدالت در جوامع معرفی کردند. به این سبب، دوگانههای دیگری چون حق فرد/ خیر جمع، وضع برابر/ فرصت برابر، نیاز/ شایستگی، و... در اندیشۀ این دو مطرح شد. نوزیک، در کتاب بیدولتی، دولت، و آرمانشهر، به تشریح علل تقدم یکی از این دوگانهها بر دیگری پرداخت. در این نوشتار، پس از معرفی بخشهای کتاب بیدولتی، دولت، و آرمانشهر، تلاش میشود تا ازیکسو، انتقادات نوزیک به جان رالز موردواکاوی قرار گرفته و درپی آن، با یک بازخوانی انتقادی، برخی ایرادات وارد بر ایدۀ عدالت استحقاقی و دولت کمینۀ نوزیک مطرح شود.